Είναι ο Χριστιανικός θεός δαιμονικός;
(ντιμπέιτ)
(ντιμπέιτ πάνω σε
αυτό το βίντεο)
Έχει ο χριστιανικός Θεός δαιμονική προσωπικότητα; Ζητά ανθρωποθυσίες;
Είναι βάναυσος και αιμοβόρος;
Πρώτο Μέρος
kost
tat
Μεγαλη βλακεια φιλε το video. Το να θεωρεις οτι εβραιοι κ χριστιανοι
πιστευουν στον ιδιο Θεο (βαση της παραχαραγμενης απ'τους εβραιους
βιβλο), δειχνει το ποσο επικυνδινα ασχετος εισαι. Μαθε να σκεφτεσαι.
Κίμων (Video Translations)
Το βίντεο δεν αναφέρεται σε κάποια παραχαραγμένη απ' τους Εβραίους
Βίβλο. Αναφέρεται στη Βίβλο που έχεις στο σπίτι σου, τη Βίβλο που
χρησιμοποιείται στα κατηχητικά και τα σχολεία της Ελλάδας. Είναι από
αυτή τη Βίβλο που παραθέτει. Απλά ανάτρεξε σε αυτήν για τα διάφορα
εδάφια και θα το διαπιστώσεις. Διάβασε, ας πούμε, το εδάφιο στο οποίο ο
θεός ζητά να αποκεφαλιστούν 32 κορίτσια στο βωμό του. (Αριθμοί, κεφ. 31,
στ. 25-47) Κρίνεις αυτό το θεό ως άγιο ή δαιμονικό;
AndMakrid
Πουθενά στο
κείμενο των Αριθμών δεν γίνεται λόγος για αποκεφαλισμό 32 κοριτσιών -
και μάλιστα τελετουργικό αποκεφαλισμό. Πρόκειται για δική σου ερμηνεία
του εδαφίου, και σε κάθε περίπτωση μη αυταπόδεικτη. Αν θέλει κανείς να
κάνει ανθρωπιστική κριτική στο κείμενο των Αριθμών και στη Βίβλο
γενικότερα, μπορεί να βρει πολλές άλλου είδους αφορμές. Οι τελετουργικές
ανθρωποθυσίες ωστόσο, δεν περιλαμβάνονταν στον μωσαϊκό νόμο.
Κίμων (Video Translations)
Για αυτό το θέμα έχω κάνει ειδική ανάρτηση (επιπρόσθετα στα στοιχεία που
δίνω στο ίδιο το βίντεο) με στοιχεία ότι όντως τελούνταν ανθρωποθυσίες.
Η ανάρτηση έχει τίτλο "Σχετικά με τις Ανθρωποθυσίες" και ο
σύνδεσμος βρίσκεται στην περιγραφή του βίντεο
το οποίο σχολιάζεις. Εκεί μπορείς να βρεις αποσπάσματα από τον Μωσαϊκό
Νόμο όπου ζητούνται ανθρωποθυσίες και περισσότερα τέτοια βιβλικά και
ανθρωπολογικά στοιχεία. Φυσικά, παραθέτω τους ειδικούς μελετητές, δεν
γράφω απλώς δικές μου σκέψεις.
Να ένα παράδειγμα από τα στοιχεία που δίνω εκεί:
---- αρχή αποσπάσματος -----
Οι Βιβλικές Μελέτες του Πανεπιστημίου της
Οξφόρδης, ενός από τα σημαντικότερα πανεπιστήμια στον κόσμο, είναι
μελέτες της Βίβλου βασισμένες σε επιφανή ακαδημαϊκή βιβλιογραφία και
οργανωμένες από ομάδα διακεκριμένων βιβλικών μελετητών του Πανεπιστημίου
της Οξφόρδης. Να τι λένε σχετικά με το θέμα των ανθρωποθυσιών:
«Η λέξη "θυσία" είναι μια λέξη που μπορεί να έχει διάφορα νοήματα στη
σύγχρονη εποχή. Στην εβραϊκή Βίβλο (Παλαιά Διαθήκη), στον πρώιμο
ιουδαϊσμό και στον πρώιμο χριστιανισμό και στο ευρύτερο πολιτισμικό
περιβάλλον τους, η "θυσία" ορίζεται βέλτιστα ως η τελετουργική σφαγή
ζώων και η επεξεργασία του σώματός τους σε σχέση με υπερφυσικές δυνάμεις
(ιδίως θεούς). Σε μερικές περιπτώσεις, θυσίαζαν ανθρώπους και
επεξεργάζονταν τα σώματά τους. […] Στην εβραϊκή Βίβλο, ο Θεός του
Ισραήλ, ο Ιαχωβάς, είναι πάντα ο δηλωμένος ή άδηλος παραλήπτης των
θεολογικά νόμιμων ισραηλινών θυσιών.»
http://www.oxfordbibliographies.com/view/document/obo-9780195393361/obo-9780195393361-0109.xml
---- τέλος αποσπάσματος -----
Να επίσης ένα απόσπασμα που παραθέτω από συνέντευξη του Thorn Stark,
μελετητή αρχαίων και σύγχρονων θρησκευτικών κειμένων, στη γνωστή
βρετανική εφημερίδα Χάφινγκτον Ποστ, σχετικά με τις θυσίες στον Ιαχωβά:
----αρχή αποσπάσματος -----
Και
νωρίτερα ο εκλεκτός λαός (το Ισραήλ) έκανε ανθρωποθυσίες; Ποιες είναι οι
αποδείξεις;
Οι
αποδείξεις είναι πολύπλοκες και καταθέτω πολλές από αυτές στο βιβλίο
μου. Αλλά, περιληπτικά: Οι ανθρωποθυσίες ήταν μια σπάνια αλλά ευρέως
διαδεδομένη πρακτική στη θρησκεία της αρχαίας Μέσης Ανατολής και
υπάρχουν στοιχεία ότι μέχρι περίπου τον έβδομο ή έκτο αιώνα π.Χ. ήταν
ένα αποδεκτό μέρος επίσης και της ισραηλιτικής και ιουδαϊκής θρησκείας.
[…] Υπάρχουν
στοιχεία ότι οι αρχαίοι Ισραηλίτες πίστευαν ότι ανθρωποθυσίες μπορούσαν
να προσφερθούν στον Ιαχωβά για να νικήσουν στη μάχη τους εχθρούς τους.
[…] Υπάρχουν
επίσης στοιχεία ότι ο Ιαχωβάς διέταξε την ανθρωποθυσία στο Μωσαϊκό Νόμο.
Αργότερα, όταν η πρακτική της ανθρωποθυσίας έπεσε σε ανυποληψία μεταξύ
ελιτίστικων κύκλων, ο προφήτης Ιεζεκιήλ επιβεβαιώνει ότι ο Ιαχωβάς
διέταζε ανθρωποθυσίες αλλά ερμηνεύει αυτή την εντολή ως μια μορφή
τιμωρίας για την ανυπακοή του Ισραήλ [προς τον Ιαχωβά]. Ο Ιεζεκιήλ
έψαχνε ένα τρόπο να αντιμετωπίσει αυτή την παραδοσιακή πρακτική που
βρίσκεται στην Έξοδο 22 και το έκανε ισχυριζόμενος ότι ο Ιαχωβάς τούς
πρόσταξε να σκοτώσουν τους πρωτότοκους γιους προκειμένου να τους
τιμωρήσει για την έλλειψη πίστης προς τον ίδιο. Προφανώς η λύση που
έδωσε ο Ιεζεκιήλ στο πρόβλημα ήταν και η ίδια προβληματική, αλλά
τουλάχιστον μπορούμε να τον ευχαριστήσουμε που βοήθησε να δοθεί ένα
τέλος στο θεσμό της θυσίας παιδιών στην ισραηλινή θρησκεία.
---- τέλος αποσπάσματος -----
Το εδάφιο του Ιεζεκιήλ στο οποίο αναφέρεται είναι το εξής:
«Επίσης, τους έδωσα νόμους που δεν ήταν καλοί και
κανόνες με τους οποίους δεν μπορούσαν να έχουν ζωή, και τους μίανα μέσα
από τις ίδιες τους τις προσφορές των πρωτογέννητών τους σε Μένα, έτσι
ώστε να τους καταστρέψω. Το έκανα για να γνωρίσουν ότι είμαι ο Κύριος.»
(Ιεζεκιήλ κεφ. 20, στ. 25-26)
http://www.openbible.info/topics/human_sacrifice
http://biblehub.com/context/ezekiel/20-25.htm
Βλέπεις λοιπόν ότι όντως μελετητές
υποστηρίζουν ότι η ισραηλινή θρησκεία πράγματι ζητούσε ανθρωποθυσίες και
αυτές προσφέρονταν όντως στον Ιαχωβά.
Το συγκεκριμένο εδάφιο στο οποίο αναφέρθηκες (Αριθμοί, κεφ. 31, στ.
25-47), αν και δεν γράφει ρητά τις λέξεις "σκοτώστε" ή "αποκεφαλίστε",
δεν είναι δική μου μονάχα ερμηνεία ότι αυτό εννοεί. Μπορείς να βάλεις
στο Γκούκλ: Numbers 31, 25-47 human sacrifice και να διαβάσεις τους
συγκεκριμένους στίχους να συζητούνται στο πλαίσιο των ανθρωποθυσιών.
Μπορείς ας πούμε να διαβάσεις
μια πολύ αρνητική κριτική για αυτούς τους στίχους στο βιβλίο
"Διαβάστε τη Βίβλο -- Θα σας Κατατρομάξει" τού W. Dale Murphy, το οποίο
διατίθεται, μεταξύ άλλων, στον Ελευθερουδάκη και στον Παπασωτηρίου.
Σύμφωνα με την κριτική, η μοίρα των προσφερόμενων κοριτσιών είναι
προφανώς η ίδια με τη μοίρα των προσφερόμενων ζώων που βρίσκονται στην
ίδια λίστα με τα κορίτσια, δηλαδή ακρωτηριασμός / θάνατος.
Και η Σκεπτικιστικά Σχολιασμένη
Βίβλος (Sceptic's Annotated Bible) επίσης, λέει ότι οι παρθένες, οι
οποίες στο εδάφιο περιγράφονται ως "λεία" ("booty") του Θεού,
προσφέρθηκαν σε Αυτόν ως θυσία.
Πιστεύεις ότι θα λυπόνταν να τα
σκοτώσουν έτσι τα κορίτσια; Πιο πριν στο ίδιο κεφάλαιο του βιβλίου
Αριθμοί, στο
31:7 έως 31:18, αναγράφεται τελείως ξεκάθαρα (εδώ
χρησιμοποιείται όντως η λέξη "σκοτώστε"):
«Και πολέμησαν [οι Ισραηλίτες] εναντίον
των Μαδιανιτών, όπως πρόσταξε ο Κύριος τον Μωυσή, και σκότωσαν όλους
τους άντρες.
Και οι Ισραηλίτες αιχμαλώτισαν όλες
τις Μαδιανίτισσες και τα παιδιά τους, και πήραν όλα τα πρόβατα και τα
κοπάδια και τα υπάρχοντά τους.
Και έκαψαν όλες τις πόλεις και τα
κάστρα τους.
Λαφυραγώγησαν και πήραν στην κατοχή
τους ζώα και ανθρώπους. [...]
Και ο Μωυσής εξοργίστηκε με τους
αξιωματικούς.
Και τους είπε: "Κρατήσατε όλες τις
γυναίκες ζωντανές;!!" [...]
Γι' αυτό σκοτώστε τώρα όλα τα
αρσενικά παιδιά και όλες τις γυναίκες που δεν είναι παρθένες.
Αλλά όλα τα κορίτσια που είναι ακόμα
παρθένες, κρατήστε τα ζωντανά για τον εαυτό σας.»
Μην
ξεχνάς ότι όλους αυτούς τους σκοτώνει ο ίδιος ο Θεός. Η Βίβλος
περιγράφει τον Θεό να πολεμά με τη μεριά των Ισραηλιτών. Οι νίκες τους
οφείλονται σε Αυτόν.
Όταν ο Θεός ο ίδιος σκοτώνει όλους
αυτούς, ποιο το πρόβλημα να σκοτώσουν άλλοι τα κορίτσια για να Τον
τιμήσουν;
AndMakrid
Φίλε μου έγραψες
πάρα πολλά, και στα όσα έγραψες, φοβάμαι πως επαναλαμβάνεις τα ίδια λάθη
τα οποία σου επεσήμανα.
Όταν κάποιος υποστηρίζει μία θέση
δημόσια, καλό είναι να την τεκμηριώνει. Έγραψες πως το κείμενο των
Αριθμών αναφέρεται σε αποκεφαλισμούς κοριτσιών στο βωμό του Θεού. Και το
κείμενο δεν αναφέρεται, ούτε σε αποκεφαλισμούς, ούτε σε βωμό. Το κείμενο
λέει απλά, ότι από τις 32000 παρθένες που κράτησαν οι Ισραηλίτες
ζωντανές (προφανώς για δούλες ή συζύγους), 32 τον αριθμό δόθηκαν στον
αρχιερέα εν είδει δώρου στον Θεό των Ισραηλιτών, τον YHVH [Γιαχβέ].
Το ότι κάποιος sceptic θεωρεί πως
πρόκειται περί ανθρωποθυσίας, είναι δικαίωμά του. Αυτό δεν τον καθιστά,
ούτε αυθεντία επί της Βίβλου, ούτε καν έγκυρο ερμηνευτή της. Ούτε είναι
δυνατόν η ερμηνεία ενός αρχαίου κειμένου να επαφίεται στο παιχνίδι της
κολοκυθιάς (αν λυπόταν ο θεός τα θύματα ή όχι).
Το ίδιο ισχύει και για τον Stark, ο
οποίος είναι ένας απλός κάτοχος master στη θεολογία που συνέγραψε ένα
βιβλίο. Δεν μπορώ, ούτε θέλω να αποκλείσω το δικαίωμα του να έχει δίκιο
ο πρώτος πτυχιούχος θεολογίας στον κόσμο που διατυπώνει μια νέα και
ενδιαφέρουσα θεωρία. Το ότι βρέθηκε ένας, δεν σημαίνει ωστόσο πως η θέση
του αποτελεί και δεδομένο: Αν κανείς διαβάσει το 16ο κεφάλαιο του
Ιεζεκιήλ, θα δει τον Γιαχβέ να καταδικάζει τους Εβραίους, ακριβώς διότι
προέβαιναν σε προσφορές παιδιών προς διάφορα αλλότρια είδωλα. Την ίδια
σαφή καταδίκη της θυσίας παιδιών και τη διάβασή τους δια του πυρός
("διαπορεύεσθαι"), διαβάζουμε στο Β΄ Βασιλέων 17:17 και 21:6, στον
Ιερεμία 22:35, στο Β' Χρονικών 28:3 και αλλού.
Από κει και πέρα, όποιος έχει
διαβάσει την Παλαιά Διαθήκη, και ειδικά βιβλία όπως το Λευτικό, ή τους
Αριθμούς, βρίσκεται μπροστά σε μία εξαιρετικά αναλυτική έως και
εκνευριστική παράθεση εντολών, οι οποίες αφήνουν στη συνέχεια και το
ίχνος τους στις παραδόσεις του λαού του Ισραήλ. Από τις εντολές αυτές, η
ανθρωποθυσία απλώς απουσιάζει - ενώ στην αντίθετη περίπτωση θα δέσποζε.
Η γειτνίαση του Ισραήλ με εθνότητες
που ασκούσαν διαφορετικές λατρείες που περιελάμβαναν ανθρωποθυσίες,
προφανώς ασκούσε και επιρροή. Αν είχες διαβάσει ο ίδιος την Παλαιά
Διαθήκη, θα έβλεπες μάλιστα πως όχι μόνον βασιλείς, αλλά και ένας από
τους Κριτές, θυσίασε την κόρη του για να κερδίσει μια μάχη. Στις
περιπτώσεις αυτές, έχει δίκιο η εισαγωγή από το Oxford Bibliographies
που επικαλέστηκες, στο να ισχυρίζεται πως ο Γιαχβέ ήταν ο αποδέκτης των
ανθρωποθυσιών που έγιναν "σε κάποιες περιπτώσεις". Το επιχείρημα ωστόσο
δεν ισχύει αντίστροφα. Το ότι οι Ισραηλίτες θυσίασαν ανθρώπους "σε
κάποιες περιπτώσεις", δεν σημαίνει πως τους το ζήτησε ο θεός τους ή ο
θρησκευτικός τους νόμος. Κι αν κατά το απώτατο παρελθόν και οι ίδιοι οι
Εβραίοι ασκούσαν ανθρωποθυσίες (κάτι για το οποίο μας υποψιάζει η
δοκιμασία του Αβραάμ) προφανώς κάτι τέτοιο δεν ισχύει για την εποχή που
γράφτηκε η Παλαιά Διαθήκη που κρατάμε σήμερα στα χέρια, οπότε και
συστηματοποιήθηκε η εβραϊκή θρησκεία.
Τηρουμένων των αναλογιών, δεν θα ήταν
δυνατόν κανείς να εγκαλεί για τέλεση ανθρωποθυσιών τον Πλούταρχο (που
ήταν αρχιερέας των Δελφών κατά την ελληνιστική εποχή), μόνο και μόνο
επειδή έχουμε ισχυρότατες ενδείξεις πως και οι αρχαίοι Έλληνες τελούσαν
ανθρωποθυσίες κατά την προϊστορική αρχαιότητα.
Επαναλαμβάνω λοιπόν: Αν κάποιος θέλει
να κάνει κριτική ή και πολεμική στην Παλαιά ή την Καινή Διαθήκη με βάση
τις κατακτήσεις του ανθρώπινου πολιτισμού μετά από 3000 χρόνια, έχει
κάθε δυνατότητα να το κάνει. Η κριτική ωστόσο θα πρέπει να γίνεται επί
συγκεκριμένων δεδομένων και όχι παρουσιάζοντας υποθέσεις, εικοτολογίες
και ενδείξεις, ως ιστορία, αλήθειες και αποδείξεις.
Κίμων
(Video Translations)
Γεια σου AndMakrid.
Καθ' όλη τη διάρκεια του βίντεο
επιχειρηματολογώ, με βάση τις ΡΗΤΕΣ εντολές του Ιαχωβά στους πιστούς του
να τελέσουν εγκλήματα, τις οποίες παραθέτω από την Παλαιά Διαθήκη, και
με βάση την εκτενή λίστα φόνων που τελεί ο ίδιος ο Ιαχωβάς, την οποία
επίσης
παραθέτω, ότι ένας τέτοιος Θεός δεν είναι πραγματικός Θεός αλλά
μοιάζει περισσότερο με δαίμονα. Τα παραδείγματα είναι ξάστερα για
οποιονδήποτε θέλει να τα διαβάσει και να τα σκεφτεί. Δεν υπάρχει θέμα
ερμηνείας, ο Θεός λέει "σκοτώστε", εξοντώστε", "να μην μείνει ούτε ένας
ζωντανός" κλπ..
Αλλά υπάρχουν περιπτώσεις όπου τα
εγκλήματα είναι θέμα ερμηνείας. Ας πούμε, όταν οι Ισραηλίτες κλέβουν
ομαδικά κορίτσια από γειτονική φυλή και τις κάνουν γυναίκες τους
(Κριτές 21:15-23) ή ο Θεός τούς προστάζει να πάρουν για γυναίκες
τους, μεταξύ των άλλων γυναικών τους, κοπέλες άλλων φυλών που
αιχμαλώτισαν αφότου επιτέθηκαν στις πόλεις τους και σκότωσαν τους γονείς
τους, είναι λογικό να συμπεράνουμε ότι τα κορίτσια δεν θα ήθελαν να
κάνουν σεξ με τους απαγωγείς τους ή με τους φονιάδες των γονιών τους, ή
μάλλον να κάνουν καν σεξ όταν είναι μικρές, και γι' αυτό η σεξουαλική
πράξη μαζί τους αποτελεί βιασμό. Αυτό το επιχειρηματολογεί στο βίντεό
μου εύγλωττα η νέγρα γυναίκα, καθώς και ο Μάικλ Σέρλοκ (Michael
Sherlock), συγγραφέας του τρίτομου έργου "Είμαι ο Χριστός".
«ΟΤΑΝ βγεις να πολεμήσεις τους εχθρούς σου, και ο Κύριος ο Θεός σου τους
παραδώσει στα χέρια σου, και πάρεις απ’ αυτούς αιχμαλώτους, και δεις
ανάμεσα στους αιχμαλώτους μια όμορφη γυναίκα, και την επιθυμήσεις για να
την πάρεις στον εαυτό σου για γυναίκα, τότε θα τη φέρεις στο σπίτι σου,
και θα ξυρίσει το κεφάλι της, και θα κόψει τα νύχια της· και θα βγάλει
τα ενδύματα της αιχμαλωσίας της από πάνω της, και θα καθίσει στο σπίτι
σου, και θα κλάψει τον πατέρα της και τη μητέρα της έναν ολόκληρο μήνα·
και ύστερα θα μπεις μέσα σ’ αυτή, και θα είσαι άνδρας της, κι εκείνη θα
είναι γυναίκα σου.»
(Δευτερονόμιο κεφ. 21, στ. 10-13)
Δηλαδή, επειδή "βγάζει τα
ενδύματα της αιχμαλωσίας της", παύει να είναι αιχμάλωτη – σε σένα, σε
σένα που σκότωσες τους γονείς της, και "μπήκες" μέσα σ' αυτήν και έγινες
"άντρας" της;
Το βιβλικό κείμενο συχνά "ντύνει" σε
θετική ή ουδέτερη γλώσσα αποτρόπαιες πράξεις, αλλά γι' αυτό έχουμε
μυαλό, για να το χρησιμοποιούμε και να σκεφτόμαστε. Στις περιπτώσεις
αυτές λοιπόν, παρουσιάζω το πλαίσιο αναφοράς και τα επιχειρήματα
επικριτών της Βίβλου για να δείξω περί τίνος πρόκειται και να προωθήσω
την οπτική ότι, και αυτές οι περιπτώσεις επίσης, δεν διαφέρουν από τις
άλλες στις οποίες ο Θεός λέει ΡΗΤΑ π.χ. "σκοτώστε". Φυσικά, σε κάθε
ερμηνεία μπορεί να κάνεις λάθος, γιατί δεν είσαι θεός, ένα ανθρώπινο
μυαλό έχεις. Αλλά υποχρεούσαι να το χρησιμοποιήσεις με τον καλύτερο
τρόπο.
Ένα τέτοιο θέμα είναι και αυτό των
ανθρωποθυσιών, το οποίο σχολιάζεις. Είναι πιο πολύπλοκο από τις
περιπτώσεις ρητής θεϊκής εντολής για τη διάπραξη εγκληματικών πράξεων,
επειδή υπάρχουν στην εβραϊκή Βίβλο, αυτήν που κρατάμε στα χέρια μας,
τόσο στοιχεία ότι ο Ιαχωβάς ζητούσε από τους πιστούς του τελετουργικές
ανθρωποθυσίες όσο και στοιχεία ότι τις απόρριπτε (ειδικά στις
περιπτώσεις που γίνονται σε άλλους θεούς, που είναι το πλαίσιο αναφοράς
– για εξαίρεση σε αυτό τον κανόνα βλέπε σημείωση 3).
Ακριβώς επειδή το θέμα αυτό
χρειάζεται περισσότερο ψάξιμο και ερμηνεία από τα άλλα, ανέβασα ειδική
ανάρτηση που παρουσιάζει έγκριτους επικριτές της Βίβλου να υποστηρίζουν
ότι όντως η Βίβλος (λέγοντας "Βίβλος" πάντα αναφέρομαι στη Βίβλο που
κρατάμε σήμερα στα χέρια μας) ζητά ανθρωποθυσίες και τέτοιες γίνονταν
στον Ιαχωβά. Η ανάρτηση αυτή, σύνδεσμο για την οποία ήδη σου έδωσα,
βρίσκεται στη διεύθυνση
http://www.youtubetranslations.gr/on_sacrifice_pop_up.htm και
μεταξύ άλλων παραθέτει από τη Βίβλο, προσφέροντάς μας τροφή για
στοχασμό:
«Μην καθυστερείς να
μου προσφέρεις το μερίδιό μου απ’ ό,τι βγάζει το αλώνι σου ή το πατητήρι
σου. Θα μου δώσεις τους πρωτότοκους γιους σου. Το ίδιο θα κάνεις και με
τα βόδια σου και τα πρόβατά σου· εφτά μέρες θα μένουν τα πρωτότοκα κοντά
στη μάνα τους και την όγδοη θα μου τα προσφέρεις θυσία.»
(Έξοδος κεφ. 22, στ. 28-30)
Τι εννοεί ο Ιαχωβάς όταν λέει
ότι θέλει να του "προσφερθεί" το μερίδιό του από το αλώνι και το
πατητήρι, όπως και από τα βόδια και τα πρόβατα; Ας θυμηθούμε τη
γνωστή ιστορία από τη Βίβλο. Η Εύα γέννησε τον Άβελ και τον Κάιν.
«Ο Άβελ έγινε βοσκός και ο Κάιν Καλλιεργητής της γης. Μια μέρα τα δυο
παιδιά πρόσφεραν θυσία στο Θεό. Ο Κάιν πρόσφερε από τα σπαρτά του και ο
Άβελ από τα πρόβατά του. Ο Θεός ευχαριστήθηκε από τη θυσία του Άβελ, που
ήταν άκακος και καλόκαρδος και είχε αγνή πίστη. Από την προσφορά του
Κάιν όμως δεν ευχαριστήθηκε, γιατί η καρδιά του δεν ήταν καλόβολη.»
Λοιπόν πρόκειται για
τελετουργική θυσία, τόσο στην περίπτωση των φυτικών τροφών όσο και στην
περίπτωση των ζωντανών. Αυτός που "πρόσφερε θυσία" (έσφαξε/έκαψε) τα
πρόβατά του χαρακτηρίστηκε άκακος και καλόκαρδος, ενώ αυτός που έριξε
στη θυσιαστήρια φωτιά τα σπαρτά του δεν είχε καλή καρδιά. Ο Θεός
προτίμησε την αιματηρή θυσία. Θα δούμε πιο κάτω ότι ο Θεός εκτιμά πολύ
τα σφαχτά και τα ολοκαυτώματα.
«Να αφιερώσης εις εμέ κάθε πρωτότοκον, κάθε πρωτογέννητον μεταξύ των
Ισραηλιτών από ανθρώπου έως κτήνους, το οποίον ανοίγει μήτραν, διότι
τούτο ανήκει εις εμέ.»
(Έξοδος 13:2)
Ή επίσης:
«Ό,τι όμως αφιέρωσε κανείς ολοκληρωτικά στον
Κύριο, απ’ όλα όσα έχει, είτε πρόκειται για άνθρωπο είτε για ζώο είτε
για ιδιόκτητο χωράφι, αυτό δεν μπορεί ούτε να πουληθεί ούτε να
εξαγοραστεί. Είναι αγιότατο, ξεχωρισμένο για τον Κύριο. Ακόμα κι ένας
άνθρωπος αφιερωμένος ολοκληρωτικά δεν μπορεί να εξαγοραστεί. Πρέπει
οπωσδήποτε να θανατωθεί.»
(Λευιτικό κεφ. 27, στ. 28-29) Και ομοίως η ίδια έννοια σε
αυτή τη μετάφραση («θα θανατωθεί οπωσδήποτε») καθώς και σε
αυτή («Πρέπει οπωσδήποτε να θανατωθεί»), ενώ
αυτή προσπαθεί να αποκρύψει από τον αναγνώστη την αλήθεια
μεταφράζοντας «αλλά θα μένη αφιερωμένος μέχρι θανάτου στον Θεόν»,
προσπαθώντας να δημιουργήσει την εντύπωση ότι πρόκειται για ιερατική
αφιέρωση μάλλον παρά για ανθρωποθυσιαστήρια αφιέρωση, όταν ξεκάθαρα ο
αρχαιοελληνικός στίχος λέει "οὐ λυτρωθήσεται, ἀλλὰ
θανάτῳ θανατωθήσεται". Ίδια είναι η
επιδίωξη των υποστηρικτών της Βίβλου και στο εδάφιο που συζητούμε.
Επιχειρηματολογούν ότι πρόκειται για ιερατική αφιέρωση των κοριτσιών
στον Ιαχωβά, όπως για παράδειγμα στην
ακόλουθη επιχειρηματολογία σε χριστιανική ιστοσελίδα αφιερωμένη στην
επίκριση του μωαμεθανισμού:
Βλέπεις ότι τους το ζητά όντως ο θρησκευτικός τους νόμος και πως
"κάποιες περιπτώσεις"1 σημαίνει
απλά ότι δεν ήταν ένα προεξέχον ισραηλινό έθιμο, ωστόσο ήταν όντως ένα
ισραηλινό έθιμο και το ζητούσε όντως ο ισραηλινός θεός μέσα στην ίδια
την Παλαιά Διαθήκη. Και… αν το ζητούσε τον έβδομο ή τον έκτο ή τον
τέταρτο αιώνα π.Χ., κάνει κάποια διαφορά; Πώς μπορεί οποτεδήποτε ένας
αληθινός και άγιος θεός να ζητά να του σφάξεις τα παιδιά σου; Άρα, είτε
η Αγία Γραφή δεν είναι θεόπνευστη αλλά ακόμα ένα βιβλίο που καθρεπτίζει
μια συγκεκριμένη κουλτούρα, περιλαμβάνοντας κομμάτια που είναι αντίθετα
μεταξύ τους και αντανακλούν διαφορετικές τάσεις ή και εποχές σε αυτή την
κουλτούρα, είτε υπάρχει πράγματι ένα τέτοιο ον, το οποίο απαιτεί ή
απαιτούσε να σφάζεις τα παιδιά σου προς τιμήν του, όπως δηλώνει το ίδιο
το εμπνευσμένο από αυτό το ον ιερό βιβλίο της θρησκείας του που κρατούμε
στα χέρια μας, οπότε πρόκειται για σατανικό ον. Μπορείς να αποφύγεις
αυτό το συμπέρασμα; Πες μου ειλικρινά.
«Το ίδιο ισχύει και για τον Stark, ο οποίος είναι
ένας απλός κάτοχος master στη θεολογία που συνέγραψε ένα βιβλίο. Δεν
μπορώ, ούτε θέλω να αποκλείσω το δικαίωμα του να έχει δίκιο ο πρώτος
πτυχιούχος θεολογίας στον κόσμο που διατυπώνει μια νέα και ενδιαφέρουσα
θεωρία. Το ότι βρέθηκε ένας, δεν σημαίνει ωστόσο πως η θέση του αποτελεί
και δεδομένο.»
«Τις μικρές αιχμάλωτες πήραν οι ιερείς και όχι βέβαια ο Θεός. Λογικά θα
ανατρέφονταν ως προσήλυτες μέσα στις οικογένειες των ιερέων. Μπορούμε να
υποθέσουμε ότι ίσως να εκτελούσαν καθήκοντα σκλάβων, ανάλογα με την
ηλικία τους, αλλά το μόνο σίγουρο είναι ότι θα διδάσκονταν την ιουδαϊκή
θρησκεία. Δεν υπάρχει εδώ τίποτα "φρικιαστικό", και καμιά αναφορά σε
παιδεραστία, ούτε του… Θεού ούτε κανενός άλλου.»
Δεν θα μπορούσε άλλωστε να
πρόκειται για οτιδήποτε άλλο πέραν μιας ιερατικής αφιέρωσης, μια που ο
χριστιανισμός είναι θρησκεία αγάπης, όπως
μας εξηγεί
η ίδια ιστοσελίδα (και κάθε άλλη χριστιανική πηγή):
«Κάποιοι σήμερα παρουσιάζουν το Ισλάμ ως θρησκεία δικαιοσύνης και
ειρήνης, και αυτή η απατηλή ιδέα κάνει ανθρώπους που βαπτίστηκαν
Χριστιανοί αλλά έχουν άγνοια της πίστης τους και της παρουσίας του Θεού
στη ζωή τους, να γυρίζουν την πλάτη στον Χριστιανισμό και να γίνονται
μουσουλμάνοι. Κανείς Χριστιανός όμως δεν σκοτώνει τους αρνησίχριστους
Χριστιανούς που εξισλαμίζονται. Αυτό γιατί ο Χριστιανισμός είναι μια
θρησκεία αγάπης, που δεν έχει σκοπό την καταστροφή του αμαρτωλού, ούτε
του αιρετικού ούτε του αποστάτη, αλλά τη διόρθωσή του.»
Η Βίβλος βέβαια διδάσκει αλλιώς
όταν λέει
«Εκείνος που προσφέρει θυσίαν εις τα
είδωλα, θα καταδικάζεται, και θα εξολοθρεύεται δια θανάτου. Μόνον στον
Κύριον θα προσφέρετε θυσίας.»
(Έξοδος 22:20)
το οποίο αργότερα εφαρμόστηκε
και στον Θεοδοσιανό Κώδικα, στο Βυζάντιο:
«Απαγορεύομε σε εκείνους που έχουν μιαρές ειδωλολατρικές πεποιθήσεις να
προσφέρουν τις καταραμένες τους θυσίες και να ασκούν όλες τις άλλες
καταδικαστέες πρακτικές τους. Διατάσσομε δε όλα τα Ιερά και οι Ναοί τους
που στέκουν ακόμη, να καταστραφούν με πρωτοβουλία των τοπικών διοικητών
και να εξαγνισθούν τα απομεινάρια τους με την ύψωση του σημείου της
σεβαστής χριστιανικής θρησκείας. Όλοι ας γνωρίζουν ότι αν παραβάτης του
παρόντος νόμου παραπεμφθεί με επαρκείς αποδείξεις ενώπιον δικαστού, θα
τιμωρηθεί με την ποινή του θανάτου.»
Θεοδοσιανός
Κώδιξ 16. 10. 25
Παρόμοια όπου η Βίβλος
σε διατάζει να σκοτώσεις το γιο ή τον αδερφό ή τη γυναίκα σου (αλλά όχι
βέβαια τον άντρα σου) αν πάνε να σε "παραπλανήσουν" για να λατρέψεις
άλλο Θεό
(Δευτερονόμιο 13:6-10) και να κάψεις την πόλη όπου κάποιοι από τους
κατοίκους της στράφηκαν σε άλλη λατρεία (χαρακτηρίζονται μάλιστα
"παράνομοι" άνθρωποι αυτοί, που "πλανούν" τους κατοίκους της πόλης)
(Δευτερονόμιο 13:12-18) .
Αν αφήσουμε κατά μέρος την
πεποίθηση ότι η Βίβλος διδάσκει μια θρησκεία αγάπης και απλά κοιτάξουμε
τι λένε τα ίδια τα εδάφια, δεν θα είναι σαφές ότι τα εδάφια που πιο πάνω
παρέθεσα σχετικά με την τελετουργική θυσία, ζητούν ακριβώς αυτήν; Ας τα
διαβάσουμε ακόμα μια φορά, ακόμα κι αν ίσως αισθανόμαστε απρόθυμοι να τα
αναγνωρίσουμε και να τα σχολιάσουμε, να τα αντιληφθούμε και να τα
αποδεχτούμε:
«Μην καθυστερείς να μου προσφέρεις το
μερίδιό μου απ’ ό,τι βγάζει το αλώνι σου ή το πατητήρι σου. Θα μου
δώσεις τους πρωτότοκους γιους σου. Το ίδιο θα κάνεις και με τα βόδια σου
και τα πρόβατά σου· εφτά μέρες θα μένουν τα πρωτότοκα κοντά στη μάνα
τους και την όγδοη θα μου τα προσφέρεις θυσία.»
(Έξοδος κεφ. 22, στ. 28-30)
«Να αφιερώσης εις εμέ κάθε πρωτότοκον, κάθε πρωτογέννητον μεταξύ των
Ισραηλιτών από ανθρώπου έως κτήνους, το οποίον ανοίγει μήτραν, διότι
τούτο ανήκει εις εμέ.»
(Έξοδος 13:2)
«Ό,τι όμως αφιέρωσε κανείς ολοκληρωτικά στον
Κύριο, απ’ όλα όσα έχει, είτε πρόκειται για άνθρωπο είτε για ζώο είτε
για ιδιόκτητο χωράφι, αυτό δεν μπορεί ούτε να πουληθεί ούτε να
εξαγοραστεί. Είναι αγιότατο, ξεχωρισμένο για τον Κύριο. Ακόμα κι ένας
άνθρωπος αφιερωμένος ολοκληρωτικά δεν μπορεί να εξαγοραστεί. Πρέπει
οπωσδήποτε να θανατωθεί.»
(Λευιτικό
κεφ. 27, στ. 28-29)
Κι όμως, αρνήθηκες ότι η Βίβλος περιλαμβάνει
τέτοια εντολή, όταν είπες:
«Από κει και
πέρα, όποιος έχει διαβάσει την Παλαιά Διαθήκη, και ειδικά βιβλία όπως το
Λευιτικό, ή τους Αριθμούς, βρίσκεται
μπροστά σε μία εξαιρετικά αναλυτική έως και εκνευριστική παράθεση
εντολών, οι οποίες αφήνουν στη συνέχεια και το ίχνος τους στις
παραδόσεις του λαού του Ισραήλ. Από τις εντολές
αυτές, η ανθρωποθυσία απλώς απουσιάζει - ενώ στην αντίθετη
περίπτωση θα δέσποζε.»
Ή
όταν επίσης είπες:
«Το ότι οι
Ισραηλίτες θυσίασαν ανθρώπους "σε κάποιες περιπτώσεις", δεν σημαίνει πως
τους το ζήτησε ο θεός τους ή ο θρησκευτικός τους
νόμος. »
Στην
ειδική μου ανάρτηση σού παρέθεσα επίσης τον
Ιεζεκιήλ:
«Επίσης, τους
έδωσα νόμους που δεν ήταν καλοί και
κανόνες με τους οποίους δεν μπορούσαν να έχουν ζωή, και τους μίανα μέσα
από τις ίδιες τους τις προσφορές των πρωτογέννητών τους σε Μένα, έτσι
ώστε να τους καταστρέψω. Το έκανα για να γνωρίσουν ότι είμαι ο Κύριος.»
(Ιεζεκιήλ κεφ. 20, στ. 25-26)
http://www.openbible.info/topics/human_sacrifice
http://biblehub.com/context/ezekiel/20-25.htm
Τι συναντάμε στο παραπάνω εδάφιο; Συναντάμε την
Παλαιά Διαθήκη, η οποία υποτίθεται ότι είναι θεόπνευστη και παρουσιάζει
τον ένα και μοναδικό αληθινό και άγιο Θεό, να παρουσιάζει τον ίδιο αυτό
Θεό να λέει ότι αυτός ο Ίδιος έδωσε την εντολή στους Ισραηλίτες να του
θυσιάζουν τελετουργικά τα παιδιά τους, τα "πρωτογέννητά" τους, ακριβώς
όπως θυσίαζαν τα "πρωτογέννητα" των ζώων.
Εγώ να δεχτώ ότι πράγματι η
Βίβλος είναι θεόπνευστη και ότι ο θεός της, ο Ιαχωβάς, την ενέπνευσε.
Αλλά τι είδους θεός είναι αυτός που, ο ίδιος εκείνος, παραδέχεται ότι
ζητά από τους πιστούς του να θυσιάζουν σε αυτόν τα παιδιά τους, ότι τους
δίνει τέτοιους κανόνες και τέτοιους νόμους (είτε τους δίνει την εποχή
εκείνη είτε λίγους αιώνες νωρίτερα); Εμένα μου φαίνεται δαίμονας αυτός ο
θεός. Πρόκειται πράγματι απλώς για "ανθρωπιστική κριτική" αν πούμε πως
ένας θεός που σου ζητά να του θυσιάσεις τα παιδιά σου είναι δαιμονικός;
Στην
καταχώρισή της για τις θυσίες παιδιών, η Wikipedia λέει:
«Στο Ιεζεκιήλ 20:25-26 ο
Θεός λέει ότι έδωσε στους Ισραηλίτες νόμους με τους οποίους δεν
μπορούσαν να έχουν ζωή και ότι τους μίανε μέσα από τις προσφορές των
πρωτογέννητών τους σε Κείνον, προκειμένου να τους γεμίσει με τρόμο και
να αποκαλύψει τον εαυτό Του ως Δεσπότη τους.
[16][17][18]
Ο Ιεζεκιήλ λέει ότι, από τότε που ο λαός του
Ισραήλ ήταν στην έρημο, οι άνθρωποι της Ιουδαίας θυσίαζαν τους γιους
τους στη φωτιά, μέχρι και στις μέρες του.
[16] Οι θυσίες παιδιών
επιβεβαιώνονται στην Έξοδο 22:29 όπου ο Θεός απαιτεί τα πρωτότοκα
αρσενικά από ανθρώπους, βοοειδή και πρόβατα.»
Από το γνωστό βιβλίο του Σαμ Χάρις Γράμμα προς ένα Χριστιανικό Έθνος
(για τον ίδιο τον Σαμ Χάρις, διάσημο και βραβευμένο επικριτή της Βίβλου,
θα μιλήσω πιο κάτω):
«Φυσικά, στο Θεό του Αβραάμ δεν ήταν άγνωστος ο τελετουργικός φόνος.
Περιστασιακά, καταδικάζει την πρακτική
(Δευτερονόμιο 12:31, Ιερεμίας 19:4-5, Ιεζεκιήλ 16:20-21)· σε
άλλα σημεία, την απαιτεί ή την επιβραβεύει (Έξοδος 22:29-30, Κριτές
11:29-40, Βασιλέων 13:1-2, Β' Βασιλέων 3:27, Β' Βασιλέων 23:20-25,
Αριθμοί 31:40, Δευτερονόμιο 13:13-19).
[Τα εδάφια αυτά μπορούν αναλυτικά να διαβαστούν
εδώ.]
Στην περίπτωση του Αβραάμ, ο Θεός απαιτεί ο Αβραάμ να θυσιάσει τον γιο
του Ισαάκ αλλά σταματά το χέρι του την τελευταία στιγμή (Γένεση
22:1-18), χωρίς ποτέ να προτείνει ότι η πράξη της σφαγής του ίδιου
σου του παιδιού είναι ανήθικη. Αλλού, ο Θεός ομολογεί ότι ενέπνευσε την
ανθρωποθυσία ώστε να μιάνει τους τελεστές της
(Ιεζεκιήλ 20:26), ενώ την τελεί ο Ίδιος σκοτώνοντας τα
πρωτογέννητα της Αιγύπτου (Έξοδος 11:5). Η ιεροτελεστία της
περιτομής δημιουργείται ως αντικατάσταση της θυσίας του παιδιού
(Έξοδος 4:24-26) και ο Θεός μοιάζει γενικά να ενθαρρύνει την
αντικατάσταση ανθρώπων με ζώα. Στ' αλήθεια, θα ήταν δύσκολο να
υπερβάλεις το πάθος με το οποίο διψά για το αίμα των ζώων και προσέχει
τις όμορφες λεπτομέρειες της σφαγής και του καψίματος τους.»
https://www.samharris.org/afterword-to-the-vintage-books-edition
Στην
ειδική μου ανάρτηση για το θέμα παραθέτω δημοσίευση της Εταιρείας
Βιβλικής Γραμματείας, γραμμένη από την Julie Faith Parker, στην οποία
διαβάζουμε:
«Η
εβραϊκή Βίβλος εμφανίζεται αθέλητα να ανατρέπει την ίδια της την επιμονή
ότι οι θυσίες παιδιών ήταν πρακτική άλλων
λαών, επειδή, άδηλα όσο και έκδηλα, ζωηρά απεικονίζει τον Ιαχωβά ως έναν
θεό θυσίας παιδιών (a god of child sacrifice).»
Πολύτιμα και Ευάλωτα - Τα Παιδιά στην Εβραϊκή Βίβλο
– Julie Faith Parker, Εταιρεία Βιβλικής
Γραμματείας
Η Parker καταγράφει τους διάφορους
λόγους για τους οποίους οι Εβραίοι θυσιάζουν τα παιδιά τους (χωρίς όμως,
όπως λέει, να είναι "προεξέχον" έθιμο της ισραηλινής λατρείας αυτό), και
ένας από τους λόγους είναι:
«Θεολογικά,
θυσιάζοντας ένα παιδί τιμάς τον Ιαχωβά, που ζητά
ο ίδιος να του θυσιάζονται τα πρωτότοκα. Όπως η πρώτη σοδειά, η
καινούργια ζωή θεωρείται πολύτιμη, έτσι η θυσία νοηματοδοτείται ως
απόδειξη βαθιάς αφοσίωσης.»
Συνεπώς κάνεις λάθος όταν
επιχειρηματολογείς:
«Στις
περιπτώσεις αυτές, έχει δίκιο η εισαγωγή από το Oxford Bibliographies
που επικαλέστηκες, στο να ισχυρίζεται πως ο Γιαχβέ ήταν ο αποδέκτης των
ανθρωποθυσιών που έγιναν "σε κάποιες περιπτώσεις". Το επιχείρημα ωστόσο
δεν ισχύει αντίστροφα. Το ότι οι Ισραηλίτες θυσίασαν ανθρώπους "σε
κάποιες περιπτώσεις", δεν σημαίνει πως τους το ζήτησε ο θεός τους ή ο
θρησκευτικός τους νόμος.»
Μα, αλήθεια…: Αν θα ήθελες να
αποδώσεις το έθιμο της ανθρωποθυσίας σε άλλους, χειρότερους λαούς (όλοι
βέβαια οι λαοί είναι χειρότεροι, εφόσον η Π.Δ. μάς παρουσιάζει το Ισραήλ
ως τον περιούσιο λαό), γιατί να μην αποδώσεις και αυτόν τον ίδιο τον
θεό, τον Ιαχωβά, στους άλλους λαούς; Αυτό κάνει η βραβευμένη καθηγήτρια
θρησκειολογίας του Πανεπιστημίου Γιέιλ Κριστίν Χέις (Christine Hayes),
που παρουσιάζω στο βίντεο, και η οποία,
σύμφωνα με την Γουικιπίντια, είναι από τους πρώτιστους ακαδημαϊκούς
στις κλασικές ιουδαϊκές σπουδές.
Στο βίντεο η Hayes εμφανίζεται να
διδάσκει στο Γιέιλ ότι ο ίδιος ο Ιαχωβάς ήταν "δανεισμένος" από τον
γειτονικό λαό της αρχαίας Φοινίκης. Ήταν, μας εξηγεί, ένας παγανιστικός
θεός, που μάλιστα είχε και σύζυγο από το φοινικικό πάνθεο. Στη βάση ότι,
όπως επιχειρηματολογεί ο χριστιανισμός, κάθε παγανιστικός θεός είναι
δαιμονικός, αναρωτιέμαι γιατί να είναι παράξενο που ένας τέτοιος
δανεισμένος δαιμονικός θεός ζητά ανθρωποθυσίες στο ιερό εβραϊκό κείμενο
της Παλαιάς Διαθήκης. Το γενικότερο πλαίσιο των εγκλημάτων που κάνει
αυτός ο ίδιος θεός ή των ρητών εντολών που δίνει για να τελέσουν
εγκλήματα οι πιστοί του, δεν αποδεικνύει βέβαια ότι απαιτεί και
ανθρωποθυσίες, όπως με κατηγορείς ότι πρεσβεύω καθώς, όπως λες, μπερδεύω
την απόδειξη με την ένδειξη. Μόνο τα ίδια τα κείμενα μπορούν προφανώς να
προσφέρουν απόδειξη (και τέτοια βιβλικά εδάφια παρέθεσα στην
ειδική μου ανάρτηση μα τα άφησες ασχολίαστα2).
Απλά, επειδή ο χριστιανός πάντα θα ρωτήσει "Μα πώς είναι δυνατόν ένας
καλός θεός να ζητά ανθρωποθυσίες;", παρουσιάζω και το γενικότερο
πλαίσιο, τη γενικότερη εικόνα αυτού του θεού (π.χ. τη στάση του εν γένει
προς τις Μαδιανίτισσες γυναίκες στο σχετικό απόσπασμα), όπως σαφώς,
εύγλωττα και ρητά μας παρουσιάζεται στη Βίβλο, για να δείξω ότι δεν
πρόκειται καν για ένα "καλό θεό", κάθε άλλο δα, και να μπορέσει ο
αναγνώστης να δώσει στα στοιχεία μια μη σοκαρισμένη και μη δύσπιστη
ανάγνωση.
Γράφεις:
«Τηρουμένων
των αναλογιών, δεν θα ήταν δυνατόν κανείς να εγκαλεί για τέλεση
ανθρωποθυσιών τον Πλούταρχο (που ήταν αρχιερέας των Δελφών κατά την
ελληνιστική εποχή), μόνο και μόνο επειδή έχουμε ισχυρότατες ενδείξεις
πως και οι αρχαίοι Έλληνες τελούσαν ανθρωποθυσίες κατά την προϊστορική
αρχαιότητα.»
Δεν υπονόησα πως πρέπει κανείς να
εγκαλέσει σήμερα έναν χριστιανό ιερέα ή ραβίνο, για εγκλήματα που έχουν
κάνει στο παρελθόν άλλα μέλη του κλήρου. Εδώ δεν συζητάμε την ποιότητα
ανθρώπων που ζουν την παροδική ζωή των εβδομήντα χρόνων, αλλά την
ποιότητα ενός Θεού που παραμένει –εξ ορισμού– αναλλοίωτος και ανέγγιχτος
από το πέρασμα του χρόνου. Αν αυτός ο Θεός απαιτεί ανθρωποθυσίες χθες,
σήμερα ή αύριο, δεν είναι ένας πραγματικός Θεός. Πρόκειται είτε για
ανθρώπινη επινόηση είτε για δαίμονα. Δεν είναι λογικό;
Τώρα, ας περάσουμε στις πηγές μου.
Πρώτιστη πηγή είναι βέβαια η ίδια η
Βίβλος, το υποτίθεται "θεόπνευστο" αυτό κείμενο του οποίου οι στίχοι
προωθούν ρητά εθνοκαθάρσεις (Δευτερονόμιο 20:16-17), εκτελέσεις
αλλοδόξων
(Δευτερονόμιο 13:12-18), ομοφυλοφίλων (Λευιτικό 20:13),
γυναικών που απάτησαν τον άντρα τους (Λευιτικό 20:10), γυναικών
που βρέθηκαν μη παρθένες την πρώτη νύχτα του γάμου (Δευτερονόμιο
22:13-22), γυναικών που δεν φώναξαν αρκετά δυνατά ώστε να ακουστούν
όταν κάποιοι άντρες συνέβη να τις βιάσουν (Δευτερονόμιο 22:23-24),
ανθρώπων που δεν πειθαρχούν στους γονείς τους (Δευτερονόμιο
21:18-21), και τα λοιπά και τα λοιπά. Από το κείμενο της Π.Δ.
παραθέτω συνεχώς στο βίντεο.
Μετά, χρησιμοποιώ ως πηγές θεολόγους
με διδακτορικά, όπως την Κριστίν Χέις του Γιέιλ την οποία μόλις ανέφερα
σε σχέση με την παγανιστική ταυτότητα του Ιαχωβά, ή άλλους ακαδημαϊκούς,
όπως τον Ζεέβ Χέρτσογκ, επιφανή αρχαιολόγο ανασκαφών, καθηγητή στο Τμήμα
Αρχαιολογίας και Σπουδών Μέσης Ανατολής στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ, ή
τον Amihai Mazar του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ, τον οποίο
παρουσιάζω στο κλιπ από ντοκιμαντέρ με θέμα τα αρχαιολογικά ευρήματα
στην περιοχή του Ισραήλ (ειδώλια) που απεικονίζουν το παγανιστικό
ανδρόγυνο Ιαχωβά-Ασερά.
Ωστόσο, θα ήθελα να καταλάβεις πως οι
πηγές που η κοινωνία αναγνωρίζει ως έγκριτες δεν εξαντλούνται στους
θεολόγους με διδακτορικά. Ας πούμε, οι σκεπτικιστές / επικριτές της
Βίβλου, των οποίων στο βίντεό μου παρουσιάζω ομιλίες, οι Σαμ Χάρις και
Κρίστοφερ Χίτσενς, είναι διάσημες προσωπικότητες που καλούνται για
debates στα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της Αμερικής (δηλ. του κόσμου). Αυτά
είναι επίσημα debate τους με απολογητές-υπερασπιστές της Βίβλου
(θεολόγους με διδακτορικά), τα οποία προβάλλονται ακόμα και τηλεοπτικά.
Κανένας δεν αμφιβάλλει για τη γνώση που έχουν οι επικριτές αυτοί, ή για
την έγκυρη επιχειρηματολογία τους, που λαμβάνει την προσοχή της
αφρόκρεμας των διανοουμένων του αμερικανικού κόσμου, στους οποίους
προβάλλεται και οι οποίοι, μεταξύ εκατομμυρίων άλλων αναγνωστών,
διαβάζουν τα βιβλία τους. (Π.χ. τα βιβλία του Σαμ Χάρις για τη θρησκεία
έχουν μεταφραστεί σε πάνω από 20 γλώσσες και ειδικά το βιβλίο του "Το
Τέλος της Πίστης" έχει λάβει το γνωστό διεθνές βραβείο PEN που δίνεται
για λογοτεχνία που προωθεί τον ανθρωπισμό, ενώ ο ίδιος δεν έχει
σπουδάσει καν θεολογία, αλλά φιλοσοφία, με πτυχίο από το Πανεπιστήμιο
Στάνφορντ, και επιστήμη, με διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο της
Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες
https://www.samharris.org/about ). Κανένας δεν απορρίπτει τους
ισχυρισμούς των επικριτών αυτών στη βάση ότι πρόκειται για τυχάρπαστους,
προκατειλημμένους και "άσχετους" σκεπτικιστές, αλλά όλοι παίρνουν στα
σοβαρά την επιχειρηματολογία τους, περιλαμβανομένων και των βιβλικών
πηγών που παραθέτουν.
Σε αυτή λοιπόν τη βάση, κι εγώ επίσης
δεν παρουσιάζω στο βίντεο μόνο πανεπιστημιακούς θεολόγους με
διδακτορικά. Παρουσιάζω γενικώς άτομα στα οποία η κοινωνία έχει αποδώσει
το status ενός έγκριτου επικριτή της Βίβλου.
Ένας τέτοιος επικριτής είναι και ο
Thom Stark, τον οποίο παραθέτω από
συνέντευξή του στη γνωστή βρετανική εφημερίδα Χάφινγκτον Ποστ σε
σχέση με τις ανθρωποθυσίες στη Βίβλο και για τον οποίο ειρωνικά και,
επίτρεψέ μου, απληροφόρητα, γράφεις:
Είδαμε ήδη ότι δεν είναι ο
"πρώτος" ή ο "ένας" πτυχιούχος θεολογίας που διατυπώνει μια "νέα και
ενδιαφέρουσα" θεωρία. Ας δούμε τώρα αν είναι και τυχάρπαστος.
Στο βιογραφικό
του διαβάζουμε ότι ο Stark ήταν
scholar στη θεολογική σχολή Emmanuel School of Religion: A
Graduate Seminary, είναι μέλος διαφόρων ακαδημαϊκών-επαγγελματικών
ενώσεων, όπως των αμερικανών θεολόγων (American
Academy of Religion και Society
of Biblical Literature) και των επιστημονικών μελετητών της
θρησκείας (Society for the Scientific Study of
Religion), για τις διαλέξεις του, τα ακαδημαϊκά του άρθρα, τα δύο
βιβλία του, τη
θεολογική ιστοσελίδα για την οποία γράφει, τις
βραβευμένες ταινίες που έχει γυρίσει, όπως τη βραβευμένη θρησκευτική
ταινία "Ποιος είναι στον Παράδεισο" (Who art in
Heaven) και παρόμοια τις βραβευμένες υπαρξιακές ταινίες
"Επανάσταση" και "Σημείωμα στον Εαυτό".
Για το Τα Ανθρώπινα Πρόσωπα
του Θεού, βιβλίο του Stark στο οποίο ο ίδιος αναφέρεται στο
απόσπασμα που παράθεσα και σχολίασες, και όπου αναλύονται διεξοδικά οι
βιβλικές και ιστορικές αποδείξεις για τον ανθρωποθυσιαστήριο ρόλο του
Ιαχωβά, μπορείς να βρεις πολλές θετικότατες κριτικές από
πανεπιστημιακούς καθηγητές θεολογίας στην
επίσημη
ιστοσελίδα του βιβλίου. Δύο από αυτές είναι οι ακόλουθες, η πρώτη
απ' τις οποίες δεν παρουσιάζει τον Stark καν ως "σκεπτικιστή" αλλά ως
χριστιανό επικριτή – μια ταυτότητα κι ένα ρόλο με τα οποία και ο
ίδιος ταυτίζεται:
1) Γράφει ο Δρ James F.
McGrath, Πρόεδρος στο Τμήμα Σπουδών Καινής Διαθήκης στο Butler
University και συγγραφέας του βιβλίου Ο Ένας και Μοναδικός Θεός
:
«Το
βιβλίο του Thom Stark
Τα Ανθρώπινα Πρόσωπα του Θεού αντικατοπτρίζει μια σχέση με τις
Γραφές και μια προσωπική πορεία παρόμοια με τη δική μου και με αυτήν
πολλών άλλων στην εποχή μας που έχουν μια θετική προσωπική εμπειρία στη
χριστιανική πίστη και ταυτόχρονα έχουν την πεποίθηση ότι η Βίβλος δεν
ταιριάζει στις περιγραφές που οι συντηρητικοί και φονταμενταλιστές
χρησιμοποιούν για αυτήν, όπως "αλάνθαστη". Το βιβλίο του Stark προσφέρει
μια ανανεωτικά ειλικρινή αντιμετώπιση των Γραφών, αποδεχόμενο τόσο το
κακό όσο και το καλό μέσα στις σελίδες της Βίβλου, και εξηγώντας ποια
μπορεί να είναι η θετική λειτουργία της Βίβλου όταν διαβάζεται με τρόπο
ειλικρινή και κριτικό.
Αυτό που προσφέρεται
στον αναγνώστη στις σελίδες του βιβλίου του, δεν είναι ούτε εγχείρημα
υπεράσπισης της Βίβλου από κριτικές, προς χάριν της διατήρησης μιας
κοσμοθεωρίας, ούτε μια επίθεση από τα έξω, αλλά κριτική της Βίβλου από
μια χριστιανική οπτική. Ίσως το σημαντικότερο από όλα είναι ότι το
βιβλίο επισημαίνει πλευρές της Βίβλου τις οποίες παραγνωρίζει ή αρνείται
η επιφανειακή ανάγνωση από εκείνους που, κατά ειρωνικό τρόπο,
διακηρύσσουν ότι είναι υποστηρικτές της. Το βιβλίο του Stark επιδεικνύει
αποτελεσματικά πώς η Βίβλος, στην πράξη, είναι ο πιο επικίνδυνος εχθρός
των φονταμενταλιστών, οι οποίοι σπάνια προσπαθούν να υπερασπίσουν το
δόγμα τους και την ιδέα που έχουν για τις Γραφές, έναντι των στοιχείων
που βρίσκονται στην ίδια τη Βίβλο.
Συστήνω θερμά το βιβλίο Τα Ανθρώπινα
Πρόσωπα του Θεού και προσβλέπω στις συζητήσεις και την ωρίμανση που
περιμένω ότι θα βιώσουν οι χριστιανοί που θα το διαβάσουν ως άτομα και
ως κοινότητες.»
2) Γράφει η Δρ Dale C.
Allison, Jr., Καθηγήτρια Καινής Διαθήκης και Πρώιμου Χριστιανισμού στη
Θεολογική Σχολή του Πίτσμπουργκ, συγγραφέας των βιβλίων Ιησούς της
Ναζαρέτ: Προφήτης της Χιλιετίας και
Κατασκευάζοντας τον Χριστό: Μνήμη, Φαντασία και Ιστορία
:
«Αν η
αλήθεια έρχεται πάνω από όλα, τότε το βιβλίο αυτό θα έπρεπε να πείσει
εκείνους ενάντια στους οποίους επιχειρηματολογεί. Βασίζεται έγκυρα σε
πηγές, έρχεται από την καρδιά και είναι τελείως λογικό. Οι χριστιανοί
μπορούν να παραβλέψουν τα στοιχεία που ο Stark φέρνει στο φως της μέρας,
μόνο αν θελήσουν να σφάλουν.»
Ξαναλέω λοιπόν πως οι πηγές μου είναι
ευρείες και γνώμονας είναι το ποιους θεωρεί η ίδια η κοινωνία ως
έγκριτους επικριτές της Βίβλου.
Ωστόσο, ακόμα και χωρίς τη συνεισφορά
αυτών, το βίντεο στέκει από μόνο του, για τον απλό λόγο ότι τα
περισσότερα από τα εγκλήματα που παραθέτει τον Ιαχωβά να κάνει ή να ζητά
από τους πιστούς του, αναγράφονται ρητά (στην Π.Δ. όπως και στην οθόνη
του βίντεο) χωρίς περιθώριο διαφορετικής ερμηνείας. Δεν μπορείς να
αμφιβάλλεις για την συντριπτική πλειονότητα των παραθέσεων, η οποία
παρουσιάζει σαφείς εντολές για βίαιες πράξεις, όπως ακρωτηριασμούς,
απαγχονισμούς, εμπρησμό πόλεων, εξολόθρευση πληθυσμών, εκτέλεση
αλλοδόξων, τελετουργικό διαμελισμό ζώων, και άλλα. Μπορείς, ωστόσο, να
αμφιβάλλεις, αν θέλεις, για ειδικές περιπτώσεις όπως το αν το σεξ με τις
αιχμαλώτους πολέμου (στο οποίο ο Ιαχωβάς καλεί τους πιστούς του)
αποτελεί σεξουαλικό βιασμό, εφόσον η λέξη "βιασμός" δεν αναφέρεται στα
εδάφια ρητά, ή για το αν τα κορίτσια, στο απόσπασμα που εσύ ο ίδιος
συζητάς, θα θανατώνονταν όπως οι άλλες "προσφορές" για το Θεό στη
σχετική λίστα. Είναι δικαίωμά σου να αμφιβάλλεις, αν η ανάλυση και το
πλαίσιο αναφοράς δεν σου φαίνονται αρκετά ισχυρά για να σε πείσουν. Αλλά
αυτό δεν σημαίνει ούτε ότι παραπλανώ τον θεατή όταν αναφέρομαι σε αυτό
ως ανθρωποθυσία, εφόσον πάραυτα τού προβάλλω τα ακριβή λόγια της Παλαιάς
Διαθήκης όπου δεν περιλαμβάνεται η λέξη "σκοτώνω", ούτε ότι οι πηγές μου
είναι προβληματικές, ούτε ότι μπερδεύω ενδείξεις και αποδείξεις. Κατά τη
γνώμη μου, είναι λογικό να συμπεράνουμε πως, μετά από τους χιλιάδες
ανθρώπους που σκότωσαν οι Ισραηλίτες εκείνη τη μέρα, όταν, κι αφού
ξεχώρισαν τις γυναίκες που θα δοθούν ως σκλάβες, διαλέγουν άλλες και τις
βάζουν στην ίδια λίστα με τα ζώα που πάνε για θυσία, ενώ περιγράφονται
(αμφότερα τα ζώα και οι γυναίκες) ως "λεία" του Θεού σε σύνολο κεφαλιών,
αυτό που εννοείται είναι ότι θα θανατωθούν κι αυτές μαζί με εκείνα. Αυτή
την έλλειψη διάκρισης μεταξύ ανθρώπων και ζώων παρουσιάζουν τα ακόλουθα
εδάφια, που ήδη παρέθεσα:
«Να αφιερώσης
εις εμέ κάθε πρωτότοκον, κάθε πρωτογέννητον μεταξύ των Ισραηλιτών από
ανθρώπου έως κτήνους, το οποίον ανοίγει μήτραν, διότι τούτο ανήκει εις
εμέ.»
(Έξοδος 13:2)
«Μην καθυστερείς να μου
προσφέρεις το μερίδιό μου απ’ ό,τι βγάζει
το αλώνι σου ή το πατητήρι σου. Θα μου δώσεις τους πρωτότοκους
γιους σου. Το ίδιο θα κάνεις και με τα
βόδια σου και τα
πρόβατά σου· εφτά μέρες θα μένουν τα πρωτότοκα κοντά στη μάνα
τους και την όγδοη θα μου τα προσφέρεις
θυσία.»
(Έξοδος κεφ. 22, στ. 28-30)
Παρατηρούμε δε, ότι, και σε αυτό το
απόσπασμα επίσης, η λέξη που χρησιμοποιείται για τη θυσία είναι η λέξη
"προσφορά".
Μάλιστα o W. Dale Murphy, τον οποίο
παρέθεσα, στο βιβλίο του Διαβάστε τη Βίβλο -- Θα σας Κατατρομάξει
, παραθέτει τη Βίβλο New American Standard Bible να
χρησιμοποιεί τον όρο "ανυψωτική προσφορά" ("heave
offering", όπου heave σημαίνει υψώνω, τραβάω, πετάω) και, με βάση
διάφορα βιβλικά εδάφια που παρουσιάζουν την ανυψωτική προσφορά να
σημαίνει το θυσιαστήριο διαμελισμό του ζώου, υποστηρίζει πως, και για τα
κορίτσια επίσης, για τα οποία χρησιμοποιείται ο ίδιος όρος,
επιφυλάσσεται η ίδια μεταχείριση.
Λέει ο Murphy:
«Τι; Η "λεία"
του Θεού ήταν 32 παρθένες; Αναρωτιέμαι τι έκανε ο Θεός με αυτές.
Βρίσκονται στη λίστα μαζί με τα ζώα, που υποθέτω ότι θυσιάστηκαν ως
ανυψωτικές προσφορές. (Μία σημείωση στην Βίβλο New American Standard
Bible για το στίχο 31:29 αναφέρει στην κυριολεξία "ανυψωτικές
προσφορές". ) Τι ήταν μια "ανυψωτική προσφορά"; Στην Έξοδο 29:27
περιλαμβάνει το κόψιμο του ποδιού μιας κατσίκας και την ταλάντευσή του
στον αέρα. Το ίδιο στο Λευιτικό 7:32-34 και στο Αριθμοί 6:20, σύμφωνα με
τη Βίβλο Strong's Exhaustive Concordance [που είναι βασικά η King James
Bible]. Στο Αριθμοί 15: 19-21, αντί για το πόδι ενός ζώου, είναι ψωμί
που ταλαντεύεται. Λοιπόν υποθέτω πως το φιλεύσπλαχνο πράγμα για να
πιστέψουμε είναι ότι οι παρθένες έλαβαν τη μεταχείριση που έλαβε το ψωμί
και απλά τις ταλάντευαν στον αέρα, αντί για το ότι έκοψαν τα πόδια τους
όπως στα ζώα με τα οποία βρίσκονταν στη λίστα. Ίσως ο Θεός να μετέφερε
κρυφά τις 32 του παρθένες, μέσα σε όχι τόσο καυτά άρματα, σε κάποια άλλη
πόλη που δεν βρισκόταν στο δρόμο του περιούσιου λαού του και να τις
άφησε εκεί. Τι να πούμε για το μερίδιο που είχε η λεία του Θεού σε
γαϊδάρους και πρόβατα και αγελάδες; Τα χρειαζόταν πραγματικά; Σίγουρα
απαιτεί ένα σωρό από αυτά να σκοτώνονται και να καίγονται στην Παλαιά
Διαθήκη. Ίσως πρόκειται για εξωγήινους που μασκαρεύονται ως Θεός επειδή
τους αρέσουν τα ψητά όσο και εμένα. Αλλόκοτο, απλά αλλόκοτο…»
Ακριβώς το ίδιο
διαβάζουμε στο Εγχειρίδιο της Οξφόρδης για Εξελικτικές Οπτικές πάνω στη
Βία, την Ανθρωποκτονία και τον Πόλεμο, εκδομένο από το Πανεπιστήμιο της
Οξφόρδης. (σύνδεσμοι
1,
2). (Οι "εξελικτικές οπτικές" θεωρούν ότι η Βίβλος δεν ήταν
θεόπνευστο κείμενο που γράφηκε από τον Ιαχωβά αλλά ότι γράφηκε από
ανθρώπους και αντανακλά το δικό τους μυαλό.) Παραθέτω από εκεί:
«Η πρώτη μαζική
φόνευση μη παρθένων μελλουσών γυναικών επιβλήθηκε στους Μαδιανίτες –
ανθρώπους που εφηύραν τον θεό που υιοθέτησε ο Μωυσής μετά από καθοδήγηση
από έναν από τους πεθερούς του – τον Ιοθόρ, που ήταν Μαδιανίτης ιερέας
(βλ. Έξοδος 2-3 & 18). Μια που οι θεοί εκείνης της εποχής λατρεύονταν
πρώτιστα για την ικανότητά τους να παρέχουν νίκη στον πόλεμο, το να
έχουν οι Ισραηλίτες αποκλειστική πρόσβαση σε έναν ισχυρό θεό ήταν μια
προϋπόθεση για να κατακτήσουν την Παλαιστίνη και να εδραιώσουν την
προφητευμένη κυριαρχία του Ισραήλ επί των γύρω εθνών (π.χ. Ψαλμοί 2:8-9,
Ησαΐας 14:2, 45:14, 60:1-12). Η καταστροφή των Μαδιανιτών έκανε τους
Ισραηλίτες τον μοναδικό λαό του θεού τους – ενός ζηλότυπου θεού για έναν
ζηλότυπο λαό:
Και πολέμησαν [οι Ισραηλίτες] εναντίον
των Μαδιανιτών, όπως πρόσταξε ο Κύριος τον Μωυσή, και σκότωσαν όλους
τους άντρες. […]Και οι Ισραηλίτες αιχμαλώτισαν όλες τις Μαδιανίτισσες
και τα παιδιά τους […]. Τότε έφεραν όλους τους αιχμαλώτους και τη λεία
και τα λάφυρα στον Μωυσή. […] Και ο Μωυσής εξοργίστηκε με τους
αξιωματικούς. Και τους είπε: "Κρατήσατε όλες τις γυναίκες ζωντανές;!!
[...] σκοτώστε τώρα όλες τις γυναίκες που δεν είναι παρθένες. Αλλά όλα
τα κορίτσια που είναι ακόμα παρθένες, κρατήστε τα ζωντανά για τον εαυτό
σας." Αφού οι πολεμιστές πήραν το δικό τους μερίδιο στη λεία, η λεία που
έμεινε ήταν […] 32.000 παρθένες.» (Αριθμοί 31:7-35)
»Μόνο 31.968 από αυτές τις παρθένες
μπορούσαν να γίνουν διαθέσιμες στους άντρες του Ισραήλ, γιατί 32 από
αυτές δόθηκαν στον "Ελεάζαρ τον ιερέα" ως
"προσφορά για τον Κύριο", δηλαδή ανθρωποθυσία
(Αριθμοί 31). Αυτές οι γυναίκες ήταν για να γίνουν
"ανυψωτική προσφορά" (βλ. Αριθμοί 31: 29 &
41, King James Bible), το οποίο σημαίνει ότι, μετά το
διαμελισμό του σώματός τους, τα μέλη του θα "ανυψώνονταν" (heaved
up), δηλαδή θα πετιόνταν στον αέρα εορταστικά.
[xi]
Μέχρι και σήμερα, στην καθημερινή τους πρωινή προσευχή, οι ενεργοί
ορθόδοξοι Εβραίοι άντρες ευχαριστούν τον θεό τους που δεν τους έκανε μη
Εβραίο ("Ευλογημένος να είναι Εκείνος που δεν με έκανε μη Εβραίο") και
που δεν τους έκανε γυναίκες ("Ευλογημένος να
είναι Εκείνος που δεν με έκανε γυναίκα"). Δεν είναι να απορείς.
»Πέρα από το θέμα της ανυψωτικής
προσφοράς , αν υπήρχαν 32.000 παρθένες, φαίνεται λογικό να υποθέσουμε
ότι υπήρχε ένας μεγάλος αριθμός από μη παρθένες. Το να ξεδιαλέξουν ποιες
να κρατήσουν και ποιες να σκοτώσουν θα ήταν μεγάλο εγχείρημα. Σε μια
ιστορία υπερβολικά ευφάνταστη για να αξίζει να συζητήσουμε αν είναι
πιθανή
[iii]
, αλλά η οποία αποκαλύπτει ξεκάθαρα την
επικρατούσα νοοτροπία, οι ραβίνοι του Ταλμούδ εξήγησαν πώς γινόταν το
απαραίτητο τεστ παρθενίας. Μια που η ανατομία δεν ήταν το ισχυρό σημείο
αυτών των ερμηνευτών του τέταρτου με έκτου αιώνα, η διαγνωστική
διαδικασία ήταν να βάζουν τις εν λόγω γυναίκες να καβαλήσουν ένα βαρέλι
κρασιού. Σύμφωνα με τον ραβίνο Καχάνα, γιο του ραβίνου Νάθαν, χρειαζόταν
τότε κανείς μόνο να μυρίσει τη μυρωδιά της γυναίκας για να εξακριβώσει
αν ο υμένας της ήταν αρκετά άθικτος για να αποτρέψει τη μυρωδιά να
ανέλθει (Ταλμούδ: Yebamoth 60b). "Τις υποχρέωναν να κάτσουν πάνω στο
στόμιο ενός βαρελιού κρασιού. Η μυρωδιά διαπερνούσε οποιαδήποτε δεν ήταν
παρθένα· τις παρθένες δεν τις διαπερνούσε."
»Αυτό απλοποιεί τα πράγματα: αν
μυρίσεις κρασί, τράβα τη γυναίκα από το βαρέλι και κόψε το λαρύγγι της.
Αν δεν μυρίσεις κρασί, τράβα την κοπέλα από το βαρέλι και βίασέ την. Το
να περάσεις πάνω από εξήντα χιλιάδες γυναίκες από αυτή τη διαδικασία
μέσα σε ένα λογικό χρονικό πλαίσιο θα απαιτούσε πολύ περισσότερα βαρέλια
από όσα οι Ισραηλίτες θα είχαν φέρει μαζί τους σε μια στρατιωτική
εκστρατεία, μα δεν υπήρχε όριο στις φαντασίες των Σοφών του Ταλμούδ.
Παρά ταύτα, όπως έχουν αποδείξει οι Αμερικανοί στρατιώτες που βιάζουν
και σκοτώνουν αιχμάλωτες μουσουλμάνες πολίτες (Αλτζαζίρα, 2006, 2009·
Τάιμς της Νέας Υόρκης 2010), οι Σοφοί είχαν δίκιο να υποθέτουν ότι
τέτοιος βαθμός κτηνωδίας περιλαμβάνεται στο ρεπερτουάρ του άρρενος
(Ουάσιγκτον Ποστ, 2006): […]
»Άσχετα από την οντογένεση ή την
αιτιολογία του, ο βιασμός και ο φόνος είναι σφάλματα, αλλά ο βιασμός και
ο φόνος δεν είναι από μόνα τους φαύλα [evil - σατανικά]. Υπάρχει μια
διαφορά μεταξύ του σφάλματος και του φαύλου. Το φαύλο διαπράττεται όταν
η διαύγεια αφαιρείται από αυτό που είναι ξεκάθαρα εσφαλμένο,
επιτρέποντας στο εσφαλμένο να ιδωθεί ως λιγότερο εσφαλμένο, συγχωρητέο,
σωστό, ή μια υποχρεωτική εντολή του Παντοδύναμου Θεού. Ο θεός των
αρχαίων ισραηλιτών ήταν μια επινόηση ανδρών. Η στάση αυτών των ανδρών
προς τις γυναίκες ήταν κοινή και παραμένει κοινή, και με τις δύο έννοιες
της λέξης. Τότε όπως και τώρα, η θέαση των γυναικών ως μέσων ανδρικής
σεξουαλικής εκτόνωσης, η συμπεριφορά των οποίων πρέπει να ελεγχθεί μέσα
από καταλυτική ισχύ, ανέρχεται από τα βάθη μιας δυσώδους τρύπας στην
οποία μπορεί να βυθιστεί οποιοσδήποτε άντρας.
»Οι Ισραηλίτισσες και οι ξένες
γυναίκες που αιχμαλωτίζονταν από τους άντρες του Ισραήλ δεν την είχαν
πιο άσχημα από τις περισσότερες γυναίκες στην αρχαία Ανατολή, αλλά οι
άντρες του Ισραήλ ήταν μπροστά από την εποχή τους στην εκτενή
κωδικοποίηση του ελέγχου των γυναικών σε γραπτούς νόμους που απέδιδαν
στο θεό τους. Η καταγραφή και πρόσδοση ιερότητας σε κανόνες που προωθούν
τα συμφέροντα των κυρίαρχων επί των κυριαρχημένων εδραιώνει την αδικία.
Λοιπόν είναι σημαντικό το ότι κανόνες για το βασανισμό και τη φόνευση
γυναικών διακηρύττονται στο Τορά, που βρίσκεται στην καρδιά της Βίβλου,
που βρίσκεται στην καρδιά του ιουδαϊσμού, που βρίσκεται στην καρδιά του
χριστιανισμού. Ένας λύκος, όσο μεγάλος και κακός, δεν μπορεί να 'ναι
φαύλος. Αντίθετα, ένας λύκος με προβιά αρνιού είναι η ίδια η φαυλότητα
προσωποποιημένη.»
Βλέπεις ότι και το παραπάνω
απόσπασμα, πέρα απ' το να ασχολείται με τους εν λόγω στίχους –και να
βρίσκει ότι όντως πρόκειται για θυσία που χαρακτηρίζεται ως "ανυψωτική
προσφορά"–, παρουσιάζει τη γενικότερη εικόνα, βοηθώντας μας να
κατανοήσουμε ότι η μεταχείριση που λάμβαναν οι γυναίκες στο εν λόγω
γεγονός ήταν μέρος μιας ευρύτερης μεταχείρισης και νοοτροπίας σχετικά με
αυτές. Θα έλεγες ότι το απόσπασμα παίζει την κολοκυθιά όταν παρουσιάζει,
ακριβώς όπως έκανα κι εγώ στην απάντησή μου σε σένα, τον Μωυσή, λίγο
πριν το μάζεμα των παρθένων για "προσφορά" στον Ιαχωβά, να απαιτεί την
άμεση εκτέλεση όλων των μη παρθένων αιχμάλωτων γυναικών; Μια ανάλυση δεν
παρουσιάζει μόνο τα επιμέρους περιστατικά, αλλά τα περιλαμβάνει σε
ευρύτερες τάσεις, στάσεις και γεγονότα. Άλλωστε, κι εσύ ο ίδιος αυτό
κάνεις όταν υπονοείς ότι δεν πρόκειται για ανθρωποθυσία εφόσον βιβλικά
εδάφια τάσσονται εναντίον της. Το θέμα όμως δεν είναι τόσο απλό, πρώτον
γιατί, όπως έχω δείξει, βιβλικά εδάφια υπάρχουν και υπέρ της, και
δεύτερον, γιατί τα εδάφια που τάσσονται εναντίον της, το κάνουν στο
πλαίσιο της χρήσης της στη λατρεία
άλλων θεών. Εξηγεί ο θεολόγος David Dilling στο Θεολογικό
Περιοδικό της Θείας Χάριτος:
«Υποτίθεται
ότι η Παλαιά Διαθήκη κατηγορηματικά απαγορεύει την τελετουργία της
ανθρωποθυσίας. Σίγουρα ο Μωσαϊκός Νόμος περιλαμβάνει κάποιες σχετικές
απαγορεύσεις.[7]
Ωστόσο, μια λεπτομερής εξέταση των απαγορεύσεων αυτών ρίχνει σημαντικό
φως στο πρόβλημα της θυσίας του Ισαάκ. Για παράδειγμα:
1) Οι νομικές απαγορεύσεις, καθώς και η πολεμική από τους προφήτες,
αφορούν όλες τους παγανιστικές θεότητες.[8]
Στα εδάφια που παρέθεσα, η ανθρωποθυσία
αναφέρεται απλά ως ένα μόνο βδέλυγμα μεταξύ πολλών που σχετίζονταν με
την ειδωλολατρική λατρεία.
2) Το μεγαλύτερο αδίκημα δεν είναι η θυσία αλλά η ειδωλολατρία, που
περιλαμβάνει την προσφορά μιας θυσίας σε έναν θεό άλλον από τον Ιαχωβά.
Η πρώτη εντολή δεν είναι "Δεν θα προσφέρεις ανθρωποθυσίες" αλλά "Δεν θα
έχεις θεούς άλλους από μένα".[9]
3) Η Βίβλος δεν περιέχει απαγορεύσεις ανθρωποθυσιών στον Ιαχωβά. Η μόνη3
πιθανή εξαίρεση σε αυτό τον κανόνα είναι η νομοθεσία για την εξαγορά των
πρωτότοκων γιων στο εδάφιο Έξοδος 13:1-16. Αυτό το εδάφιο, ωστόσο, δεν
καταδικάζει την ανθρωποθυσία. Αντίθετα, αποδεικνύει ότι ο Ιαχωβάς είχε
ένα πολύ σαφές δικαίωμα πάνω στη ζωή όλων των πρωτοτόκων του Ισραήλ,
είτε ανθρώπων είτε ζώων.»
Θεολογικό Περιοδικό της Θείας Χάριτος 12.2 (Άνοιξη 1971) 3-22
Οι απαγορεύσεις της ανθρωποθυσίας στο
πλαίσιο της λατρείας άλλων θεών εμπεριέχει ένα βασικό χαρακτηριστικό του
Ιαχωβά: είναι θεός ζηλότυπος. Όταν υπόσχεται στο λαό του κυριαρχία επί
των άλλων εθνών, τους καλεί παράλληλα να συντρίψουν τα είδωλά τους και
να λατρεύουν μόνο εκείνον. Στην Έξοδο τον διαβάζουμε να λέει:
«Και είπε:
Δες, εγώ κάνω μια διαθήκη• μπροστά σε ολόκληρο τον λαό σου θα κάνω
θαυμαστά πράγματα, τέτοια που δεν έγιναν σε ολόκληρη τη γη, και σε
κανένα έθνος• και ολόκληρος ο λαός, ανάμεσα στον οποίο βρίσκεσαι, θα δει
το έργο τού Κυρίου• επειδή είναι φοβερό εκείνο που εγώ θα κάνω μαζί σου.
Φύλαξε εκείνο που εγώ σε προστάζω
σήμερα• δες, εγώ εκτοπίζω από μπροστά σου τον Αμορραίο, και τον
Χαναναίο, και τον Χετταίο, και τον Φερεζαίο, και τον Ευαίο, και τον
Ιεβουσαίο. […]
Τους βωμούς τους θα τους
καταστρέψεις, και τα είδωλά τους θα τα συντρίψεις, και τα άλση τους θα
τα κατακόψεις.
Επειδή, δεν θα προσκυνήσεις άλλον
θεό• για τον λόγο ότι ο Κύριος, του οποίου το όνομα είναι Ζηλότυπος,
είναι Θεός ζηλότυπος.»
(Έξοδος, κεφ. 34, στ. 10-14)
Παρόμοια πιο κάτω, όπου μάλιστα ο
Ιαχωβάς, σημαντικότατα για τη συζήτησή μας, εκτελεί τους αιχμαλώτους
πολέμου:
«Δείτε,
τώρα, ότι εγώ, εγώ μονάχα είμαι,
και δεν υπάρχει εκτός από μένα άλλος
θεός. ...
θ' ακονίσω το αστραφτερό μου το σπαθί
...
Τα βέλη μου θα τα μεθύσω με αίμα
και το σπαθί μου θα κατατρώει κορμιά,
αίμα των πληγωμένων και των
αιχμαλώτων,
κεφάλια των αρχηγών του εχθρού».
(Δευτερονόμιον κεφ. 32, στ. 39-42)
Λοιπόν, αναφορικά με το αν το
απόσπασμα που συζητάμε αφορά ανθρωποθυσία, αλλά και την στάση της
Παλαιάς Διαθήκης προς την ανθρωποθυσία γενικότερα, χρειάζεται να
εξετάσουμε, πέρα από τους συγκεκριμένους στίχους, τη στάση του Ιαχωβά
προς τις γυναίκες και προς τους αλλοεθνείς (πόσο μάλλον προς γυναίκες
αλλοεθνείς και αιχμάλωτες), κι ακόμα τα ίδια του τα δικαιώματα πάνω στη
ζωή του δικού του λαού, και το τι ζητά από αυτόν και τι ακριβώς του
απαγορεύει ή δεν του απαγορεύει. Τότε θα έχουμε μια πιο ενημερωμένη
εικόνα όσον αφορά τα κορίτσια και τα ζώα που "προσφέρονται" στον Ιαχωβά
στο συγκεκριμένο εδάφιο και αν λαμβάνουν την ίδια μεταξύ τους
μεταχείριση: τον ακρωτηριασμό του κεφαλιού ή άλλου μέλους του σώματος.
Τη λέξη "αποκεφαλιστούν" τη
χρησιμοποίησα επειδή, σε θυσιαστήριες "προσφορές", που έχω
παρακολουθήσει στο Youtube, βλέπω ότι είναι το κεφάλι που κόβεται. Είναι
αλήθεια ότι θα μπορούσαν να σκοτωθούν και με άλλους τρόπους, όπως με
κόψιμο του λαρυγγιού –ένα τέτοιο κρέας λέγεται στα εβραϊκά "κόσερ" και
θεωρείται ιερό. Εφόσον παραθέτω και προβάλλω το εδάφιο, ο θεατής
γνωρίζει ότι η λέξη δεν εμφανίζεται στο ίδιο το εδάφιο και άρα αποτελεί
ερμηνεία. Αλλά δεν νομίζω ότι το θέμα είναι το είδος του διαμελισμού –
το αν τους έκοψαν το λαρύγγι ή το κεφάλι ή το πόδι. Είτε πρόκειται για
αποκεφαλισμό είτε για άλλο τρόπο θανάτωσης, το ουσιώδες ερώτημα είναι:
δίνονται όντως κορίτσια στους ιερείς για να τα σκοτώσουν ως "προσφορά"
στον Θεό; Και, κατά δεύτερον, ακόμα πιο σημαντικά: υπάρχει όντως η
οπτική, μεταξύ έγκριτων επικριτών της Βίβλου, πως και ο Ιαχωβάς επίσης,
όπως και άλλοι θεοί, παρουσιάζεται στα ιερά κείμενα να ζητά ανθρώπινο
αίμα με τη μορφή της τελετουργικής θυσίας;
Ότι ο Ιαχωβάς ζητά διαρκώς αίμα και
χύνει διαρκώς αίμα το ξέρουμε, το βλέπουμε παντού στη Βίβλο, και στο
βίντεο παραθέτω αποσπάσματα όπου ανθρώπινο αίμα ρητά απαιτείται. Αλλά
γίνεται αυτό και με τη μορφή των τελετουργικών θυσιών; Υπάρχει η οπτική
ότι πράγματι απαιτείται. Ναι, είναι ερμηνεία, αλλά δεν είναι δική μου
ερμηνεία, ούτε είναι ερμηνεία μη έγκριτων επικριτών της Βίβλου. Το αν η
ερμηνεία αποδίδει σωστά τα στοιχεία, εναπόκειται στην κρίση του καθενός
μας.
Το γεγονός πως μια τέτοια ερμηνεία θα
υπονόμευε την οπτική πως ο θεός των Εβραίων είναι καλύτερος από τους
"αιμοσταγείς" θεούς των άλλων λαών, που ζητούν ανθρωποθυσίες (ω
ανήκουστο, όχι ο δικός μας θεός!), είναι λυπηρό. Ιδίως όταν μια τέτοια
λύπη προστίθεται στην ήδη αξιολύπητη εικόνα που ο Ιαχωβάς παρουσιάζει
ακόμα και χωρίς να ζητά θυσίες, ακόμα και υπό πλήρως ελεήμονα και
"ανθρωπιστική" κριτική.
------------------------------ Σημειώσεις -----------------
1.
Υποστηρίζεις ότι οι ανθρωποθυσίες στο Ισραήλ
συνέβαιναν σε "κάποιες [μονάχα] περιπτώσεις", δηλαδή ήταν σπάνιες, γιατί
δεν ήταν πρακτικές του ίδιου του Ισραήλ αλλά δανεισμένες από άλλους
(κατώτερους) λαούς. Στην πραγματικότητα, όλοι οι λαοί της δυτικής Ασίας
που τις ασκούσαν, τις ασκούσαν σπάνια. Η σπανιότητα δεν αποδεικνύει ότι
ήταν δανεισμένες από κάπου "αλλού". Λέει η καταχώριση για το λήμμα
"ανθρωποθυσία" στη Διεθνή Στάνταρ Εγκυκλοπαίδεια της Βίβλου
(International Standard Bible Encyclopedia):
«Ως έκφραση θρησκευτικής
πίστης, η ανθρωποθυσία ήταν διαδεδομένη σε κάποια στάδια της ανάπτυξης
του ανθρώπινου γένους. Οι φυλές της Δυτικής Ασίας επηρεάστηκαν πολύ από
την πρακτική, μάλλον πριν από την εγκατάσταση των Εβραίων στην
Παλαιστίνη, και συνεχίστηκε τουλάχιστον μέχρι τον πέμπτο αιώνα π.Χ..
Σε καιρούς μεγάλων συμφορών, αγωνίας και
κινδύνου, οι γονείς θυσίαζαν τα παιδιά τους ως την μέγιστη
και πιο πολύτιμη προσφορά που μπορούσαν να κάνουν για να εξευμενίσουν το
θυμό των θεών και να εξασφαλίσουν τις χάρες και τη βοήθειά τους.»
[τα πλάγια γράμματα και η υπογράμμιση είναι δικά μου]
2.
Από τα εδάφια που παρέθεσα στην
ειδική μου ανάρτηση για τις ανθρωποθυσίες (Έξοδος κεφ. 22, στ.
28-30, Λευιτικόν κεφ. 27, στ. 28-29, Εζεκιήλ κεφ. 20, στ. 25-26)
σχολίασες κάπου, έμμεσα και χωρίς αναφορά σε αυτό, μόνο το τελευταίο
εδάφιο που αφορά τη δήλωση του Εζεκιήλ ότι ο Ιαχωβάς ζητούσε από το λαό
του ανθρωποθυσίες. Το σχόλιό σου ήταν πως επρόκειτο για θυσίες που
γίνονταν προτού η Βίβλος γραφεί, οπότε και συστηματοποιηθεί η εβραϊκή
θρησκεία. Αφήνοντας ασχολίαστο το αν όντως
γίνονταν θυσίες τούς αιώνες της συγγραφής των βιβλικών κειμένων, ή και
αργότερα ακόμα, σημειώνω πως το σχόλιό σου παραβλέπει το σημαντικό
ερώτημα: Πώς, αν ο θεός αυτός πράγματι υπάρχει και έχει όντως ο ίδιος
καθοδηγήσει τη συγγραφή της Βίβλου, κάνοντάς την θεόπνευστη, μπορεί να
γίνει αποδεκτό ότι, σε οποιαδήποτε στιγμή της ανθρώπινης ιστορίας, ζητά
απ' τους ανθρώπους, όπως διαβάζουμε στη Βίβλο, να του θυσιάσουν τα
παιδιά τους; Αν μη χριστιανικοί θεοί που πράττουν έτσι χαρακτηρίζονται
δίκαια από τους χριστιανούς ως δαίμονες, πώς θα πρέπει να χαρακτηρίσουμε
τον χριστιανικό θεό και τον ιερό του Λόγο, τη Βίβλο; Θα πρέπει να έχουμε
δύο μέτρα και σταθμά;
Επίσης, το επιχείρημά σου αυτό δεν
αφορά εδάφια σαν τα παρακάτω, που αναφέρονται στο παρόν και όχι στο
παρελθόν:
«Μην
καθυστερείς να μου προσφέρεις το μερίδιό μου απ’ ό,τι βγάζει το αλώνι
σου ή το πατητήρι σου. Θα μου δώσεις τους πρωτότοκους γιους σου. Το ίδιο
θα κάνεις και με τα βόδια σου και τα πρόβατά σου· εφτά μέρες θα μένουν
τα πρωτότοκα κοντά στη μάνα τους και την όγδοη θα μου τα προσφέρεις
θυσία.»
(Έξοδος κεφ. 22, στ. 28-30)
«Ό,τι
όμως αφιέρωσε κανείς ολοκληρωτικά στον Κύριο, απ’ όλα όσα έχει, είτε
πρόκειται για άνθρωπο είτε για ζώο είτε για ιδιόκτητο χωράφι, αυτό δεν
μπορεί ούτε να πουληθεί ούτε να εξαγοραστεί. Είναι αγιότατο, ξεχωρισμένο
για τον Κύριο. Ακόμα κι ένας άνθρωπος αφιερωμένος ολοκληρωτικά δεν
μπορεί να εξαγοραστεί. Πρέπει οπωσδήποτε να θανατωθεί.»
(Λευιτικό κεφ. 27, στ. 28-29)
Την προσπάθεια απόκρυψης του
πραγματικού νοήματος των λόγων « οὐ λυτρωθήσεται, ἀλλὰ θανάτῳ
θανατωθήσεται» στη νεοελληνική μετάφραση, την έχω ήδη σχολιάσει. Τα
εδάφια αυτά τα επαναλαμβάνω γιατί θα ήθελα να τα προσέξεις, αν δεν τα
πρόσεξες, και να τα σχολιάσεις.
Περισσότερα εδάφια που δείχνουν τον Ιαχωβά να απαιτεί ή να εγκρίνει
ανθρωποθυσίες παραθέτει ο Σαμ Χάρις σε
αυτή
μου την ανάρτηση.
3. Μία άλλη εξαίρεση
στην ιδέα ότι η Βίβλος δεν αντιτίθεται στις θυσίες πρωτοτόκων παρά μόνο
αν συμβαίνουν στη λατρεία άλλων θεών, είναι το
Ιερεμίας 32:35 που αναφέρεται στις θυσίες των πρωτοτόκων από την
(ισραηλινή) φυλή του Ιούδα στον θεό Μολώχ και όπου ο Ιαχωβάς λέει:
«Επιπλέον, έφτιαξαν τους υψηλούς τόπους του Βάαλ που είναι στην
κοιλάδα του γιου του Εννόμ για να περάσουν μέσα από τη φωτιά τούς γιους
τους και τις κόρες τους για τον Μολόχ, κάτι που δεν τους διέταξα ούτε
και ανέβηκε στην καρδιά μου να κάνουν αυτό το απεχθές πράγμα, ώστε να
κάνουν τον Ιούδα να αμαρτήσει».
Το ότι δεν τους διέταξε να το
κάνουν και δεν "ανέβηκε στην καρδιά" του μια τέτοια βδελυγματική πράξη
υποδηλώνει πως αυτό θα ήταν κάτι που θα αποστρεφόταν ακόμα και αν
γινόταν σε λατρεία προς τον ίδιο. Αλλά αν πράγματι δεν τους διέταξε και
δεν "ανέβηκε στην καρδιά" του, τότε πώς θανατώνει ο ίδιος όλα τα
πρωτότοκα της Αιγύπτου (μάλιστα ως τιμωρία για τις αποφάσεις του Φαραώ,
για τις οποίες βέβαια δεν ευθύνονται τα παιδιά) και πώς μας λέει ο
ίδιος, με αναφορά στον ίδιο του το λαό, ότι
«τους έδωσα νόμους που δεν ήταν καλοί και κανόνες με τους οποίους
δεν μπορούσαν να έχουν ζωή, και τους μίανα μέσα από τις ίδιες τους τις
προσφορές των πρωτογέννητών τους σε Μένα, έτσι ώστε να τους καταστρέψω.
Το έκανα για να γνωρίσουν ότι είμαι ο Κύριος.»
(Ιεζεκιήλ κεφ. 20, στ. 25-26) ;
http://www.openbible.info/topics/human_sacrifice ,
http://biblehub.com/context/ezekiel/20-25.htm
Ίσως θα πρέπει να θεωρήσουμε
ότι ο Θεός έχει "διαθέσεις", και άλλοτε υπόκειται στις διαβολικές του
διαθέσεις και άλλοτε στις πιο φιλεύσπλαχνες (και, όταν είναι στις πιο
φιλεύσπλαχνες, ξεχνά τι έκανε όταν ήταν στις διαβολικές). Ομολογουμένως
δεν βρίσκει κανείς πολλές φιλεύσπλαχνες διαθέσεις στην Παλαιά Διαθήκη.
Μα υποθέτω πως θα μας παρηγορήσει η σκέψη ότι, όπως μας λένε, πρόκειται
για τον ίδιο θεό με αυτόν της Καινής Διαθήκης τον οποίο κηρύττει ο
Χριστός.
Ή αλλιώς, όπως θεωρεί το
απόσπασμα από το
Εγχειρίδιο της Οξφόρδης για Εξελικτικές Οπτικές πάνω στη Βία, την
Ανθρωποκτονία και τον Πόλεμο, το οποίο παρέθεσα,
ο θεός Ιαχωβάς βγήκε από το νου των ανθρώπων (και μάλιστα ανδρών), και
το γεγονός πως (εκτός εξαιρέσεων) παρουσιάζει διαβολικό χαρακτήρα απλά
καθρεφτίζει τον χαρακτήρα των ίδιων του των δημιουργών.
Διαβάζοντας τη Βίβλο, αυτό θα
αναδυόταν ως το αυθόρμητο συμπέρασμα για όσους δεν έχουν την μεταφυσική
οπτική που θα τους επέτρεπε να τον δουν ως ενδεχόμενα υπαρκτό δαιμονικό
ον.
AndMakrid
Αγαπητέ συνομιλητή
Στο διάλογο μαζί σου, δεν μπήκα
για να συζητήσω, ούτε για το αν οι εντολές του YHVH (πραγματικές ή
νομιζόμενες) ανταποκρίνονται στα σημερινά ανθρωπιστικά ιδεώδη που -
σημειωτέον - σμιλεύτηκαν εν πολλοίς από την εβραιοχριστιανική παράδοση.
Δεν μπήκα για να συζητήσω για το αν η μαγική θεωρία του θυσιαστικού
υποκατάστατου έχει ρεαλιστική βάση ή αφορά “δέκα βλαμμένους” όπως
γράφεις, ούτε για το βάρβαρο και ρατσιστικό έθιμο της περιτομής, ούτε
για το τι σημαίνει ή μπορεί να σημαίνει η λέξη “θεοπνευστία” σε ό,τι
αφορά την Βίβλο, ούτε για το πώς μεταχειρίζεται το κείμενο της Βίβλου
κάποια άλλη χριστιανική ιστοσελίδα, ούτε για το μπέρδεμα ανάμεσα στην
χριστιανική και την εβραϊκή θρησκεία το οποίο σε διακρίνει, ή για τα
υπόλοιπα επιχειρήματα που εμβόλιμα εισάγεις στη συζήτηση.
Στο διάλογο μπήκα για να
διορθώσω την ανακρίβεια του ισχυρισμού σου ότι σε ένα συγκεκριμένο
εδάφιο του βιβλίου των Αριθμών της Βίβλου ζητείται ο αποκεφαλισμός 32
κοριτσιών στο βωμό του YHVH [Γιαχβέ]. Και αφού καταδείχθηκε πως πουθενά δεν
αναφέρεται, ούτε “αποκεφαλισμός”, ούτε “βωμός” στην προκείμενη
περίπτωση, με παρέπεμψες κατ' αρχάς σε ερμηνείες κάποιων τρίτων για να
δικαιωθείς δια της πλαγίας. Μικρό το κακό – αλλά θα ήταν προτιμότερο να
το παραδεχθείς εξ αρχής. Βλέπεις, όσα κεφαλαία γράμματα και αν
χρησιμοποιεί κανείς για να τονίσει στην αρχή της απάντησής του πως
χρησιμοποιεί “ΡΗΤΕΣ εντολές” του YHVH, η υπερκέραση της λέξεως “ρητές”
είναι προφανής στην περίπτωσή μας, όπως επίσης και η σχετικοποίηση της
λέξεως “εντολές”: Διότι είναι διαφορετικό από ιστορικής και
εθνογενετικής άποψης, ένας θεός, ένα ιερατείο, ένας μάντης, να δίνει
εντολή να σφαγούν στο πλαίσιο μιας εθνοκάθαρσης οι εχθρικοί λαοί της
περιοχής, (οι λαοί στην ιστορία τους μάχονται για το έδαφος, ξέρεις) και
διαφορετικό να εντάσσει τις ανθρωποθυσίες στο ίδιο το θρησκευτικό του
τελετουργικό. Το πρώτο υπακούει στο νόμο της ανάγκης, ενώ το δεύτερο
συνιστά πολιτισμική επιλογή.
Εξίσου μεθοδολογικά διαφορετικό
είναι να επιτρέπει ο ίδιος θεός, μάντης, ιερατείο, τους αναγκαστικούς
γάμους των γυναικών (όπως συνέβαινε παντού και πάντα μέχρι πρόσφατα), ή
των αιχμαλώτων γυναικών για το αυγάτισμα της φυλής στο πλαίσιο της
πολυγαμίας, και διαφορετικό το να εντάσσει την πορνεία στο θρησκευτικό
του τελετουργικό. Και στις τρεις περιπτώσεις μιλάμε για βιασμούς, αλλά
θρησκευτική όψη έχει μονάχα ο τελευταίος – εκτός βεβαίως και αν με το
βίντεο ήθελες να μας πεις πως όλοι οι θεοί της αρχαιότητας ήσαν
δαιμονικοί, κάτι που δεν διαπιστώνω στον τίτλο και στο περιεχόμενο του
παρόντος.
Στην νέα απάντησή σου,
υπερφαλαγγίζεις βεβαίως και τις ίδιες τις πηγές τις οποίες επικαλείσαι:
Και αυτό, διότι αφ' ενός ισχυρίζεσαι πως η ανθρωποθυσία υπήρξε τμήμα του
μωσαϊκού νόμου (sic) επικαλούμενος δύο συγκεκριμένα εδάφια της Εξόδου
και του Λευιτικού, αλλά αφ' ετέρου παραθέτεις αποσπάσματα κειμένων όπως
αυτό της Julie Faith Parker, στο οποίο η συγγραφέας, παρότι αναγνωρίζει
το ενδεχόμενο σποραδικών ανθρωποθυσιών στο πλαίσιο της λατρείας του
YHVH, φροντίζει τουλάχιστον να κρατήσει αποστάσεις από εύκολα
συμπεράσματα, καθώς η ίδια μιλά για “μη κυρίαρχο έθιμο (sic)”. Και πολύ
σωστά – διότι εδώ ακριβώς βρίσκεται η διαφορά μεταξύ νόμου και εθίμου: Ο
νόμος αγαπητέ συνομιλητή, είναι απόλυτος και εφαρμόζεται, ή
μεταρρυθμίζεται. Δεν επαφίεται στην προαίρεση του καθενός, ή στην
ψυχολογία του κατά την ημέρα της εφαρμογής του..
Αυτός είναι λοιπόν και ο λόγος
για τον οποίον δεν σχολίασα τα δύο εδάφια στα οποία επέστρεψες. Εάν ο
μωσαϊκός νόμος επέβαλε τις ανθρωποθυσίες των πρωτοτόκων, αυτό δεν θα
επρόκειτο περί εθίμου, δεν θα το ψάχναμε με το κερί από μετάφραση σε
μετάφραση, από υπονοούμενο σε υπονοούμενο. Οι άνθρωποι, ακόμα και οι
πλέον βάρβαροι, αγαπούν τα παιδιά τους. Μπορεί κανείς να υποψιαστεί από
το μύθο της θυσίας της Ιφιγένειας, πως στην απώτατη ελληνική αρχαιότητα
θυσιάστηκαν άνθρωποι για να κερδηθεί μια μάχη, ή για να καθαρθεί μια
πόλη από έναν λοιμό, έχουμε ενδείξεις ότι κάπου, κάποτε θυσιαζόταν ένας
“φαρμακός” ανά έτος, αλλά την αξίωση του να δίνει η κάθε οικογένεια το
πρωτότοκο παιδί της στον ιεροφάντη για σφάξιμο, αυτό αγαπητέ συνομιλητή,
ούτε κρύβεται, ούτε διορθώνεται, ούτε αποσιωπάται έτσι απλά.
Εγώ λοιπόν, θα δεχθώ την
κυριολεκτική ερμηνεία των δύο εδαφίων, την οποία βεβαίως έχουμε από την
μετάφραση των εβδομήκοντα και όχι από το αρχαίο εβραϊκό κείμενο. Θα την
δεχθώ όπως την προτείνεις, χωρίς ifs and buts, με όλες της τις
συνέπειες.
* Θα παραβλέψω για χάρη σου τα εδάφια του Δευτερονομίου του Μωυσή,
12:30-31 όπου οι Ισραηλίτες απροτρέπονται ρητά από το να τελούν
ανθρωποθυσίες κατά τα πρότυπα των άλλων εθνών της Χαναάν, οι οποίες
χαρακτηρίζονται “βδελύγματα” τα οποία ο YHVH “εμίσησε”.
* Θα παραβλέψω το κεφάλαιο 21 του Λευιτικού, το οποίο απαγορεύει στους
ιερείς να πλησιάζουν ομοεθνείς νεκρούς για να μην “μιανθούν” (με
εξαίρεση συγγενείς πρώτου βαθμού) και στον αρχιερέα να πλησιάζει ακόμα
και τους νεκρούς γονείς του ή τα παιδιά του.
* Θα παραβλέψω το εδάφιο του Ιεζεκιήλ που ήδη ανέφερα σε προηγούμενη
ανάρτησή μου.
* Θα παραβλέψω την απάντηση του προφήτη Μιχαία (6:7-8) στο ερώτημα αν
είναι δυνατόν ο λαός να συμφιλιωθεί με τον YHVH μέσω θυσιών και
ανθρωποθυσιών πρωτοτόκων – και τι τελικά ζητά ο θεός από το λαό του.
* Θα παραβλέψω ακόμα και το ισχυρότερο επιχείρημα που θα μπορούσε να
προτείνει κανείς: Το ότι η θυσία της κόρης του Ιεφθάε (μια θυσία στην
οποία προέβη ο εβραίος Κριτής χωρίς να έχει λάβει σχετική εντολή από τον
YHVH), όχι μόνον δεν πέρασε στα αζήτητα, αλλά όπως αναφέρει και το
σχετικό κείμενο, απετέλεσε και αφορμή εθιμικής καθιέρωσης τετραήμερου
πένθους για τα κορίτσια του Ισραήλ (Κριτές 11:40).
Τα διαγράφουμε λοιπόν όλα αυτά
και μένουμε με τα δύο εδάφια της Εξόδου και του Λευιτικού και την
υπόλοιπη Βίβλο. Όποιος μπει στον κόπο να την διαβάσει, θα δει εκτενείς
και προσεκτικά καταγεγραμμένες γενεαλογίες – κάτι διόλου παράδοξο,
δεδομένου ότι στις γενεαλογίες βασίζονταν οι διαδοχές των φυλών, των
πατριών και των βασιλέων. Στις γενεαλογίες αυτές, απαντούμε ονόματα
ανδρών, ορισμένοι από τους οποίους ανδραγάθησαν για το έθνος του Ισραήλ
όπως ο Σαμψών, οι οποίοι ήσαν πρωτότοκοι. Ο ίδιος ο αρχιερέας του
Ισραήλ, ο αδελφός του Μωυσή, ο Ααρών, είχε παιδιά – τα βλέπουμε να
λειτουργούν στον ναό ως ιερείς, πλάι στον πατέρα τους.
Εάν τα δύο επίμαχα εδάφια της
Εξόδου και του Λευιτικού αποτελούν αποδείξεις για το ότι ο YHVH ήταν
δαιμονική οντότητα και ζητούσε δια του Μωυσή ανθρωποθυσίες, ο πρώτος που
θα έπρεπε να είχε εφαρμόσει το νόμο, θα ήταν ο ίδιος ο αρχιερέας. Κι αν
όχι ο ίδιος (καθότι τα παιδιά του θα ήταν ήδη ενήλικες όταν εδόθη ο
μωσαϊκός νόμο), τα παιδιά του, και τα παιδιά των παιδιών του.
Όποιος λοιπόν πιστεύει ότι η
τελετουργική ανθρωποθυσία αποτελούσε τμήμα του θρησκευτικού νόμου (sic)
των Ισραηλιτών, δεν έχει παρά να ψάξει να βρει τα σχετικά πειστήρια στην
Παλαιά Διαθήκη, και να υποδείξει δημόσια, ποιος, πού, πότε και με ποια
διαδικασία θυσίασε τα παιδιά του στο βωμό του YHVH κατ' εφαρμογή του
Νόμου και όχι με δική του πρωτοβουλία. Ονόματα η Βίβλος έχει πληθώρα,
φυλές δώδεκα, βιβλία δεκάδες.
Εγώ που θεωρώ πως οφείλουμε
στους Εβραίους και τη θρησκεία τους, την πρώτη ιστορικά, απάλειψη των
ανθρωποθυσιών αλλά και τις υποθήκες για την κατοπινή εγκατάλειψη των
θυσιών ζώων – εγώ λοιπόν, στέκομαι εδώ.
Αν πάλι κάποιος, αφού αποτύχει
στο παραπάνω εγχείρημα, θελήσει να δώσει οποιαδήποτε ερμηνεία του
αποτελέσματος της έρευνάς του, ισχυριζόμενος πως κάποιο αόρατο χέρι
διέγραψε τα σχετικά πειστήρια αλλά άφησε άθικτα τα δύο διαβόητα εδάφια,
είτε πως η Βίβλος δεν είναι τίποτε άλλο από ένα άθροισμα ασυναρτησιών
και δαιμονικών παρακρούσεων (οι “δέκα βλαμμένοι” που λέγαμε), είτε
οτιδήποτε άλλο, περισσότερο ή λιγότερο λογικοφανές, μπορεί να το κάνει
και καλώς να ορίσει. Με την προϋπόθεση, όπως έγραψα και σε προηγούμενο
σχόλιό μου, να μην παρουσιάζει εικοτολογίες ως δεδομένα. Ιδίως, όταν σε
κάποιο άλλο βίντεό του, παρουσιάζει κάποιον ψευδο-λάμα του βουδισμού, να
πραγματοποιεί δήθεν επίδειξη αοράτων μαχητικών ικανοτήτων, προϊδεάζοντάς
μας έτσι, πως η ατζέντα του είναι λιγότερο αθώα απ' ό,τι αρχικώς
φαινόταν.
Κίμων (Video Translations)
Γεια σου AndMakrid.
Γράφεις:
«Αγαπητέ συνομιλητή
Στο διάλογο μαζί σου, δεν μπήκα
για να συζητήσω, ούτε για το αν οι εντολές του YHVH (πραγματικές ή
νομιζόμενες) ανταποκρίνονται στα σημερινά ανθρωπιστικά ιδεώδη που -
σημειωτέον - σμιλεύτηκαν εν πολλοίς από την εβραιοχριστιανική παράδοση,
»
Θεωρείς πως τα σημερινά ιδεώδη
πηγάζουν στην εβραιοχριστιανική παράδοση;
α) Σε σχέση με την ελευθερία
των γυναικών, οι φεμινίστριες που εξύψωσαν τη θέση της γυναίκας στην
κοινωνία, εμπνεύστηκαν από τη Βίβλο;
«Η γυναίκα ας μαθαίνει μέσα σε ησυχία με κάθε υποταγή• σε γυναίκα, όμως,
δεν επιτρέπω να διδάσκει ούτε να αυθεντεύει επάνω στον άνδρα, αλλά να
ησυχάζει. Επειδή, ο Αδάμ πλάστηκε πρώτος, έπειτα η Εύα. Και ο Αδάμ δεν
απατήθηκε• αλλά, η γυναίκα, αφού εξαπατήθηκε, διέπραξε παράβαση• όμως,
θα σωθεί διαμέσου τής τεκνογονίας, αν μείνει στην πίστη και αγάπη και
αγιασμό με σωφροσύνη.»
Α΄ Τιμόθεον 2:11-15
Από αυτή την εικόνα της
γυναίκας για πάντα αμαρτωλής λόγω της προγόνισσάς της τής Εύας, που
αποπλάνησε κι εξαπάτησε, και εξαπατήθηκε από τον Σατανά… και
προοριζόμενης μόνο για αναπαραγωγή, από αυτό το πρότυπο γυναίκας
εμπνεύστηκαν οι φεμινίστριες; Δεν ήταν ο μεγαλύτερος εχθρός του
φεμινισμού η χριστιανική θρησκεία – η θρησκεία εν γένει; Μέσα από αυτή
τη νοοτροπία επήλθε η χειραφέτηση των γυναικών;
Ή μήπως εμπνεύστηκαν από τις
τιμωρίες "με την μέγιστη των ποινών" σε γυναίκες που, όταν υποστούν
βιασμό, δεν φωνάζουν αρκετά δυνατά για να ακουστούν, όπως ορίζει η
Παλαιά Διαθήκη (υπονοώντας έτσι ότι, μπορεί να τους αρέσει και λίγο);
β) Σε σχέση με τη σύγχρονη
καταδίκη της δουλείας;
«Εάν κανείς κτυπήση με ράβδον τον δούλον του ή την δούλην του και
αποθάνη κατά την ώραν που δέρεται, θα τιμωρηθή ο κύριος ούτος, διότι
είναι ένοχος. Εάν όμως ο δούλος ούτος ζήση μίαν η δύο ημέρας, δεν θα
τιμωρηθή ο κύριος ούτος, διότι ο δούλος θεωρείται ότι είναι χρήμα του,
ιδιοκτησία του.»
(Έξοδος 21:20-21)
Τον υποχρεώσατε τον δούλο ούτο.
γ) Σε σχέση με τα δημοκρατικά
ιδεώδη; Προέρχονται από το θεοκρατικό Ισραήλ, ή μήπως από το θεοκρατικό
Βυζάντιο;
«Βασάνιζε η αυτοκρατορική εξουσία, βασάνιζε και η πατριαρχική. Με την
ίδια αγριότητα. Οι βασανιστές του [βυζαντινού] πατριαρχείου
συναγωνίζονταν τους βασανιστές του παλατιού σε σκληρότητα και
εφευρετικότητα.»
από το βιβλίο του ιστορικού Κυριάκου Σιμόπουλου Βασανιστήρια και Εξουσία
(σύνδεσμοι:
εδώ και
εδώ)
δ) Σε σχέση με την ελευθερία
των παιδιών από τους γονείς τους;
«Αν κάποιος έχει γιο
πεισματώδη και απειθή, που δεν υπακούει στη φωνή τού πατέρα του ή στη
φωνή τής μητέρας του, και, αφού τον παιδαγωγήσουν, δεν υπακούει σ’
αυτούς,
τότε, ο πατέρας του και η
μητέρα του θα τον πιάσουν, και θα τον φέρουν έξω στους πρεσβύτερους της
πόλης του, και στην πύλη τού τόπου του•
και θα πουν στους πρεσβύτερους
της πόλης του: Αυτός ο γιος μας [είναι] πεισματώδης και απειθής• δεν
υπακούει στη φωνή μας• είναι λαίμαργος και μέθυσος•
και όλοι οι άνθρωποι της πόλης
του θα τον λιθοβολήσουν με πέτρες, και θα πεθάνει. Και θα εξαφανίσεις το
κακό από ανάμεσά σου• και ολόκληρος ο Ισραήλ θα ακούσει και θα φοβηθεί.»
(Δευτερονόμιο 21:18-21)
Αν δεν πρόκειται για τις
σημερινές μας αξίες σε σχέση με τις δημοκρατικές ελευθερίες, και τη
σεξουαλική ελευθερία, και την ελευθερία των παιδιών από τους γονείς
τους, και την ελευθερία των γυναικών από τους άντρες και τους πατεράδες
και τους αδερφούς τους, τότε ποιες είναι οι σημερινές αξίες που πηγάζουν
στη Βίβλο;…
«Δεν μπήκα για να συζητήσω για το αν η μαγική θεωρία του θυσιαστικού
υποκατάστατου έχει ρεαλιστική βάση ή αφορά “δέκα βλαμμένους” όπως
γράφεις, ούτε για το βάρβαρο και ρατσιστικό έθιμο της περιτομής, »
Το ότι για τους σκοπούς της
συζήτησής μας δεν χρειάζεται να συζητήσεις αυτά, δεν σημαίνει ότι δεν
χρειάζεται να συζητήσεις και άλλα, τα οποία αποφεύγεις: το πλαίσιο στο
οποίο συμβαίνει το επεισόδιο που συζητάμε και το τι μας λέει η
γενικότερη βιβλική εικόνα του Ιαχωβά για την πιθανότητα η ερμηνεία της
ανθρωποθυσίας των παρθένων να είναι σωστή.
«ούτε για το τι σημαίνει ή μπορεί να σημαίνει η λέξη “θεοπνευστία” σε
ό,τι αφορά την Βίβλο, »
Το τι σημαίνει – αλλά όχι το τι
"μπορεί να σημαίνει" με βάση τους απολογητικούς ελιγμούς του κάθε
πονηρού θεολόγου– μπορείς να το συναγάγεις από το ακόλουθο
απόσπασμα από
τον Robert Ingersoll, γνωστό στοχαστή της εποχής του Αμερικανικού
Εμφυλίου:
«Αν μας επέτρεπαν να διαβάσουμε τη Βίβλο όπως κάνουμε κάθε άλλο βιβλίο,
θα θαυμάζαμε τις ομορφιές της, θα αποθηκεύαμε τις άξιες σκέψεις της, και
θα εξηγούσαμε όλα τα εξωφρενικά, γκροτέσκα και βάναυσα πράγματα λέγοντας
ότι οι συγγραφείς της έζησαν σε άξεστες και βάρβαρες εποχές. Αλλά μας
λένε ότι γράφηκε από εμπνευσμένους ανθρώπους· ότι περιέχει το Θέλημα του
Θεού· ότι είναι τέλεια, αγνή και αληθινή σε όλα της τα μέρη· η πηγή και
το μέτρο κάθε ηθικής και θρησκευτικής αλήθειας· ότι είναι το άστρο και
το καταφύγιο κάθε ανθρώπινης ελπίδας· ο μόνος οδηγός του ανθρώπου, ο
μόνος φανός στα σκότη της Φύσης. Αυτοί οι ισχυρισμοί είναι τόσο
αντίθετοι με κάθε γνωστό καταγεγραμμένο γεγονός, τόσο απτά παράλογοι,
ώστε κάθε ελεύθερη και αμερόληπτη ψυχή αναγκάζεται να υψώσει το λάβαρο
της επανάστασης.»
Σύμφωνα με το
Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, το
"θεόπνευστο" κείμενο είναι το κείμενο "που γίνεται με θεϊκή έμπνευση".
Και τι σημαίνει "με θεϊκή
έμπνευση"; Αν ο Θεός είναι ο Ιαχωβάς, τότε σημαίνει "με έμπνευση από τον
Ιαχωβά". Και ποιος είναι σε θέση να ξέρει τι είναι ο Ιαχωβάς καλύτερα
από τον ίδιο τον Ιαχωβά; Λοιπόν όταν, σε κείμενο που εμπνέεται από τον
ίδιο, ο Ιαχωβάς λέει:
«Δείτε, τώρα, ότι εγώ, εγώ
μονάχα είμαι,
και δεν υπάρχει εκτός από μένα
άλλος θεός. ...
θ' ακονίσω το αστραφτερό μου το
σπαθί ...
Τα βέλη μου θα τα μεθύσω με
αίμα
και το σπαθί μου θα κατατρώει
κορμιά,
αίμα των πληγωμένων και των
αιχμαλώτων,
κεφάλια των αρχηγών του
εχθρού».
(Δευτερονόμιον κεφ. 32, στ. 39-42)
σίγουρα δεν μπορούμε λογικά να
συναγάγουμε πως αυτό δεν είναι "τίποτα άλλο παρά" ο τρόπος που βλέπαν
τον Θεό οι Εβραίοι εκείνης της εποχής. Θα ήταν ο (βάρβαρος) τρόπος που
βλέπαν τον Θεό οι Εβραίοι εκείνης της εποχής, μόνο αν το κείμενο δεν
είναι εμπνευσμένο. Μήπως τελικά θα πρέπει να αποφασίσουμε αν πρόκειται
για ένα συνηθισμένο κείμενο ή για ένα κείμενο που μας πληροφορεί για το
Θεό – και, αν επιλέξουμε το πρώτο, να σταματήσουμε να κάνουμε τον
θεολογικό ισχυρισμό πως "μόνο ο Ιαχωβάς, μόνο ο Ιαχωβάς είναι ο αληθινός
Θεός" αλλά να αποδώσουμε τον πρέποντα σεβασμό στους "αλλόδοξους" και
"αιρετικούς" και "πεπλανημένους" και "παγανιστές" και "εθνικούς" και
"ψευδοβουδιστές" και "ειδωλολάτρες" και "δαιμονολάτρες", ενάντια στην
υπόληψη (και κάποτε το σώμα) των οποίων οι χριστιανοί βάλλουμε;
«ούτε για το πώς μεταχειρίζεται το κείμενο της Βίβλου κάποια άλλη
χριστιανική ιστοσελίδα, »
Ο τρόπος που το μεταχειρίζεται αντανακλά και τον δικό σου τρόπο σκέψης, εφόσον κι εσύ βλέπεις την ιουδαιοχριστιανική θρησκεία ως τη θρησκεία που έφερε το φως σε όλο τον κόσμο και που δεν θα μπορούσε –όπως οι άλλοι– να ευθύνεται για ανθρωποθυσίες, λόγω της ιδιαίτερης ηθικής της, που πηγάζει από τον ένα και μοναδικό αληθινό Θεό, τη γνώση του οποίου κατέχει σε αποκλειστικότητα· κι εφόσον, γι' αυτό το λόγο, κι εσύ ο ίδιος προφανώς, όπως κι η συγκεκριμένη ιστοσελίδα, θεωρείς πως οι εν λόγω παρθένες που "προσφέρονταν" στον Ιαχωβά προορίζονταν για ιερατική αφιέρωση, που είναι η εναλλακτική ερμηνεία της λέξης "προσφορά" στο συγκεκριμένο εδάφιο, ερμηνεία που δίνεται από όσους αρνούνται πως και οι Ισραηλίτες επίσης, όπως και οι γείτονές τους, τελούσαν ανθρωποθυσίες.
«ούτε για το μπέρδεμα ανάμεσα στην χριστιανική και την εβραϊκή θρησκεία
το οποίο σε διακρίνει, »
Εννοείς ότι τα αποσπάσματα που
παραθέτω δεν βρίσκονται μέσα στη Βίβλο που έχουμε στο σπίτι μας; Αν
οτιδήποτε από αυτά που παραθέτω σου φαίνεται ότι ο Θεός στον οποίο
πιστεύεις δεν θα το έκανε –φόνους και φοβέρες και κατάρες και
παραλογισμούς και φρικαλεότητες και κοινωνικές αδικίες και εκτελέσεις
αθώων–, απλά έλεγξε το εδάφιο αν βρίσκεται στη Βίβλο σου. Αν δεν
βρίσκεται – τότε ναι, μιλάω για κάποιον άλλον, "εβραϊκό" θεό.
« ή για τα υπόλοιπα επιχειρήματα που
εμβόλιμα εισάγεις στη συζήτηση. »
Όλα τα επιχειρήματα που εισάγω
σχετίζονται είτε με τις ανθρωποθυσίες είτε γενικότερα με το δαιμονικό
χαρακτήρα του Ιαχωβά. Αλλά φαίνεται ότι αυτό είναι ένα θέμα που δεν
θέλεις να συζητήσεις. Πόσο ενδιαφέρον μπορεί πράγματι να είναι αν ο θεός
στον οποίο πιστεύουμε παρουσιάζεται στο ιερό βιβλίο της θρησκείας του ως
ένα φρικτό δαιμονικό ον; Όχι πολύ ενδιαφέρον. Σίγουρα δεν λέει αυτό
τίποτα που θα μας βοηθούσε να αντιληφθούμε αν είναι κι ένας θεός
ανθρωποθυσιών. Άρα γιατί να ασχοληθούμε;
«Στο διάλογο μπήκα για να διορθώσω την ανακρίβεια του ισχυρισμού σου ότι
σε ένα συγκεκριμένο εδάφιο του βιβλίου των Αριθμών της Βίβλου ζητείται ο
αποκεφαλισμός 32 κοριτσιών στο βωμό του YHVH.»
Στο διάλογο μπήκες για να
υποβάλεις την ιδέα ότι η θρησκεία του Ιαχωβά ήταν καλύτερη από τις άλλες
θρησκείες, ουσιαστικά η μόνη αληθινή, και αυτό προσπαθείς να το κάνεις
μέσω της ιδέας ότι, ενώ στους άλλους θεούς γίνονταν ανθρωποθυσίες, ο
Ιαχωβάς στην Παλαιά Διαθήκη τις απορρίπτει.
Γράφεις:
"Εγώ […] θεωρώ πως οφείλουμε στους Εβραίους και τη θρησκεία τους, την
πρώτη ιστορικά, απάλειψη των ανθρωποθυσιών αλλά και τις υποθήκες για την
κατοπινή εγκατάλειψη των θυσιών ζώων."
Λοιπόν η ιδέα που επιχειρείς να
υποβάλεις είναι πως η εβραϊκή θρησκεία είναι ανώτερη από τις άλλες,
εφόσον κατήργησε τον βάρβαρο θεσμό της ανθρωποθυσίας, κι ακόμα έγινε
μάλιστα και η αιτία για την κατάργηση των θυσιών ζώων, που γίνονταν σε
όλο τον αρχαίο κόσμο.
Μία τόσο ευρεία ιδέα δεν
μπορείς να την πραγματοποιήσεις με ένα τόσο φτωχό μέσο: καταδεικνύοντας
πως το εδάφιο στο οποίο αναφέρομαι δεν αναφέρει ρητά ανθρωποθυσίες. Ήδη
απ' την αρχή αναγνώρισα πολύ ευθέως (και όχι πλαγίως, όπως γράφεις), πως
ρητά δεν αναφέρονται –χωρίς αυτό όμως να σημαίνει ότι εξαπατώ τον
αναγνώστη, εφόσον παραθέτω το εδάφιο και προβάλλω τα λόγια του στην
οθόνη–, αλλά πως είναι το εύλογο συμπέρασμα που συνάγεται απ' τα
συμφραζόμενα. Αντέτεινες πως δεν πρόκειται για εύλογο συμπέρασμα μα
για προσωπική μου ερμηνεία. Παρέθεσα μελετητές. Αντέτεινες πως δεν
είναι έγκυροι. Έδειξα ότι είναι έγκυροι. Αν δεν πείστηκες, θα περίμενα
να απαντήσεις επί αυτού και να αντικρούσεις τα στοιχεία που παρείχα (τα
οποία, παρεμπιπτόντως, κοπίασα για να μεταφράσω). Αντί να απαντήσεις,
όμως, ξαναγυρίζεις στο ίδιο σημείο από την αρχή και με κατηγορείς και
πάλι ότι πήγα να εξαπατήσω τον αναγνώστη επειδή αναφέρθηκα στο εδάφιο ως
ανθρωποθυσία (και μάλιστα μέσω αποκεφαλισμού πάνω σε βωμό), όταν δεν
περιλαμβάνει ρητά τέτοιες λέξεις, κι ότι δεν θέλω να το παραδεχτώ.
Λοιπόν, μπορείς να με
κατηγορείς όσο θέλεις, αν δεν επιθυμείς να λάβεις υπόψη τις απαντήσεις
μου, αλλά δεν νομίζω ότι μπορείς να προαγάγεις έτσι την οπτική είτε πως
η χριστιανική θρησκεία είναι η καλύτερη θρησκεία, είτε πως η Βίβλος
είναι αρνητική προς τις ανθρωποθυσίες, είτε πως το συγκεκριμένο εδάφιο
δεν αναφέρεται σε ανθρωποθυσία. Με την επιμονή σου να με κατηγορείς για
(άτιμη) ανακρίβεια (άτιμη, εφόσον λες ότι δεν το παραδέχομαι και
επιχειρώ "δια της πλαγίας" κλπ), απλά επιχειρείς να διασύρεις το άτομό
μου για να σώσεις την κριτική που κάνω στην θρησκευτική σου πίστη μέσα
από το βίντεο. Γιατί το βίντεο δείχνει επί δυόμισι ώρες συνεχείς
κτηνωδίες που διαπράττονται από τον Ιαχωβά τον ίδιο καθώς και μέσα από
την καθοδήγησή του, και για να αποσοβήσεις το εύλογο συμπέρασμα ότι
πρόκειται για ανήθικη προσωπικότητα ("δαιμονική" θα ήταν ένας
χαρακτηρισμός), προσπαθείς να βγάλεις εμένα τον ίδιο άτιμο, ανήθικο, και
να μειώσεις έτσι το βάρος των κατηγοριών που έχουν βαρύνει την πίστη σου
με αυτό το βίντεο.
Μάλιστα, φτάνεις μέχρι του
σημείου να με κατηγορήσεις και για κρυπτο-βουδιστή, αναφερόμενος σε έναν
"ψευδο-λάμα του βουδισμού", όπως χαρακτηρίζεις ένα παλαιστή που δείχνει
ένα βίντεό μου, και μιλάς ανοιχτά για "λιγότερο αθώα ατζέντα [μου], απ'
ό,τι αρχικώς φαινόταν".
Η πρότασή μου είναι να
σταματήσεις να κατηγορείς το πρόσωπό μου και να περιοριστείς στη
συζήτηση του ίδιου του θέματος. Αν το μόνο που σε ενδιαφέρει είναι να
διορθώσεις τον ισχυρισμό μου πως "σε ένα συγκεκριμένο εδάφιο του βιβλίου
των Αριθμών της Βίβλου ζητείται [ρητά] ο αποκεφαλισμός 32 κοριτσιών στο
βωμό του YHVH", τότε μπορείς να σταματήσεις τη συζήτηση. Το είπα ότι
ρητά δεν ζητείται. Είναι κάτι που βγαίνει από τα συμφραζόμενα.
Αν συνεχίσεις τη συζήτηση, θα
χρειαστεί να απαντήσεις στα επιχειρήματα που έφερα στην πορεία στην
οποία εσύ ο ίδιος καθοδήγησες τη συζήτηση:
Είπες πως το ότι πρόκειται για
ανθρωποθυσία είναι προσωπική ερμηνεία και απάντησα ότι δεν είναι
προσωπική, παραθέτοντας μελετητές.
Είπες ότι οι μελετητές δεν
είναι έγκυροι και έφερα στοιχεία για την εγκυρότητά τους.
Το λογικό επόμενο βήμα, αν
θέλεις να συνεχίσεις αυτό το νήμα, είναι να δείξεις ότι τα στοιχεία που
φέρουν οι μελετητές δεν είναι έγκυρα. Αλλιώς μπορείς να φέρεις
περισσότερα δικά σου άλλα στοιχεία, μα και να δεχτείς να λάβεις κι από
μένα περισσότερα στοιχεία, χωρίς να προσπαθείς να υποβιβάσεις το άτομό
μου και τα στοιχεία που δίνω με ισχυρισμούς που έχουν ήδη απαντηθεί.
«Και αφού καταδείχθηκε πως πουθενά δεν αναφέρεται, ούτε “αποκεφαλισμός”,
ούτε “βωμός” στην προκείμενη περίπτωση, με παρέπεμψες κατ' αρχάς σε
ερμηνείες κάποιων τρίτων για να δικαιωθείς δια της πλαγίας. Μικρό το
κακό – αλλά θα ήταν προτιμότερο να το παραδεχθείς εξ αρχής. Βλέπεις, όσα
κεφαλαία γράμματα και αν χρησιμοποιεί κανείς για να τονίσει στην αρχή
της απάντησής του πως χρησιμοποιεί “ΡΗΤΕΣ εντολές” του YHVH, η
υπερκέραση της λέξεως “ρητές” είναι προφανής στην περίπτωσή μας, »
Στην περίπτωσή μας δεν είναι
ρητές. Ούτε και χρειάζεται να 'ναι, όταν παραθέτω το εδάφιο και προβάλλω
τα λόγια του, ώστε το ότι δεν είναι ρητές είναι φανερό. Όμως το ότι
παντού αλλού στο βίντεο οι εντολές που παραθέτω ΕΙΝΑΙ ρητές δεν είναι
άσχετο. Γιατί παρέχει ενδείξεις (κι ας μην φτάνουν από μόνες τους για να
αποδείξουν το ζητούμενο) ότι και εδώ θα μπορούσε να εννοείται μια
βάρβαρη πράξη, όπως είναι όλες οι άλλες που περιγράφονται στα εδάφια.
Δεν δέχεσαι ότι μια προσωπικότητα, όπως αυτή του Ιαχωβά, που
αποδεικνύεται τόσο βάρβαρη μέσα από τις ίδιες της τις πράξεις καθώς και
τις ρητές εντολές της για διάπραξη βαρβαρότητας από άλλους, μπορεί να
δίνει τέτοια ακριβώς εντολή ακόμα και όπου δεν το λέει ρητά; Δεν είναι
εύλογο και φανερό ότι θα μπορούσε να συμβαίνει αυτό – και τότε άρα
αξίζει περισσότερη διερεύνηση;
Λοιπόν όταν αναφέρομαι στις
ρητές εντολές και βάζω τη λέξη σε κεφαλαία, δεν το κάνω για να
δικαιολογήσω άτιμα τον ισχυρισμό μου περί ανθρωποθυσίας και να μην
"παραδεχθώ" το λάθος μου, όπως ισχυρίζεσαι. Το κάνω για να προσθέσω
βάρος στον ισχυρισμό πως ο Ιαχωβάς όντως θα μπορούσε να δώσει τέτοια
εντολή, εφόσον δίνει τόσες άλλες βάρβαρες εντολές παντού στη Βίβλο.
Το βίντεο το είδες. Η ρητή
δήλωση στο Γένεση 38:7 ότι ο Ιαχωβάς σκοτώνει τον πρωτότοκο του Ιούδα,
είναι άσχετη;
«Και ο Ηρ, ο πρωτότοκος του Ιούδα, στάθηκε κακός μπροστά στον Κύριο• και
ο Κύριος τον θανάτωσε.» (στα αρχαιοελληνικά: "καὶ ἀπέκτεινεν αὐταὸν ὁ
Θεός").»
http://actsseventeen.gr/bible/book01/01-038/
http://wol.jw.org/el/wol/b/r11/lp-g/bi12/G/1997/1/38
http://users.sch.gr/aiasgr/Palaia_Diathikh/Genesis/Genesis_kef.37-41.htm#Kef.38
Τα πρωτότοκα των Αιγυπτίων
(χιλιάδες στον αριθμό), που ο Ιαχωβάς σκοτώνει (μαζί με, σημειώνω, τα
πρωτότοκα των ζώων) λόγω των πράξεων του Φαραώ, είναι άσχετα;
Έξοδος 12:29-30
«Και τα μεσάνυχτα ο Ιεχωβά πάταξε κάθε πρωτότοκο στη γη της Αιγύπτου,
από το πρωτότοκο του Φαραώ που καθόταν στο θρόνο του μέχρι το πρωτότοκο
του αιχμαλώτου που βρισκόταν στην τρύπα της φυλακής, καθώς και κάθε
πρωτότοκο ζώου.»
(Βλέπουμε και εδώ επίσης, όπως
έχω ήδη υποστηρίξει, ότι ο Ιαχωβάς έχει την ίδια γραμμή προς ανθρώπους
και ζώα όσον αφορά τα πρωτότοκα: θέλει τη ζωή τους. "Ένας θεός θυσίας
παιδιών", όπως περιγράφεται στο
κείμενο της Εταιρείας Βιβλικής Γραμματείας το οποίο παρέθεσα).
Το αρσενικό βρέφος του Δαβίδ
και της Βηθ-Σαβεέ, που ο Ιαχωβάς σκοτώνει για να τιμωρήσει τον πατέρα
του, είναι άσχετο;
«Και ο Δαβίδ είπε στον Νάθαν: "Αμάρτησα εναντίον του Ιεχωβά". Τότε ο
Νάθαν είπε στον Δαβίδ: "Και ο Ιεχωβά αφήνει την αμαρτία σου να παρέλθει.
Δεν θα πεθάνεις. Ωστόσο, επειδή χωρίς αμφιβολία συμπεριφέρθηκες στον
Ιεχωβά χωρίς σεβασμό κάνοντας αυτό το πράγμα, ο γιος που μόλις γεννήθηκε
σε εσένα πρόκειται εξάπαντος να πεθάνει". […]
Και ο Ιεχωβά έπληξε το παιδί
που είχε γεννήσει στον Δαβίδ η σύζυγος του Ουρία, και αυτό αρρώστησε.
[…]
Και την έβδομη ημέρα το παιδί
τελικά πέθανε.»
Σαμουήλ Β' κεφ. 12, στ. 13-18
'Ίσως θα απαντούσες ότι η ιδέα
πως δεν μπορεί κάποιος (και δη ένα βρέφος) να τιμωρηθεί για τα παραπτώματα άλλου, ανήκει στη σημερινή ανθρωπιστική ηθική και ήταν άγνωστη εκείνη
την εποχή. Τι θα έλεγες αν σου έδειχνα πως είναι μια ιδέα που εκφράζει
ο ίδιος ο Ιαχωβάς σε άλλο σημείο της Βίβλου;
«Εσείς, όμως, λέτε: "Γιατί; Ο γιος δεν πρέπει να βαστάει την ανομία τού
πατέρα του;" Αφού ο γιος έκανε κρίση και δικαιοσύνη, [και] φύλαξε όλα τα
διατάγματά μου και τα εκτέλεσε, θα ζήσει οπωσδήποτε. Η ψυχή αυτή που
αμαρτάνει, αυτή θα πεθάνει• ο γιος δεν θα βαστάξει την ανομία τού
πατέρα, και ο πατέρας δεν θα βαστάξει την ανομία τού γιου• η δικαιοσύνη
τού δικαίου θα είναι επάνω στον ίδιο, και η ανομία τού ανόμου θα είναι
επάνω στον ίδιο.»
(Ιεζεκιήλ 18:19-20)
Πώς λοιπόν, αφού έχει δηλώσει
αυτά ο Ιαχωβάς, τρέχει μετά, όπως παρέθεσα, να τιμωρήσει το βρέφος του
Δαβίδ για πράξη του πατέρα του;
Βέβαια, φαίνεται πως ο Ιαχωβάς
έχει μεγάλη αδυναμία στα βρέφη. Χιλιάδες πρωτότοκα βρέφη "ευλόγησε"
θανατώνοντάς τα, επειδή (δήθεν) ήθελε να αναγκάσει τον Φαραώ να
αποπέμψει απ' την Αίγυπτο τους Ισραηλίτες.
Λες και δεν μπορούσε να τον
αναγκάσει, σαν θεός που ήταν, ας πούμε… (για να σκεφτώ…) στέλνοντας τον
άγγελό του να του τραβήξει το αυτί…
Δεδομένου ότι τίποτα από αυτά
βέβαια δεν συνέβηκε πραγματικά, ποια ανώμαλη και δολοφονική ροπή ώθησε
το Άγιο Πνεύμα (ή αλλιώς τους ιερείς αυτής της θρησκείας – μάλλον πιο
πιθανό, ε;) να χρωματίσουν τον συγκεκριμένο θεό τόσο αποκρουστικά,
ανώμαλα και δαιμονικά;
Λες:
«Εάν τα δύο επίμαχα εδάφια της Εξόδου και του Λευιτικού αποτελούν
αποδείξεις για το ότι ο YHVH ήταν δαιμονική οντότητα και ζητούσε δια του
Μωυσή ανθρωποθυσίες, ο πρώτος που θα έπρεπε να είχε εφαρμόσει το νόμο,
θα ήταν ο ίδιος ο αρχιερέας. Κι αν όχι ο ίδιος (καθότι τα παιδιά του θα
ήταν ήδη ενήλικες όταν εδόθη ο μωσαϊκός νόμος), τα παιδιά του, και τα
παιδιά των παιδιών του.»
Του αρχιερέα τα παιδιά τα
σκότωσε ο ίδιος ο Ιαχωβάς. Καθώς βοηθούσαν τον πατέρα τους να τελέσει τα
καθήκοντά του στο ναό, πρόσφεραν μια φωτιά "ανάρμοστη" (ανάρμοστη
σύμφωνα με τον ίδιο τον Ιαχωβά, φυσικά, μια που στα πάντα εκείνος είναι
που κρίνει και αποφασίζει, και όχι η λογική και η ηθική). Τότε ο Ιαχωβάς
έριξε φωτιά και τους έκαψε:
«Αργότερα οι γιοι του Ααρών Ναδάβ και Αβιού πήραν ο καθένας το
πυροδοχείο του και έβαλαν φωτιά μέσα σε αυτά και έθεσαν πάνω της θυμίαμα
και άρχισαν να προσφέρουν ενώπιον του Ιεχωβά ανάρμοστη φωτιά, την οποία
δεν τους είχε ορίσει. Βγήκε τότε φωτιά από τον Ιεχωβά και τους κατέφαγε,
ώστε πέθαναν ενώπιον του Ιεχωβά. Τότε ο Μωυσής είπε στον Ααρών: "Αυτό
είπε ο Ιεχωβά, λέγοντας: Ανάμεσα σε εκείνους που είναι κοντά μου ας
αγιαστώ και μπροστά στο πρόσωπο όλου του λαού ας δοξαστώ". Και ο
Ααρών έμενε σιωπηλός.»
(Λευιτικό 10:1-3)
Πουθενά άλλωστε δεν υποστήριξα
πως όλα τα πρωτότοκα νήπια θανατώνονταν. Απλά είπα ότι μελετητές
υποστηρίζουν πως, όπως και σε άλλους λαούς, υπήρχε η περιστασιακή
ανθρωποθυσία βρεφών επειδή οι άνθρωποι θεωρούσαν ότι ο θεός τους (ο
Ιαχωβάς) τα ζητά. Αυτή η πεποίθηση καθρεπτίζεται στα εδάφια της Βίβλου
όπου ο Ιαχωβάς ζητά ανθρωποθυσίες.
Ισχυρίζεσαι ότι, αν η εντολή
για θυσίες βρεφών υπήρχε στον Μωσαϊκό Νόμο, τότε σίγουρα θα ακολουθείτο
από όλους; Τον αντίθετο ακριβώς ισχυρισμό κάνει στο
λήμμα για τον Ιεφθάε η Wikipedia, όσον αφορά τον συσχετισμό μεταξύ
της ύπαρξης μιας εντολής στο Μωσαϊκό Νόμο και της εφαρμογής αυτής:
«Μερικοί συγγραφείς έχουν παρατηρήσει ότι οι Ισραηλίτες εκείνης της
εποχής [της εποχής του Ιεφθάε] ήταν σίγουρα βάρβαροι· ότι ο Μωσαϊκός
Νόμος (που απαγόρευε την ανθρωποθυσία), ευρέως
δεν τηρείτο εκείνη την εποχή· […].»
Αν δεν είναι απαραίτητο να
τηρείται ο Μωσαϊκός Νόμος όταν διατάζει να μη
θυσιάσεις, γιατί να είναι απαραίτητο να τηρείται όταν διατάζει να
θυσιάσεις; Στο κάτω-κάτω, για τους περισσότερους γονείς (σχεδόν όλους)
θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να θυσιάσουν τα παιδιά τους, όπως πολύ σωστά
παρατηρείς, άρα θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να τηρήσουν το Νόμο.
Έπειτα, η Παλαιά Διαθήκη δεν
ορίζει μονάχα τη θυσία βρεφών αλλά και την αποφυγή της. Όπως ήδη
παρέθεσα στην
ειδική μου ανάρτηση:
«… για κάθε πρωτότοκο ανθρώπου θα καταβάλης στον ναόν το καθοριζόμενον
χρήμα.» [Δηλαδή θα πληρώσεις τους ιερείς για να μη το σκοτώσουν –
καλή μπίζνα το ιερατηλίκι! Μπορώ μονάχα να ελπίζω πως όλοι θα είχαν να
προσφέρουν τα λύτρα, και φυσικά δεν νομίζω πως ο Αρχιερέας θα
δυσκολευόταν πολύ σε αυτό το θέμα.]
(Έξοδος κεφ. 13, στ. 13)
Παρέθεσα επίσης τον θεολόγο
David Dilling να καταδεικνύει τον διττό χαρακτήρα αυτής της εντολής,
δεδομένου ότι δεν καταδικάζει τις θυσίες βρεφών αλλά αναδείχνει το ίδιο
ακριβώς το δικαίωμα που θεωρείτο πως ο Ιαχωβάς έχει επί της ζωής των
πρωτοτόκων:
«Η Βίβλος δεν περιέχει απαγορεύσεις ανθρωποθυσιών στον Ιαχωβά. Η μόνη
πιθανή εξαίρεση σε αυτό τον κανόνα είναι η νομοθεσία για την εξαγορά των
πρωτότοκων γιων στο εδάφιο Έξοδος 13:1-16. Αυτό το εδάφιο, ωστόσο, δεν
καταδικάζει την ανθρωποθυσία. Αντίθετα, αποδεικνύει ότι ο Ιαχωβάς είχε
ένα πολύ σαφές δικαίωμα πάνω στη ζωή όλων των πρωτοτόκων του Ισραήλ,
είτε ανθρώπων είτε ζώων.»
Θεολογικό Περιοδικό της Θείας Χάριτος 12.2 (Άνοιξη 1971) 3-22
Αυτά είναι τα δύο ρεύματα ή
τάσεις που καθρεπτίζονται το ένα στην εντολή των ανθρωποθυσιών, και το
άλλο, όταν, όπως παρέθεσα τον Thorn Stark να λέει, "αργότερα […] η
πρακτική της ανθρωποθυσίας έπεσε σε ανυποληψία μεταξύ ελιτίστικων
κύκλων", στην αποφυγή τους.
Η περιγραφή μου του Ιαχωβά ως
δαιμονικού δεν στηρίζεται αποκλειστικά στην εντολή του για θυσίες βρεφών
στον Μωσαϊκό Νόμο, όπως πιθανά υπονοεί η φράση σου:
«Εάν τα δύο επίμαχα εδάφια της Εξόδου και του Λευιτικού αποτελούν
αποδείξεις για το ότι ο YHVH ήταν δαιμονική οντότητα και ζητούσε δια του
Μωυσή ανθρωποθυσίες, […]»
Όπως σου σχολίασα και στην
προηγούμενή μου απάντηση, η εικόνα του Ιαχωβά είναι επαρκώς αξιολύπητη
«ακόμα και χωρίς να ζητά ανθρωποθυσίες». Η περιγραφή του ως δαιμονικού
στηρίζεται στη γενικότερη εικόνα του των ανθρωποκτονιών που κάνει και
της βίαιης προσωπικότητάς του, μέρος μονάχα των οποίων αποτελούν οι
φόνοι πρωτοτόκων που η Παλαιά Διαθήκη τον παρουσιάζει να κάνει ο ίδιος,
καθώς και οι σχετικές εντολές για θυσίες βρεφών (και όχι μόνο) στα
βιβλικά εδάφια που παραθέτω, άσχετα από το πόσο ευρέως η θανάτωση βρεφών
τελικά εφαρμοζόταν.
Μελετητές που παρέθεσα μας λένε
ότι τέτοιες θυσίες τελούνταν σποραδικά:
«Τα
βιβλικά στοιχεία υποδηλώνουν ότι οι θυσίες παιδιών ασκούνταν σποραδικά,
αν και η Βίβλος συχνά αντιτίθεται σε αυτές. Όπως παρατηρεί η Φραντσέσκα
Σταυρακοπούλου: "Η εβραϊκή Βίβλος εμφανίζεται αθέλητα να ανατρέπει την
ίδια της την επιμονή ότι οι θυσίες παιδιών ήταν πρακτική άλλων λαών,
επειδή, άδηλα όσο κι έκδηλα, ζωηρά απεικονίζει τον Ιαχωβά ως έναν θεό
θυσίας παιδιών (a god of child sacrifice)."»
"Πολύτιμα και Ευάλωτα - Τα Παιδιά στην Εβραϊκή Βίβλο" – Julie Faith
Parker, Εταιρεία Βιβλικής Γραμματείας
«Το Λευιτικό δεν απαγορεύει όλες τις ανθρωποθυσίες, αλλά μόνο τη
λανθασμένη χρήση τους για τον εξευμενισμό πολυθεϊστικών θεοτήτων.»
George M. Harton (θεολόγος και
ιεραπόστολος),
To Νόημα της Βιβλικής Περικοπής Β΄ Βασιλέων κεφ. 3 στ. 27, Θεολογικό
Περιοδικό της Θείας Χάριτος, τεύχος φθινοπώρου 1970, σελ. 38
«Σε μερικές περιπτώσεις [οι Εβραίοι] θυσίαζαν ανθρώπους και
επεξεργάζονταν τα σώματά τους. […] Στην εβραϊκή Βίβλο, ο Θεός του
Ισραήλ, ο Ιαχωβάς, είναι πάντα ο δηλωμένος ή άδηλος παραλήπτης των
θεολογικά νόμιμων ισραηλινών θυσιών.»
Βιβλικές Μελέτες του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης
Τώρα, αν εσύ θες να αρνείσαι
ότι τέτοιες θυσίες γίνονταν και ότι ο Ιαχωβάς τις ζητούσε, στη βάση ότι
δεν περιγράφεται στη Βίβλο μια σειρά από συγκεκριμένες τέτοιες θυσίες,
τι να πω; Από τις διάφορες εντολές που υπάρχουν στη Βίβλο, είναι άραγε
μόνο η εντολή της προσφοράς πρωτοτόκων στον Ιαχωβά αυτή της οποίας την
εφαρμογή η Βίβλος δεν τεκμηριώνει; Βρίσκεις στη Βίβλο, όπως μου ζητάς να
σου παρέχω, ντοκουμέντα για την εφαρμογή οποιασδήποτε από τις ακόλουθες
εντολές;
Θανάτωση αλλοδόξων, ακόμα και
αν είναι γιος, αδερφός ή σύζυγός σου.
(Δευτερονόμιο 13:12-18)
Θανάτωση ομοφυλόφιλων
(Λευιτικό 20:13)
Θανάτωση γυναικών που απάτησαν
τον άντρα τους
(Λευιτικό 20:10)
Θανάτωση γυναικών που βρέθηκαν
μη παρθένες την πρώτη νύχτα του γάμου
(Δευτερονόμιο 22:13-22)
Θανάτωση γυναικών που δεν
φώναξαν αρκετά δυνατά ώστε να ακουστούν όταν κάποιοι άντρες συνέβη να
τις βιάσουν
(Δευτερονόμιο 22:23-24)
Θανάτωση παιδιών που δεν
πειθαρχούν στους γονείς τους
(Δευτερονόμιο 21:18-21)
Μιλώντας για οποιοδήποτε από τα
παραπάνω, το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να δείξω τους ανήθικους
κανόνες που προωθεί ο Ιαχωβάς, οι οποίοι εναντιώνονται στην ίδια τη φύση
του ανθρώπου (διότι δεν μας έρχεται φυσικό ούτε ομοφυλόφιλους να
θανατώνουμε, ούτε αλλόδοξους, ούτε γυναίκες που βιάστηκαν, ούτε
απείθαρχα παιδιά) και να μπορώ μονάχα να κάνω υποθέσεις για το βαθμό
όπου τέτοιες εντολές τελικά εφαρμόζονταν.
Αλλά το
επιχείρημά μου δεν στηρίζεται στο κατά πόσο τελικά τέτοιες εντολές
εφαρμόζονταν. Στηρίζεται στην δαιμονική προσωπικότητα που ο Ιαχωβάς
εμφανίζεται εν γένει να έχει στη Βίβλο, τόσο όταν ζητά ανθρωποθυσίες
(πρωτότοκων και άλλες) όσο και όταν κάνει πλήθος από άλλα πράγματα.
Καθώς συλλέγουμε τα στοιχεία για να σχηματίσουμε μια ακριβή εικόνα αυτής
της προσωπικότητας, θα λάβουμε επίσης υπόψη μας, στην περίπτωση της
ανθρωποθυσίας, τόσο ότι υπάρχουν εδάφια που αντιτίθενται στις θυσίες,
όσο και το πλαίσιο αναφοράς σε αυτά τα εδάφια, δηλαδή ότι γενικά αφορούν
τη λατρεία θεών άλλων από τον Ιαχωβά.
Για να είμαι πιο συγκεκριμένος
σε αυτό το θέμα, ας εξετάσω ένα-ένα τα εδάφια τα οποία ο ίδιος
παραθέτεις όταν ρητορικά διατίθεσαι για χάρη μου να "παραβλέψεις" τις
βιβλικές αποδείξεις για την εναντίωση του Ιαχωβά στη θυσία βρεφών.
Εδάφια
που παραθέτεις και σχολιασμός τους
Δευτερονόμιο 12:29-31
« Όταν δε ο Κύριος εξολοθρεύση τα έθνη, εις τα οποία συ πορεύεσαι, δια
να καταλάβης ως ιδικήν σου κληρονομίαν την χώραν αυτών, και την
κληρονομήσης και εγκατασταθής εις αυτήν,
πρόσεχε τον εαυτόν σου, μήπως
τυχόν και ζητήσης να ακολουθήσης τρόπους ζωής των εθνών αυτών μετά την
εξολόθρευσίν των, λέγων, ότι όπως κάμνουν τα έθνη αυτά στους θεούς των,
έτσι θα κάμνω και εγώ στον Θεόν μου.
Οχι• δεν θα κάμης συ έτσι στον
Θεόν σου• διότι αηδιαστικά και αποκρουστικά πράγματα, τα οποία εμίσησεν
ο Θεός, έκαμαν αυτοί προς τους θεούς των, αφού έφθασαν μέχρι του σημείου
να καίουν τους υιούς και τας θυγατέρας των εις την φωτιάν χάριν των θεών
των.»
Εδώ έχουμε μια σαφή καταδίκη
της πρακτικής της θυσίας παιδιών. Ο ισχυρισμός ρητά είναι πως πρόκειται
για μια βδελυρή πράξη την οποία θέλουν άλλοι θεοί και όχι ο Ιαχωβάς, ο
θεός που στο απόσπασμα αναφέρεται να ηγείται των Ισραηλιτών προκειμένου
να κατακτήσουν τους άλλους λαούς, ο θεός που οδηγεί τις ισραηλινές
στρατιές "για να εξολοθρεύσει τα έθνη". Το σαφές υπονοούμενο βέβαια
είναι πως οι Ισραηλίτες είναι (για θεολογικούς και ηθικούς λόγους) ένας
ανώτερος λαός που δικαιούται να κατακτήσει τους άλλους λαούς, μια ιδέα
που επαναλαμβάνεται κατά κόρον στο σημερινό εκκλησιαστικό κήρυγμα και
στη θρησκευτική διδασκαλία στη Μέση Εκπαίδευση. Θα μας διαφύγει άραγε
πως το ίδιο επιχείρημα χρησιμοποίησαν:
Α.
Η Βυζαντινή
αυτοκρατορία
1)
«Επειδή μερικοί συνελήφθησαν (αν και αξιώθηκαν το χριστιανικό βάπτισμα)
διακατεχόμενοι από την πλάνη των ανόσιων μυσαρών Ελλήνων, να διαπράττουν
εκείνα που δικαιολογημένα εξοργίζουν τον φιλάνθρωπο θεό [τον Ιαχωβά]...
Αυτοί θα υποβληθούν στην αντίστοιχη τιμωρία και μάλιστα με πνεύμα
επιείκειας... Αν επιμείνουν στην πλάνη των Ελλήνων, θα υποβληθούν στην
έσχατη των ποινών.»
«Ιουστινιάνειος Κώδιξ» 1.10.9 και επίσης Β 1.1.19 και Νομοκάνονα 6.3.
2) «Να
κλείσουν όλοι οι [αλλόδοξοι] ναοί σε όλες τις πόλεις και σε όλους τους
τόπους της οικουμένης... Αν κάποιος με οποιαδήποτε εξουσία παραβεί
[αυτόν τον νόμον] θα τιμωρηθεί με αποκεφαλισμό.»
(Ιουστινιάνειος Κώδιξ 1.11.1.
Αυτοκράτωρ Κωνστάντιος Α΄ Πρός Ταύρον, Έπαρχο του Πραιτωρίου, Δεκέμβριος
του 354 μ. Χ.)
3) «Εάν
κάποιος απ’ αυτούς [δηλαδή τους πιστεύοντας
στην Ελληνική θρησκεία] έχει πολιτικό ή
στρατιωτικό αξίωμα, θα αποπεμφθεί από το αξίωμά του και δεν θα χάσει
μόνον την περιουσία του η οποία θα προγραφεί, αλλά αφού υποστεί σωματικά
βασανιστήρια διά μεταλλικών οργάνων [δηλαδή
θα καταστεί ανάπηρος και δυσειδής ισοβίως αν επιζήσει],
ως ορίζει το δημόσιο και ιδιωτικό δίκαιο, θα οδηγηθεί σε διαρκή εξορία.»
(Απόσπασμα του νόμου του έτους
+ 472, με αριθμό καταλόγου Ιουστινιανείου Κώδικος 1.11.8 στα λατινικά,
των Αυτοκρατόρων Λέοντος Α΄ και Ανθεμίου προς Διόσκωρον, Έπαρχο του
Πραιτωρίου)
4)
«Πράγματι κατά τη βασιλεία του Θεοδοσίου ο χριστιανισμός γίνεται η
θρησκεία του κράτους. Εναντίον των ειδωλολατρών
[ελληνικών και άλλων
πληθυσμών]
εφαρμόσθηκαν μέτρα, που πήραν συχνά το χαρακτήρα πραγματικών
διώξεων. Το μαντείο των Δελφών υποχρεώθηκε να σιγήσει, οι Ολυμπιακοί
αγώνες και τα Ελευσίνια μυστήρια απαγορεύτηκαν, τα ιερά λεηλατήθηκαν από
τους χριστιανούς, οι ιερείς, όπως γράφει ο Λιβάνιος, υποχρεώθηκαν "να
σιγήσουν ή να πεθάνουν"».
Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ, διάσημη βυζαντινολόγος ιστορικός, Πρύτανις στο Πανεπιστήμιο της
Σορβόνης, από το βιβλίο της:
Η Πολιτική Ιδεολογία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, σελ. 17, εκδόσεις
Ψυχογιός
Β. Η
Ρωμαϊκή αυτοκρατορία
Πηγή: Η Επίσημη Αλήθεια: Προπαγάνδα στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.
Ιστοσελίδα του BBC
«Πολλή αυτοκρατορική προπαγάνδα αποτελούνταν από παραδοσιακά θέματα που
επαναλαμβάνονταν ατέλειωτα. Αλλά μία μεγάλη αλλαγή ήταν τόσο σπουδαία
ώστε έσεισε τα θεμέλια του κόσμου: η υιοθέτηση του χριστιανισμού από το
ρωμαϊκό κράτος.
Ο παγανισμός ήταν η ζώσα καρδιά
της ρωμαϊκής προπαγάνδας επί χίλια χρόνια
[δηλαδή η προπαγάνδα ότι η ρωμαϊκή αυτοκρατορία εγγυόταν την τάξη μεταξύ
των πολυσχιδών λαών και θρησκειών που περιλάμβανε και τα οποία
προστάτευε από τους άγριους λαούς που βρίσκονταν έξω από τα σύνορά της].
Κάθε σημαντική πράξη απαιτούσε
την τέλεση θυσιών για τον κατευνασμό ενός θεού. Κανένα νέο εγχείρημα δεν
μπορούσε να θεωρηθεί χωρίς θεία εύνοια. Οι λεγεώνες βάδιζαν στη μάχη
φέροντας στα λάβαρά τους τον αετό του Δία, πάτρωνα θεού της Ρώμης.
Διοικητές, στρατηγοί και αυτοκράτορες οδηγούσαν τις ιεροτελεστίες στους
ναούς. Ο λαός φανταζόταν τους ηγέτες να αναλήπτονται στον Ουρανό μετά
θάνατον για να πάρουν τη θέση τους μεταξύ των θεών.
Ωστόσο, η θρησκεία της
αυτοκρατορίας παρέμενε ανεκτική, ανοιχτή προς τα διάφορα δόγματα, και
πολυσχιδής. Η ύπαρξη ενός θεού, όσο ισχυρός και αν ήταν, δεν απέκλειε
την ύπαρξη και πολλών άλλων. Αλλά εξαιτίας αυτού, εξαιτίας τού ότι ο
παγανισμός ήταν πολυθεϊστικός, δεν μπορούσε να προσφέρει στην
αυτοκρατορία μια ενοποιητική θρησκευτική ιδεολογία. […]
Όταν ο Κωνσταντίνος ο Μέγας
διέταξε τους άντρες του να πολεμήσουν ως χριστιανοί το 312 μ.Χ.,
ξεκίνησε μια ιδεολογική επανάσταση. Μέχρι το τέλος του αιώνα, ο
παγανισμός είχε αποτελεσματικά γίνει παράνομος και ο χριστιανισμός ήταν
η κυρίαρχη θρησκεία του κράτους, του στρατού, της ελίτ και των πόλεων.
Δωρεές γης και χρήματα έρεαν προς την εκκλησία. […] Οι επίσκοποι
ανταπέδιδαν την κρατική εύνοια κηρύττοντας πίστη στην κοσμική εξουσία.
Σφυρηλατήθηκε μια συμμαχία μεταξύ εκκλησίας και κράτους και έκτοτε οι
Ρωμαίοι αυτοκράτορες παριστάνονταν ως λειτουργοί του Θεού επί Γης,
εξουσιοδοτημένοι να πατάξουν τον παγανισμό και τους αιρετικούς με την
υπεράσπιση του χριστιανισμού ενάντια στους εχθρούς του. Τους βλέπουμε να
απεικονίζονται σε νομίσματα, επάργυρα είδη, τοιχογραφίες και ψηφιδωτά
δίπλα στο σύμβολο της χριστιανικής Εκκλησίας
(τα δύο πρώτα γράμματα της λέξης Χριστός στα
ελληνικά).
Εδώ υπήρχε τώρα ένα καινούργιο
μοτίβο στην προπαγάνδα της εξουσίας, ένα που έμελλε να έχει μια
μακρά και αιματηρή ιστορία: ο ηγέτης ως
σταυροφόρος.»
Γ. Ο
Δυτικός Ιμπεριαλισμός των Νεότερων Χρόνων
Στο παρακάτω κείμενο με τίτλο
"Χριστιανικός Ιμπεριαλισμός" , ο χριστιανισμός εξομολογείται τις
βαθύτερες σκέψεις του:
«Ο διάσημος αρχαιολόγος James Henry Breasted είπε ότι ο μονοθεϊσμός δεν
είναι παρά ιμπεριαλισμός στη θρησκεία.
Είχε δίκιο. Ο μονοθεϊσμός
διακηρύσσει πως μόνο ένας θεός μπορεί να είναι αληθινός, μόνο μια
θρησκεία αληθινή, και ο κάθε άνθρωπος πρέπει να εναγκαλιστεί τη
συγκεκριμένη ηθική του Θεού.
Ο θρησκευτικός προσηλυτισμός
είναι η κατάκτηση του νου, της ψυχής και του πολιτισμού ενός λαού. Η
επέκταση του χριστιανισμού έχει καταστρέψει αμέτρητες τοπικές
παγανιστικές κουλτούρες και έχει εγείρει ένα καινούργιο πνευματικό και
ιδεολογικό πρότυπο στη θέση τους.
Αυτό είναι καλό.
Ο
χριστιανισμός έδωσε τέλος σε αποτρόπαιες ανθρωποθυσίες στην
αμερικανική ήπειρο.
Διάδωσε την αλήθεια του
γραμμικού χρόνου [δηλαδή έλλειψη
μετενσάρκωσης, που είναι κυκλικός χρόνος, μια που σε ξαναγυρίζει στην
αρχή, στη γέννηση].
Ο χριστιανισμός είναι μια
επιθετική κοσμοθέαση προσανατολισμένη στην κυριαρχία επί των άλλων λαών.
[Όπως λες κι εσύ, AndMakrid, η εντολή ενός
θεού για εθνοκάθαρση "υπακούει στο νόμο της ανάγκης" και δεν έχει καν
θρησκευτική όψη.] Και, τελικά, θα
κυριαρχήσει όντως όταν ο Χριστός επιστρέψει και "κάθε γόνατο λυγίσει,
κάθε γλώσσα εξομολογηθεί".
Οι σύγχρονοι αριστερίζοντες
χριστιανοί έχουν προσπαθήσει να θάψουν την ιμπεριαλιστική φύση του
χριστιανισμού και την υποστήριξη που έδωσε στη "ρατσιστική"
ιμπεριαλιστική Ευρώπη. Ελπίζουν να αναδιατυπώσουν το χριστιανισμό ως μια
πολύ-πολιτισμική θρησκεία που υποστηρίζει τον σύγχρονο φιλελευθερισμό
[έχει διαμορφώσει τις σύγχρονες ηθικές
αξίες, όπως υποστηρίζεις].
Αυτά τα εγχειρήματα είναι
βλαβερά και καταστροφικά.
Ο πλήρης θρίαμβος του
χριστιανισμού και του χριστιανικού πολιτισμού θα είναι μια ένδοξη μέρα
στην Ιστορία. Η εξάλειψη της παγανιστικής λατρείας δαιμόνων, της
κοσμικής παρακμής, και των ψευδοφιλοσοφιών
[όπως η φιλοσοφία του "ψευδο"-Λάμα στον οποίο αναφέρθηκες, και η δική
μου κρυπτο-βουδιστική φιλοσοφία], θα είναι
νίκη για την ανθρωπότητα.
Αν νοιαζόμαστε για τους λαούς
του κόσμου, θα κάνουμε ό,τι δυνάμεθα για να τους ελευθερώσουμε από τις
παγανιστικές τους κουλτούρες.
Ο χριστιανισμός είναι μια μορφή
ιμπεριαλισμού, κι αυτό είναι ένα γεγονός για το οποίο μπορούμε να
είμαστε περήφανοι.»
Δ. Οι
Ναζιστές, που φαντάζονταν κι αυτοί τον εαυτό τους ως "περιούσιο
λαό" με ανώτερη ηθική και πεπρωμένο, όπως οι βιβλικοί Εβραίοι.
Ε. Οι
σημερινοί Εβραιοχριστιανοί που επιτίθενται στη Μέση Ανατολή (και
όχι μόνο) για τα πετρέλαια ή, σύμφωνα με τα μεγάλα μίντια, για να
μεταδώσουν (στους κατώτερους λαούς) τις ανώτερες ηθικές αξίες της
ελευθερίας και της δημοκρατίας.
Θα μου επιτρέψεις αυτή την
εικόνα που οι Εβραίοι παρουσιάζουν στη Βίβλο, δηλαδή ότι (αντίθετα με
τους ίδιους) οι άλλοι λαοί σκότωναν τα παιδιά τους και γι' αυτό άξιζαν
να κατακτηθούν και σκλαβωθούν από τους Εβραίους και η γη και τα
υπάρχοντά τους να περάσουν σε αυτούς, να την εκλάβω ως προπαγανδιστική,
μάλλον παρά ως ιστορική. Από ιστορική άποψη, έχω ήδη παραθέσει:
«Ως έκφραση θρησκευτικής πίστης, η ανθρωποθυσία ήταν διαδεδομένη σε
κάποια στάδια της ανάπτυξης του ανθρώπινου γένους. Οι φυλές της Δυτικής
Ασίας επηρεάστηκαν πολύ από την πρακτική, μάλλον πριν από την
εγκατάσταση των Εβραίων στην Παλαιστίνη, και συνεχίστηκε τουλάχιστον
μέχρι τον πέμπτο αιώνα π.Χ.. Σε καιρούς μεγάλων συμφορών, αγωνίας και
κινδύνου, οι γονείς θυσίαζαν τα παιδιά τους ως την μέγιστη και πιο
πολύτιμη προσφορά που μπορούσαν να κάνουν για να εξευμενίσουν το θυμό
των θεών και να εξασφαλίσουν τις χάρες και τη βοήθειά τους.»
λήμμα
"ανθρωποθυσία", Διεθνής Στάνταρ Εγκυκλοπαίδεια της Βίβλου
(International Standard Bible Encyclopedia)
«Σε μερικές περιπτώσεις [οι Εβραίοι] θυσίαζαν ανθρώπους και
επεξεργάζονταν τα σώματά τους. […] Στην εβραϊκή Βίβλο, ο Θεός του
Ισραήλ, ο Ιαχωβάς, είναι πάντα ο δηλωμένος ή άδηλος παραλήπτης των
θεολογικά νόμιμων ισραηλινών θυσιών.»
Βιβλικές Μελέτες του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης
Δηλαδή οι Εβραίοι ήταν σαν
όλους τους λαούς της περιοχής, οι οποίοι περιστασιακά έκαναν
ανθρωποθυσίες. Αυτό είναι όλο, δεν κατείχαν καμιά "περιούσια" θέση σε
σύγκριση με οποιονδήποτε.
«Μερικοί συγγραφείς έχουν παρατηρήσει ότι οι Ισραηλίτες εκείνης της
εποχής [της εποχής του Ιεφθάε] ήταν σίγουρα βάρβαροι· ότι ο Μωσαϊκός
Νόμος (που [ισχυριζόμαστε ότι]
απαγόρευε την ανθρωποθυσία), δεν τηρείτο ευρέως εκείνη την εποχή·»
Wikipedia για τον
Ιεφθάε
«Φαίνεται σίγουρο ότι η θυσία του πρωτότοκου γιου στην πυρά ή στο σταυρό
ήταν μια χαναανιτική πρακτική. Τέτοιες ανθρώπινες θυσίες γίνονταν στους
θεούς Γιαχβέ του Ισραήλ και του Ιούδα,
Χεμώς του Μωάβ και Βάαλ της Καρχηδόνας, το δε τελετουργικό λεγόταν
"Μολκ". […]
Τα τελετουργικά τους οι
άνθρωποι τα αποδίδουν στο θέλημα των θεών που λατρεύουν. Στη φοινικική
μυθολογία βρίσκουμε έναν από τους υιούς του θεού Ελ να θυσιάζεται από
τον ίδιο τον Ελ στον πατέρα του, τον Θεό του Ουρανού. Αυτή η χαναανιτική
εικόνα της θείας οικονομίας επανεμφανίζεται στη Γαλιλαία με τη
χριστιανική θεολογία. Ο υιός του Θεού που το σώμα του είναι ο άρτος και
το αίμα του ο οίνος, θυσιάζεται στον Πατέρα Θεό ως αμνός που λυτρώνει
την ανθρωπότητα.»
Arnold Toynbee,
Ιστορική Προσέγγιση της Θρησκείας, έκδοση Πανεπιστημίου Οξφόρδης
1979, σελ. 37-40.
Προχωρώ με τα αποσπάσματα που
παρέθεσες:
Μιχαίας (6:7-8)
«Με τι να έρθω μπροστά στον Ιεχωβά; Με τι να προσκυνήσω τον Θεό που
βρίσκεται στα ύψη; Να έρθω μπροστά του με ολοκαυτώματα, με μοσχάρια
μονοετή;
Θα ευαρεστηθεί ο Ιεχωβά με χιλιάδες κριάρια, με δεκάδες χιλιάδες
χειμάρρους λάδι; Να δώσω τον πρωτότοκο γιο μου για την ανταρσία μου, τον
καρπό της κοιλιάς μου για την αμαρτία της ψυχής μου;
Αυτός σου είπε, άνθρωπε
χωματένιε, τι είναι καλό. Και τι σου ζητάει ο Ιεχωβά σε ανταπόδοση, παρά
να ασκείς δικαιοσύνη και να αγαπάς τη στοργική καλοσύνη και να είσαι
μετριόφρων καθώς περπατάς με τον Θεό σου;»
Αυτό είναι ένα υπέροχο και
εμπνευστικότατο κομμάτι τόσο από ηθική όσο και από λογοτεχνική άποψη.
(Ομολογουμένως δεν έχω συναντήσει άλλο όμοιο με αυτό στην Παλαιά
Διαθήκη.) Σημείωσε ωστόσο ότι, αν και ο προφήτης Μιχαίας λέει πως ο
Ιαχωβάς ευαρεστείται με τις ηθικές αρετές και όχι με τα θυσιαστήρια
αφιερώματα, τα οποία και κατονομάζει (χειμάρρους λάδι, μοσχάρια,
πρωτότοκους γιους, κριάρια), δεν λέει ότι ο Ιαχωβάς καταδικάζει
οποιοδήποτε από αυτά τα αφιερώματα, αλλά και τα βάζει όλα στην ίδια
σειρά, τόσο ανθρώπους (πρωτότοκους γιους) όσο και ζώα. Και
γνωρίζουμε ότι η θυσία των ζώων ήταν ένα σημαντικότατο κομμάτι της
λατρευτικής πρακτικής του Ναού της Ιερουσαλήμ, και ότι ο ίδιος ο
Ιαχωβάς, όπως
παρέθεσα και τον Σαμ Χάρις να λέει, διψούσε για το αίμα τους και
πρόσεχε "τις όμορφες λεπτομέρειες της σφαγής και του καψίματός τους":
«Κατόπιν
θα σφαχτεί ο νεαρός ταύρος ενώπιον του Ιεχωβά· και οι γιοι του Ααρών, οι
ιερείς, θα φέρουν το αίμα και με αυτό θα ραντίσουν ολόγυρα το
θυσιαστήριο, το οποίο βρίσκεται στην είσοδο της σκηνής της συνάντησης.
Και το ολοκαύτωμα πρέπει να γδαρθεί και να τεμαχιστεί στα μέλη του. Και
οι γιοι του Ααρών, οι ιερείς, θα βάλουν φωτιά στο θυσιαστήριο και θα
τακτοποιήσουν τα ξύλα πάνω στη φωτιά. Και οι γιοι του Ααρών, οι ιερείς,
θα τακτοποιήσουν τα κομμάτια με το κεφάλι και το πάχος των νεφρών πάνω
στα ξύλα που βρίσκονται στη φωτιά πάνω στο θυσιαστήριο. Και τα έντερά
του και τα πόδια του θα πλυθούν με νερό· και ο ιερέας θα το κάνει όλο
αυτό να βγάλει καπνό πάνω στο θυσιαστήριο ως ολοκαύτωμα, προσφορά που
γίνεται με φωτιά, προσφορά κατευναστικής οσμής στον Ιεχωβά.»
(Λευιτικό 1:5-9)
Ας προσέξουμε τον τελευταίο
στίχο όπου η μυρωδιά του σφαγμένου βοδιού που καίγεται κάνει τον θεό
Ιαχωβά να ευφραίνεται – είναι "κατευναστική οσμή", ή, σύμφωνα με μια
άλλη μετάφραση, "ευχάριστος και ευπρόσδεκτος οσμή ευωδίας στον Κύριον",
στα
αρχαιοελληνικά "ὀσμὴ εὐωδίας τῷ Κυρίῳ"
Λοιπόν αν και ο προφήτης
Μιχαίας, στο απόσπασμα που παρέθεσες, περιγράφει διάφορες θυσιαστήριες
προσφορές που ισχυρίζεται ότι δεν προσφέρουν ευχαρίστηση στον Ιαχωβά,
ωστόσο δεν ξεχωρίζει σε τίποτα τις προσφορές ανθρώπων από τις προσφορές
ζώων, και νομίζω θα συμφωνήσεις ότι οι δεύτερες όχι μόνο γίνονταν, αλλά
και ο ίδιος ο Ιαχωβάς παρουσιάζεται αλλού (π.χ. στο πιο πάνω απόσπασμα)
να τις λαχταρά. Τι μας λέει αυτό λοιπόν για τις προσφορές ανθρώπων;
Μήπως παρουσιάζεται αλλού να τις λαχταρά κι αυτές; Τέτοια εδάφια ήδη
παρέθεσα.
Μήπως άλλωστε και ο Ιαχωβάς ο
ίδιος θυσιάζει αθώους για να τιμωρήσει άλλους ή για να απαλείψει τις
αμαρτίες αυτών ("εξιλαστήρια θυσία" στην επιστημονική ορολογία); Χμμμ…
Για να δούμε… Οι λιμοί που επανειλημμένα στέλνει στο Ισραήλ για
παραπτώματα βασιλιάδων; (π.χ.
Σαμουήλ Β' 24:1, 4-5, 13-15 ,
Σαμουήλ Β' 21:1-9). Η θανάτωση του βρέφους του Δαβίδ; (Σαμουήλ
Β' 12:13-18) Η θανάτωση του Ηρ, του πρωτοτόκου του Ιούδα; (Γένεση
38:7) Η θανάτωση των χιλιάδων πρωτότοκων βρεφών και πρωτότοκων ζώων
(τόσος έρωτας για τα πρωτότοκα!) στην Αίγυπτο;
(Έξοδος 13:11-15)
Όχι βέβαια πως αυτό συνέβη – το
είπα ήδη. Η ιστορική και αρχαιολογική επιστήμη μάς λέει ότι πρόκειται
απλά για στρατιωτική προπαγάνδα, μεταμφιεσμένη σε θρησκεία.
Στο βίντεο παρέθεσα από τον
Ζεέβ Χέρτσογκ (Ze'ev Herzog) , επιφανή αρχαιολόγο ανασκαφών, καθηγητή
στο Τμήμα Αρχαιολογίας και Σπουδών Μέσης Ανατολής στο Πανεπιστήμιο του
Τελ Αβίβ:
«Μέσα από 70
χρόνια εντατικών ανασκαφών στη Γη του Ισραήλ, οι αρχαιολόγοι έχουν
ανακαλύψει: Οι πράξεις των Πατριαρχών είναι μυθικές ιστορίες, δεν
διαμείναμε στην Αίγυπτο ούτε κάναμε "Έξοδο" από αυτήν, δεν κατακτήσαμε
την περιοχή [της Χαναάν].
Ούτε υπάρχει οποιαδήποτε αναφορά στις αυτοκρατορίες του Δαβίδ και του
Σολομώντα. Αυτοί που ενδιαφέρονται γνωρίζουν αυτά τα γεγονότα εδώ και
χρόνια, αλλά το Ισραήλ [και όχι μόνο] είναι ένας πεισματάρης λαός και δεν θέλει να το ακούσει.
Ετούτο είναι που οι αρχαιολόγοι
έχουν μάθει από τις ανασκαφές τους στη γη του Ισραήλ: οι Ισραηλίτες δεν
ήταν ποτέ στην Αίγυπτο, δεν περιπλανήθηκαν στην έρημο, δεν κατέκτησαν
στρατιωτικά την περιοχή και δεν την έδωσαν στις 12 φυλές του Ισραήλ.
Ίσως ακόμα πιο δύσκολο να το δεχθεί κανείς είναι ότι η ενωμένη μοναρχία
του Δαβίδ και του Σολομώντα, που περιγράφεται στη Βίβλο ως ισχυρή δύναμη
της περιοχής, ήταν, το πολύ, ένα μικρό φυλετικό βασίλειο. Και θα σοκάρει
δυσάρεστα πολλούς ότι ο θεός του Ισραήλ, ο Γιαχβέ, είχε σύζυγο θηλυκή
θεά, και ότι η πρώιμη ισραηλιτική θρησκεία υιοθέτησε τον μονοθεϊσμό
μονάχα αργότερα, όταν η μοναρχία έφθινε, και όχι στο όρος Σινά. Το θέμα
της χρονικής εποχής όπου ο μονοθεϊσμός υιοθετήθηκε από τα βασίλεια του
Ισραήλ και της Ιουδαίας, προέκυψε με την ανακάλυψη επιγραφών στα αρχαία
εβραϊκά που αναφέρουν ένα ζευγάρι θεοτήτων: τον Ιαχωβά και τη σύζυγό
του, την Ασερά.»
http://www.stopthereligiousright.org/exodus.htm
Από τη
Γουκιπίντια:
«Οι Υξώς (Hyksos) ήταν ένας
λαός μεικτής προέλευσης που εγκαταστάθηκε στο ανατολικό Δέλτα του Νείλου
κάποια στιγμή πριν από το 1650 π.Χ.»
Από Τα Νέα του Ισραήλ
(Ha'aretz),
τεύχος 29ης Οκτωβρίου 1999, όπως εμφανίζεται
εδώ :
«Υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία
ότι οι Υξώς, μια μεικτή σεμιτική-ασιατική ομάδα που διείσδυσε στην
περιοχή του Νείλου, άρπαξε την εξουσία στη Νότια Αίγυπτο τον 17ο αιώνα
π.Χ. Βασίλεψε εκεί από περίπου το 1674 π.Χ. μέχρι που απελάθηκαν όταν η
πρωτεύουσά τους, η Άβαρις, καταλήφθηκε από το φαραώ Άμωση Α' γύρω στο
1567 π.Χ. […]
Ο Ντόναλντ Ρέντφορντ (Donalt B.
Redford) του Πανεπιστημίου του Τορόντο, παρουσιάζει σημαντικά τεκμήρια
ότι η Απέλαση των Υκσώς από την Αίγυπτο αντιστράφηκε για να κατασκευάσει
την ιστορία της Εξόδου των Εβραίων σκλάβων που περιγράφεται στο Τορά και
την Παλαιά Διαθήκη. Το βιβλίο του, που επιχειρηματολογούσε για τη
θεωρία, με τίτλο "Αίγυπτος, Χαναάν και Ισραήλ στα Αρχαία Χρόνια",
κέρδισε το 1993 το Βραβείο για την Καλύτερη Αρχαιολογική Μελέτη, το
οποίο απονέμεται από την Βιβλική Αρχαιολογική Εταιρεία. (Winner of the
1993 Best Scholarly Book in Archaeology Award of the Biblical
Archaeological Society)»
Κι όμως, οι σημερινοί Εβραίοι
συνεχίζουν να πιστεύουν σε αυτές τις σοβινιστικές ιδέες περί θεϊκής
δωρεάς της γης της Χαναάν (Παλαιστίνης) σε ένα ανώτερο λαό (τους
αρχαίους και σημερινούς Ισραηλίτες) εις βάρος κατώτερων (των τότε
ειδωλολατρικών και σήμερα μωαμεθανικών λαών που ζουν στην περιοχή),
καθώς ο θεός τούς έσωζε από την αιγυπτιακή καταπίεση και τους έφερνε στη
Γη της Επαγγελίας.
Στο βίντεο περιλαμβάνω
απόσπασμα από ντοκιμαντέρ που δείχνει την Ντανιέλα Γουίς, ιδρύτρια του
ισραηλινού κινήματος εποικισμού στα παλαιστινιακά εδάφη, η οποία τη
δεκαετία του '70 συναντούσε τακτικά τον Αριέλ Σαρόν, τότε υπουργό
γεωργίας, για να σχεδιάσουν τη δημιουργία εποικισμών διασπαρμένων στην
περιοχή με τρόπο τέτοιο ώστε να μην μπορέσει ποτέ να υπάρξει
παλαιστινιακό κράτος, η ισραηλινή αναγνώριση του οποίου θα επέφερε την
ειρήνη μεταξύ των δύο λαών και θα συνεισέφερε στην σταθεροποίηση της
γενικότερης περιοχής της Μέσης Ανατολής. Ο δημοσιογράφος εμφανίζεται να
ρωτά την Γουίς:
«Εσείς και ο Αριέλ Σαρόν
αποφασίσατε να μη γίνει παλαιστινιακό κράτος;»
Εκείνη απαντά:
«Στις πολλές συνομιλίες μου με
τον Αριέλ Σαρόν και στη συνεργασία μου μαζί του, ήταν πολύ ξεκάθαρο και
πολύ σαφώς σχεδιασμένο να εξαπλώσουμε τους εβραϊκούς εποικισμούς με
τρόπο τέτοιο ώστε να μην υπάρξει δυνατότητα επιλογής να γίνει
παλαιστινιακό κράτος στην περιοχή.» (Φυσικά στη διεθνή διπλωματία, οι
Ισραηλινοί διακήρυσσαν ότι οι ίδιοι υποστήριζαν την ειρηνική λύση της
ύπαρξης δύο ξεχωριστών εθνών και ότι οι Παλαιστίνιοι σαμπόταραν τις
διαπραγματεύσεις και την απόρριπταν. –
Πηγή: debate μεταξύ Τσόμσκι και Ντέρσοβιτς στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ)
Ο δημοσιογράφος τότε ρωτά:
«Παρά τη διεθνή αποδοκιμασία, η
επέκταση των εποικισμών γιγαντώνεται. Αν ένα παλαιστίνιο παιδί σάς
έλεγε: "Ποια ελπίδα υπάρχει για να έχω ένα μέλλον, για να έχω μια δική
μου χώρα", τι θα του λέγατε;»
Η Γουίς απαντά:
«Αυτή τη γη την υποσχέθηκε
στους Εβραίους ο Θεός. Όλη! Είναι αλήθεια ότι, κατά τη διάρκεια της
ιστορίας, ήρθαν Άραβες σε αυτή την περιοχή από παντού. Αλλά η υπόσχεση
του Θεού είναι πιο σημαντική από τις ιστορικές και πολιτικές αλλαγές.
Γι' αυτό χρειάζεται να το βάλεις πολύ-πολύ βαθιά στο μυαλό σου ότι δεν
έχεις την οποιαδήποτε πιθανότητα -ούτε μία-, σε οποιαδήποτε στιγμή της
Ιστορίας, ούτε εσύ ούτε οποιοδήποτε από τα παιδιά σου, να έχεις ποτέ
ανεξάρτητο κράτος, δικό σου, εδώ.»
«Θα τους εξοντώσετε τελείως όλους: Τους Χετταίους, τους Αμορραίους, τους
Χαναναίους, τους Φερεζαίους, τους Ευαίους και τους Ιεβουσαίους, όπως σας
έχει διατάξει ο Κύριος».
(Δευτερονόμιο
20:17)
«Γιατί εκτοπίστηκαν οι Χαναναίοι; Κατά μία έννοια, οι Χαναναίοι είχαν
καταπατήσει γη η οποία δεν τους ανήκε. Πώς συντελέστηκε αυτό; Περίπου
400 χρόνια πρωτύτερα, ο Θεός είχε υποσχεθεί στον πιστό Αβραάμ ότι η γη
Χαναάν θα ήταν ιδιοκτησία των απογόνων του. (Γένεση 15:18) Ο Θεός
εκπλήρωσε αυτή την υπόσχεση όταν διευθέτησε να κατακτήσει την περιοχή το
έθνος του Ισραήλ, το οποίο καταγόταν από τον Αβραάμ. Φυσικά, ορισμένοι
μπορεί να αντιτείνουν ότι οι Χαναναίοι ζούσαν ήδη εκεί, άρα είχαν
δικαιώματα σε εκείνη τη γη. Ασφαλώς, όμως, ως ο Κυρίαρχος του σύμπαντος,
ο Θεός έχει το απόλυτο δικαίωμα να καθορίζει ποιοι θα ζουν πού. —Πράξεις
17:26· 1 Κορινθίους 10:26. »
(Εβραϊκή Οργάνωση των Μαρτύρων του Ιαχωβά)
«"Λόγω της πονηρίας τους,
διώχνει ο Ιεχωβά ο Θεός σου αυτά τα έθνη από μπροστά σου". (Δευτερονόμιο
9:5) Αλλά πόσο πονηρά ήταν αυτά τα έθνη; Η ανηθικότητα, η ειδωλολατρία
και οι θυσίες παιδιών συνηθίζονταν κατά
κόρον στη Χαναάν. [...] Tους Χαναναίους ο Θεός τούς κατέστρεψε
[μέσω του Ισραήλ]
για να προστατέψει τον Ισραήλ, το έθνος μέσω του οποίου θα ερχόταν τελικά ο Μεσσίας.—Ψαλμός 132:11, 12.»
(Εβραϊκή Οργάνωση των Μαρτύρων του Ιαχωβά)
Το να πιστεύουν οι Εβραίοι οι
ίδιοι στην πολεμόχαρη ("ο Ιαχωβάς των στρατευμάτων" –
Α' Σαμουήλ
15:1-3), ρατσιστική και σοβινιστική (περιούσιος λαός που
"εκκαθαρίζει" άλλους κατώτερους λαούς που θυσιάζουν τα παιδιά τους στους
δαιμονικούς θεούς τους) προπαγάνδα της Βίβλου δεν είναι από μόνο του
αξιοπερίεργο. Το αξιοπερίεργο είναι πώς το "ιερό μένος" της Βίβλου
–δηλαδή ενός δικού τους βιβλίου δήθεν θεόπνευστου που, όπως το θέτει η
Γουίς, παρουσιάζει την "υπόσχεση του Θεού" (δεν βλέπουμε πολλούς
θεολογικούς ελιγμούς εδώ για την έννοια της θεοπνευστίας)–, το
εμβολίασαν και στους λεγόμενους χριστιανικούς λαούς, στη λεγόμενη
"θρησκεία της αγάπης".
Αυτή είναι η δύναμη της
θρησκευτικής προπαγάνδας. Μήπως όταν, ως μαθητής θρησκευτικών στο
δημοτικό, φανταζόμουν το Θεό να παρελαύνει μπροστά από τις στρατιές των
Εβραίων, αντιλαμβανόμουν πως δεν πρόκειται για μια φανταστική ιστορία
αλλά για δόντια και κεφάλια που σπάνε και μυαλά που ξεχύνονται στον αέρα
στον πραγματικό κόσμο;
Δόντια και κεφάλια και μυαλά
αλλόπιστων και αλλοεθνών και βρωμερών λατρών ειδώλων και σατανικών θεών,
που (άκουσον άκουσον) θυσιάζουν τα παιδιά τους!
Μέχρι να βγεις απ' το σχολείο
έχεις λάβει τόση πλύση εγκεφάλου, κι έχεις μαζί απορροφήσει και τόση
τηλεοπτική βία, ώστε η καρδιά σου δεν εξεγείρεται στη σκέψη των
ισραηλινών στρατιών, αλλά τρέχει μαζί τους, μπροστά κι αυτή, με το δαυλό
της πυρπόλησης στο χέρι.
Στο εξαίσιο μυθιστόρημά της
Το
Όνομά μου Είναι Μνήμη (εκδόσεις Πατάκη), η Ann Brashares περιγράφει ένα
βυζαντινό (χριστιανορθόδοξο) στρατιώτη που πυρπολεί ένα χωριό.
«Ήμασταν περήφανοι υπήκοοι του
Βυζαντίου τότε. Η αυτοκρατορία δεν πρόσθετε κάτι στην ασήμαντη
καθημερινότητά μας, όμως η ιδέα της μας μεταμόρφωνε. Πολεμούσαμε για την
αυτοκρατορία κι έτσι τα λοφάκια μας γίνονταν πιο μεγαλειώδη, το φαγητό
μας πιο νόστιμο, τα παιδιά μας πιο όμορφα. Οι δυνατοί άντρες της
οικογένειάς μας πολέμησαν –αν και σε μακρινούς τόπους– υπό τις διαταγές
του φημισμένου στρατηγού Βελισσάριου. Εκείνος, περισσότερο από κάθε
άλλον, έδινε δόξα και λάμψη στη ζωή μας, που κατά τα άλλα μόνο τέτοια
δεν ήταν.» [σελ. 39]
Ενώ ένα σπίτι, στο οποίο μόλις
έβαλε φωτιά, αρχίζει να καίγεται, προβάλλει μια όμορφη κοπέλα στο
παράθυρο, ανάμεσα στις φλόγες, κι ο στρατιώτης συγκινείται. Θα ήθελε να
τη σώσει, αλλά είναι αργά.
«Έριξα τη φλόγα μου στα θεμέλια
του ξύλινου σπιτιού κι έτρεξα με ένα μάτσο φλεγόμενα άχυρα στην άλλη
μεριά του. Τα πέταξα στη στέγη του. Επιτέλους, η φωτιά πήρε όσα της
έδινα κι οι φλόγες άστραψαν αγριεμένες. Μου φάνηκε ότι άκουσα παιδικά
κλάματα από μέσα.
Η φωτιά έκανε τη δουλειά της.
Δεν ξέρω αν τα συναισθήματά μου ήταν φρίκη ή καμάρι. Είχα μαρμαρώσει.
Απομακρύνθηκα δύσκολα απ' το καμίνι.
Το σπίτι έμοιαζε σαν κεφάλι που
καίγονταν τα μαλλιά του. Τα δύο του παράθυρα ήταν τα μάτια κι η πόρτα το
στόμα του. Είδα κατάπληκτος το στόμα να ανοίγει και να εμφανίζεται ένας
άνθρωπος. Μια νεανική φιγούρα, ένα κορίτσι με νυχτικιά.
Όποτε ξανασκέφτομαι εκείνο το
συμβάν προσπαθώ να κρατήσω την κοπέλα σε απόσταση, να είναι μια ξένη κι
όχι αυτή που αγαπώ αιώνια. Πιστεύω ότι επίτηδες άλλαξα και το πρόσωπό
της μες στο μυαλό μου.
Είχε μακριά λυτά μαλλιά και με
κοίταξε με μια πολύ παράξενη έκφραση. Ήξερε τι είχα κάνει. Εξάλλου
στεκόμουν μπροστά στο σπίτι της με το σβηστό πια πυρσό μου στο χέρι.
Όμως είχα ήδη ρημάξει το σπίτι της, πήρα τη ζωή τους. Άκουγα το μωρό να
κλαίει πίσω της μες στο λαμπάδιασμα.
Ήθελα να βγάλω το κορίτσι από
κει. Ήθελα να την κάνω να τρέξει, να σωθεί. Ήταν όμορφη σαν φαύνος.
Μεγάλα πράσινα μάτια με πορτοκαλιές φλόγες. Με έπιασε πανικός. Ποιος θα
τη βοηθούσε;
Οι ρόλοι άλλαξαν. Εγώ ήμουν ο
τρομαγμένος. Ήθελα να σβήσω τη φωτιά. Εκεί μέσα πέθαινε ένα μωρό. Ίσως η
αδερφούλα ή ο αδερφούλης της. Η μάνα της ήταν στο σπίτι; Μου ερχόταν να
της φωνάξω, ξύπνα την. Θα σε βοηθήσω.
Σχεδόν ξέχασα ποιος είχε κάνει
αυτό το έγκλημα, όμως εκείνη ήξερε. Οι φλόγες λυσσομανούσαν. Ο αέρας τις
άρπαζε και τις άπλωνε. Χόρευαν γύρω της.
«Πρέπει να τρέξεις μακριά!» της
φώναξα.
Τα μάτια της γεμάτα απορία και
πόνο αλλά χωρίς φόβο. Με κοιτούσε έξαλλη και τρελαμένη όπως κι εγώ
εκείνη. Το πρόσωπό της αλλοιωμένο. Έκανα ένα βήμα προς το μέρος της μα
σταμάτησα απ' την κάψα. Φλόγες ξεφύτρωναν αγριεμένες ανάμεσά μας.
Κοίταξε γύρω της τα φλεγόμενα
σπίτια και τους κήπους των γειτόνων της κι ύστερα ξαναστράφηκε σ' εμένα.
Γύρισε και κοίταξε μέσα στο σπίτι της. Παρακαλούσα να βγει πιο έξω αλλά
δεν το έκανε. Δεν μπορούσα να διανοηθώ ότι αυτό ήταν το τέλος της. Μπήκε
πάλι μέσα. Την έχασα στις φλόγες.
"Όχι, μη!"
Το στόμα του σπιτιού μαύρισε κι
άδειασε πάλι. Σε δευτερόλεπτα έλιωσε και βούλιαξε χωρίς να χαθούν οι
φλόγες.
"Συγνώμη" ούρλιαξα "συγγνώμη".
Της μίλησα και στα αραμαϊκά ελπίζοντας να ξέρει αυτή τη γλώσσα.
"Συγνώμη… Συγνώμη!..."» [σελ. 43-45]
Σε πείσμα της "γραμμικής ροής
του χρόνου" (όχι πολλή χριστιανική μεταφυσική εδώ), τη συναντά και σε
επόμενους βίους, καθώς προσπαθεί ξανά και ξανά να εξιλεωθεί για τον πόνο
που της προκάλεσε:
«Σας είπα για το κορίτσι απ' τη Λέπτιδα της βόρειας Αφρικής, στην πρώτη μου ζωή. Η δεύτερη ξεκίνησε
περίπου τριάντα ένα χρόνια αργότερα σε ένα άλλο μέρος της Ανατολίας. […]
[Ένα άτομο που θυμάται πολλαπλούς παλαιότερους βίους είναι το
αντικείμενο
αυτού του ντοκιμαντέρ. Ο ίδιος έχω ξαναζήσει παλαιότερο βίο
μου, στον οποίο ήμουν νέγρος σκλάβος του Νότου. Φυσικά, για τη
χριστιανική ιδεολογία είμαι "αιρετικός"]. Εκείνη η δεύτερη ζωή ήταν
ήρεμη εξωτερικά, όμως στο μυαλό μου ήταν συγκλονιστική. Άρχισε αρκετά
φυσιολογικά. Δεν ήξερα ακόμα τι ήμουν.
Όμως απ' τη στιγμή που έφτασα
στην ηλικία της σκέψης – ή στην ηλικία να θυμάμαι τις σκέψεις–
σκεφτόμουν το κορίτσι στο αχυρένιο καλύβι. Έβλεπα το πρόσωπό της στην
πόρτα της. Αργότερα είδα και τις φωτιές και κατάλαβα τι έπαθε και τι της
είχα κάνει.
Τη σκεφτόμουνα κάθε που έκλεινα
τα μάτια μου. Ούρλιαζα τις νύχτες. Έκλαιγα στον ύπνο μου. Σε λίγο τη
σκεφτόμουνα και την ημέρα. Ήμουν περίπου δύο ή τριών χρονών, δεν είχα
την κατάλληλη ηλικία για να συνειδητοποιήσω τις τύψεις μου και την αξία
του προσώπου της στη ζωή μου. Όμως βίωνα καθημερινά τον απόλυτο τρόμο,
λες και όσα έβλεπα τα πάθαινα εγώ.» [σελ. 55]
Αντιλαμβανόμαστε ποιες είναι οι
συνεπαγωγές βιβλικών εδαφίων σαν το ακόλουθο; Αντιλαμβανόμαστε πώς
μεταφράζονται στον πραγματικό κόσμο;
Ω ναι! Είναι οι λεγόμενες
παράπλευρες απώλειες. Είναι "ο νόμος της ανάγκης".
«Και ο Ιαχωβάς είπε στον Ιησού
του Ναυή: "Να, παρέδωσα στο χέρι σου την Ιεριχώ"» (Ιησούς
του Ναυή 6:2), και του δίνει
λεπτομερείς οδηγίες πώς να την κατακτήσει και τον βοηθά σε αυτό.
«Και κατέκαψαν την πόλη με
φωτιά, και όλα όσα ήσαν σ’ αυτή• μόνον το ασήμι και το χρυσάφι, και τα
χάλκινα σκεύη και τα σιδερένια, τα έδωσαν στο θησαυροφυλάκιο του οίκου
τού Κυρίου.» (στ. 24)
Ενώ το ιερατείο του Ιαχωβά
πλουτίζει με χρυσό, οι αλλοεθνείς καίγονται από τους πιστούς αυτής της
"άγιας" θρησκείας.
Αλλά τη Ράαβ την πόρνη, που
είχε κρύψει Ισραηλινούς κατασκόπους, την έσωσαν, γιατί της είχαν
υποσχεθεί ("καθώς ορκιστήκατε σ' αυτή", στ. 22).
Όλοι οι άλλοι στην πόλη, αφού
σφαγιάστηκαν, παραδόθηκαν στις φλόγες κι έγιναν στάχτη.
«Και εξολόθρευσαν με μάχαιρα
όλους όσους ήσαν μέσα στην πόλη, άνδρες και γυναίκες, νέους και
γέροντες, και βόδια, και πρόβατα, και γαϊδούρια.» (στ. 21)
Αυτή είναι η ηθική του
ιουδαιοχριστιανικού θεού, όπως απεικονίζεται στον "Λόγο του Θεού", την
Παλαιά Διαθήκη: σώσε την πόρνη επειδή έκρυβε τους κατασκόπους σου και
της υποσχέθηκες. Όλους τους άλλους στην πόλη, κι ακόμα και τα ζώα,
σφάξτους και κάψτους. Τα χρυσά και τα αργυρά, φέρτα στο ιερατείο.
«Και
στον επόμενο χρόνο […] ο Ιωάβ […] πολιόρκησε τη Ραββά […] και την
κατέστρεψε. Και ο Δαβίδ […] έβγαλε από την πόλη λάφυρα, υπερβολικά
πολλά. Και τον λαό, που ήταν μέσα σ’ αυτή τον έβγαλε έξω, και τους έκοψε
με πριόνια και με σιδερένια τριβόλια και με πελέκεις. Και ο Δαβίδ έκανε
έτσι σε όλες τις πόλεις των γιων Αμμών.»
Α΄ Χρονικών 20: 1-3
Τι να πεις; Να κάνεις εμετό
μήπως και αλαφρώσεις;
«Τότε ο Μεναήμ πάταξε τη Θαψά κι όλους εκείνους που ήσαν σ’ αυτή και στα σύνορά
της από τη Θερσά […] και διέσχισε την κοιλιά όλων των εγκύων γυναικών
που υπήρχαν σε αυτή.»
Β΄ Βασιλέων 15:16
Κι όλα αυτά, όπως μας δείχνουν
οι έρευνες, δεν αντιστοιχούν καν σε πραγματικά γεγονότα, ούτε στο
παραμικρό… Είναι τα ψυχωφελή "διδάγματα" που προωθεί στους πιστούς ένα
ιερατείο που διψά για κοσμική δύναμη.
«Και οι
αλλογενείς θα στέκονται και θα βόσκουν τα κοπάδια σας, και οι γιοι των
αλλογενών θα είναι οι γεωργοί σας, και οι αμπελουργοί σας. Εσείς, όμως,
θα ονομάζεστε Ιερείς τού Κυρίου• θα σας λένε Λειτουργούς τού Θεού μας•
θα τρώτε τα αγαθά των εθνών, και θα καυχάστε στη δόξα τους.»
Ησαΐας 61: 5-6
«Αρχαιολογικά στοιχεία
αντικρούουν όλες τις τέσσερις ιστορίες πάνω στις οποίες θεμελιώνεται η
Βίβλος. […] Η Βίβλος γράφηκε, ξαναγράφηκε, αλλάχθηκε και συντάχθηκε με
σκοπό την [στρατιωτική και πολιτική] προπαγάνδα.»
Israel Finkelstein (διάσημος
και βραβευμένος αρχαιολόγος, καθηγητής Αρχαιολογίας του Ισραήλ στο
Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ),
"Πώς η Αρχαιολογία Διαψεύδει τη Βιβλική
Ιστορία"
Γράφεις: «Αν πάλι κάποιος
[ισχυριστεί] πως κάποιο αόρατο χέρι διέγραψε τα σχετικά πειστήρια […]»
Αν θέλεις να συζητήσουμε αν η
Βίβλος αλλάχθηκε και ξαναλλάχθηκε, μπορούμε. Προς το παρόν σε αφήνω με
αυτή τη νύξη από τον διάσημο και βραβευμένο Εβραίο αρχαιολόγο Israel
Finkelstein, ότι "γράφηκε, ξαναγράφηκε, αλλάχθηκε και συντάχθηκε" με
σκοπό την προπαγάνδα.
Και η προπαγάνδα καλά κρατεί.
Τυπώνονται σήμερα
στρατιωτικές Βίβλοι που αναγράφουν ότι είναι «μοναδικά
σχεδιασμένες για κάθε στρατιωτικό σώμα, με το πλήρες βιβλικό κείμενο,
και πρόσθετο τμήμα με άρθρα, προσευχές, πατριωτικούς ύμνους και
πνευματική καθοδήγηση.»
Από την καταχώρηση στη
Wikipedia στο λήμμα:
"Πρώιμες ισραηλινές στρατιωτικές εκστρατείες":
«Σύμφωνα με τη Βίβλο, μετά από
την Έξοδο από την Αίγυπτο, οι Ισραηλίτες πήγαν στη Χαναάν, τη γη που
τους υποσχέθηκε ο Θεός. Το βιβλικό κείμενο Ιησούς του Ναυή, που
περιγράφει τις πρώιμες ισραηλινές εκστρατείες, περιγράφει το πώς μπήκαν
στην Χαναάν με δύο άγριες μάχες (στην Ιεριχώ και στην Γαι) και κέρδισαν
τον έλεγχο των περιοχών μέσα από τις εκστρατείες τους ενάντια στους
βασιλιάδες της Χαναάν στα βόρεια και στα νότια.
Αυτή η εικόνα έχει αναθεωρηθεί
δραματικά ως αποτέλεσμα αρχαιολογικών τεκμηρίων, που δείχνουν ότι οι
περιοχές της Ιεριχούς και της Γαι δεν ήταν κατοικημένες στην όψιμη Εποχή
του Χαλκού, και ότι η καταστροφή άλλων πόλεων, την οποία περιγράφει το
κείμενο Ιησούς του Ναυή, δεν μπορεί να αποδοθεί στους Ισραηλίτες. Ως
αποτέλεσμα, υπάρχει γενική συμφωνία μεταξύ των μελετητών ότι το κείμενο
Ιησούς του Ναυή δεν έχει ουσιαστική ιστορική αξία.
Η ιστορία της
κατάκτησης των περιοχών αντιπροσωπεύει την εθνικιστική προπαγάνδα των
βασιλέων της Ιουδαίας του 8ου αιώνα και τις βλέψεις τους για τα εδάφη
του Βασιλείου του Ισραήλ, τις οποίες εισήγαγαν σε μια προϋπάρχουσα μορφή
του κειμένου Ιησούς του Ναυή η οποία γράφτηκε την εποχή του Βασιλιά
Ιωσία (βασίλεψε μεταξύ 640 και 609 π.Χ.). Το βιβλίο αναθεωρήθηκε και
συμπληρώθηκε μετά την πτώση της Ιερουσαλήμ στους Βαβυλώνιους το 586, και
πιθανά μετά την επιστροφή από τη βαβυλώνια εξορία το 538.»
Βλέπεις, δεν πρόκειται για
παραμύθι. Ένα απλό παραμύθι δεν αποτελεί προπαγάνδα. Πρόκειται για
παραμύθι που αξιώνει ότι λέει την ιστορική αλήθεια. ("ιστορική αφήγηση"
αποκαλεί η
Wikipedia τον Ιησού του Ναυή). Πιστεύουμε ότι ο Μωυσής υπήρξε
και ότι η ζωή του ήταν αυτή που περιγράφεται (ότι καθοδήγησε τις "ιερές"
εβραϊκές σφαγές των πληθυσμών της σημερινής Παλαιστίνης). Πιστεύουμε ότι
οι αιθέριοι Μωυσής και Ηλίας συνομίλησαν με το Χριστό κατά την
πνευματική μεταμόρφωση του τελευταίου μπροστά στους μαθητές του, την
οποία και γιορτάζουμε κάθε χρόνο στις 6 Αυγούστου. Πιστεύουμε ότι η ζωή
του Ηλία είναι όπως την περιγράφει η Βίβλος (πως, καθοδηγούμενος απ' τον
Ιαχωβά, έσφαζε τους ιερείς άλλων θεών –
Βασιλειών Γ΄18:40) και ότι ο
Ελισαίος, ο μαθητής που διαδέχθηκε τον Ηλία μετά την ανάληψή του στους
Ουρανούς, σε καταριόταν στο όνομα του Ιαχωβά και πέθαινες, όπως έκανε με
42 παιδιά που τον κορόιδεψαν και τα καταράστηκε στο όνομα του Ιαχωβά και
ο Ιαχωβάς έστειλε αμέσως αρκούδα και τα κατασπάραξε
(Βασιλέων Β'
2:23-24). Θαυμάζουμε τον Ιωσία γιατί πιστεύουμε ότι έσφαξε τους
αστρολόγους και τους δαιμονολάτρες (μπράβο, καθάρισε ο τόπος, κάποιος
έπρεπε να βρει το θάρρος εν πάση περιπτώσει… –
Δ' Βασιλείων 23:25).
Πιστεύουμε ότι οι Εβραίοι ήταν καλύτεροι από τους άλλους λαούς, και
γνώστες του Ενός και Μοναδικού Αληθινού Θεού (του Ιαχωβά), γιατί οι
άλλοι θυσίαζαν τα μωρά τους και οι Εβραίοι όχι. Αυτός είναι ο ισχυρισμός
της Βίβλου και τον δεχόμαστε άκριτα, χωρίς να κοιτάξουμε ούτε τον τρόπο
με τον οποίο ο ισχυρισμός αυτός εξυπηρετεί τον (ακαδημαϊκά κι
επιστημονικά αποδεδειγμένο) προπαγανδιστικό σκοπό της συγγραφής της
Βίβλου, μια που δαιμονοποιεί τους "εχθρούς", ούτε κοιτάμε τα εδάφια
εκείνα της Βίβλου που λένε άλλα (ζητούν θυσίες βρεφών), ούτε κοιτάμε την
έλλειψη βιβλικών απαγορεύσεων της ανθρωποθυσίας γενικότερα (σε
αντιδιαστολή με τις βρεφικές ειδικά ανθρωποθυσίες), η οποία και
προωθείται
(Λευιτικό 27:29), ούτε ενδιαφερόμαστε για την ιστορική
πραγματικότητα σχετικά με τις εβραϊκές ανθρωποθυσίες στον Ιαχωβά (ότι
όντως γίνονταν ανθρωποθυσίες σε αυτόν), όπως την περιέγραψα με διάφορες
επιστημονικές παραθέσεις, ούτε μας περνά απ' το μυαλό πως, ακόμα κι αν η
Βίβλος γράφηκε από ανθρώπους που απόρριπταν τελείως τις ανθρωποθυσίες
(όπως ισχυρίζεσαι), η ίδια πορεία από τις ανθρωποθυσίες στην άρνηση
αυτών ακολουθήθηκε σε όλες τις θρησκείες. Λόγου χάρη, όταν ο Βούδας
ίδρυσε τη θρησκεία του, απόρριψε έντονα ακόμα και τις ίδιες τις θυσίες
ζώων, τι να πούμε για τις θυσίες ανθρώπων, διαψεύδοντας τον ισχυρισμό
σου ότι «στους Εβραίους και τη θρησκεία τους οφείλουμε την πρώτη
ιστορικά, απάλειψη των ανθρωποθυσιών αλλά και τις υποθήκες για την
κατοπινή εγκατάλειψη των θυσιών ζώων», μια που ο Βούδας έζησε πέντε
αιώνες πριν από το Χριστό. Ούτε έκαναν όλες οι θρησκείες ανθρωποθυσίες
(περισσότερα γι' αυτό πιο κάτω). Ούτε (το σημαντικότερο απ' όλα)
ενδιαφερόμαστε να αξιολογήσουμε τις γενικότερες δαιμονικές πράξεις των
Εβραίων και του θεού τους στη Βίβλο (όμοιες με τις οποίες δεν θα βρεις,
για παράδειγμα, στα βουδιστικά κείμενα, στα οποία η "αποχή από τη βία
προς οποιοδήποτε ζωντανό πλάσμα" είναι η κεντρική πνευματική διδαχή),
αλλά τις δικαιολογούμε, θέτοντας έτσι ένα αρνητικό πρότυπο συμπεριφοράς
για τον ίδιο τον εαυτό μας, τα παιδιά μας και τον πολιτισμό μας.
Όχι, δεν πρόκειται καθόλου για
ένα απλό "παραμύθι". Αυτά δεν είναι μεταφορές, αλλά παρουσιάζονται ως
ιστορική αλήθεια (και, δυστυχώς, ως πρότυπο προς μίμηση). Μήπως
γιορτάζεται ένα παραμύθι στο εβραϊκό Πάσχα, ή η υποτιθέμενη πραγματική
θανάτωση των Αιγυπτίων από τον Ιαχωβά για να διαφύγουν οι Ισραηλίτες από
την Αίγυπτο;
Πώς θα αισθανόμασταν αύριο αν
μαθαίναμε ότι ο Χριστός δεν υπήρξε ή δεν αναστήθηκε, κι ότι οι
ευαγγελικές περιγραφές της φανέρωσης του αναστημένου Χριστού στους
μαθητές αποτελούν μια λόγια εικόνα, μια παιδική ιστορία, κάτι ανάλογο
της Μαίρη Πόπινς ή του ταξιδιού του Γκιούλιβερ ή της Αλίκης στη χώρα των
θαυμάτων; Μια θρησκεία δεν χτίζεται πάνω σε μεταφορές και παρομοιώσεις
και παιδικές ιστοριούλες, όσο "διδακτικές" και "ψυχαγωγικές" κι αν τις
χαρακτηρίσουμε. (Και γνωρίζουμε δα πόσο "ψυχαγωγικό" είναι το κύλισμα του
αίματος, απ' το απολαυστικό μας Χόλιγουντ…).
«Τον εντέκατο και δωδέκατο
αιώνα, οι Καθαροί, μια βαθειά θρησκευτική ομάδα, πίστευε ότι όλα τα
υλικά πράγματα ήταν το έργο του Διαβόλου. Έβλεπαν τον Χριστό ως έναν
άγγελο, που οπωσδήποτε δεν θα μπορούσε να σταυρωθεί, και σίγουρα δεν
μπορούσε να αναστηθεί ως υλικό σώμα. Στην πραγματικότητα, ήταν σε
απόκριση προς την αίρεση των Καθαρών που η Εκκλησία δημιούργησε την Ιερά
Εξέταση. Το 1244 οι τελευταίοι διακόσιοι Καθαροί πιάστηκαν και κάηκαν
στην πυρά ως αιρετικοί.»
Ντοκιμαντέρ του BBC,
"Πέθανε ο
Χριστός στο Σταυρό;"
Πώς θα αισθανόμασταν αν μας
λέγαν πως η γέννηση του Χριστού δεν προφητεύτηκε από τους
"εμπνευσμένους" Εβραίους προφήτες, ούτε καταγόταν αυτός από τον Εβραίο
βασιλέα Δαβίδ (είτε από το νόμιμο παιδί του, τον Νάθαμ –Λουκάς 3:31–,
είτε από το νόθο παιδί του, τον Σολομώντα, –
Ματθαίος 1:6–), ούτε
δημιούργησε ο Χριστός την Εκκλησία για να τον αντιπροσωπεύσει στη Γη, ή
έχρισε τους Αποστόλους για να προσηλυτίσουν τον κόσμο όλο
(Μάρκος
16:15-16), ή προφήτεψε ότι όποιος δεν δεχθεί το μήνυμά του θα καεί
αιώνια στην Κόλαση
(Ματθαίος 10:14-15), ή δίδαξε ότι ο ίδιος είναι ο
μόνος που οδηγεί στον Θεό, το μόνο "παιδί" ή γνώστης του Ουράνιου Πατέρα
(Ματθαίος 11:27), ή μας απείλησε πως αν δεν ακολουθούμε τον εβραϊκό
(Μωσαϊκό) Νόμο ο Θεός θα μας καταδικάσει
(Ματθαίος 5: 17-19) ; Τι θα
λέγαμε αν όλα αυτά μάς περιγράφονταν ως εβραϊκή προπαγάνδα, ο
σφετερισμός ενός προσώπου σπάνιας πνευματικής δύναμης με σκοπό την
κοσμική εξουσία (κάτι που, παρεμπιπτόντως, προφανώς λειτούργησε
περίφημα…) ;
Σίγουρα ο λόγος που θα
απορρίπταμε δίχως δεύτερη σκέψη όλα τα παραπάνω είναι πως πιστεύουμε
ό,τι μας λέει η Βίβλος. Δεν τη βλέπουμε ως μια ιστορία για παιδιά, όσο
"διδακτική" κι αν τη χαρακτηρίσουμε, πόσο μάλλον ως στρατιωτική
προπαγάνδα, μα το λαμβάνουμε ως δεδομένο πως μας πληροφορεί αξιόπιστα
για το βίο, τα έργα και την εβραϊκή ιδεολογική ταυτότητα του Λυτρωτή μας
(«κυριέψτε τη Γη ιδεολογικά ή στρατιωτικά· οι άλλοι είναι δαίμονες,
εμείς είμαστε οι εκλεκτοί του»).
Διεθνές Εγχειρίδιο
Επιστημονικών Ερευνών στη Βία (International Handbook of Violence
Research), σελ. 1006-1007 :
«Στην ιστορία των θρησκειών, η
θυσία ζώων είναι πολύ πιο διαδεδομένη από τη θυσία ανθρώπων. […]
Οι θρησκείες […] βουδισμός και
ζαϊνισμός δεν ασκούσαν ανθρωποθυσίες.
[…] Ένα μοτίβο που συναντάμε
συχνά στην ιστορία των θρησκειών είναι αυτό στο οποίο οι άνθρωποι
βρίσκονται σε μια άκρως δεινή κατάσταση και σε άλλες μορφές κρίσης, και
εφαρμόζουν μια τελετουργική πράξη όπου θυσιάζουν το πιο πολύτιμό τους
απόκτημα – την ανθρώπινη ζωή. Ωστόσο, οι πηγές για τις ανθρωποθυσίες
απέχουν πολύ απ' το να 'ναι επαρκείς. Μια προσεκτική και κριτική
προσέγγιση των πηγών συχνά εγείρει αμφιβολίες ως προς την ιστορική
γνησιότητα εικονικών αναπαραστάσεων και γραπτών αφηγήσεων. Τα
αρχαιολογικά ευρήματα είναι ακόμα πιο σπάνια, και στην πράξη η ερμηνεία
τους είναι εξίσου δύσκολη (βλ. Rind, 1998:14ff.). Ακόμα και στην
περίπτωση καθιερωμένων [ευρέως αποδεκτών] ευρημάτων που δεν παρουσιάζουν
ερμηνευτικές δυσκολίες, ερωτήματα συνεχίζουν να μένουν άλυτα: πόσο συχνά
συνέβαιναν ανθρωποθυσίες, πόσο αποδεκτές ήταν στο πολιτισμικό τους
πλαίσιο, ποιοι συμμετείχαν σε αυτές και ποια ήταν η κοινωνική λειτουργία
αυτών; Λόγω της έλλειψης αναμφίσημων (unambiguous – ξεκάθαρων,
αδιαμφισβήτητων) πηγών, το θέμα της ανθρωποθυσίας συχνά ιδεολογικοποιείται
(βλ. Grottanelli 1999) είτε μέσω της άρνησης του φαινομένου (βλ. Arens
1979) είτε μέσω της μεγαλοποίησής του (overdramatizing it). […]
(της άρνησής του για τον εαυτό μας και της
μεγαλοποίησής του για τους άλλους)
Η σύγχρονη αρχαιολογία έχει
έρθει στο συμπέρασμα ότι τα τεκμήρια για ύπαρξη ανθρωποθυσιών στην
προϊστορία μάλλον σπανίζουν και ότι το υλικό παρουσιάζει δυσκολίες στην
ερμηνεία του (βλ. Rind 1998). Από την άλλη μεριά, περιστασιακά υπάρχουν
αποδεδειγμένα παραδείγματα ανθρωποθυσίας στους πρώιμους προχωρημένους
πολιτισμούς, αλλά, με ολίγες μόνο εξαιρέσεις, δεν υπάρχουν ιστορικά
στοιχεία που να υποστηρίζουν την κοινή εικασία ότι τελετουργικές
πρακτικές ανθρωποθυσίας ήταν ευρέως διαδεδομένες στην αρχαία Εγγύς
Ανατολή. Οι περισσότερες πρόσφατες έρευνες έχουν έρθει στο συμπέρασμα
ότι υπήρχαν πολύ λίγες ανθρωποθυσίες ενηλίκων και παιδιών μεταξύ των
Φοινίκων και στις αποικίες τους (βλ. Moscati 1987, 1994).
Διεθνές Εγχειρίδιο
Επιστημονικών Ερευνών στη Βία (σελ. 1006-1007),
Springer (μεγάλος
εκδότης επιστημονικών περιοδικών και βιβλίων)
Το πρόσεξες αυτό;
« Οι περισσότερες πρόσφατες
έρευνες έχουν έρθει στο συμπέρασμα ότι υπήρχαν πολύ λίγες ανθρωποθυσίες
ενηλίκων και παιδιών μεταξύ των Φοινίκων και στις αποικίες τους.»
Η Φοινίκη είναι η Χαναάν, το
μέρος που, σύμφωνα με τη Βίβλο, έβριθε από τις θυσιαστήριες προσφορές
βρεφών σε δαιμονικούς θεούς.
«Στην εποχή της η Φοινίκη ήταν
γνωστή ως Χαναάν και είναι η γη στην οποία, σύμφωνα με τη Βίβλο, οδήγησε
ο Μωυσής τους Ισραηλίτες και την οποία ο Ιησούς του Ναυή αργότερα
κατέκτησε.»
λήμμα:
Φοινίκη, Εγκυκλοπαίδεια
Αρχαίας Ιστορίας
Επομένως, ας μην λέμε ότι οι
Εβραίοι του Ισραήλ πήραν την πρακτική των ανθρωποθυσιών από τους
δαιμονολάτρες γείτονές τους, ή ότι οι δαιμονικοί αυτοί γείτονες άξιζαν
να κατακτηθούν από το λαό του Θεού.
Κι ας συνειδητοποιήσουμε ότι
δεν ήταν όλοι οι θεοί και οι άνθρωποι της εποχής εκείνης αιμοσταγείς.
Για παράδειγμα, σχετικά κοντά στην Παλαιστίνη, δηλαδή στην Ινδία,
ανθούσε την εποχή εκείνη η βουδιστική θρησκεία, η οποία απόρριπτε όχι
μόνο βέβαια την ανθρωποθυσία, αλλά και τη θυσία ζώων (όπως και τη βία
γενικά), κι ακόμα και το σκοτωμό τους για ανθρώπινη τροφή (με αποτέλεσμα
την πολιτισμική πρακτική της χορτοφαγίας). Την ίδια εποχή, στο Ισραήλ ο
Ιαχωβάς απαιτούσε σε θυσία χιλιάδες ζώα (ιδιαίτερα σε κάποιες
εορταστικές περιπτώσεις ο αριθμός γινόταν εξαψήφιος– «Και εθυσίασεν ο Σολομών εις τον Κύριον
είκοσι δύο χιλιάδες βοών και εκατόν είκοσι χιλιάδας προβάτων»
– 2 Χρονικών 7:5), και
καταγράφεται στη Βίβλο τόσο να θέλει όσο και να μη θέλει θυσίες
ανθρώπων, ενώ γνωρίζουμε ότι οι πιστοί του τού τις πρόσφεραν.
Τώρα που ξέρεις ότι η θρησκεία
που «πρώτη ιστορικά απάλειψε τις ανθρωποθυσίες αλλά και έθεσε τις
υποθήκες για την κατοπινή εγκατάλειψη των θυσιών ζώων» (για την
ακρίβεια, τις εγκατάλειψε και τις κατάργησε η ίδια), είναι ο βουδισμός
(αν όχι κάποια άλλη ακόμα παλαιότερη) και όχι ο ιουδαϊσμός ή ο
χριστιανισμός (μια που βιβλία όπως η Έξοδος και το Λευιτικό
γράφηκαν
μεταξύ 538 και 330 π.Χ., και τα Ευαγγέλια μετά το 80 μ.Χ., ενώ ο Βούδας
ήδη περιπλανιόταν στην Ινδία διδάσκοντας
τον έκτο αιώνα π.Χ.), μήπως θα
αλλάξεις ιδεολογία;
Χλωμό το βλέπω…
Για να δεις πόσο γενναίοι,
συνδεδεμένοι με τη θρησκεία τους και περήφανοι γι' αυτήν ήταν οι λαοί
της περιοχής, αυτοί που οι Εβραιοχριστιανοί αποκαλούν
δαιμονολάτρες-ειδωλολάτρες, σκέψου το εξής:
«Το 334 π.Χ. ο Μέγας Αλέξανδρος
κατέκτησε την Μπααλμπέκ (αλλάζοντας το όνομά της σε Ηλιόπολη) και όρμησε
για να κατακτήσει τις πόλεις Βύβλος και Σιδώνα (στη Φοινίκη) το 332 π.Χ.
Όταν έφτασε στην Τύρο, οι πολίτες ακολούθησαν το παράδειγμα που είχε
θέσει η Σιδώνα και υπέκυψαν ειρηνικά στην απαίτηση του Αλεξάνδρου να
παραδοθούν. Τότε ο Αλέξανδρος θέλησε να προσφέρει θυσία στον ιερό ναό
του Melwart στην Τύρο και αυτό οι Τύριοι δεν μπορούσαν να το επιτρέψουν.
Οι θρησκευτικές τους πεποιθήσεις απαγόρευαν στους αλλοεθνείς να
προσφέρουν θυσίες, ή ακόμα και να παρίστανται στη λειτουργία στο ναό, κι
έτσι πρόσφεραν στον Αλέξανδρο ένα συμβιβασμό, ότι θα μπορούσε να
προσφέρει θυσία στην Παλαιά Πόλη στην στεριά αλλά όχι στο Ναό όπου
βρισκόταν στο συγκρότημα νήσων της Τύρου. Ο Αλέξανδρος βρήκε την πρόταση
απαράδεκτη και έστειλε στην Τύρο πρεσβευτές απαιτώντας να παραδοθεί. Οι
Τύριοι σκότωσαν τους πρεσβευτές και πέταξαν τα σώματά τους έξω από τα
τείχη.
Τότε ο Αλέξανδρος διέταξε την
πολιορκία της Τύρου και ήταν τόσο αποφασισμένος να καταλάβει την πόλη
ώστε έχτισε ένα υπερυψωμένο δρόμο από τα ερείπια της παλιάς πόλης και
από πεσμένα δέντρα για να περάσει από τη στεριά στο νησί. Και, μετά από
επτά μήνες, έριξε τα τείχη και έσφαξε το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού.
Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 30.000 πολίτες της Τύρου σφάχτηκαν ή
πουλήθηκαν ως δούλοι.»
Εγκυκλοπαίδεια Αρχαίας Ιστορίας
Οι Εβραίοι έτριβαν τα χέρια
τους που σφάχτηκαν οι Τύριοι (ο Ιαχωβάς στη Βίβλο λέει στην Τύρο: "Θα σε
κάνω λεία πέτρα" –
Ιεζεκιήλ 26:14). Το δικαιολόγησαν ως θεία τιμωρία
προς τους αμαρτωλούς. Φυσικά σήμερα ξέρουμε πως οι Τύριοι δεν έκαναν
αυτά με τα οποία οι Εβραίοι τους δυσφημούσαν, όπως ήδη παρέθεσα. Αλλά
συνεχίζουμε να επαναλαμβάνουμε τα λόγια της Βίβλου – η κοινωνικοποίηση
στο μίσος και στην προκατάληψη είναι η πιο δύσκολη εγγραφή για να
αφαιρέσεις από το μυαλό των ανθρώπων.
Είναι πράγματι απλό για ένα
σάπιο μήλο να μολύνει πολλά άλλα στο κασόνι. Μπορεί ένα υγιές μήλο να
φέρει υγεία ακόμα και σε ένα μονάχα σάπιο;
Εμείς οι Έλληνες τι θα είχαμε
κάνει αν είχαμε να διαλέξουμε ανάμεσα στη θρησκεία μας και στη ζωή μας,
όπως οι Τύριοι; Πόσο σεβόμαστε τη θρησκεία μας, πόση αξία βλέπουμε σε
αυτήν και πόσο είμαστε διατεθειμένοι να θυσιαστούμε για να διατηρήσουμε
τη θρησκευτική μας αξιοπρέπεια;
Πόσο υπεύθυνοι νιώθουμε προς το
θεό μας, να μην τον προδώσουμε, ακόμα και μπροστά στην απειλή των όπλων;
Τι ανάστημα θα μπορούσαμε να ορθώσουμε που να αδιαφορεί για το σώμα μας
προκειμένου να διατηρήσουμε την πνευματική μας αξιοπρέπεια, αφοσίωση και
αφιέρωση;
Ποιος από εμάς θα σκεφτόταν να
βάλει μια ιδεαλιστική αρχή πάνω απ' τη σωματική του ύπαρξη;
Ποιος, ντρεπόμενος να προδώσει
το θεό του, θα αδιαφορούσε για τις βίαιες απαιτήσεις ενός τυράννου;
Λέει ο William Lane Craig,
διάσημος χριστιανός θεολόγος και απολογητής
(βιογραφικό) στο κείμενό του
"Η Σφαγή των Χαναναίων":
«Την εποχή που εξολοθρεύτηκαν,
οι πολιτισμοί της Χαναάν ήταν στην πραγματικότητα διεφθαρμένοι και
απηνείς, καθώς εναγκαλίζονταν πρακτικές όπως η τελετουργική πορνεία και
ακόμα και η θυσία παιδιών. Οι Χανανίτες έπρεπε να εξολοθρευτούν
"για να
μη σας διδάξουν να κάνετε σύμφωνα με όλα τα βδελύγματά τους, που έκαναν
στους θεούς τους, και αμαρτήσετε ενάντια στον Κύριο τον Θεό σας"
(Δευτερονόμιο 20:18). Ο Θεός είχε ηθικά επαρκείς λόγους για την κρίση του
προς τους Χαναναίους, και το Ισραήλ ήταν απλά το μέσο με το οποίο η
Δικαιοσύνη του απονεμήθηκε.»
Στο ερώτημα γιατί δικαιολογείτο και τα παιδιά επίσης να εκτελεστούν, ο Craig απαντά ως εξής:
«Ο Θεός
ήξερε ότι αν επιτρεπόταν στα παιδιά των Χαναναίων να ζήσουν, θα ξέκαναν
το Ισραήλ [διδάσκοντάς το δαιμονικές
πρακτικές]. Η θανάτωση των παιδιών των
Χαναναίων όχι μόνο εμπόδιζε τη συγχώνευση των Ισραηλιτών με τους
Χαναναίους, αλλά υπηρετούσε επίσης ως μια ισχυρή, απτή απεικόνιση τού
ότι το Ισραήλ ήταν ο επίλεκτος λαός του Θεού.»
Και αυτό δεν είναι πρόβλημα
γιατί
«αν πιστεύουμε, όπως κάνω εγώ,
ότι η χάρη του Θεού επεκτείνεται σε αυτούς που πεθαίνουν στη βρεφική
ηλικία ή στα μικρά παιδιά, ο θάνατος αυτών των παιδιών ήταν στην
πραγματικότητα η λύτρωσή τους. Είμαστε τόσο δεμένοι με τη γήινη,
φυσιοκρατική οπτική ώστε ξεχνάμε ότι αυτοί που πεθαίνουν είναι ευτυχείς
να φύγουν από αυτό τον κόσμο και να μεταβούν στην απαράμιλλη ευδαιμονία
του Ουρανού. Γι' αυτό, ο Θεός δεν αδικεί αυτά τα παιδιά παίρνοντας τη
ζωή τους.
Λοιπόν ποιον αδικεί ο Θεός
διατάζοντας την εξολόθρευση των Χαναναίων; Όχι τους Χαναναίους ενήλικες,
εφόσον ήταν διεφθαρμένοι και άξιζαν την Κρίση. Όχι τα παιδιά, εφόσον
αξίζουν την αιώνια ζωή. Λοιπόν ποιος αδικείται; Κατά ειρωνικό τρόπο,
νομίζω πως το πιο δύσκολο σημείο στην όλη υπόθεση είναι η φαινομενική
αδικία που ο Θεός έκανε στους ίδιους τους ισραηλινούς στρατιώτες.
Μπορείτε να φανταστείτε πώς θα ήταν να χρειαστεί να διεισδύσεις στο
σπίτι κάποιου και να σκοτώσεις μια τρομοκρατημένη γυναίκα και τα παιδιά
της; Η κτηνώδης επίδραση πάνω στους Ισραηλινούς στρατιώτες μάς ταράζει.»
Και τότε πώς διαφέρει η ηθική
θεωρία των εβραιοχριστιανών από την ηθική θεωρία των ισλαμιστών;
«Το πρόβλημα με το Ισλάμ δεν
είναι λοιπόν ότι ακολουθεί λάθος ηθική θεωρία· είναι ότι ακολουθεί λάθος
θεό. […] Το θέμα με το Ισλάμ δεν είναι ότι έχει λάθος ηθική θεωρία, μα
ότι έχει λάθος θεό.»
'Έλα όμως που οι ισλαμιστές
πιστεύουν το ίδιο για εμάς… Αν λοιπόν δικαιολογούμαστε να σκοτώνουμε
όσους πιστεύουμε ως αμαρτωλούς, απεικονίζοντάς τους ως δαιμονικούς κι
εμάς ως τους φωτεινούς κριτές τους, και μπορούμε να δικαιολογούμαστε ότι
δεν είναι δική μας κρίση αυτή αλλά η κρίση του Θεού, γιατί να μην
δικαιολογούνται και οι ισλαμιστές που ίδια διαβάζουν στο Κοράνι εναντίον
μας; Κι αυτοί επίσης πιστεύουν ότι ο θεός τους είναι ο αληθινός θεός κι
ότι ο Ίδιος έβγαλε την καταδικαστική κρίση.
«Λοιπόν το πρόβλημα δεν είναι
ότι ο Θεός έθεσε τέρμα στη ζωή των Χαναναίων. Το πρόβλημα είναι ότι
διέταξε τους Ισραηλίτες στρατιώτες να θέσουν τέρμα στη ζωή των
Χαναναίων. Δεν είναι αυτό σαν να διατάζεις κάποιον να τελέσει έγκλημα;
Όχι, δεν είναι. Αντ' αυτού, εφόσον τα ηθικά μας καθήκοντα αποφασίζονται
από τις διαταγές του Θεού, πρόκειται για μια πράξη που θα ήταν φόνος αν
δεν την είχε διατάξει ο Θεός. Οι Ισραηλίτες ήταν υποχρεωμένοι να
εκτελέσουν τη διαταγή του Θεού, αν και, αν είχαν κάνει την πράξη από
μόνοι τους, θα ήταν εσφαλμένη.»
Αυτό όμως λένε και οι
ισλαμιστές. Ο ένας και μοναδικός αληθινός θεός τούς είπε να μας
σκοτώσουν, γιατί είμαστε διεφθαρμένοι. "Περάστε απ' το σπαθί όλους τους
δυτικούς", γιατί οι δυτικοί, για παράδειγμα, επιδόθηκαν σε εμπόριο
σκλάβων. Κι αυτό είναι κάτι που ιστορικά έγινε, ενώ η υποτιθέμενη Έξοδος
από την Αίγυπτο και η καθοδήγηση των Εβραίων στη Γη της Επαγγελίας για
να την κληρονομήσουν δεν έγινε (παρά μόνο στην ψευδοϊστορική εκδοχή της
Βίβλου), και ως προς το αν οι Χαναναίοι ήταν χειρότεροι από τους
Ισραηλίτες… ποιος ξέρει; Η Βίβλος μπορεί να βρίζει τους άλλους λαούς και
τους άλλους θεούς όπως θέλει, αλλά η επιστήμη μάς λέει πως η Βίβλος
γράφτηκε με σκοπό την προπαγάνδα.
« Οι περισσότερες πρόσφατες
έρευνες έχουν έρθει στο συμπέρασμα ότι υπήρχαν πολύ λίγες ανθρωποθυσίες
ενηλίκων και παιδιών μεταξύ των Φοινίκων και των αποικιών τους.»
Διεθνές Εγχειρίδιο
Επιστημονικών Ερευνών στη Βία (International Handbook of Violence
Research), σελ. 1006-1007
Ίσως κάποτε τα επιστημονικά
δεδομένα αλλάξουν και βρούμε πως οι λαοί που ζούσαν στην Χαναάν (εκτός
των Ισραηλιτών) ήταν "τόσο διεφθαρμένοι ώστε έπρεπε να εξολοθρευτούν",
όπως και αξίζουν να εξολοθρευτούν όλοι γενικά οι "αιρετικοί" και
αλλόθρησκοι που (σύμφωνα με εμάς και το θεό μας) πιστεύουν στους
δαίμονες και στην αστρολογία – όλοι αυτοί τους οποίους σκότωσε ο
βασιλιάς Ιωσίας με την καθοδήγηση του Ιαχωβά. Όμως, μέχρι τότε, ίσως θα
ήταν καλύτερα να ενδιαφερόμαστε περισσότερο για τις δικές μας αμαρτίες
και για τη θεία κρίση του δικού μας προσώπου, χωρίς να υποστηρίζουμε
γενοκτονίες και κάθε είδους αμαρτία επειδή "ο θεός καταδίκασε τους
δαιμονικούς λαούς και μας χρησιμοποιεί για την εφαρμογή της Δικαιοσύνης
του." Και ίσως θα ήταν καλύτερα να απέχουμε απ' το να απεικονίζουμε τον
κόσμο με όρους "εμείς οι φωτεινοί και οι άλλοι οι δαιμονικοί", όχι μόνο
για να μη συσκοτίζουμε τον πολιτισμό και την κοινωνία, μα και για να
μπορούμε να είμαστε ταπεινοί και να βελτιώνουμε την ίδια μας την ψυχή.
Συνεχίζω με τα εδάφια που
παρέθεσες:
Ιεζεκιήλ
Λες:
«Θα
παραβλέψω το εδάφιο του Ιεζεκιήλ που ήδη ανέφερα σε προηγούμενη ανάρτησή
μου.»
Δεν έχεις αναφέρει ή παραθέσει
εδάφιο του Ιεζεκιήλ.
Επειδή δίνεις πολλή σημασία στο
πιο κάτω εδάφιο για τον Ιεφθάε, αποκαλώντας το "το ισχυρότερο
επιχείρημα", θα σταθώ περισσότερο σε αυτό.
Κριτές 11:29-40
«Τότε, ήρθε επάνω στον Ιεφθάε
Πνεύμα τού Κυρίου, κι αυτός πέρασε μέσα από τη Γαλαάδ, και τον Μανασσή,
και πέρασε μέσα από τη Μισπά τής Γαλαάδ και από εκεί πέρασε ενάντια
στους γιους Αμμών.
Και ο Ιεφθάε ευχήθηκε μια ευχή
στον Κύριο, και είπε: Αν πραγματικά παραδώσεις τους γιους Αμμών στο χέρι
μου,
τότε ό,τι βγει από τις πόρτες
τού σπιτιού μου σε συνάντησή μου, όταν θα επιστρέφω με ειρήνη από τους
γιους Αμμών, θα είναι του Κυρίου, θα το προσφέρω σε ολοκαύτωμα.
Τότε, διάβηκε ο Ιεφθάε προς
τους γιους Αμμών για να τους πολεμήσει• και ο Κύριος τους παρέδωσε στο
χέρι του.
Και τους πάταξε από την Αροήρ
μέχρι την είσοδο Μινίθ, 20 πόλεις, και μέχρι την πεδιάδα των αμπελώνων,
με υπερβολικά μεγάλη σφαγή. Και οι γιοι Αμμών ταπεινώθηκαν μπροστά στους
γιους Ισραήλ.
Και ήρθε ο Ιεφθάε στη Μισπά στο
σπίτι του• και, να, η θυγατέρα του έβγαινε σε συνάντησή του με τύμπανα
και χορούς• κι αυτή ήταν μονογενής• εκτός απ’ αυτή δεν είχε ούτε γιο
ούτε θυγατέρα.
Και όταν την είδε, έσχισε τα
ρούχα του, και είπε: Αλλοίμονό μου, θυγατέρα μου! Με καταλύπησες
ολοκληρωτικά, κι εσύ είσαι από εκείνους που με καταθλίβουν• επειδή, εγώ
άνοιξα το στόμα μου στον Κύριο, και δεν μπορώ να πάρω πίσω τον λόγο μου.
Κι εκείνη τού είπε: Πατέρα μου,
αν άνοιξες το στόμα σου στον Κύριο, κάνε σε μένα σύμφωνα με εκείνο που
βγήκε από το στόμα σου• αφού ο Κύριος έκανε εκδίκηση σε σένα από τους
εχθρούς σου, από τους γιους Αμμών.
Και είπε στον πατέρα της: Ας
γίνει σε μένα αυτό το πράγμα• άφησέ με δύο μήνες, να πάω να γυρίσω τα
βουνά, και να κλάψω την παρθενική μου αγνότητα, εγώ και οι συντρόφισσές
μου.
Κι εκείνος είπε: Πήγαινε• και
την έστειλε για δύο μήνες, και πήγε, αυτή και οι συντρόφισσές της και
έκλαψε την παρθενική της αγνότητα επάνω στα βουνά.
Και στο τέλος των δύο μηνών
επέστρεψε στον πατέρα της• και έκανε σ’ αυτή σύμφωνα με την ευχή του,
που ευχήθηκε• κι αυτή δεν γνώρισε άνδρα. Και έγινε συνήθεια στον Ισραήλ,
να πηγαίνουν οι γυναίκες τού Ισραήλ από χρόνο σε χρόνο, να θρηνούν τη
θυγατέρα τού Ιεφθάε τού Γαλααδίτη, τέσσερις ημέρες κάθε χρόνο.»
Σε σχέση με το παραπάνω εδάφιο
γράφεις:
«Θα παραβλέψω ακόμα και το
ισχυρότερο επιχείρημα που θα μπορούσε να προτείνει κανείς: Το ότι η
θυσία της κόρης του Ιεφθάε (μια θυσία στην οποία προέβη ο εβραίος Κριτής
χωρίς να έχει λάβει σχετική εντολή από τον YHVH), όχι μόνον δεν πέρασε
στα αζήτητα, αλλά όπως αναφέρει και το σχετικό κείμενο, απετέλεσε και
αφορμή εθιμικής καθιέρωσης τετραήμερου πένθους για τα κορίτσια του
Ισραήλ (Κριτές 11:40).»
Ας πάρουμε το εδάφιο από την
αρχή του:
«Τότε, ήρθε επάνω στον Ιεφθάε
Πνεύμα τού Κυρίου, κι αυτός πέρασε μέσα από τη Γαλαάδ και τον Μανασσή,
και […] ενάντια στους γιους Αμμών.
Και […] ευχήθηκε μια ευχή στον
Κύριο, και είπε: Αν πραγματικά παραδώσεις τους γιους Αμμών στο χέρι μου,
τότε ό,τι βγει από τις πόρτες
τού σπιτιού μου σε συνάντησή μου, όταν θα επιστρέφω […] θα είναι του
Κυρίου, θα το προσφέρω σε ολοκαύτωμα.»
Λοιπόν βλέπουμε ότι ο Ιεφθάε
καταλαμβάνεται από πνεύμα Κυρίου (δηλαδή από το πνεύμα του ίδιου του
Ιαχωβά), εφορμά ενάντια στους εχθρούς του και τάζει στον Ιαχωβά ότι θα
του θυσιάσει άνθρωπο αν ο Ιαχωβάς "παραδώσει στο χέρι του" τους
Αμμωνίτες. Και τι έκανε ο Ιαχωβάς; Μήπως έριξε φωτιά να τον κάψει για
αυτή την διαβολική ιδέα, ή μήπως, αντιθέτως, έκανε ακριβώς αυτό που του
ζητούσε ο Ιεφθάε και παράδωσε το λαό στα χέρια του; Μας το λέει ο
επόμενος στίχος:
«Τότε, διάβηκε ο Ιεφθάε προς
τους γιους Αμμών για να τους πολεμήσει• και ο Κύριος τους παρέδωσε στο
χέρι του.»
Άρα ο Ιεφθάε, αν και ίσως δεν
έχει λάβει ακριβώς "σχετική εντολή", όπως το θέτεις, παρουσιάζεται να
κάνει την παράκληση σε μια ένθεη κατάσταση και ο Ιαχωβάς παρουσιάζεται
να ανταποκρίνεται, και πουθενά δεν υπάρχει ούτε μία λέξη που να
καταδικάζει την πράξη του.
Δεν θα περιμέναμε ότι ο
"Κύριος" αμέσως θα τον κατέβαζε από τη θέση που είχε και θα "ενέπνεε"
κάποιον άλλον πολέμαρχο για να πολεμήσει για το "λαό του"; Θα ήταν άτοπο
αν περιμέναμε αυτό από ένα δίκαιο θεό που καταδικάζει την ανθρωποθυσία
ως "βδέλυγμα" (και που, παρεμπιπτόντως, ως παντογνώστης ήταν σε θέση να
ξέρει πως ήταν η κόρη του που θα έβγαινε να τον προϋπαντήσει, ή ότι θα
έπαιρνε τέτοιον όρκο, ακόμα και πριν τον πάρει, ακόμα και πριν καν τον
εμπνεύσει);
Αν εσύ ήσουν πατέρας και
διάβαζες αυτό το εδάφιο, τι θα συμπέραινες; Θα συμπέραινες ότι ο Ιαχωβάς
συνεργάζεται με αυτόν που του θυσιάζει το παιδί του ή ότι τον τιμωρεί;
Αυτή τη συνεργασία αναγνωρίζει
και η ίδια η κόρη του, όταν του λέει ότι, εφόσον ο Ιαχωβάς παράδωσε τους
εχθρούς στο χέρι του, μετά το τάμα που του έκανε, τώρα κι αυτός δεν
μπορεί να κάνει πίσω αλλά πρέπει να τη θυσιάσει.
«κάνε σε μένα σύμφωνα με εκείνο
που βγήκε από το στόμα σου• αφού ο Κύριος έκανε εκδίκηση σε σένα από
τους εχθρούς σου»
Βλέπεις, δεν του λέει να κάνει
ό,τι έταξε απλά επειδή υποσχέθηκε. Τότε θα έλεγε απλά
«κάνε σε μένα
σύμφωνα με εκείνο που βγήκε από το στόμα σου•». Δεν θα πρόσθετε:
«αφού ο
Κύριος [έκανε αυτό που ζήτησες] ».
Παρά την εμφανή ανταπόκριση του
Ιαχωβά στην έκκληση του Ιεφθάε, ισχυρίζεσαι ότι το γεγονός "απετέλεσε
και αφορμή εθιμικής καθιέρωσης τετραήμερου πένθους για τα κορίτσια του
Ισραήλ", και δεν "πέρασε στα αζήτητα", υποστηρίζοντας δηλαδή ότι η
βιβλική περιγραφή καταδικάζει το γεγονός, έστω σε αυτό: στην καθιέρωση
εθνικού πένθους. Μα πουθενά δεν υπάρχει ρητή καταδίκη, όπως νομίζω πως
θα έπρεπε να συμφωνήσεις ότι θα περιμέναμε μετά από μια πράξη τόσο
"βδελυρή" στα μάτια του Ιαχωβά, μα απλά δίνεις ο ίδιος μια ερμηνεία της
καθιέρωσης τέτοιου πένθους. Πόσο αυταπόδεικτη είναι αυτή η ερμηνεία;
Νομίζω καθόλου. Εύλογη; Ας δούμε το
κείμενο (στ. 37-38):
«Και είπε στον πατέρα της: Ας
γίνει σε μένα αυτό το πράγμα• άφησέ με δύο μήνες, να πάω να γυρίσω τα
βουνά, και να κλάψω την παρθενική μου αγνότητα, εγώ και οι συντρόφισσές
μου.
Κι εκείνος είπε: Πήγαινε• και
την έστειλε για δύο μήνες, και πήγε, αυτή και οι συντρόφισσές της και
έκλαψε την παρθενική της αγνότητα επάνω στα βουνά.»
Λοιπόν πηγαίνει με τις φίλες
της να κλάψουν το γεγονός πως θα πεθάνει παρθένα. Δεν πηγαίνει για να
κλάψουν πως ο πατέρας της καταλήφθηκε από μια τόσο άνομη ιδέα όπως το να
θυσιάσεις στον Ιαχωβά το παιδί σου. Αντίθετα, η ίδια τού λέει πως,
εφόσον την υποσχέθηκε στον Ιαχωβά (και μετά πήρε αυτό που ζητούσε), θα
πρέπει να την δώσει. Πουθενά δεν του λέει πως αυτή δεν είναι μια έγκυρη
υπόσχεση εφόσον ο λαός τους γνωρίζει πως ο Ιαχωβάς καταδικάζει τις
θυσίες, και μάλιστα αυτές συνιστούν "βδέλυγμα άλλων λαών". Ούτε αυτή το
λέει αυτό, ούτε η μάνα, ούτε οι προύχοντες και δικαστές και σοφοί της
κοινωνίας αυτής, ούτε κανένας άλλος.
Και μετά, ο θρήνος συνεχίζεται.
Κάθε χρόνο οι γυναίκες κρατάνε το έθιμο να κλαίνε για την νεαρή.
Μήπως λέει ή υπονοεί πουθενά το
κείμενο ότι τώρα ο λόγος του κλάματος είναι άλλος, δηλαδή η ανομία του
πατέρα της; Πού είναι αυτός ο στίχος;
Θα αναρωτιόταν κανείς πώς
μπορεί η παρθενιά της να είναι ένα τόσο σημαντικό πράγμα, ώστε να πρέπει
να το κλάψουν. Αλλά ας μην ξεχνάμε πως αυτή ήταν μια κοινωνία όπου ο
μοναδικός σκοπός ύπαρξης των γυναικών ήταν η αναπαραγωγή.
Οι Βιβλικές Μελέτες του
Πανεπιστημίου της Οξφόρδης δημοσιεύουν μαθήματα σε προπτυχιακούς
φοιτητές που καθοδηγούν στην κριτική επεξεργασία του κειμένου των
Κριτών.
Εκεί διαβάζουμε σχετικά με το συγκεκριμένο εδάφιο για την κόρη
του Ιεφθάε:
«Τι θεωρεί ο [βιβλικός]
αφηγητής πολύτιμο σχετικά με την κόρη; Είναι ο αφηγητής ανδροκεντρικός;
Από την αφήγηση στο Κριτές κεφ. 11, μια φεμινιστική κριτική θα μπορούσε
να συμπεράνει πως ο αφηγητής υποστηρίζει την ανδροκρατική κουλτούρα που
απεικονίζεται εκεί, και τιμά την παρθενιά της κόρης περισσότερο από τη
ζωή της.»
Και σκέψου και αυτό: δεν έπιασε
να σφάξει την κόρη του αμέσως μόλις γύρισε, οπότε τότε ίσως θα υποθέταμε
πως κανένας δεν πρόλαβε να κάνει οτιδήποτε. Όλη η κοινωνία γνώριζε πως
θα την έσφαζε (ή, πιο επακριβώς, θα την "έκαιγε", εφόσον έταξε στον
Κύριο "ολοκαύτωμα"), επί δύο μήνες που αυτή έκλαιγε στα βουνά με τις
φίλες της. Άρα η κοινωνία δεν θεωρούσε πως αυτό ήταν ένα τάμα που δεν
δεχόταν ο Ιαχωβάς, μια πράξη που ο Ιαχωβάς έβλεπε ως βδέλυγμα. Το
δεχόταν ως ένα έγκυρο τάμα στον συγκεκριμένο θεό.
Γι' αυτό και η
Wikipedia λέει:
«Μερικοί συγγραφείς έχουν
παρατηρήσει ότι οι Ισραηλίτες εκείνης της εποχής
[της εποχής του Ιεφθάε]
ήταν σίγουρα βάρβαροι· ότι ο Μωσαϊκός Νόμος (που απαγόρευε την
ανθρωποθυσία), ευρέως δεν τηρείτο εκείνη την εποχή· […].»
Ο βάρβαρος χαρακτήρας της
κοινωνίας εν γένει, η οποία αποδεχόταν την ανθρωποθυσία, φανερώνεται
επίσης από το γεγονός ότι η κοινωνία δεν έκανε εξιλαστήριες θυσίες για
να αποσοβήσει την τιμωρία του Ιαχωβά πάνω στην ίδια. Θα μου πεις, γιατί
να φοβάται τον Ιαχωβά, εφόσον ο ίδιος ο Ιαχωβάς χάρισε τη νίκη στον
Ιεφθάε – του παράδωσε ο Ίδιος, όπως διαβάζουμε, τους Αμμωνίτες στα χέρια
του. Όμως αν η κοινωνία φοβόταν μήπως τιμωρηθεί από τον Ιαχωβά, δεν θα
έκανε τέτοια εξιλαστήρια πράξη και ικεσία; (Λόγου χάρη στο εδάφιο
Αριθμοί
16:46, ο Μωυσής ζητά εξιλαστήρια τελετή από τον αρχιερέα επειδή "η
αγανάκτηση βγήκε από το πρόσωπο του Ιαχωβά – η πληγή άρχισε").
Γνωρίζουμε πως ο Ιαχωβάς δεν συγχωρεί. Μπορεί να στείλει θανατικό σε ένα
λαό για τις αμαρτίες ενός και μόνο ατόμου . Π.χ. ο Ιαχωβάς θυμώνει που ο
βασιλιάς Δαβίδ κάνει απογραφή πληθυσμού, και σκοτώνει με λιμό εβδομήντα
χιλιάδες Ισραηλίτες·
Σαμουήλ Β' 24:1, 4-5, 13-15 (εξιλαστήρια θυσία, για
την εξιλέωση του "αμαρτήματος" της απογραφής που διέταξε ο Δαβίδ). Σε
ένα άλλο εδάφιο, για μια ατιμία που έκανε ο Σαούλ, ο Ιαχωβάς στέλνει στο
Ισραήλ λιμό επί τρία χρόνια·
Σαμουήλ Β' 21:1-9. Κι επειδή ούτε με το
λιμό μπορούσε η ατιμία να διορθωθεί, χρειάστηκε επιπρόσθετα να διορθωθεί
η αμαρτωλή πράξη μέσα από το κρέμασμα «ενώπιον του Ιαχωβά» (θα το
αποκαλούσες αυτό τελετουργική θυσία, την εξιλαστήρια θανάτωση αθώων για
να διαγραφεί μια αμαρτία;) επτά απογόνων του Σαούλ «τις πρώτες ημέρες
του θερισμού, στην αρχή του θερισμού του κριθαριού».
Αλλού πάλι, όταν 250
Ισραηλίτες, "άντρες ονομαστοί, εκλεκτά μέλη των λαϊκών συνελεύσεων",
αμφισβήτησαν στη συνέλευση το δικαίωμα του Μωυσή και του Ααρών να
ηγούνται, ο Ιαχωβάς τούς καίει ζωντανούς ή τους στέλνει "ζωντανούς στον
Άδη"
(Αριθμοί 16:33) μαζί με τις οικογένειές τους . "Άνοιξε η γη το
στόμα της και κατάπιε αυτούς και έκλεισε από πάνω τους." (στ. 32) Ο λαός
σκορπάει έντρομος αλλά την επόμενη μέρα διαμαρτύρεται στον Μωυσή και τον
Ααρών για τον θάνατο αυτών (στ. 41). Τότε ο Ιαχωβάς σκοτώνει ακόμα
14.700 από αυτούς. (στ. 49)
(Ναι, δέκα τέσσερις χιλιάδες
επτακόσιους, αν το θες ολογράφως – δεν προστέθηκαν μηδενικά στο τέλος
κατά λάθος!)
Λοιπόν ένα τέτοιο θηριώδη
Ιαχωβά η κοινωνία του Ισραήλ δεν τον φοβάται μετά την ανθρωποθυσία της
κόρης του Ιεφθάε· δεν μας λέει η Βίβλος πως οποιοσδήποτε στο λαό του
Ισραήλ τιμωρήθηκε λόγω αυτής της πράξης, ούτε ο ίδιος ο πατέρας· και
κανένας δεν προσπαθεί να τον εμποδίσει τους δύο μήνες που προηγούνται
του γεγονότος.
Και υποστηρίζεις πως υπήρξε
κοινωνική κατακραυγή σε εθνικό επίπεδο ενάντια στην αμαρτία της
ανθρωποθυσίας;
Υποστηρίζεται αυτή η ερμηνεία
από τα στοιχεία;
Κι αλήθεια… Ποιος περίμενε ο
Ιεφθάε ότι θα βγει από το σπίτι του να τον προϋπαντήσει όταν θα
επέστρεφε από τον πόλεμο;
Η κουτσή δούλα; Η έγκυος η
Κούλα η κατσικούλα;
Ο παπαγάλος με τα πολύχρωμα
φτερά; Το κίτρινο το καναρινάκι;
Δεν θα έβγαιναν τα οικεία του
τα πρόσωπα να τον προϋπαντήσουν;
Μήπως κρατά ταύρους και χήνες
στο σαλόνι του;
Προφανώς ήταν γι' αυτό ένα
μεγάλο και σπουδαίο τάμα, επειδή αφορούσε ανθρώπους της οικογένειάς του
και όχι ζώα. Και ο Θεός ανταποκρίθηκε μια χαρά. Και το αίτημά του τού
ικανοποίησε (παράδωσε τους ειδωλολάτρες στα δικά του τα χέρια) και ούτε
τιμωρία, ούτε κιχ, ούτε γάτα και ζημιά.
Αλλά πόσο λυπηρό ήταν που το
καημένο το κορίτσι δεν έγινε μητέρα! Όμως καμιά φορά, όπως και η ίδια
δήλωσε, οι υποχρεώσεις μας προς τον Θεό προβαδίζουν έναντι της γήινης
αγάπης μας.
Τι υψηλό δίδαγμα!...
Το ίδιο το κείμενο περιγράφει
την κόρη του να βγαίνει σε προϋπάντησή του "με τύμπανα και χορούς", το
οποίο υποδηλώνει ότι υπήρχε ένα έθιμο για την προϋπάντηση των
πολεμιστών, ή έστω των αξιωματικών του στρατού, από τα μέλη του οίκου
τους, το οποίο εκείνη εφάρμοσε. Δική της ιδέα ήταν τα "τύμπανα και οι
χοροί"; Δεν νομίζω… Λοιπόν πιθανά θα ήταν αναμενόμενο πως θα βγει να τον
προϋπαντήσει ακριβώς αυτή, όχι μόνο λόγω των τυμπάνων και χορών, αλλά κι
επειδή ήταν η μοναχοκόρη του. Ποιος θα έβγαινε να τον αγκαλιάσει, όταν
γύριζε από έναν επικίνδυνο πόλεμο δοξασμένος; Είτε η κόρη είτε η
σύζυγος. Μήπως ο μπάτλερ;
Αλλά ακόμα κι αν υποθέσουμε πως
ο Ιεφθάε περίμενε δούλους να τον προϋπαντήσουν, γιατί άραγε είναι πιο
αποδεκτό να καις δούλους απ' το να καις τα παιδιά σου;
Μήπως δεν είναι, κι οι δούλοι,
κάποιου παιδιά;
Μόνο το να καις τα παιδιά σου
είναι βδελυρό; Το να καις τα παιδιά άλλου, αυτό είναι ιερή και άγια
πράξη; Όλα τα παιδιά που έκαψε ο Ιεφθάε στην άγια του εκστρατεία, δεν
σημαίνουν τίποτα για εμάς, και τώρα θα συζητάμε αν ήθελε να κάψει και το
δικό του παιδί, λες κι αυτό είναι ο γνώμονας για την ιερότητα της
Βίβλου; Δηλαδή είσαι άγιος άνθρωπος του θεού σου ("ήρθε επάνω στον Ιεφθάε Πνεύμα Κυρίου") και
"υπακούς στο νόμο της ανάγκης" όταν, με το
θεό σου μπροστάρη ("ο Κύριος τους παρέδωσε στο χέρι του"), καις παιδιά
άλλων, και αρχίζουμε να αμφιβάλλουμε για την αγιότητα τη δικιά σου και
του θεού σου (πάνε πακέτο αυτά) μόνο αν θες να κάψεις και τα δικά σου
παιδιά;
Μπορεί να γίνει αυτό το ερώτημα
("θέλει να κάψει τα δικά του παιδιά ή τα παιδιά άλλου;") γνώμονας της
ιερότητας μιας θρησκείας;
Και… γιατί δεν σταμάτησε ο
Ιαχωβάς τη θυσία, όπως είχε σταματήσει τη θυσία του Ιακώβ; Θα μπορούσε
απλά να είχε πει: "Μα εγώ δεν θέλω ανθρωποθυσίες, αφού το ξέρετε ρε
παιδιά" ή, με θεολογική λογική, να είχε αφήσει το γεγονός να συμβεί και
μετά να τιμωρούσε τον δράστη ή και την κοινωνία του. Τίποτα από αυτά δεν
έκανε. Αυτοί έζησαν καλά κι εμείς καλύτερα, αν και απ' τον Ιαχωβά δεν
έλειπαν οι φρικτές τιμωρίες για το κάθε νοητό πράγμα:
«Ενόσω οι γιοι του Ισραήλ
παρέμεναν στην έρημο, βρήκαν κάποτε έναν άνθρωπο να μαζεύει ξύλα την
ημέρα του Σαββάτου. Τότε εκείνοι που τον βρήκαν να μαζεύει ξύλα τον
έφεραν στον Μωυσή και στον Ααρών και σε ολόκληρη τη σύναξη. Και τον
έθεσαν υπό κράτηση, επειδή δεν είχε διευκρινιστεί τι έπρεπε να γίνει σε
αυτόν.
Αργότερα ο Ιεχωβά είπε στον
Μωυσή: «Εξάπαντος αυτός ο άνθρωπος πρέπει να θανατωθεί με λιθοβολισμό
από ολόκληρη τη σύναξη έξω από το στρατόπεδο». Και ολόκληρη η σύναξη τον
έβγαλε έξω από το στρατόπεδο και τον λιθοβόλησε και πέθανε, ακριβώς όπως
είχε διατάξει ο Ιεχωβά τον Μωυσή.»
Αριθμοί 15:32-35
Θα έλεγες πως "υπακούει στο
νόμο της ανάγκης" όσοι μαζεύουν ξύλα το Σάββατο να λιθοβολούνται από
ολόκληρο το λαό;
Μόνο στη φρικτή, δαιμονική
θεολογική λογική που μας παρουσιάζει η Βίβλος. Όποια κι αν είναι αυτή…
Για να καταλάβουμε επίσης πόσο
περιορισμένη είναι η έννοια της ανθρωποθυσίας που χρειάζεται βωμό και
θυσιαστήριο για να χαρακτηριστεί έτσι, ας κοιτάξουμε από πιο κοντά την
ιστορία του απαγχονισμού των απογόνων του Σαούλ για να εξευμενιστεί ο
θυμός του Ιαχωβά για ένα λάθος που έκρινε τον Σαούλ να έχει κάνει, για
το οποίο μάλιστα προκάλεσε ο ίδιος θεός και λιμό στο Ισραήλ:
Β' Σαμουήλ, κεφ. 21, στ. 1,
8-14
σύνοψη ιστορίας:
Ο Ιαχωβάς έστειλε λιμό στο
Ισραήλ, επί τρία συνεχόμενα έτη και ο τότε βασιλιάς Δαβίδ του ζήτησε τον
λόγο. Ο Ιαχωβάς του απάντησε ότι "αυτό έγινε εξαιτίας των φόνων που
έκανε ο Σαούλ και οι δικοί του, όταν έδωσε διαταγή να θανατωθούν οι Γαβαωνίτες". (Όπως γνωρίζεις, ο Ιαχωβάς στεναχωριέται πολύ όταν βλέπει
να γίνεται φόνος. Και, όπως γνωρίζεις επίσης, οι βασιλιάδες είναι
άνθρωποι του Θεού και γι' αυτό έχουν προσωπικές κουβέντες με τον
Δημιουργό του Σύμπαντος.) Προκειμένου να εξευμενίσει τον Ιαχωβά και να
σταματήσει το λιμό που προκλήθηκε από τον προκάτοχό του στο θρόνο (τον
Σαούλ), ο Δαβίδ διατάζει δύο από τους γιους τού Σαούλ και πέντε από τα
εγγόνια του να σκοτωθούν και να κρεμαστούν "ενώπιον του Κυρίου". Όταν
αυτοί είχαν σκοτωθεί και κρεμαστεί "ενώπιόν του", ο Θεός σταμάτησε τον
λοιμό. "Τους κρέμασαν στο βουνό, κοντά στη Γιβεά, ενώπιον του Κυρίου,
και πέθαναν και οι εφτά μαζί." (στ. 9) "Κι αφού έκαναν όλα όσα διέταξε ο
βασιλιάς, ο Θεός έδειξε πάλι την εύνοιά του στη χώρα και σταμάτησε το
λιμό." (στ. 14)
Ποιοι είναι οι αθώοι που
σκοτώθηκαν από τον Ιαχωβά σε αυτή την ιστορία; Οι χιλιάδες από το λαό
του Ισραήλ που πέθαναν στο λιμό, καθώς και οι επτά κρεμασμένοι απόγονοι
του Σαούλ.
Σχολιάζει, σχετικά με την
παραπάνω βιβλική ιστορία, ο γνωστός ιστότοπος
Come and Hear – Εκπαιδευτικό Φόρουμ για την
Εξέταση της Θρησκευτικής Αλήθειας και για την Θρησκευτική Ανοχή:
«Ο Θεός δεν ζήτησε ρητά να
κρεμαστούν. Αλλά Εκείνος επέβαλε αβάσταχτο λιμό στους Ισραηλίτες,
Εκείνος ονόμασε τους Γαβαωνίτες ως εκείνους που έπρεπε να κατευναστούν
κι εκείνοι με τη σειρά τους ονόμασαν το είδος της τιμωρίας
(απαγχονισμός). Όταν τελέστηκε, ο Κύριος προφανώς βρήκε την ανθρωποθυσία
ικανοποιητική [εφόσον "έδειξε πάλι την εύνοιά του στη χώρα και
σταμάτησε το λιμό." (στ. 14)]: το κεφάλαιο συνεχίζει με περιγραφές μαχών
και ο λιμός δεν αναφέρεται πλέον. Αυτή η διαδοχή –ένας θυμωμένος θεός
προκαλεί φυσική καταστροφή, αθώα ζωή θανατώνεται για να κατευναστεί ο
θυμός του, και η δυσκολία σταματά- είναι η ίδια σειρά γεγονότων που
βρίσκεται στις ανθρωποθυσιαστήριες τελετές άλλων πρωτόγονων θρησκειών.»
Η ιστορία του Ιωσία:
Α' Βασιλέων 13:1-2
«Και να, ένας άνθρωπος του Θεού
ήρθε από τον Ιούδα στη Βαιθήλ με λόγον τού Κυρίου• και ο Ιεροβοάμ
στεκόταν επάνω στο θυσιαστήριο, για να θυμιάσει. Και φώναξε προς το
θυσιαστήριο με λόγον τού Κυρίου, και είπε: "Θυσιαστήριο, θυσιαστήριο,
έτσι λέει ο Κύριος: Να, ένας γιος θα γεννηθεί στον οίκο τού Δαβίδ, το
όνομά του θα είναι Ιωσίας, και θα θυσιάσει επάνω σου τους ιερείς των
υψηλών τόπων, που θυμιάζουν σε σένα, κι επάνω σε σένα θα καούν κόκαλα
ανθρώπων."»
Αμέσως ο Ιαχωβάς κάνει ένα
θαύμα για να δείξει ότι τα λόγια αυτά αληθεύουν (στ. 3-5).
Και πράγματι η προφητεία
βγαίνει αληθινή, εφόσον ο Ιωσίας, που γεννιέται αργότερα και γίνεται
βασιλιάς του Ισραήλ,
«εθυσίασεν όλους τους
αμετανοήτους ιερείς των υψηλών ειδωλολατρικών τόπων, οι οποίοι
ευρίσκοντο εις τα εκεί θυσιαστήρια. Εις βεβήλωσιν δε αυτών έκαυσεν επάνω
των οστά ανθρώπων.»
Δ' Βασιλείων 23:20
Πάλι με την ευγενή χορηγία του
Ιωσία:
«Παρέδωσαν επίσης στο πυρ τους
ιερείς των ειδώλων, τους οποίους οι βασιλείς του Ιούδα είχαν
εγκαταστήσει εκεί, δια να προσφέρουν θυσίαν θυμιάματος στους υψηλούς
τόπους, εις τας πόλεις του βασιλείου Ιούδα και εις τα γύρω από την
Ιερουσαλήμ μέρη. Παρέδωσαν επίσης στο πυρ και κατέκαυσαν και εκείνους οι
οποίοι προσέφεραν θυμίαμα στον Βάαλ, στον ήλιον, εις την σελήνην, εις τα
δώδεκα ζώδια και εις όλους τους αστέρας του ουρανού.»
Δ' Βασιλείων 23:25
"Παρέδωσαν στο πυρ", δηλαδή
έκαψαν ζωντανούς τους ιερείς.
Δεν αναφέρεται εδώ η λέξη
βωμός, ούτε η λέξη θυσία. Λογαριάζεται ως ανθρωποθυσία;
Ένα όμοιο παράδειγμα είναι η
θανάτωση των τετρακοσίων ιερέων του Βάαλ, και πιθανά των τετρακοσίων της
Ασερά –καθώς αμφότερες οι ομάδες περιγράφονται νωρίτερα να είναι μέρος
του ίδιου περιστατικού– από τον προφήτη Ηλία, με τη συνεργασία του
Ιαχωβά:
Α' Βασιλέων 18:32-40
«Και στη συνέχεια έχτισε με τις
πέτρες ένα θυσιαστήριο στο όνομα του Ιεχωβά […] Μετά τακτοποίησε τα ξύλα
και έκοψε το νεαρό ταύρο σε κομμάτια και τον έβαλε πάνω στα ξύλα [ως
ολοκαύτωμα]. […] Τότε έπεσε η φωτιά του Ιεχωβά και κατέφαγε το
ολοκαύτωμα και τα ξύλα και τις πέτρες και το χώμα και έγλειψε το νερό
που ήταν στο χαντάκι. Όταν το είδε αυτό όλος ο λαός, έπεσαν αμέσως με το
πρόσωπο κάτω και είπαν: "Ο Ιεχωβά είναι ο αληθινός Θεός! Ο Ιεχωβά είναι
ο αληθινός Θεός!" Τότε ο Ηλίας τούς είπε: «Πιάστε τούς προφήτες του
Βάαλ! Μην αφήσετε ούτε έναν να διαφύγει!" Αμέσως τους έπιασαν και ο
Ηλίας τούς κατέβασε στην κοιλάδα του χειμάρρου Κισών και τους έσφαξε
εκεί.»
Δεν αναφέρεται η λέξη "θυσία"
στη θανάτωση των ιερέων και οι ιερείς δεν θανατώνονται πάνω στο
θυσιαστήριο αλλά πιο κάτω, στον χείμαρρο. Ωστόσο, θανατώνονται εξαιτίας
του Ιαχωβά και με τη συνεργασία του (εφόσον ο Ιαχωβάς ρίχνει φωτιά από
τον ουρανό και αποδεικνύει ότι είναι ο ένας και μόνος αληθινός θεός, το
οποίο οδηγεί στη θανάτωσή τους από τον άνθρωπό του, τον Ηλία). Μετρά ως
ανθρωποθυσία; Το περιστατικό είναι ακριβώς σαν το προηγούμενο με τον
Ιωσία. Εκείνο ήταν ανθρωποθυσία, ενώ αυτό εδώ δεν είναι; Είναι απλά μία
λέξη που κάνει κάτι ανθρωποθυσία; Είναι το να συμβεί η θανάτωση πάνω σε
βωμό που το κάνει ανθρωποθυσία; Δεν σφάζονται οι ιερείς για τη δόξα του
"ενός και μοναδικού αληθινού θεού"; Δεν συνεργάζεται ενεργά ο Ιαχωβάς;
Δεν θυσιάζεται το ψεύτικο στο αληθινό, ο ψεύτικος ιερέας στον αληθινό
ιερέα, ο ψεύτικος θεός στον αληθινό θεό; Δεν θανατώνονται κάποιοι προς δόξαν του αληθινού θεού, του Ιαχωβά, και με τη δική του θέληση;
Ο Ελισαίος ήταν μαθητής και
διάδοχος του Προφήτη Ηλία. Του μεταδόθηκε αυτό που θα αποκαλούσα "η
μαγική δύναμη" του Προφήτη Ηλία. Μπορούσε, ας πούμε, να σε καταραστεί
στο όνομα του Ιαχωβά και να πεθάνεις. Έτσι έκανε κάποτε που ανέβαινε στο
όρος Κάρμηλος. Κάποια παιδιά που συναπάντησε στον δρόμο του τον
κορόιδεψαν επειδή ήταν φαλακρός, λέγοντάς του: "Ανέβαινε φαλακρέ,
ανέβαινε φαλακρέ".
«Τελικά εκείνος στράφηκε προς
τα πίσω και τα είδε και τα καταράστηκε στο όνομα του Ιεχωβά. Τότε βγήκαν
δύο αρκούδες από το δάσος και κατασπάραξαν σαράντα δύο από αυτά τα
παιδιά.»
Βασιλέων Β' 2:23-24
Στο περιστατικό αυτό ο Ιαχωβάς
πήρε τις ζωές 42 παιδιών. Λογαριάζεται αυτό ως ανθρωποθυσία;
Μήπως θα έπρεπε αντίθετα να το
χαρακτηρίσουμε ως μια δίκαιη τιμωρία; Φοβάμαι όμως πως κανένα παιδί δεν
θα είχε αφήσει ο Ιαχωβάς ζωντανό, αν έπρεπε όλα να σκοτωθούν απλά επειδή
φώναξαν κάτι κοροϊδευτικό…
Στο κάτω-κάτω, τα παιδιά δεν
γνώριζαν πως ο Ελισαίος ήταν ένας τόσο άγιος άνθρωπος, ένας πραγματικός
"άνθρωπος του θεού" [του]…
«Πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν πίστευαν όλοι οι
πρώιμοι χριστιανοί ότι ο θεός της εβραϊκής Βίβλου ήταν ο Θεός.
Για πολλούς πρώιμους χριστιανούς, ο Ιαχωβάς ήταν
μια μοχθηρή οντότητα που δεν είχε καμιά σχέση με τον αληθινό θεό του
Χριστού.»
Οι Θυσίες στην Καινή Διαθήκη, Βιβλικές Μελέτες του Πανεπιστημίου της
Οξφόρδης
Α' Σαμουήλ κεφ. 15, στ. 1-3
«Αργότερα ο Σαμουήλ είπε στον
Σαούλ: «Εμένα έστειλε ο Ιεχωβά να σε χρίσω βασιλιά του Ισραήλ του λαού
του· άκουσε, λοιπόν, τη φωνή των λόγων του Ιεχωβά. Αυτό είπε ο
Ιεχωβά
των στρατευμάτων: “Θα ζητήσω λογαριασμό για αυτό που έκανε ο Αμαλήκ στον
Ισραήλ όταν στάθηκε εναντίον του στο δρόμο, καθώς εκείνος ανέβαινε από
την Αίγυπτο. Τώρα πήγαινε και πάταξε τον Αμαλήκ και αφιέρωσέ τον στην
καταστροφή μαζί με όλα όσα έχει· μη νιώσεις συμπόνια για αυτόν, αλλά να
τους θανατώσεις, άντρα και γυναίκα, παιδί και βρέφος που θηλάζει, ταύρο
και πρόβατο, καμήλα και γαϊδούρι”»
Η θανάτωση, με διαταγή του
Ιαχωβά, των βρεφών, των παιδιών, των γυναικών ή των ανδρών, μετρά ως
ανθρωποθυσία;
(Δεν είναι μάλιστα κι εδώ
ενδιαφέρον, που βλέπουμε ανθρώπους και ζώα, παιδιά και ζώα, να
θανατώνονται ή εκτελούνται όλοι μαζί ενώπιον του Ιαχωβά, με επιθυμία και
διαταγή του; Ακόμα μια φορά βλέπουμε παιδιά και ζώα να πηγαίνουν πακέτο
στη θανάτωσή τους από τον Ιαχωβά, ακριβώς όπως στο εδάφιο που συζητάμε
για τα παρθένα κορίτσια που βρέθηκαν στην ίδια λίστα με τα ζώα, λίστα
"προσφοράς" στον Ιαχωβά.)
Το μήνυμά σου συνεχίζει:
όπως επίσης και η σχετικοποίηση
της λέξεως “εντολές”: Διότι είναι διαφορετικό από ιστορικής και
εθνογενετικής άποψης, ένας θεός, ένα ιερατείο, ένας μάντης, να δίνει
εντολή να σφαγούν στο πλαίσιο μιας εθνοκάθαρσης οι εχθρικοί λαοί της
περιοχής, (οι λαοί στην ιστορία τους μάχονται για το έδαφος, ξέρεις) και
διαφορετικό να εντάσσει τις ανθρωποθυσίες στο ίδιο το θρησκευτικό του
τελετουργικό. Το πρώτο υπακούει στο νόμο της ανάγκης, ενώ το δεύτερο
συνιστά πολιτισμική επιλογή.
Καταρχήν, ο Ιαχωβάς κάνει όλων
των ειδών τους φόνους στην Παλαιά Διαθήκη, όχι μόνο εθνοκαθάρσεις. Π.χ.
σκοτώνει το αρσενικό βρέφος του Δαβίδ και της Βηθ-Σαβεέ, για να
τιμωρήσει τον Δαβίδ
(Β' Σαμουήλ 12:13-18), σκοτώνει 42 παιδιά που
φώναξαν κοροϊδευτικά τον προφήτη Ελισαίο φαλακρό, όταν αυτός τα
καταράστηκε στο όνομά Του
(Βασιλέων Β' 2:23-24), διατάζει τον θάνατο δια
λιθοβολισμού σε κάποιον που μάζευε ξύλα το Σάββατο
(Αριθμοί 15:32-36) ,
προκαλεί λιμούς σε αθώους για την εξιλέωση κάποιων υποτιθέμενων
αμαρτημάτων τρίτων προσώπων, λιμούς στους οποίους θανατώνει χιλιάδες
αθώους (π.χ.
Σαμουήλ Β' 24:1, 4-5, 13-15,
Σαμουήλ Β' 21:1-9,
Αριθμοί
16:33) ]– και πάει λέγοντας… (Με ανάλυση και παράθεση των διαφορετικών
εδαφίων όπου ο Ιαχωβάς σκοτώνει κόσμο, μία πρόσθεση φέρνει το σύνολο των
ανθρώπινων θυμάτων στα δύο εκατομμύρια τριακόσιες χιλιάδες. Περίληψη
εδώ.)
Αλλά, αν δικαιολογείς ειδικά
τις εθνοκαθάρσεις επειδή θεωρείς ότι υπακούν στο "νόμο της ανάγκης", και
δικαιολογείς τις θρησκείες που τις υποστηρίζουν, τότε να υποθέσω πως δεν
έχεις πρόβλημα και βλέποντας μουσουλμάνους να επιτίθενται σε δυτικές
χώρες; πως δεν έχεις πρόβλημα επίσης με το Κοράνι; Πως δεν έχεις
πρόβλημα όταν οι Αμερικανοί βάζουν φωτιά στη Μέση Ανατολή για να της
πάρουν τα πετρέλαια; (Ουπς, μια στιγμή, εβραιοχριστιανοί δεν είναι αυτοί
που επιτίθενται στη Μέση Ανατολή; Χμμμ… Σίγουρα αυτό θα πρέπει να
υπακούει στο νόμο της ανάγκης…)
Άλλωστε, υπάρχουν πάντα λόγοι
για να σκοτώσεις άλλους λαούς. Π.χ. η οικονομία των αμερικανών και
ευρωπαίων μπορεί να κατεδαφιζόταν χωρίς το πετρέλαιο, τον ιμπεριαλισμό,
την εκμετάλλευση άλλων λαών, ένα επιθετικό εμπόριο που προσπαθεί να
πατεντάρει προϊόντα και τροφές (μέσω της βιοτεχνολογίας) σε παγκόσμια
κλίμακα, να δημιουργήσει και να εκμεταλλευτεί φτωχό εργατικό δυναμικό
(π.χ. με την φτωχοποίηση της Ελλάδας) κλπ κλπ. Αλλά τις θρησκείες τις
θέλουμε για να διδάσκουν τη δικαιοσύνη και την αγάπη και όχι για να
υποστηρίζουν έναν άνθρωπο (π.χ. τον βασιλιά ή αυτοκράτορα), ή μια
οικογένεια ή κάστα ή τάξη (π.χ. τους Λευίτες ιερείς ή τους εμπόρους
πολυεθνικών) ή ένα έθνος (π.χ. το εβραϊκό) ενάντια των άλλων. Και, αν θα
παραχωρήσουμε στη θρησκεία τέτοια δικαιώματα, χωρίς να εκτιμούμε ότι
έτσι χάνει τον ιερό της χαρακτήρα, τότε γιατί μόνο στη δική μας θρησκεία
– γιατί όχι σε όποια άλλη θρησκεία της οποίας οι πιστοί έχουν κάποιο
συμφέρον ("εθνογενετικό" ή όποιο άλλο υλικό και οικονομικό) να σφάζουν,
να χειραγωγούν ή να εκμεταλλεύονται άλλους;
Άλλο αυτές οι κινήσεις, οι
επιθετικές, που στόχο έχουν να προωθήσουν έναν λαό εις βάρος άλλων, και
άλλο η δίκαιη άμυνα όταν ένας άλλος λαός σού επιτίθεται. Οι Αμερικάνοι
που επιτίθενται στο Ιράκ δεν βρίσκονται σε άμυνα. Βέβαια, προσπαθούν να
ρίξουν στάχτη στα μάτια του κόσμου με τον ψευδή ισχυρισμό ότι επιχειρούν
να σώσουν τον κόσμο από τα όπλα μαζικής καταστροφής που το Ιράκ κρύβει
(αποδείχθηκε ότι δεν αληθεύει). Ομοίως, οι Εβραίοι ρίχνουν στάχτη στα
μάτια των αναγνωστών με τον ψευδή ισχυρισμό πως η γη τούς ανήκε· τους
την υποσχέθηκε ο θεός που τους έσωσε από την Αίγυπτο και τους έβγαλε από
την έρημο· και πως ο θεός αυτός, μέσα από εκείνους, τους εκλεκτούς του,
θα σώσει τον κόσμο από τις αλλόδοξες λατρείες, στις οποίες θυσιάζονται
τα βρέφη σε δαιμονικούς άλλους θεούς.
Αλήθεια, θα το δικαιολογούσες
αν επιτίθετο τώρα στην Ελλάδα ένα έθνος "εν γενέσει", ας πούμε κάποιοι
που ενώθηκαν μεταξύ τους για να σχηματίσουν ένα έθνος από τη διάλυση της
Γιουγκοσλαβίας; Ποια η διαφορά αυτών από τους Εβραίους, που έρχονταν από
την Αίγυπτο στη Χαναάν όπου ήδη υπήρχαν εγκατεστημένοι (και όχι "εν
γενέσει") λαοί που ζούσαν εκεί για αιώνες; Ακόμα και οι Εβραίοι δεν ήταν
"εν γενέσει". Είχαν σαφή φυλετική ταυτότητα. Μπορεί η Βίβλος να τους
παρουσιάζει ως κάποιους που ήθελαν γη και ο μόνος τρόπος ήταν να κάνουν
εθνοκαθάρσεις, αλλά την ίδια ιδεολογία μπορεί να χρησιμοποιήσει
οποιοσδήποτε («χρειαζόμουν τα λεφτά του, τη γη του, αυτό του, εκείνο
του, και γι' αυτό τον σκότωσα»). Είμαστε με τα καλά μας;
Δικαιολογούνται τώρα οι Σύριοι
πρόσφυγες να επιτεθούν και πάρουν την Ελλάδα για δική τους, επειδή τους
λείπει ο ζωτικός χώρος στην πατρίδα τους; Αν όχι, πώς δικαιολογούνται οι
Εβραίοι που (δήθεν) φεύγουν από την Αίγυπτο να καταλάβουν την περιοχή
της Παλαιστίνης, αν όχι μέσα από τη χαρακτηριστικά διεφθαρμένη εβραϊκή
θρησκευτική λογική;
Ακόμα κι αν δεν ξέραμε
επιστημονικά πως όλα αυτά είναι ψέματα, απλή εθνικιστική προπαγάνδα, και
δεχτούμε την ιστορία ακριβώς όπως παρουσιάζεται στη Βίβλο, και πάλι δεν
δικαιολογείται η εθνικιστική επιθετικότητα. Η εθνική βία, όπως και η
οποιαδήποτε βία, δικαιολογείται μόνο στην περίπτωση που βρισκόμαστε σε
άμυνα.
Κι άλλωστε, στο επεισόδιο που
συζητάμε, δεν ήταν καν ο λόγος της επίθεσης πραγματικά αυτός – η
κατάκτηση αλλοεθνών πόλεων. Η εβραϊκή εχθροπραξία ενάντια στους Μωαβίτες/Μαδιαμίτες
γίνεται για καθαρά θεολογικό λόγο. Ενώ οι δύο λαοί συζούν μεταξύ τους
αρμονικά, ο Ιαχωβάς επικρίνει την εβραϊκή λατρεία άλλων θεών και
παρακινεί τους Εβραίους να εξολοθρεύσουν τους λαούς που τους λατρεύουν,
με τους οποίους οι (ευγενείς δήθεν) Εβραίοι συγχρωτίστηκαν...
Ο Λέο Ταξίλ, διάσημος στην
εποχή του (19ος αιώνας) επικριτής της Βίβλου, περιγράφει το θεολογικό
πλαίσιο της εχθροπραξίας αυτής και της μοίρας των παρθένων:
Περιπλανώμενοι για ακαθόριστο
χρονικό διάστημα στην έρημο, οι Εβραίοι βρέθηκαν ξανά στο Βορρά, δίπλα
στους Αμορραίους που είχαν βασιλιά τον Σηών. Οι Εβραίοι τούς έκαναν ένα
ευσεβέστατο αιματηρό μπάνιο. Όλος ο λαός πέρασε "εν στόματι μαχαίρας".
Την ίδια τύχη είχε και ο
βασιλιάς της Βασάν μαζί με τους υπηκόους του. Έτσι, ο λαός του Θεού
κατέλαβε ακόμα μια περιοχή
(Αριθμοί κεφ. 21:21-35).
Οι περιπλανώμενοι μετανάστες εξ
Αιγύπτου έφθασαν τώρα στις νότιες ακτές της Νεκρής Θάλασσας. Μπροστά
τους βρίσκονταν μια μικρή οροσειρά, που αποτελεί τα φυσικά σύνορα της
χώρας των απογόνων του Μωάβ, υιού του πατριάρχη Λωτ από την κόρη του,
που ήρθε στο φως έπειτα από μια υπέροχη νύχτα κρασοκατάνυξης
[η αναφορά
εδώ είναι στην αιμομικτική αποπλάνηση του πατριάρχη από την κόρη του].
Η χώρα όμως των Μωαβιτών από τα
ανατολικά συνόρευε με τη γη Μαδιάμ. Οι Μαδιαμίτες διατηρούσαν στενές
φιλικές σχέσεις με τους Μωαβίτες.
Ο βασιλέας των Μωαβιτών με το
όνομα Βαλάκ συγκάλεσε αμέσως συμβούλιο υπουργών με τη συμμετοχή
ορισμένων επιφανών πολιτών και πήραν την ακόλουθη απόφαση. Την εποχή
εκείνη στην πόλη Φεθορά ζούσε κάποιος Βαλαάμ, υιός του Βεώρ, με το
επάγγελμα του μάντη και εξορκιστή. Ο Βαλάκ έστειλε σ' αυτόν
αντιπροσωπεία, για να ζητήσει την ευχή και ευλογία του για τους Μωαβίτες
και τους συμμάχους τους Μαδιαμίτες, και επιπλέον να στείλει κάποια
αποτελεσματική κατάρα ενάντια στους Εβραίους.
Στην αρχή ο Βαλαάμ αρνήθηκε να
ευλογήσει τον Βαλάκ, το λαό του και τους συμμάχους του. Αργότερα έκρινε
ότι ο Θεός, που τον επισκεπτόταν συχνά, του επέτρεπε να ικανοποιήσει την
παράκληση του Βαλάκ. Ξεκίνησε λοιπόν καβάλα στη γαϊδουρίτσα του, μαζί με
τη μωαβιτο-μαδιαμίτικη αντιπροσωπεία που του μετέφερε την παράκληση να
συναντήσει το βασιλιά της.
Στο δρόμο, όμως, η γαϊδουρίτσα
είδε ξαφνικά μπροστά της έναν άγγελο οπλισμένο με σπαθί, ο οποίος της
ανέκοψε το δρόμο. Η γαϊδουρίτσα, για να αποφύγει τη συνάντηση με τον
άγγελο το 'σκασε προς τα χωράφια. […]
[Η σκηνή περιγράφεται στο
Αριθμοί κεφ. 22:22-35]
Ο επίλογος αυτής της ιστορίας
εκφράστηκε με το ότι οι Εβραίοι [ο θεός των οποίων είχε στείλει τον
άγγελο για να προσηλυτίσει τον Βαλαάμ] πήραν τριπλή ευλογία από τα χείλη
του Βαλαάμ, προς μεγάλη οργή του βασιλέα των Μωαβιτών. […]
[Αριθμοί 24:10-11]
Σύντομα θα δούμε πώς
ανταπέδωσαν οι Εβραίοι στον Βαλαάμ τις ευλογίες του.
Ο βασιλιάς Βαλάκ μετέτρεψε την
οργή σε αγάπη· το κεφάλαιο 25 μας πληροφορεί ότι οι απόγονοι του Ιακώβ
εγκαταστάθηκαν πολύ άνετα μεταξύ Μωαβιτών και Μαδιαμιτών.
Ο [εβραϊκός] στρατός αυτός των
600.000 μαχητών, που ήταν έτοιμος να εξολοθρεύσει τους υπήκοους και τους
συμμάχους του Βαλάκ, δεν σκέπτεται να πολεμήσει. Χωρίς συνομιλίες, χωρίς
ειρηνική συμφωνία αποκαταστάθηκε η ειρήνη και ο εβραϊκός λαός φιλικότατα
ανακατεύεται με τους γειτόνους – Μωαβίτες και Μαδιαμίτες.
«Και ο Ισραήλ έμεινε στη Σιττείμ• και ο λαός άρχισε να πορνεύει με τις θυγατέρες τού Μωάβ•
οι οποίες προσκάλεσαν τον λαό
στις θυσίες των θεών τους• και ο λαός έφαγε, και προσκύνησε τους θεούς
τους.
Και ο Ισραήλ προσκολλήθηκε στον
Βέελ-φεγώρ• και άναψε η οργή τού Κυρίου ενάντια στον Ισραήλ.»
(Αριθμοί, κεφ. 25, στ. 1-2)
Όπως είναι φυσικό, αυτό
δυσαρέστησε τους Λευίτες, αφού έτσι οι ειδωλολάτρες ιερείς τούς έπαιρναν
τη δουλειά.
Αμέσως ο Μωυσής τοιχοκόλλησε
διαταγή δια της οποίας οι συναναστρεφόμενοι αλλόπιστους τιμωρούνταν με
θάνατο.
Τότε ο Φινεές, ο υιός του
αρχιερέα Ελεάζαρ, υιού του Ααρών, βλέποντας κάποιον Εβραίο με το όνομα
Χίσβι να εισέρχεται στο σπίτι μιας ωραίας μαδιαμιτιανής – της Χασβί,
πήρε το δόρυ του, τους ακολούθησε "εις την σκηνήν και διαπέρασεν
αμφοτέρους, τον τε άνθρωπον τον Ισραηλίτη και την γυναίκα δια της
κοιλίας αυτής" (στ. 8). Λίγο πριν από αυτά τα γεγονότα, ο Θεός
φιλοδώρησε το λαό του με ένα ακόμα θανατικό που έστειλε στον άλλο κόσμο
24.000 πρόσθετες ψυχές.
Το κατόρθωμα του Φινεές
χαροποίησε τον Θεό, που αποφάσισε την άμεση εξάλειψη της επιδημίας.
«Και όταν [το] είδε ο Φινεές, ο
γιος τού Ελεάζαρ, γιου τού Ααρών, του ιερέα, σηκώθηκε από το μέσον της
συναγωγής, και παίρνοντας στο χέρι του ένα μικρό δόρυ, πήγε πίσω από τον
άνθρωπο τον Ισραηλίτη στη σκηνή, και διαπέρασε και τους δύο, και τον
άνθρωπο τον Ισραηλίτη, και τη γυναίκα μέσα από την κοιλιά της. Και η
πληγή των γιων Ισραήλ σταμάτησε.
Κι εκείνοι που πέθαναν στην
πληγή ήσαν 24.000.
Και ο Κύριος μίλησε στον Μωυσή,
λέγοντας:
"Ο Φινεές, ο γιος τού Ελεάζαρ,
γιου τού Ααρών, του ιερέα, απέτρεψε τον θυμό μου από τους γιους Ισραήλ,
καθώς έδειξε ζήλο για μένα ανάμεσά τους, και έτσι δεν εξολόθρευσα τους
γιους Ισραήλ μέσα στη ζηλοτυπία μου."
(Αριθμοί, κεφ. 25, στ. 7-11)
[Ο Θεός] έδωσε αυστηρή διαταγή
στον Μωυσή να οργανώσει την καθολική εξολόθρευση των Μωαβιτών και των
Μαδιαμιτών.
«Και ο Κύριος μίλησε στον
Μωυσή, λέγοντας:
"Πολεμάτε τους Μαδιανίτες, και
πατάξτε τους"»
(στ. 16-18)
[…]
Εκτελώντας την εντολή του Θεού
το Ισραήλ καταπιάστηκε με την εξόντωση των λαών που του είχαν προσφέρει
φιλοξενία. Για το σκοπό αυτό επιλέχθηκαν από κάθε οίκο χίλια άτομα.
Σύνολο – 12.000 "εκδικητές του Θεού" (κεφ. 31).
Η μήνις των Εβραίων ξέσπασε με
ιδιαίτερο μίσος επάνω στους Μαδιαμίτες: οι άνδρες εξολοθρεύθηκαν όλοι
συμπεριλαμβανομένων και "πέντε βασιλιάδων", οι Εβραίοι σκότωσαν με τα
σπαθιά τους και τον Βαλαάμ τον υιό του Βεώρ, αυτόν τον υπέροχο προφήτη
που μόλις προ ολίγου καιρού τους είχε ευλογήσει.
[Το Αριθμοί 31: 9-13 αφηγείται
την σφαγή των δύο λαών από τους Εβραίους, οι οποίοι μετά πήραν τα λάφυρα
στους ιερείς και τον Μωυσή.]
Στον Μωυσή, όμως, αυτά φάνηκαν
πολύ λίγα.
[Ο Μωυσής δίνει τη διαταγή για
τη θανάτωση των μη παρθένων γυναικών και το κράτημα των παρθένων "για
τον εαυτό σας":
Αριθμοί 31:14-15, 17-18
]
Τα λάφυρα της επιδρομής μετά
την καταμέτρησή τους ανέρχονταν: γιδοπρόβατα – 675.000, βοοειδή –
72.000, όνοι – 61.000 και γυναίκες που δεν γνώρισαν κλίνη ανδρός –
32.000 (στ. 32-35). Ένα μέρος των λαφύρων παραχωρήθηκε στο Θεό, μεταξύ
αυτών και 32 μαδιαμήτισσες παρθένες (στ. 40).
(Λέο Ταξίλ, Η Διασκεδαστική
Βίβλος, σελ. 256-260)
Αυτό λοιπόν που εμείς συζητάμε
είναι το αν, μέσα σε όλα αυτά τα εβραϊκά εγκλήματα που περιγράφονται να
γίνονται για θεολογικούς λόγους, και ειδικά εξαιτίας του θυμού του
Ιαχωβά επειδή οι Εβραίοι λάτρευαν και άλλους θεούς πέραν του ίδιου, μέσα
σε όλα αυτά τα "θεολογικά" εγκλήματα που γίνονται επειδή ο Ιαχωβάς
διαφωνεί με το ότι οι Εβραίοι λατρεύουν άλλους θεούς, συμπεριλαμβάνεται
και η θανάτωση των 32 μαδιαμητισσών παρθένων, οι οποίες περιγράφονται να
"προσφέρονται" στον Ιαχωβά μαζί με τα ζώα. Εσύ θεωρείς πως η εβραϊκή
θρησκεία δεν θα ήταν ικανή για μια τέτοια αποτρόπαια πράξη –μόνο οι
άλλες θρησκείες θα ήταν–, εφόσον η σφαγή των άλλων λαών από τους
Εβραίους δικαιολογείται "για εθνογενετικούς λόγους", ο Ιαχωβάς
εμφανίζεται να απαγορεύει τις ανθρωποθυσίες, καθώς και επειδή η
(υποτιθέμενη) εντολή θανάτωσης των παρθένων δεν εκφέρεται ρητά. Συνεπώς
πιστεύεις πως άλλο πρέπει να είναι το νόημα (προφανώς η αφιέρωσή τους
στο ναό και ο προσηλυτισμός τους, που είναι η άλλη ερμηνεία που γενικά
υποστηρίζεται, όπως στη
χριστιανική ιστοσελίδα την οποία με μάλωσες που
παρέθεσα.)
Αντίθετα, εγώ όμως,
δεδομένου του γενικότερου
αποτρόπαιου πλαισίου των περιγραφόμενων εβραϊκών φόνων των Μαδιαμιτών
και Μαδιαμητισσών γυναικών προς χάριν της δόξας του Ιαχωβά (του ενός και
μοναδικού αληθινού θεού – "θεολογικό έγκλημα") με δικές του διαταγές
(«πατάξτε τους» –
Αριθμοί 25:16-18),
και επειδή η Βίβλος παρουσιάζει
τον Ιαχωβά ως "έναν θεό θυσίας παιδιών", αν και παράλληλα προβάλλει την
εικόνα ότι οι θυσίες παιδιών γίνονταν μονάχα σε θεούς άλλων λαών, λαών
που γι' αυτό το λόγο οι Εβραίοι δικαιούνταν να εξοντώσουν, μια που ήταν
"ηθικά ανώτεροι" και οι "επίλεκτοι" του Θεού,
και επειδή η λίστα των κοριτσιών συμπεριλαμβάνεται σε αυτήν των προς
θανάτωση ζώων, σε συνδυασμό με το γεγονός πως συχνά στη Βίβλο ο Ιαχωβάς
περιγράφεται να σκοτώνει ο ίδιος θυμωμένος ή να διατάζει τη θανάτωση
ανθρώπων μαζί με ζώα,
κι επειδή η Βίβλος
παρουσιάζεται να δέχεται τις ανθρωποθυσίες (γενικά) στον Ιαχωβά («Ακόμα
κι ένας άνθρωπος αφιερωμένος ολοκληρωτικά δεν μπορεί να εξαγοραστεί.
Πρέπει οπωσδήποτε να θανατωθεί.» -
Λευιτικό 27:28-29 ),
κι επειδή ιστορικά γνωρίζουμε
ότι ανθρωποθυσίες γίνονταν στον Ιαχωβά καθώς οι ιερείς
«θυσίαζαν
ανθρώπους και επεξεργάζονταν τα σώματά τους»
(Βιβλικές Μελέτες του
Πανεπιστημίου της Οξφόρδης), /
«τέτοιες ανθρώπινες θυσίες γίνονταν στους θεούς Γιαχβέ του Ισραήλ και
του Ιούδα, […] το δε τελετουργικό λεγόταν Μολκ» (Ιστορική
Προσέγγιση της Θρησκείας, σελ. 37-40, πανεπιστήμιο Οξφόρδης),
κι επειδή δεν δικαιολογείται
ένας εννοιολογικά σαφής διαχωρισμός μεταξύ της τελετουργικής
"εξιλαστήριας" θυσίας και άλλων τρόπων εξιλαστήριας θανάτωσης που η
Βίβλος μάς περιγράφει τον Ιαχωβά να κάνει αφειδώς – το οποίο ανεβάζει
κατά πολύ τον αριθμό των βιβλικά περιγραφόμενων ανθρωποθυσιαστήριων
πράξεων–, και βέβαια εδώ έχουμε ένα τρομερό αμάρτημα στα μάτια του Ιαχωβά
για το οποίο χρειάζεται εξιλέωση/τιμωρία – η λατρεία από τους Ισραηλίτες
άλλων θεών –, και τέτοια τιμωρία ο Ιαχωβάς όντως περιγράφεται να διατάζει
όταν ζητά απ' τους Ισραηλίτες να "πατάξουν" τους Μαδιαμίτες που τόλμησαν
να μοιραστούν με αυτούς τον βρωμερό θεό τους,
και επειδή οι κοπέλες που
αναγράφονται στη λίστα των προσφορών στον Ιαχωβά δεν είναι καν βρέφη,
αλλά κορίτσια ή γυναίκες που δεν έχουν ακόμα συνουσιαστεί (και δεν
υπάρχουν βιβλικές απαγορεύσεις για την θυσία ανθρώπων αυτής
της ηλικίας, η οποία είναι δεκτή κι επιθυμητή, όπως είδαμε πιο πάνω),
κι επειδή οι κοπέλες δεν είναι
καν Εβραίες, μα αλλοεθνείς και αλλόδοξες (πολύ χειρότερο), κι όσες απ'
τις Μαδιαμήτισσες γυναίκες, ακόμα και της ίδιας ηλικίας, έχουν
συνουσιαστεί, ήδη εκτελέστηκαν με ειδική διαταγή του Μωυσή (που φυσικά
περιγράφεται ως ο άνθρωπος μέσω του οποίου ο Ιαχωβάς προωθεί τους
σκοπούς και το θέλημά του και τον οποίο, όπως έδειξα, συχνά βλέπουμε να
εκτελεί ανθρώπους με απευθείας εντολή από τον Ιαχωβά, και στην
προκειμένη περίπτωση είναι ο άνθρωπος τον οποίο ο Ιαχωβάς έχει ήδη
διατάξει να τους "πατάξουν", –
Αριθμοί 25:16-18),
για όλους αυτούς τους λόγους,
μεμονωμένα και σε συνδυασμό, είναι λογικό ο στίχος να σημαίνει ότι και
τα παρθένα κορίτσια πάνε για θανάτωση, μια ευσεβής προσφορά στον
Θεό μεριδίου από το μεγαλύτερο κομμάτι των παρθένων γυναικών τις οποίες
ο θεός δίνει για την απόλαυση των πολεμιστών του και φονιάδων των γονιών
τους.
«Όταν πλησιάσετε σε μια πόλη
για να της επιτεθείτε, πρώτα θα στείλετε σ’ αυτήν ειρηνικές προτάσεις.
Κι αν οι κάτοικοι σάς απαντήσουν ότι θέλουν ειρήνη και σας ανοίξουν τις
πύλες, τότε όλος ο πληθυσμός της πόλης θα σας είναι υποτελής και θα σας
υπηρετεί σε καταναγκαστική εργασία. Αν όμως δεν κάνουν ειρήνη μαζί σας
και σας πολεμήσουν, τότε θα πολιορκήσετε την πόλη. Και, όταν ο Κύριος, ο
Θεός σας, θα την παραδώσει στην εξουσία σας, τότε θα κατασφάξετε όλους
τους άντρες της. Τις γυναίκες και τα παιδιά, τα ζώα και όλα τα λάφυρα
που θα βρείτε στην πόλη μπορείτε να τα πάρετε δικά σας. Μπορείτε να
απολαύσετε αυτά που ανήκουν στους εχθρούς σας, γιατί ο Κύριος ο Θεός σας
σάς τα δίνει.»
(Δευτερονόμιο κεφ. 20, στ. 10-14)
Δεν θα ήταν σωστό να τα
απολαύσουν μόνοι τους βέβαια. Ο Ιαχωβάς πάντα ζητά για τον εαυτό του
μέρος των αποκτημάτων τους.
«Μην καθυστερείς να μου
προσφέρεις το μερίδιό μου απ’ ό,τι βγάζει το αλώνι σου ή το πατητήρι
σου. Θα μου δώσεις τους πρωτότοκους γιους σου. Το ίδιο θα κάνεις και με
τα βόδια σου και τα πρόβατά σου· εφτά μέρες θα μένουν τα πρωτότοκα κοντά
στη μάνα τους και την όγδοη θα μου τα προσφέρεις θυσία.»
Έξοδος 22:29-30
Για τους παραπάνω λόγους είδαμε
λοιπόν διάφορους συγγραφείς να περιγράφουν το περιστατικό ως
ανθρωποθυσία, ενώ οι Βίβλοι King James Bible και New American Standard Bible σχολιάζουν πιο συγκεκριμένα το στίχο
ως "ανυψωτική προσφορά", όρο
που σημαίνει συγκεκριμένο τρόπο θυσιαστήριας θανάτωσης.
Γράφεις:
«Εξίσου μεθοδολογικά
διαφορετικό είναι να επιτρέπει ο ίδιος θεός, μάντης, ιερατείο, τους
αναγκαστικούς γάμους των γυναικών (όπως συνέβαινε παντού και πάντα μέχρι
πρόσφατα), ή των αιχμαλώτων γυναικών για το αυγάτισμα της φυλής στο
πλαίσιο της πολυγαμίας, και διαφορετικό το να εντάσσει την πορνεία στο
θρησκευτικό του τελετουργικό. Και στις τρεις περιπτώσεις μιλάμε για
βιασμούς, αλλά θρησκευτική όψη έχει μονάχα ο τελευταίος»
Σύμφωνα με το Εγχειρίδιο της
Οξφόρδης για Εξελικτικές Οπτικές πάνω στη Βία, την Ανθρωποκτονία και τον
Πόλεμο, εκδομένο από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, το οποίο ήδη
παρέθεσα, θρησκευτική όψη έχουν όλοι: οι κανόνες με τους οποίους οι
Ισραηλίτες αντιμετώπιζαν το γυναικείο φύλο ήταν κι αυτοί θρησκευτικοί
κανόνες, και μάλιστα φαύλοι, σατανικοί.
«Άσχετα από την οντογένεση ή
την αιτιολογία του, ο βιασμός και ο φόνος είναι σφάλματα, αλλά ο βιασμός
και ο φόνος δεν είναι από μόνα τους φαύλα [evil - σατανικά]. Υπάρχει μια
διαφορά μεταξύ του σφάλματος και του φαύλου. Το φαύλο διαπράττεται όταν
η διαύγεια αφαιρείται από αυτό που είναι ξεκάθαρα εσφαλμένο,
επιτρέποντας στο εσφαλμένο να ιδωθεί ως λιγότερο εσφαλμένο, συγχωρητέο,
σωστό, ή μια υποχρεωτική εντολή του Παντοδύναμου Θεού. Ο θεός των
αρχαίων ισραηλιτών ήταν μια επινόηση ανδρών. […] Οι Ισραηλίτισσες και οι
ξένες γυναίκες που αιχμαλωτίζονταν από τους άντρες του Ισραήλ δεν την
είχαν πιο άσχημα από τις περισσότερες γυναίκες στην αρχαία Ανατολή, αλλά
οι άντρες του Ισραήλ ήταν μπροστά από την εποχή τους στην εκτενή
κωδικοποίηση του ελέγχου των γυναικών σε γραπτούς νόμους που απέδιδαν
στο θεό τους. Η καταγραφή και πρόσδοση ιερότητας σε κανόνες που προωθούν
τα συμφέροντα των κυρίαρχων επί των κυριαρχημένων εδραιώνει την αδικία.
Λοιπόν είναι σημαντικό το ότι κανόνες για το βασανισμό και τη φόνευση
γυναικών διακηρύττονται στο Τορά, που βρίσκεται στην καρδιά της Βίβλου,
που βρίσκεται στην καρδιά του ιουδαϊσμού, που βρίσκεται στην καρδιά του
χριστιανισμού. Ένας λύκος, όσο μεγάλος και κακός, δεν μπορεί να 'ναι
φαύλος. Αντίθετα, ένας λύκος με προβιά αρνιού είναι η ίδια η φαυλότητα
προσωποποιημένη.»
Εγχειρίδιο της Οξφόρδης για
Εξελικτικές Οπτικές πάνω στη Βία, την Ανθρωποκτονία και τον Πόλεμο,
έκδοση Πανεπιστημίου Οξφόρδης
http://strugglesforexistence.com/?p=article_p&id=24
Οι αδικίες, οι βιασμοί, η βία,
οι εθνοκαθάρσεις, οι διακρίσεις και όλα τα υπόλοιπα, μπορούν να είναι
κοινωνικά φαινόμενα μέχρι να αρχίσει να τα δικαιολογεί και να τα προωθεί
η θρησκεία. Αν το κάνει, γίνονται θρησκευτικά φαινόμενα.
Ο άνθρωπος έχει μέσα του το
κτήνος. Ειδικά το αντρικό φύλο πάντα αρεσκόταν σε φόνους και βιασμούς.
Τις θρησκείες τις θέλουμε όχι για να δικαιολογούν τέτοιες ροπές και
πράξεις, αλλά για να τις καταδικάζουν.
Αλλά ειδικά εδώ στην περίπτωση
του Ιαχωβά, η βία που αυτός ζητά είναι τόσο παράλογη και ανήκουστη, που
δεν έρχεται ακόμα και μέσα από το άγριο αντρικό ένστικτο. Σκέψου, ας
πούμε, τη εντολή του να εκτελούνται τα απείθαρχα παιδιά
(Δευτερονόμιο
21:18-21), την οποία παρέθεσα πιο πάνω. Μπορεί οποιοσδήποτε να
ισχυριστεί ότι αυτό είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο;
Όχι, δεν είναι ένα κοινωνικό
φαινόμενο που απέκτησε θρησκευτική όψη, είναι μια θρησκευτική ιδέα στην
οποία η θρησκεία προσπαθεί να δώσει κοινωνική όψη μέσα από τη βιβλική
εντολή.
Τώρα, υπάκουγαν οι γονείς σε τέτοιες εντολές και πήγαιναν τα παιδιά τους για λιθοβολισμό; Σίγουρα όχι ευρέως, ίσως σποραδικά να υπήρξαν τέτοιες περιπτώσεις. Καταγράφει η Βίβλος τέτοιες πράξεις; Όχι. Όπως και στην περίπτωση των βρεφικών θυσιών, η εφαρμογή της εντολής δεν καταγράφεται. Αμφότερες όμως οι περιπτώσεις παρέχουν κάποια στοιχεία για το χαρακτήρα και την προσωπικότητα του θεού που δίνει την εντολή. Ψέματα;
Πάρε τη φόνευση αλλόθρησκων. Αν
υπακούει στο νόμο της ανάγκης, γιατί δεν περιλαμβάνεται τέτοια εντολή
στο βουδισμό; (Αν περιλαμβάνεται, σε παρακαλώ πολύ να μου την
παραθέσεις.) Αντίθετα, είδαμε τι ορίζει ο Ιαχωβάς για το θέμα: σε
διατάζει να σκοτώνεις αλλόθρησκους λαούς και να καις τις πόλεις τους
("πατάξτε τους" -
Αριθμοί 25:16-18,
Δευτερονόμιο 13:12-18
),
και να σκοτώνεις ακόμα και τον γιο ή τον αδερφό ή τη γυναίκα σου, αν
λατρεύουν άλλους θεούς
(Δευτερονόμιο 13:6-10) . Είναι θεός ζηλότυπος,
λέει ο ίδιος για τον εαυτό του
(Έξοδος 34:10-14,
Αριθμοί 25:11).
Πρόκειται για μια αποκλειστικά κοινωνική πρακτική, όπως ισχυρίζεσαι
("νόμος της ανάγκης"), για μια κοινωνική πρακτική που εξέλαβε
θρησκευτική όψη, ή για μια θρησκευτική πρακτική που επιζητά να λάβει
κοινωνική όψη; Πρόκειται για μια πρακτική που οι φονταμενταλιστές
θρήσκοι προσπαθούν να βάλουν μέσα στη ζωή της κοινωνίας. Δηλαδή, αν μια
γυναίκα δεν έχει την ίδια θρησκεία με το σύζυγό της, ποιο είναι το
πρόβλημα; Και τι επιβάλλει στο σύζυγο να τη σκοτώσει, πέραν της ίδιας
της Βίβλου;
Και ποιος μουσουλμάνος,
αλήθεια, θα κοίταζε να σκοτώσει ένα χριστιανό, αν δεν του το ζητούσε το
Κοράνι;
Μα, ακόμα κι αν οι μουσουλμάνοι
είχαν άλλα, μη θρησκευτικά κίνητρα για να θέλουν το θάνατο των
χριστιανών, δεν είναι ένας δαιμονικός Αλλάχ αυτός που ωθεί τους
μουσουλμάνους να μπαίνουν στα χωριά σου και να σε κρεμάνε (όπως γινόταν
στην Ελλάδα επί τουρκοκρατίας);
Σε σχέση με την εβραϊκή
θρησκεία και το χαρακτήρα του δικού της θεού (του μάλλον όχι και τόσο
διαφορετικού, μια που γνωρίζουμε πως ο θεός του προφήτη Μωάμεθ είναι ο
ίδιος θεός του Αβραάμ και του Μωυσή, ο θεός των πρώτων πέντε βιβλίων της
Βίβλου, που είναι κοινά στις δύο θρησκείες), γιατί θα πρέπει να κοιτάμε
να μπαλώσουμε τα πράγματα;
Και τέλος: ας μην ξεχνάμε πως ο
εξαναγκασμός των γυναικών να παντρευτούν τους φονιάδες των οικογενειών
τους, όταν ο Ιαχωβάς χαρίζει τις παρθένες στους Εβραίους πολεμιστές για
να τις απολαύσουν, δεν συγκρίνεται με τον εξαναγκασμό τους από τους
γονείς τους να παντρευτούν σε μικρή ηλικία κάποιον μεγαλύτερο άντρα μέσω
συνοικεσίου. Δεν μπορούν να εξισωθούν αυτά τα δύο.
Ούτε είναι βέβαια και αυτονόητο
πως πρόκειται αποκλειστικά για βιασμό συζύγου, όπως το περιγράφεις, και
όχι δούλας. Οι αιχμάλωτες πολέμου κατά φυσικό τρόπο κατέληγαν δούλες των
κατακτητών τους. Μήπως αυτοί οι θηριώδεις πιστοί του Ιαχωβά, την
αλλόδοξη αδερφή ή σύζυγο των οποίων Αυτός διατάζει να σφάξουν, θα
σεβαστούν την παρθενιά των επίσης αλλόδοξων και αλλοεθνών κοριτσιών που
πήραν ως δούλες τους αφού έσφαξαν τους γονείς τους ακριβώς επειδή ήταν
αλλόδοξοι , όταν μάλιστα ο Ιαχωβάς ο ίδιος δηλώνει πως τους τις δίνει
για να τις απολαύσουν;
«Μπορείτε να απολαύσετε αυτά που ανήκουν στους εχθρούς σας, γιατί ο
Κύριος ο Θεός σας σάς τα δίνει.»
(Δευτερονόμιο κεφ. 20, στ. 14)
«Η Εβραϊκή Βίβλος [Παλαιά
Διαθήκη] περιέχει δύο είδη κανόνων για τον εξουσιασμό των σκλάβων: το
ένα είδος είναι για τους Εβραίους σκλάβους (Λευιτικό 25:39-43) και το
δεύτερο είδος για τους Χαναναίους σκλάβους (Λευιτικό 25:45-46). Οι μη
Εβραίοι σκλάβοι ήταν κυρίως αιχμάλωτοι πολέμου.»
λήμμα: "Εβραϊκές οπτικές της
σκλαβιάς",
Wikipedia
«Στην νέα απάντησή σου,
υπερφαλαγγίζεις βεβαίως και τις ίδιες τις πηγές τις οποίες επικαλείσαι:
Και αυτό, διότι αφ' ενός ισχυρίζεσαι πως η ανθρωποθυσία υπήρξε τμήμα του
μωσαϊκού νόμου (sic) επικαλούμενος δύο συγκεκριμένα εδάφια της Εξόδου
και του Λευιτικού »
Λοιπόν ας κοιτάξουμε τα εδάφια
και ας τα μετρήσουμε, να δούμε αν είναι δύο ή περισσότερα:
«Μην καθυστερείς να μου
προσφέρεις το μερίδιό μου απ’ ό,τι βγάζει το αλώνι σου ή το πατητήρι
σου. Θα μου δώσεις τους πρωτότοκους γιους σου. Το ίδιο θα κάνεις και με
τα βόδια σου και τα πρόβατά σου· εφτά μέρες θα μένουν τα πρωτότοκα κοντά
στη μάνα τους και την όγδοη θα μου τα προσφέρεις θυσία.»
Έξοδος 22:29-30
«Και ο Κύριος μίλησε στον
Μωυσή, λέγοντας:
"Καθιέρωσε σε μένα κάθε
πρωτότοκο, που διανοίγει κάθε μήτρα ανάμεσα στους γιους Ισραήλ, από
άνθρωπο μέχρι κτήνος• δικό μου [είναι] αυτό."»
Έξοδος 13:1-2
«Τότε θα αποχωρίσεις για τον
Κύριο κάθε ένα που ανοίγει [τη] μήτρα, και κάθε πρωτότοκο των ζώων [σου]
όσα έχεις• τα αρσενικά [θα είναι] του Κυρίου.
Και κάθε πρωτότοκο γαϊδουριού
θα το εξαγοράζεις με ένα αρνί• και αν δεν [το] εξαγοράσεις, τότε θα το
αποκεφαλίσεις• και κάθε πρωτότοκο ανθρώπου ανάμεσα στους γιους σου θα το
εξαγοράζεις.»
Έξοδος 13:12-13
«Ό,τι όμως αφιέρωσε κανείς
ολοκληρωτικά στον Κύριο, απ’ όλα όσα έχει, είτε πρόκειται για άνθρωπο
είτε για ζώο είτε για ιδιόκτητο χωράφι, αυτό δεν μπορεί ούτε να πουληθεί
ούτε να εξαγοραστεί. Είναι αγιότατο, ξεχωρισμένο για τον Κύριο. Ακόμα κι
ένας άνθρωπος αφιερωμένος ολοκληρωτικά δεν μπορεί να εξαγοραστεί. Πρέπει
οπωσδήποτε να θανατωθεί.»
Λευιτικό κεφ. 27, στ. 28-29
Στην νέα απάντησή σου,
υπερφαλαγγίζεις βεβαίως και τις ίδιες τις πηγές τις οποίες επικαλείσαι:
Και αυτό, διότι αφ' ενός ισχυρίζεσαι πως η ανθρωποθυσία υπήρξε τμήμα του
μωσαϊκού νόμου (sic) επικαλούμενος δύο συγκεκριμένα εδάφια της Εξόδου
και του Λευιτικού, αλλά αφ' ετέρου παραθέτεις αποσπάσματα κειμένων όπως
αυτό της Julie Faith Parker, στο οποίο η συγγραφέας, παρότι αναγνωρίζει
το ενδεχόμενο σποραδικών ανθρωποθυσιών στο πλαίσιο της λατρείας του
YHVH, φροντίζει τουλάχιστον να κρατήσει αποστάσεις από εύκολα
συμπεράσματα, καθώς η ίδια μιλά για “μη κυρίαρχο έθιμο (sic)”.
Τα
λόγια της Parker είναι:
"This is not to suggest that child sacrifice was a prevalent Israelite
worship custom." Prevalent
σημαίνει "συνηθισμένο, κοινό, που επικρατεί,
που κυριαρχεί" και γι' αυτό
το μετέφρασα ως "προεξέχον". ("Αυτό δεν σημαίνει ότι οι θυσίες παιδιών
ήταν ένα προεξέχον ισραηλινό έθιμο λατρείας.") Αυτή η μετάφραση
δικαιώνεται και από την επόμενη φράση της Parker: "Δεν υπάρχουν
αρχαιολογικά ευρήματα από το εσωτερικό της Παλαιστίνης που να
επιβεβαιώνουν τις θυσίες παιδιών ως μια συχνή πρακτική." Επομένως το
θέμα είναι αν πρόκειται για μια "συχνή", "κοινή" και" συνηθισμένη"
πρακτική ή όχι. Το θέμα δεν είναι αν "κυριαρχούσε" αυτή ή κάποια άλλη
πρακτική, λες και υπήρχαν δύο διαφορετικά ρεύματα και οι θυσίες γίνονταν
μόνο από μια μειονότητα που δεν "κυριαρχούσε" στην εβραϊκή θεολογία. Η
Parker δεν το παρουσιάζει καθόλου έτσι. Το θέμα της είναι: Ήταν η
πρακτική συχνή, ήταν μια προεξέχουσα πρακτική; Σύμφωνα με την ίδια, δεν
ήταν, και προσθέτει πως "ωστόσο τα βιβλικά κείμενα υποδηλώνουν πως οι
θυσίες παιδιών ασκούνταν [όντως] σποραδικά". Μας παρουσιάζει τους
λόγους για τους οποίους τα παιδιά "φαίνεται λογικό" να ήταν επιθυμητά ως
αντικείμενα ανθρωποθυσίας και τους κατατάσσει σε κατηγορίες: λόγοι
"θεολογικοί" ("θυσιάζοντας ένα παιδί τιμάς τον Ιαχωβά,
που ζητά ο ίδιος
να του θυσιάζονται τα πρωτότοκα"), οικονομικοί ("ένα στόμα λιγότερο για
να θραφεί" και –στην περίπτωση των αρσενικών– "να ασκήσει απαιτήσεις
στην οικογενειακή περιουσία"), πρακτικοί (επειδή τα παιδιά βρίσκονται
"υπό τον έλεγχο" των γονέων), σωματικοί (τα παιδιά εύκολα
ακινητοποιούνται και προετοιμάζονται για τη θυσία), αναπαραγωγικοί
(μπορεί να "εξασφάλιζαν μελλοντική γονιμότητα", εντός της συγκεκριμένης
κοσμοθέασης. "Ένα γόνιμο ζευγάρι θα είχε μετά περισσότερα παιδιά,
καθιστώντας το πρώτο παιδί αναλώσιμο."). Και το συμπέρασμά της, κάθε
άλλο παρά διστακτικό, όπως το περιγράφεις ("φροντίζει τουλάχιστον να
κρατήσει αποστάσεις από εύκολα συμπεράσματα"), είναι πως: "Τα παράδοξα
συσσωρεύονται: ένα παιδί είναι πολύτιμο, ωστόσο κοινό· μοναδικό, ωστόσο
αντικαταστήσιμο". Αυτός άλλωστε είναι κι ο τίτλος του βιβλίου της, που
εξέδωσε η Εταιρεία Βιβλικής Γραμματείας: "Πολύτιμα και Ευάλωτα - Τα
Παιδιά στην Εβραϊκή Βίβλο". – Δηλαδή, αν και ήταν πολύτιμα, ήταν ωστόσο ευάλωτα γιατί ήταν
"κοινά", "αναλώσιμα" και "αντικαταστήσιμα". Η λέξη "παράδοξο" που χρησιμοποιεί δεν σημαίνει πως αμφιβάλλει πως ήταν έτσι, αλλά πως αναγνωρίζει πως, στον μη γνώστη, το γεγονός πως τα παιδιά ήταν
"πολύτιμα" και "μοναδικά" θα υποδήλωνε πως δεν ήταν ταιριαστά αντικείμενα ανθρωποθυσίας. Την ιδέα αυτή την καταρρίπτει εξηγώντας γιατί, παρά τα φαινόμενα, ήταν όντως ταιριαστά,
με μια λίστα από λόγους την οποία περιληπτικά παρέθεσα. Και, έχοντας δηλώσει πως "Οι ανθρωποθυσίες στην Εβραϊκή Βίβλο (Παλαιά Διαθήκη) κυριαρχούνται από θυσίες παιδιών",
η Parker παραθέτει
τη
διάσημη
ιστορικό της Βίβλου Φραντσέσκα Σταυρακοπούλου να καταθέτει και η ίδια: "Η εβραϊκή Βίβλος
εμφανίζεται αθέλητα να ανατρέπει την ίδια της την επιμονή ότι οι θυσίες
παιδιών ήταν πρακτική άλλων λαών, επειδή, άδηλα όσο κι έκδηλα,
ζωηρά
απεικονίζει τον Ιαχωβά ως έναν θεό θυσίας παιδιών (a god of child
sacrifice)."
Η ιδέα πως η ίδια η Βίβλος δεν
μας οδηγεί σε τέτοιο συμπέρασμα και πως εκείνη δεν παρουσιάζει τον
Ιαχωβά ως θετικό προς τις θυσίες παιδιών, εφόσον τότε θα έπρεπε να
βλέπουμε την πρακτική να γίνεται συχνά έχοντας το status εφαρμογής
νόμου, όπως ισχυρίζεσαι συμπερασματικά πιο κάτω, είναι δική σου, όχι της
Parker. Το τι λέει η Parker το είδαμε, τον δε ισχυρισμό (για το τι θα
έπρεπε να περιμένουμε ότι θα γινόταν αν αυτό ζητείτο από τον θρησκευτικό
νόμο) τον απάντησα ήδη.
Αν πιστεύεις πως έχω "βεβαίως υπερφαλαγγίσει" και άλλες πηγές, όπως προτείνεις, μπορείς να τις παραθέσεις.
«Και πολύ σωστά – διότι εδώ
ακριβώς βρίσκεται η διαφορά μεταξύ νόμου και εθίμου: Ο νόμος αγαπητέ
συνομιλητή, είναι απόλυτος και εφαρμόζεται, ή μεταρρυθμίζεται. Δεν
επαφίεται στην προαίρεση του καθενός, ή στην ψυχολογία του κατά την
ημέρα της εφαρμογής του.
Αυτός είναι λοιπόν και ο λόγος
για τον οποίον δεν σχολίασα τα δύο εδάφια στα οποία επέστρεψες. Εάν ο
μωσαϊκός νόμος επέβαλε τις ανθρωποθυσίες των πρωτοτόκων, αυτό δεν θα
επρόκειτο περί εθίμου, δεν θα το ψάχναμε με το κερί από μετάφραση σε
μετάφραση, από υπονοούμενο σε υπονοούμενο. »
Δεν υπάρχει κανένα υπονοούμενο
που το ψάχνουμε με το κερί από μετάφραση σε μετάφραση όταν ας πούμε ο
Ιαχωβάς
λέει:
«Ακόμα κι ένας άνθρωπος
αφιερωμένος ολοκληρωτικά δεν μπορεί να εξαγοραστεί. Πρέπει οπωσδήποτε να
θανατωθεί.»
(Λευιτικό κεφ. 27, στ. 29)
Ή όταν
λέει: «Θα μου δώσεις τους πρωτότοκους γιους
σου. Το ίδιο θα κάνεις και με τα βόδια σου και τα πρόβατά σου· […] θα
μου τα προσφέρεις θυσία.»
Έξοδος 22:29-30
Ή όταν σκοτώνει το αθώο βρέφος
του Δαβίδ
(Σαμουήλ Β' 12:13-18) ή τον πρωτότοκο του Ιούδα, τον Ηρ
(Γένεση 38:7), ή τον πρωτότοκο του Ααρών μαζί με τον αδερφό του
(Λευιτικό 10:1-3) ή όταν σκοτώνει τα χιλιάδες αθώα πρωτότοκα βρέφη της
Αιγύπτου για λόγους που αφορούν τον Φαραώ
(Έξοδος 13:11-15), ή
όταν κάνει όποια άλλη από τις διάφορες "εξιλαστήριες" θανατώσεις αθώων
απ' τις οποίες βρίθει η Βίβλος.
Αντίθετα, δεν διυλίζουμε τον
κώνωπα όταν επιχειρούμε να αθωώσουμε το βιβλικό κείμενο για την
ανθρωποθυσία που έκανε ο Ιεφθάε στην κόρη του, ενώ δικαιολογούμε τη
σφαγή που, με τη βοήθεια του Ιαχωβά, ο Ιεφθάε έκανε σε έναν ολόκληρο
λαό, στους Αμμωνίτες, και σε τόσους άλλους λαούς πριν από αυτόν;
Πόσο κυνικοί ή παράλογοι
μπορούμε να είμαστε όταν λέμε ότι ο θεός πρέπει να υποστηρίζει τους
Εβραίους στους επιθετικούς τους πολέμους για την κατάκτηση της περιοχής
της Παλαιστίνης και των γύρω εδαφών, επειδή ο Θεός τούς υποσχέθηκε να
τους δώσει αυτά τα εδάφη όταν εκείνοι έφευγαν από την Αίγυπτο, ή ότι
αυτός είναι ο φυσικός χαρακτήρας της αλληλεπίδρασης "εν τω γενέσει"
λαών;
Γιατί συμβαίνει, ξαναρωτώ,
τέτοια παραμύθια να μην τα δεχόμαστε από τον Αλλάχ στο Κοράνι αλλά να
ξεμπροστιάζουμε το Κοράνι για αυτό ακριβώς που είναι –ένα σοβινιστικό
κείμενο–, και όμως να ισχυριζόμαστε πως το "πένθος" –και όχι η
οποιαδήποτε τιμωρία– εξιλεώνει τον Ιεφθάε και το λαό για την
ανθρωποθυσία της κόρης του, ενώ για τους λαούς που οι Ισραηλίτες και ο
Ιεφθάε, με καθοδήγηση του Ιαχωβά, προηγούμενα έσφαξαν στον επιθετικό
τους πόλεμο, ούτε γάτα ούτε ζημιά;
Ποιος προσπαθεί να αγνοήσει το
προφανές και να βγάλει νοήματα από ασημαντότητες; Δεν είναι το "πένθος"
(και μάλιστα ελλείψει τιμωρίας) μια ασημαντότητα μπροστά σε μια
ανθρωποθυσία; Δεν είναι ασήμαντο το τι πιστεύει ένας λαός για τον θεό
του, αν τέτοια πίστη δικαιολογεί εθνοκαθάρσεις, εκτελέσεις ανθρώπων που
σηκώνουν ξύλα το Σάββατο, ομοφυλόφιλων, γυναικών για σεξουαλικά
"εγκλήματα", αλλόπιστων για θεολογικά "εγκλήματα", παιδιών απείθαρχων
προς τους γονείς τους, και κάθε άλλο είδος βίας που θα μπορούσε ή δεν θα
μπορούσε να φανταστεί κανείς; Είναι δυνατόν να τα δικαιολογούμε όλα και
να προσπαθούμε να βγάλουμε μια τέτοια θρησκεία αληθινή και μάλιστα τη
μόνη αληθινή, και να απαιτούμε να παρατεθούν εδάφια που αποδεικνύουν ότι
τελικά όντως οι θυσίες βρεφών γίνονταν τελετουργικά και σε υπακοή προς
τον Μωσαϊκό Νόμο, ένα είδος ντοκουμέντου που δεν υπάρχει σε σχέση με
οποιαδήποτε άλλη βιβλική εντολή, και να ισχυριζόμαστε πως, αν τέτοια
ντοκουμέντα δεν βρεθούν, τότε αποδεικνύεται πως η θρησκεία του Ιαχωβά
κατήργησε τις ανθρωποθυσίες και μακροπρόθεσμα και τις θυσίες ζώων,
υπονοώντας ότι αναμόρφωσε τη βάρβαρη ανθρωπότητα γιατί είναι η μία και
μοναδική αληθινή θρησκεία;
Ποιος διυλίζει τον κώνωπα και
προσπαθεί να βγάλει ξύγκι από τη μύγα;
Και ποιος προσπαθεί να
δικαιολογήσει κάθε είδους έγκλημα στη βάση ότι "υπακούει στο νόμο της
ανάγκης";
Αυτή είναι η λογική του
διαβόλου, όχι του Θεού!
Πολύ σωστά λένε: "Ακόμα και ο
διάβολος μπορεί να παραθέσει από τη Βίβλο"…
Για να δεις ότι μια θρησκεία
μπορεί να αναμορφωθεί, όχι βέβαια από το θεό μόνο, αλλά και από τους
ίδιους τους ανθρώπους, θα σου δώσω το ακόλουθο παράδειγμα. Συμφωνείς ότι
ο Βούδας είναι άνθρωπος και όχι θεός; Δεν παρουσιάζεται ως θεός στη
βουδιστική θρησκεία, αλλά έχει status παρόμοιο με αυτό του Μωάμεθ στο
μωαμεθανισμό – ένας προφήτης, ένας άγιος.
Αναμόρφωσε ο Βούδας ή όχι την
ινδουιστική θρησκεία; Γεννήθηκε στην ινδουιστική θρησκεία και
αποσκίρτησε και έκανε δική του θρησκεία, βασικά επειδή διαφωνούσε με
τρία πράγματα: κάστες, θυσίες ζώων και υπερβολική έμφαση στην
τελετουργία.
Αν ο ίδιος έντονα κατέκρινε τις
θυσίες και απαίτησε από τους οπαδούς του να απέχουν από αυτές, αν και
ήταν άνθρωπος μονάχα (όχι βέβαια οποιοσδήποτε άνθρωπος), και
αποσκιρτώντας δημιούργησε μια από τις μεγαλύτερες θρησκείες του κόσμου,
πώς συμβαίνει ολόκληρος θεός, ολόκληρος Ιαχωβάς να δηλώνει πως
ηδονίζεται στη μυρωδιά των καμένων σφαχτών που του "προσφέρονται" στις
ιεροτελεστίες, κι ακόμα κι αυτός ο ίδιος ο Χριστός, αιώνες μετά –κατά
τους οποίους οι πιστοί του Ιαχωβά συνέχιζαν να αμαρτάνουν θυσιάζοντας
ζώα–, να δηλώνει πως θα βρεθείς μικρός στα μάτια του Θεού αν δεν υπακούς
σε όλες τις εβραϊκές εντολές
(Ματθαίος 5: 17-19), και δεν λέει τίποτα
ενάντια στις θυσίες ζώων (και ο ίδιος μάλιστα τρώει θυσιασμένο ζώο το
εβραϊκό Πάσχα), ενώ ο κοντινότερος μαθητής του, ο Παύλος, η ισχυρότερη
κολόνα του χριστιανικού οικοδομήματος, θυσιάζει ζώα στο Ναό της
Ιερουσαλήμ ακόμα και μετά το θάνατο του Χριστού; (Πράξεις Αποστόλων
21:23–26 και
24:17)
«Πολλές παραδόσεις ανατολικών
θρησκειών, περιλαμβανομένων του ινδουισμού, του βουδισμού και του
ζαϊνισμού, εναγκαλίζονται το δόγμα της μη βίας, η οποία επιβάλλει τη
χορτοφαγία και καταδικάζει τις θυσίες τόσο ζώων όσο και ανθρώπων.
Στην περίπτωση του βουδισμού, ο
μοναστικός κώδικας απαγόρευε τη θανάτωση οποιασδήποτε μορφής ζωής, ενώ η
μη βία προωθείτο στην κοινωνία μέσα από τη διδασκαλία των Πέντε Ηθικών
Αρχών. Σε όλο τον βουδιστικό κόσμο, τόσο το κρέας όσο και το αλκοόλ
αποδοκιμάζονταν έντονα ως προσφορές σε βουδιστικό βωμό, με το πρώτο να
θεωρείται ταυτόσημο με θυσία, και το δεύτερο με παραβίαση των Πέντε
Ηθικών Αρχών.»
λήμμα:
Ανθρωποθυσίες,
Γουικιπίντια
Οι θρησκείες –όλες οι
θρησκείες– αναμορφώνονται, όλες οι θρησκείες έχουν αποβάλει και
απορρίψει την πρακτική της ανθρωποθυσίας. Λέει η Γουκιπίντια στο λήμμα
"Ανθρωποθυσίες":
«Πολλοί πολιτισμοί δείχνουν
ίχνη προϊστορικών ανθρωποθυσιών στις μυθολογίες τους και στα θρησκευτικά
τους κείμενα, αλλά σταμάτησαν την πρακτική πριν τις απαρχές της
ιστορικής εποχής. Μερικοί βλέπουν την ιστορία του Αβραάμ και του Ισαάκ
(Γένεση 22) ως παράδειγμα αιτιολογικού μύθου που εξηγεί την κατάργηση
της ανθρωποθυσίας. Το βεδικό (ινδουιστικό) κείμενο Πουρούσα Μέντα
("Ανθρωποθυσία") είναι ξεκάθαρα συμβολικό ήδη στην πιο πρώιμη μορφή του.
Σύμφωνα με τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο, η ανθρωποθυσία στην αρχαία Ρώμη
καταργήθηκε με διάταγμα της Γερουσίας έναν αιώνα πριν τη γέννηση του
Χριστού (97 π.Χ.), αν και εκείνη την εποχή η πρακτική είχε ήδη γίνει
τόσο σπάνια ώστε το διάταγμα να έχει κυρίως συμβολικό χαρακτήρα. Η
ανθρωποθυσία, άπαξ και καταργηθεί, συνήθως αντικαθίσταται είτε από
θυσίες ζώων είτε από την εικονική θυσία ομοιωμάτων, όπως με τα Argei
στην αρχαία Ρώμη.»
https://en.wikipedia.org/wiki/Human_sacrifice
« * Θα παραβλέψω το κεφάλαιο 21
του Λευιτικού, το οποίο απαγορεύει στους ιερείς να πλησιάζουν ομοεθνείς
νεκρούς για να μην “μιανθούν” (με εξαίρεση συγγενείς πρώτου βαθμού) και
στον αρχιερέα να πλησιάζει ακόμα και τους νεκρούς γονείς του ή τα παιδιά
του. »
Τα εδάφια που προφανώς
αναφέρεσαι είναι τα:
«Είπεν ο
Κυριος προς τον Μωϋσήν• “Λαλησε προς τους υιούς του Ααρών, τους ιερείς,
και ειπέ προς αυτούς• Δεν πρέπει να μιανθούν και να καταστούν ακάθαρτοι
πλησιάζοντες νεκρόν από τους ομοεθνείς των• μόνον επί τω θανάτω των πολύ
στενών συγγενών των, δηλαδή του πατρός, της μητρός, των υιών και
θυγατέρων, του αδελφού των, της αδελφής των η οποία είναι παρθένος,
μένει μαζή των και δεν έχει ακόμη υπανδρευθή, επιτρέπεται να μιανθούν
πλησιάζοντες αυτούς ως νεκρούς. Δεν επιτρέπεται κανείς από τους υιούς
Ααρών τους ιερείς να μιανθή και να γίνη ακάθαρτος, βεβηλώνων έτσι το
αξίωμά του, με το να πλησιάση άλλον τινά νεκρόν εκ του λαού.»
(Λευιτικό 21:1-4)
και
για τον αρχιερέα: «δεν θα μολυνθεί, ούτε για τον πατέρα του ούτε για
τη μητέρα του»
(Λευιτικό 21:11).
Πρώτα ας
αναλύσουμε το θέμα της τελετουργικής καθαρότητας:
«Αρκετές λέξεις του πρωτότυπου εβραϊκού και ελληνικού κειμένου
περιγράφουν αυτό που είναι καθαρό και αγνό, καθώς επίσης την πράξη του
καθαρισμού, δηλαδή την επαναφορά σε μια κατάσταση χωρίς ψεγάδι, κηλίδα ή
οτιδήποτε λερώνει, νοθεύει ή διαφθείρει. Αυτές οι λέξεις δεν περιγράφουν
μόνο τη σωματική καθαριότητα αλλά, πιο συχνά, την ηθική ή την πνευματική
καθαρότητα. Συχνά η σωματική και η τελετουργική καθαρότητα είναι
αλληλένδετες.»
«Τελετουργική
Καθαρότητα Αυτή τηρούνταν από τους Ισραηλίτες επί ποινή θανάτου.
"Πρέπει να κρατάτε τους γιους του Ισραήλ αποχωρισμένους από την
ακαθαρσία τους, για να μην πεθάνουν στην ακαθαρσία τους εξαιτίας του ότι
θα έχουν μολύνει τη σκηνή Μου, η οποία βρίσκεται στο μέσο τους".» (Λευ
15:31)
«Η Αγία Γραφή αναφέρει περίπου 70 αιτίες σωματικής ακαθαρσίας και
τελετουργικής μίανσης. Μεταξύ αυτών είναι: η επαφή με νεκρά σώματα (Λευ
11:32-40· Αρ 19:11-19), η επαφή με ακάθαρτα άτομα ή πράγματα (Λευ
15:4-12, 20-24· Αρ 19:22), η λέπρα (Λευ 13:1-59), οι εκκρίσεις των
σεξουαλικών οργάνων, περιλαμβανομένης της έκκρισης σπέρματος κατά τη
διάρκεια της σεξουαλικής επαφής (Λευ 15:1-3, 16-19, 32, 33), ο τοκετός (Λευ
12:1-5), η βρώση κρέατος ακάθαρτων πουλιών, ψαριών ή ζώων (Λευ
11:41-47). Οι ιερείς ιδιαίτερα υποχρεούνταν να είναι σωματικά και
τελετουργικά καθαροί όταν υπηρετούσαν ενώπιον του Ιεχωβά.» (Εξ 30:17-21·
Λευ 21:1-7· 22:2-8)
Λοιπόν οι ιερείς, ακόμα
περισσότερο από τους λαϊκούς, έπρεπε να προσέχουν θέματα καθαριότητας,
σωματικής (όπως είναι προφανής για όλους και επιβαλλόταν από το Μωσαϊκό
Νόμο σε θέματα
επαφής με νεκρά σώματα) και θεολογικής (ως προς τη σχέση τους με τον
Ιαχωβά).
Υπήρχαν πολύ συγκεκριμένες
περιγραφές και κανόνες σε σχέση με όλα αυτά. Για παράδειγμα, η ακαθαρσία
που προέρχεται από λέπρα ή από τον τοκετό, και τι πρέπει να κάνεις σε
κάθε περίπτωση για να καθαρθείς.
Λοιπόν στη λέξη "μίανση" έχουμε
ένα κράμα σωματικής και θεολογικής ακαθαρσίας. Ας τα πάρουμε ένα-ένα κι
ας δούμε αν θα μπορούσαμε να υποθέσουμε ότι οι ανθρωποθυσίες εμπίπτουν
σε προφυλάξεις αποφυγής νεκρών σωμάτων, είτε λόγω υγείας είτε λόγω
θεολογίας – αφού βέβαια υπογραμμίσουμε πως το κείμενο, που είναι πολύ
λεπτομερές σε όλα αυτά, δεν περιγράφει πουθενά τις ανθρωποθυσίες να
εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία.
Στα δύο προαναφερόμενα
αποσπάσματα του Λευιτικού που αφορούν τους ιερείς (κεφ. 21), βλέπουμε να υπάρχει
μια ιδιαίτερη σχέση με το θάνατο. Οι ιερείς (όλοι πλην ενός), άλλους
νεκρούς μπορούν να πλησιάζουν και άλλους όχι. Δεν μας λένε τα
αποσπάσματα ότι απαγορεύεται να θυσιάζουν ανθρώπους, ούτε είναι νεκροί
οι θυσιαζόμενοι άνθρωποι· είναι ζωντανοί που σκοτώνονται από τους
ιερείς. Ένας νεκρός, που βρωμάει εδώ και 12 ώρες επειδή αποσυντίθεται,
και γι' αυτό φοβάσαι μην σε μολύνει, είναι άλλη περίπτωση, δεν νομίζεις;
«Αυτός
είναι ο νόμος όταν κάποιος άνθρωπος πεθάνει σε σκηνή: Όλοι εκείνοι που
μπαίνουν στη σκηνή, και όλα όσα βρίσκονται στη σκηνή, θα είναι ακάθαρτα
επτά ημέρες• και κάθε ανοιχτό σκεύος, που δεν έχει σκέπασμα δεμένο
από πάνω του, είναι ακάθαρτο.»
Αριθμοί 19, 14-15
Γιατί είναι το σκεύος ακάθαρτο,
ειδικά αν δεν έχει σκέπασμα; Διότι φοβάσαι ότι η τροφή μέσα του μπορεί
να μολυνθεί από το νεκρό σώμα (μέσω του ακάθαρτου αέρα στο δωμάτιο) και,
αν φας ό,τι βρίσκεται στο σκεύος, μπορεί να αρρωστήσεις. Αλλά για να
γίνει αυτό, χρειάζεται να αρχίσει πρώτα η διαδικασία της σήψης. Και, με
τη θανάτωση κάποιου (όπως σε μια ανθρωποθυσία), δεν εκτίθεσαι σε μια τέτοια διαδικασία, που
χρειάζεται ώρες για να αρχίσει να συμβαίνει.
Αν υπάρχει κάποια άλλη,
θεολογική διάσταση στην αποφυγή του ανθρώπινου ειδικά θανάτου, αυτή δεν
δηλώνεται στο κείμενο. Θα μπορούσα να την υποθέσω –μια αίσθηση ότι
ο θάνατος κρύβει κάποια αμαρτία, ότι πεθαίνουμε οι άνθρωποι λόγω της
αμαρτωλής θνητής μας φύσης– και να υποθέσω πως γι' αυτό το λόγο (πέραν
του καθαρά υγειονομικού, σε συνδυασμό με τον
ηγετικό κοινωνικό τους ρόλο) οι ιερείς δεν θα έπρεπε να πλησίαζαν
νεκρό. Αλλά, ακόμα κι αν αυτό μπορούσε να αληθεύει, ένας τέτοιος
θεωρητικός λόγος εύκολα αναστρέφεται από τη θρησκεία: ο θάνατος ενός
ανθρώπου που προσφέρεται στον θεό μπορεί να ειδωθεί ως
εξαγνιστικός, ακριβώς λόγω της θυσίας του, και η θυσία άγια:
«Ό,τι
όμως αφιέρωσε κανείς ολοκληρωτικά στον Κύριο, απ’ όλα όσα έχει, είτε
πρόκειται για άνθρωπο είτε για ζώο είτε για ιδιόκτητο χωράφι, αυτό δεν
μπορεί ούτε να πουληθεί ούτε να εξαγοραστεί. Είναι
αγιότατο, ξεχωρισμένο για τον Κύριο. Ακόμα
κι ένας άνθρωπος αφιερωμένος ολοκληρωτικά δεν μπορεί να εξαγοραστεί.
Πρέπει οπωσδήποτε να θανατωθεί.»
Λευιτικό κεφ. 27, στ. 28-29
Συνεπώς, από την πλευρά της
υγείας, η ανθρωποθυσία δεν αποτελεί κίνδυνο για τον ιερέα, όπως αποτελεί
η επαφή με ένα νεκρό σώμα που βρίσκεται σε σήψη, με το οποίο, όπως
παρέθεσα, θα λέρωνε
μάλιστα και την σκηνή του ίδιου του Θεού (τη σκηνή του Μαρτυρίου –Λευ
15:31), όταν δε «οι ιερείς ιδιαίτερα υποχρεούνταν να είναι σωματικά
και τελετουργικά καθαροί όταν υπηρετούσαν ενώπιον του Ιεχωβά» (Εξ 30:17-21· Λευ 21:1-7· 22:2-8).
Από την
πλευρά της αποφυγής της ψυχικής του μίανσης, μια τέτοια μίανση, ακόμα κι αν την
εικάσουμε για τον κοινό θάνατο, λόγω μιας υποτιθέμενης θεολογικής
αμαρτίας που συνδέεται με τη θνητότητά μας, δεν είναι εμφανές πώς μπορούμε να τη μεταφέρουμε και στο
είδος του θανάτου που αποτελεί προσφορά στο Θεό.
Σίγουρα τίποτα τέτοιο δεν αναφέρεται είτε στο συγκεκριμένο απόσπασμα είτε οπουδήποτε αλλού,
όταν δε όλων των ειδών οι λεπτομέρειες αναφέρονται στο θέμα της καθαρότητας και των διαφόρων πηγών μίανσης. Και είδαμε ότι η
Βίβλος όντως δεν απαγορεύει τις ανθρωποθυσίες ούτε για τέτοιους λόγους ψυχικής μίανσης του
ιερέα ούτε για άλλους:
«Το Λευιτικό δεν απαγορεύει όλες τις ανθρωποθυσίες, αλλά μόνο τη
λανθασμένη χρήση τους για τον εξευμενισμό πολυθεϊστικών θεοτήτων.»
George M. Harton (θεολόγος και ιεραπόστολος),
To Νόημα της Βιβλικής Περικοπής Β΄ Βασιλέων κεφ. 3 στ. 27, Θεολογικό
Περιοδικό της Θείας Χάριτος, τεύχος φθινοπώρου 1970, σελ. 38
Ας μην φανταστούμε ότι
θα είναι το αίμα που, κατά τη διάρκεια της θυσίας, προς στιγμήν θα
ξεχειλίσει από το νεκρό σώμα, αυτό που θα τους "μίαινε", εφόσον ο Ιαχωβάς
λέει για τους ιερείς,
στο στίχο 6:
«Πρέπει να είναι άγιοι
αφιερωμένοι στον Θεόν και να μη μιαίνουν το όνομα του Θεού των με
τοιαύτας νομικώς ακαθάρτους πράξεις, διότι αυτοί προσφέρουν τας
αιματηράς θυσίας προς τον Θεόν των. Δι' αυτό και πρέπει να είναι καθαροί
και αμόλυντοι.»
Λοιπόν παραμένουν καθαροί και
αμόλυντοι ώστε, όταν θανατώνουν τα ζώα, να βουτηχτούν με θεολογική
αποτελεσματικότητα στο αίμα των θυσιών, διαμελίζοντας το σώμα των ζώων,
ραντίζοντας με το αίμα το θυσιαστήριο και τους παρευρισκομένους, και τα
λοιπά. Όχι μόνο δεν μολύνει αυτή η πράξη τον ιερέα, αλλά
αντίθετα απαιτεί από αυτόν μεγάλη αγνότητα, λόγω της ιερότητάς της,
στην περίπτωση των ζώων.
Μήπως αντιμετωπίζονται οι
θυσίες ανθρώπων όπως οι θυσίες ζώων σε σχέση με τη μίανση; Μήπως είναι
κι αυτές ιερατικές πράξεις που προσδίδουν, μάλλον παρά που αφαιρούν,
αγνότητα; Διαβάζουμε στις
Βιβλικές Μελέτες του Πανεπιστημίου της
Οξφόρδης:
«Σε μερικές περιπτώσεις,
θυσίαζαν ανθρώπους και επεξεργάζονταν τα σώματά τους. […] Στην εβραϊκή
Βίβλο, ο Θεός του Ισραήλ, ο Ιαχωβάς, είναι πάντα ο δηλωμένος ή άδηλος
παραλήπτης των θεολογικά νόμιμων ισραηλινών θυσιών.»
Ποιος άλλος επεξεργάζεται τα
σώματα, εκτός από τον ιερέα;
«Τέτοιες ανθρώπινες θυσίες γίνονταν στους θεούς Γιαχβέ του Ισραήλ και
του Ιούδα, Χεμώς του Μωάβ και Βάαλ της Καρχηδόνας, το δε τελετουργικό
λεγόταν "Μολκ". […]»
Arnold Toynbee,
Ιστορική Προσέγγιση της Θρησκείας, έκδοση Πανεπιστημίου
Οξφόρδης 1979, σελ. 37-40.
Ποιος άλλος τελεί την
τελετουργία, εκτός από τον ιερέα;
Η ανθρώπινη θυσία, όπως και η
ζωική, είναι "αγιώτατη", είδαμε το βιβλικό απόσπασμα να λέει. Ποιος
διαχειρίζεται τα άγια, εκτός από τους ιερείς;
«Ό,τι όμως αφιέρωσε κανείς ολοκληρωτικά στον Κύριο, είτε πρόκειται για άνθρωπο είτε
[...] είναι
αγιότατο [...]. Ακόμα κι ένας άνθρωπος [...] πρέπει οπωσδήποτε να θανατωθεί.»
Λευιτικό κεφ. 27, στ. 28-29
Όταν το παρακάτω εδάφιο
συστήνει την εξαγορά ειδικά των βρεφών, ώστε να μη θυσιαστούν, υπονοεί
πως υπήρχε μια διαδικασία, και πρόσωπα και ρόλοι, μέσω των οποίων η
θυσία θα γινόταν, αν δεν εξαγοράζονταν.
«Τότε θα
ξεχωρίσεις για τον
Κύριο κάθε ένα που ανοίγει [τη] μήτρα, και κάθε πρωτότοκο των ζώων [σου]
όσα έχεις• τα αρσενικά [θα είναι] του Κυρίου.
Και κάθε πρωτότοκο γαϊδουριού
θα το εξαγοράζεις με ένα αρνί• και αν δεν το εξαγοράσεις, τότε θα το
αποκεφαλίσεις• και κάθε πρωτότοκο ανθρώπου ανάμεσα στους γιους σου θα το
εξαγοράζεις.»
Έξοδος 13:12-13
Ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι οι
πάντες θα κάνουν την εξαγορά (ακόμα και οι πάμπτωχοι που δεν θα είχαν να
πληρώσουν, και δεν θα συμβαίνει ό,τι στην περίπτωση των πρωτότοκων
γαϊδουριών, που καλούνται να τα εξαγοράζουν αλλά αναγνωρίζεται ότι στην
πράξη μπορεί και να μην τα εξαγοράσουν, οπότε πρέπει να αποκεφαλιστούν),
είναι σαφές πως από τους ιερείς εξαγοράζεται, εκείνοι είναι που
πληρώνονται, εκείνοι είναι που θα έκαναν τη θυσία. Αν ήταν οι ίδιοι οι
πατεράδες να σκοτώνουν τον πρωτότοκο, δεν θα χρειαζόταν να πληρώσουν
κάποιον για να μην σκοτωθεί. Και ποιος άλλος εκτός από αυτόν που έχει το
ρόλο να κάνει τις θυσίες ζώων θα σκότωνε άλλωστε τα πρωτότοκα των
ανθρώπων, τα οποία στο
παραπάνω απόσπασμα ο Ιαχωβάς ρητά αναφέρει μαζί με τα πρωτότοκα των ζώων, στο πλαίσιο
της θυσίας και της εξαγοράς της;
«Καθιέρωσε σε μένα κάθε
πρωτότοκο […] από άνθρωπο μέχρι κτήνος· δικό μου είναι αυτό.»
Ας μην ξεχνάμε άλλωστε,
πως η διαφορά μεταξύ ιερέων και λαϊκών στο θέμα αυτό δεν ήταν απόλυτη:
και οι λαϊκοί επίσης έπρεπε να κρατούν απόσταση από τους νεκρούς, και
ανακηρύσσονταν ακάθαρτοι για μια βδομάδα αν άγγιζαν νεκρό. Ούτε υπήρχε
απόλυτη διαφορά μεταξύ νεκρών ζώων και ανθρώπων: ήταν "ακάθαρτοι" για
μία μέρα αφότου άγγιζαν νεκρό
ζώο. Όμως για τους ιερείς που σκότωναν τα
ζώα, αυτό δεν ήταν καθόλου εμπόδιο: όχι μόνο αυτή η μίανση δεν τους
αφορούσε στο πλαίσιο της ιερής θυσίας, αλλά γίνονταν και πιο ιεροί λόγω
αυτής, εφόσον τελούσαν τα ιερά τους καθήκοντα στο θεό τους.
Λοιπόν ναι μεν υπάρχει μια
απόσταση που λαϊκοί και ιερείς κρατούν από τους νεκρούς (ανθρώπους και
ζώα), για λόγους προφανείς (υγειονομικούς) και ίσως και άλλους που θα
θέλαμε να εικάσουμε (θεολογικούς που αφορούν την αμαρτία και τη
θνητότητα), αλλά το πλαίσιο της ιερής θυσίας δεν μπορούμε να το
περιλάβουμε σε τέτοιες διατάξεις, πόσο μάλλον όταν ούτε οι ίδιες οι
διατάξεις το περιλαμβάνουν (αν και περιλαμβάνουν λεπτομερώς τόσα άλλα, καθιστώντας το τελείως περιττό να
εικοτολογούμε σε σχέση με αυτά), αλλά και δεν υποστηρίζει η Βίβλος γενικά μια
τέτοια ερμηνεία, ενώ ξέρουμε ιστορικά πως ανθρωποθυσίες γίνονταν.
Συμπερασματικά, ως προς τον
ισχυρισμό της απαγόρευσης προσέγγισης νεκρών από τους ιερείς:
Γνωρίζουμε ιστορικά ότι θυσίες
ανθρώπων και ζώων συνέβαιναν από τους Ισραηλίτες, κι ακόμα και
επεξεργάζονταν τα μέλη του σώματός τους – μια ιερατική πράξη. Διαβάζουμε
τη Βίβλο να ζητά ανθρωποθυσίες, και να συστήνει την πληρωμή των ιερέων
για να εξαγοραστούν τα υποψήφια προς θυσία βρέφη (πρωτότοκα αρσενικά).
Βλέπουμε ότι άλλους νεκρούς επιτρεπόταν οι ιερείς να πλησιάζουν και
άλλους όχι. Ξέρουμε επίσης πως υπάρχει (ως προς τη μόλυνση) διαφορά
μεταξύ ενός ανθρώπου που μόλις σκοτώθηκε και ενός συγγενή που μπορεί να
μένει άταφος για πολλές ώρες ή μέρες μετά το θάνατό του. Κι ακόμα, βλέπουμε πως η Βίβλος δεν απαγορεύει την ανθρωποθυσία γενικά, κι αντίθετα μάλιστα
την περιγράφει ως "αγιότατη". Πώς λοιπόν οδηγούμαστε εύλογα στο συμπέρασμα πως η Βίβλος περιλαμβάνει τις
ανθρωποθυσίες στους "νεκρούς" εκείνους ανθρώπους που απαγορεύει στους
ιερείς να πλησιάσουν; Οπωσδήποτε τίποτα τέτοιο δεν αναφέρεται στο 21ο
κεφάλαιο ή αλλού.
Και τι γίνεται, ας ρωτήσω, και με άλλους τρόπους θυσιών, όπου το θύμα δεν σκοτώνεται καν άμεσα από τον ιερέα;
Από το βιβλίο
«Η θρησκεία του
Αρχαίου Ισραήλ» (πώληση Ελευθερουδάκης, Παπασωτηρίου) :
«Ήταν μάλλον κάπου μεταξύ
8ου-7ου αιώνα π.Χ. –αλλά πιθανά πιο νωρίς– που η θυσία παιδιών έγινε
μέρος της τελετουργικής λατρείας στον Ιαχωβά, υποθετικά από αυλικούς και
άλλους ανώτερων τάξεων, από περιοχές φοινικικής επίδρασης όπου η
πρακτική ήταν διαδεδομένη. Φαίνεται να συνεχίστηκε ή να ανανεώθηκε στην
εποχή μετά την εξορία [538 π.Χ.]. Εκείνοι που έπαιρναν μέρος στην πρακτική μάλλον
το έκαναν ως μέρος της λατρείας τους στον Ιαχωβά. Όσο μπορεί να πει
κανείς, ο σκοπός τέτοιων θυσιών ήταν είτε αφιερωτικός, ως
θυσία στα
θεμέλια μιας πόλης (1 Βασιλέων 16:34), είτε, πιθανότερα και πιο συχνά,
μια θυσία σε δύσκολους καιρούς για να κερδηθεί η θεία εύνοια (π.χ. 2
Βασιλέων 3:27).»
Ασφαλώς θα μας ήταν πολύ
δύσκολο να παραδεχτούμε πως ο θεός με τον οποίο μάθαμε να ταυτίζουμε τον Χριστό
λατρευόταν εκ παλαιοτάτων χρόνων με τη θυσία παιδιών. Πρέπει να ρίξουμε
το βάρος σε άλλους λαούς που μας το εμφύτευσαν και "όπου η πρακτική ήταν
διαδεδομένη". Για το πόσο διαδεδομένη ήταν πράγματι η πρακτική, παρέθεσα
από πολύ βαρβάτη πηγή:
«Η σύγχρονη αρχαιολογία έχει
έρθει στο συμπέρασμα ότι τα τεκμήρια για ύπαρξη ανθρωποθυσιών στην
προϊστορία μάλλον σπανίζουν και ότι το υλικό παρουσιάζει δυσκολίες στην
ερμηνεία του (βλ. Rind 1998). Από την άλλη μεριά, περιστασιακά υπάρχουν
αποδεδειγμένα παραδείγματα ανθρωποθυσίας στους πρώιμους προχωρημένους
πολιτισμούς, αλλά, με ολίγες μόνο εξαιρέσεις, δεν υπάρχουν ιστορικά
στοιχεία που να υποστηρίζουν την κοινή εικασία
ότι τελετουργικές
πρακτικές ανθρωποθυσίας ήταν ευρέως διαδεδομένες
στην αρχαία Εγγύς
Ανατολή. Οι περισσότερες πρόσφατες έρευνες έχουν έρθει στο συμπέρασμα
ότι υπήρχαν πολύ λίγες ανθρωποθυσίες ενηλίκων και παιδιών μεταξύ των
Φοινίκων και στις αποικίες τους (βλ. Moscati 1987, 1994). »
Διεθνές Εγχειρίδιο Επιστημονικών Ερευνών στη Βία (σελ. 1006-1007),
Springer (μεγάλος εκδότης επιστημονικών περιοδικών και βιβλίων)
Πόσο αλήθεια μπορούμε να
πιστέψουμε εκείνες τις πηγές που υποστηρίζουν ότι η λατρεία του Ιαχωβά
μέσω βρεφικών θυσιών δεν ήταν εγγενές μέρος της λατρείας του αλλά ήρθε
από άλλους "κακούς" λαούς (που τελικά μαθαίνουμε ότι δεν ήταν
περισσότερο κακοί από τους άγιους γείτονές τους, τους Ισραηλίτες);
Παρακάτω είναι ένα παράδειγμα,
από την ίδια πηγή («Η θρησκεία του Αρχαίου Ισραήλ») που δείχνει πώς η
τάση είναι να διαφοροποιούμε τη θρησκεία του Ιαχωβά από τις άλλες
θρησκείες, στη βάση έλλειψης σε αυτήν "παγανιστικών στοιχείων" όπως η
θυσία βρεφών ή, στην παρούσα περίπτωση, ηλιακά χαρακτηριστικά στη
λατρεία:
«Το τελευταίο (παγανιστικό)
"μεγάλο βδέλυγμα" που περιγράφει ο Ιεζεκιήλ είναι μια σκηνή είκοσι πέντε
ανδρών (ιερέων;) στο Ναό με την πλάτη στραμμένη στον Κύριο "να
προσκυνούν τον ήλιο προς τα ανατολικά". Σε αυτή την περίπτωση, αυτό που
μοιάζει να είναι μια έξωθεν εισαγωγή της λατρείας του ηλιακού θεού
μπορεί ωστόσο να είναι μια περίπτωση αυξημένης εστίασης πάνω σε ηλιακά
στοιχεία ενδογενή στην ίδια τη θρησκεία του Ιαχωβά. Πρόσφατες μελέτες
έχουν αυξήσει τη γνώση μας για την παρουσία ηλιακού συμβολισμού στις
βιβλικές περιγραφές του Ιαχωβά. Σφραγίδες και ελεφαντόδοντα από τον
ένατο και όγδοο αιώνα δείχνουν μια κυριαρχία ηλιακών συμβόλων που δεν
υπήρχε πριν. Ο Ιεζεκιήλ, ωστόσο, ξεκάθαρα θεωρεί αυτή την ηλιακή
διάσταση ως απόδειξη ειδωλολατρικής ηλιακής λατρείας. Οπωσδήποτε, η
αφαίρεση από τον Ιωσία "των αλόγων που οι βασιλείς της Ιουδαίας είχαν
αφιερώσει στον ήλιο, στην είσοδο του Οίκου του Κυρίου" είναι σύμφωνη με
την καταδίκη από τον Ιεζεκιήλ μιας συγκεκριμένης τελετουργικής εστίασης
στον ήλιο. Αυτό που μπορεί να είναι μια επί μακρόν αναπτυσσόμενη σχέση
ηλιακών στοιχείων με τον Ιαχωβά έφτασε να θεωρείται ετερόδοξη ή έξωθεν,
από προφήτες και ανακαινιστές της λατρείας του Ιαχωβά του έβδομου και
έκτου αιώνα.»
Δεν υπάρχει τίποτα πιο εύκολο
από το να φανατίσεις ένα λαό εναντίον άλλων θρησκειών ή εθνών,
παρουσιάζοντάς τα "δαιμονικά", "βάρβαρα", "καταπιεστικά",
"αντιδημοκρατικά" και πάει λέγοντας, για να χτίσεις πάνω στη φυσική
ανθρώπινη επιθετικότητα. Απλά πες ότι όλα τα καλά ανήκουν στη δική σου
θρησκεία και έθνος και όλα τα κακά στους αλλοεθνείς και αλλόθρησκους. Κι
όταν φυσικά σου επιδεικνύεται πως ό,τι καταδικάζεις στους άλλους, το
κάνεις κι εσύ, απλά ρίξε το φταίξιμο στους άλλους πάλι: "Είναι έξωθεν, ο
δικός μας θεός είναι αγνός και διείσδυσαν μέσα στην αγνή μας θρησκεία
αυτά τα βαρβαρικά και δαιμονικά στοιχεία…"
Ποιος δικός μας θεός, δηλαδή; Ο
Ιαχωβάς, που, όπως έχω δείξει στο βίντεο να διδάσκει η γνωστή θεολόγος
Christine Hayes στο Πανεπιστήμιο Γιέιλ, είναι ο ίδιος μια παγανιστική
θεότητα την οποία οι Ισραηλίτες πήραν από τους αρχαίους Φοίνικες
/Χαναναίους.
Η Hayes παραθέτει, μεταξύ έξι
άλλων όμοιων εδαφίων, το εδάφιο Έξοδος 6:2-4 :
«Και ο Θεός είπε: "Είμαι ο
Ιαχωβάς. Εμφανίστηκα στον Αβραάμ, τον Ισαάκ και τον Ιακώβ ως Ελ Σαντάι,
αλλά δεν τους συστήθηκα με το όνομά μου Ιαχωβάς.» (χρόνος 5:22 στο
βίντεο)
Ο ΕΛ Σαντάι ήταν χαναανιτικός
θεός.
Από διάλεξη της ερευνήτριας
Καδιώς Κολύμβα στο Πολιτιστικό Κέντρο του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής
Τραπέζης με τίτλο:
"Οι θεοί της
προϊστορικής Ουγκαρίτ και της Παλμύρας":
«Οι ανασκαφές του 1929 [στην χαναανιτική Ουγκαρίτ] έφεραν στο φως εκατοντάδες πήλινες πινακίδες με
αυτή τη γραφή, από τις οποίες αντλούμε πολλές πληροφορίες για τη λατρεία
των θεών της πόλης. Ύπατος των θεών είναι ο Ελ, θεός που ταυτίζεται με
τον Γιαχβέ των Εβραίων. Η Ασερά, πιθανή σύζυγος του Ελ, είναι η θεά της
γονιμότητας και πλαισιώνεται από άγρια ζώα και φίδια.»
http://www.archaiologia.gr/blog/agenta/οι-θεοί-της-προϊστορικής-ουγκαρίτ-και/
(αρχαιολογική ιστοσελίδα)
Λοιπόν Ιαχωβάς/Ελ και Ασερά (η
θηλυκή παρτενέρ του) είναι παγανιστικοί θεοί, παγανιστικό θείο
ανδρόγυνο. Κλιπ από ντοκιμαντέρ στο βίντεό μου δείχνει τον αρχαιολόγο
William Dever,
επίτιμο καθηγητή αρχαιολογίας και ανθρωπολογίας Μέσης
Ανατολής στο πανεπιστήμιο της Αριζόνας, και τον αρχαιολόγο Amihai Mazar,
του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ, επί τω έργω της ανασκαφής των
εδαφών του Ισραήλ, να δείχνουν στην κάμερα ένα παγανιστικό χαναανιτικό
είδωλο που απεικονίζει το θείο ανδρόγυνο Ιαχωβά-Ασερά.
Αλλά ήταν μόνο ο θεός των
Ισραηλιτών χαναανιτικός; Η γλώσσα τους;
Το βίντεό μου δείχνει την Hayes
να διδάσκει στο Γιέιλ:
«Υπάρχει μία σημαντική ομάδα
κειμένων που ανακαλύψαμε σε ένα μέρος που λέγεται Ρας Σάμρα. Η Ρας Σάμρα
είναι η αρχαία πόλη Ουγκαρίτ. Το 1928 ένας χωρικός στη Συρία ανακάλυψε
ένα τάφο στη Ρας Σάμρα, ο οποίος αργότερα ανασκάφηκε από τους Γάλλους
και βρέθηκε ότι περιείχε μια βιβλιοθήκη από [χιλιάδες] κείμενα γραμμένα
σε μια γλώσσα πάρα πολύ κοντινή στα εβραϊκά της Βίβλου.
Είναι ξεκάθαρο
ότι τα εβραϊκά είναι απλά μια χαναανιτική διάλεκτος. Στην
πραγματικότητα, θυμάμαι ένα μελετητή που είπε ότι αν πας αρκετά πίσω στο
χρόνο, θα το βρεις δύσκολο να δεις διαφορά μεταξύ της χαναανιτικής και
της εβραϊκής. Και, σε αυτά τα κείμενα, διαβάζουμε για τις περιπέτειες
των θεών της χαναανιτικής θρησκείας. Αυτοί οι θεοί περιλαμβάνουν τον
ουράνιο θεό Ελ, που είναι ο "πατέρας των διαφόρων θεών και των
ανθρώπων"· ο Ελ έχει μια σύζυγο, την Ασερά· μετά είναι η Μητέρα Θεά·
μετά η κόρη της η Ανάτ, που είναι θεά του έρωτα και του πολέμου – είναι
αρκετά άγρια· μετά είναι ο Βάαλ, που είναι θεός της καταιγίδας. »
Βλέπουμε λοιπόν πως οι
Ισραηλίτες δεν πήραν μόνο το θεό τους από τους Χαναναίους, αλλά και τη
γλώσσα τους.
Μήπως τελικά ήταν οι Ισραηλίτες
Χαναναίοι;
(Φωνή
παρουσιαστή): «Η αρχαιολογία
αποκαλύπτει ότι οι Ισραηλίτες ήταν οι ίδιοι αρχικά Χαναναίοι.
["Archaeology reveals that the Israelites were themselves originally
Canaanites."] Λοιπόν γιατί τους παρουσιάζει σταθερά η Βίβλος ως
"εξωτερικούς" της Χαναάν – οι περιπλανήσεις του Αβραάμ στη Μεσοποταμία·
η εκ του Μωϋσέως καθοδήγηση των σκλάβων από την Αίγυπτο στη Γη της
Επαγγελίας· και ο Ιησούς του Ναυή να κατακτά τη Χαναάν από έξω;»
Τα Θαμμένα Μυστικά της Βίβλου
(ντοκιμαντέρ του BBC)
Παρόμοια ρωτά ο καθηγητής
Βιβλικών Σπουδών David Sperling του Κολλεγίου της Εβραϊκής Ένωσης -
Εβραϊκού Ινστιτούτου της Θρησκείας στο βιβλίο του
Το Πρωταρχικό Τορά: Οι
Πολιτικοί Σκοποί των Συγγραφέων της Βίβλου , έκδοση Πανεπιστημίου Νέας
Υόρκης:
«Με λίγα λόγια, η [βιβλική]
παράδοση της αιχμαλωσίας στην Αίγυπτο, οι ιστορίες για την περιπλάνηση
των Ισραηλιτών στην έρημο, και οι ιστορίες της κατάκτησης της Γης της
Επαγγελίας ήταν όλες τους μυθεύματα ("fictitious"). Αυτό σημαίνει ότι οι
βιβλικές παραδόσεις είναι αλληγορίες που επινοήθηκαν εσκεμμένα για να
αποκρύψουν το γεγονός ότι οι Ισραηλίτες ήταν ντόπιοι της Χαναάν.»
Και, φυσικά, ως γνήσιοι
Χαναναίοι, ήταν πολυθεϊστές. Όχι απλά με την έννοια ότι ο θεός τον οποίο
η Βίβλος χαρακτηρίζει "ένα και μοναδικό" ανήκε σε πάνθεο, αλλά και με
την έννοια ότι λάτρευαν περισσότερους από ένα θεό.
(Φωνή
παρουσιαστή) «Αλλά η Βίβλος
κάνει κι έναν άλλο λανθασμένο ισχυρισμό. Τον ισχυρισμό ότι, εκτός από
περιστασιακές ατασθαλίες, οι αρχαίοι Ισραηλίτες ήταν βασικά πιστοί σε
ένα Θεό. Στοιχεία τώρα αμφισβητούν σοβαρά αυτόν τον ισχυρισμό. Οι
Ισραηλίτες λάτρευαν και πίστευαν σε πολλούς θεούς. Ο πολυθεϊσμός δεν
ήταν η εξαίρεση, αλλά ο κανόνας .»
"Είχε ο Θεός γυναίκα;"
υποτιτλισμένο ντοκιμαντέρ του BBC
χρόνος 22:00
Και, από το ίδιο ντοκιμαντέρ:
(Χέρμπερ Νίερ, ιστορικός της
Βίβλου) «Ο πολυθεϊσμός ήταν κανονικός στο Ισραήλ όπως και σε όλους τους
άλλους μεσανατολικούς πολιτισμούς.»
χρόνος 24:45
(Φωνή παρουσιαστή) «Η παραδοσιακή
άποψη είναι πως η Βίβλος είναι βιβλίο για τον ένα Θεό. Από τότε που ο
Θεός αποκαλύφθηκε στον Αβραάμ, μέχρι την ίδρυση του Ισραήλ, οι
Ισραηλίτες υποσχέθηκαν να λατρεύουν ένα θεό και ένα θεό μόνο. Μιλάμε για
γενιές και γενιές ενός μονοθεϊστικού ιδεώδους, ενός ιδεώδους που διεφθείρετο που και που από ειδωλολάτρες, παρά ταύτα ενός ιδεώδους.
Ωστόσο τα στοιχεία από τη Βίβλο και την αρχαιολογία αποκαλύπτουν πως ο
Θεός του Αβραάμ δεν ήταν μοναδικός. Οι Ισραηλίτες ήταν πολυθεϊστές και ο
Θεός είχε σύζυγο.»
χρόνος 48:00
Οι Ισραηλίτες, έκαναν,
όσον αφορά τις βρεφικές θυσίες, ό,τι και οι άλλοι Χαναναίοι. Ήταν οι
ίδιοι Χαναναίοι. Ήταν πολυθεϊστές. Μπορεί η Βίβλος να τους απεικονίζει
διαφορετικά, μα αυτό δεν σημαίνει ότι ήταν διαφορετικοί. Σημαίνει ότι η
Βίβλος έχει μια ατζέντα, κάνει προπαγάνδα. Κι αυτό το έδειξα
επανειλημμένα στην ανάρτησή μου αυτή.
«(Dr Herbert Niehr,
καθηγητής θεολογίας
στο Πανεπιστήμιο του Tübingen) Αν είναι να
πιστέψουμε ό,τι λέει η Παλαιά Διαθήκη, πειθόμαστε πως υπήρχαν δύο
διαφορετικοί πολιτισμοί σε αυτό τον τόπο, οι Χαναναίοι, που κατοικούσαν
ήδη εδώ, και οι Εβραίοι, που ήρθαν από την Αίγυπτο και αποτέλεσαν νέο
πληθυσμιακό στοιχείο, με ένα μόνο θεό. Σήμερα όμως ξέρουμε από την
αρχαιολογία, από τη μυθολογία, τα ιερά κείμενα κλπ, πως οι Εβραίοι ήταν
πολιτισμικό παρακλάδι των Χαναναίων. Ήταν υποσύνολο των Χαναναίων. Και
ξέρουμε, ειδικά βάσει των κειμένων της Ουγκαρίτ, πόσο κοντά ήταν το
Ισραήλ στους αρχαίους του γείτονες .
-
(Παρουσιάστρια) Και ο
βιβλικός διαχωρισμός της ισραηλιτικής και της χαναανιτικής θρησκείας είναι ψευδής;
-
(Dr Herbert Niehr) Από
ιστορική άποψη, φυσικά είναι ψευδής. […] (χρόνος 48:20) Μεταξύ του 10ου
αιώνα και της αρχής της Βαβυλώνιας Αιχμαλωσίας το 586 π.Χ., υπήρχε
κανονικός πολυθεϊσμός και εδώ στο Ισραήλ. Μόνο μετά άρχισαν να αλλάζουν
τα πράγματα – και πολύ αργά. Θα έλεγα πως η ύπαρξη του μονοθεϊσμού είναι
ορθή μόνο για τους τελευταίους αιώνες, ίσως και μόνο από την περίοδο των
Μακκαβαίων, δηλ. από τον 2ο π.Χ. αιώνα, οπότε τον καιρό του Ιησού,
ίσχυε, αλλά όχι πολύ νωρίτερα.» (χρόνος 54:08)
Λοιπόν ο ισχυρισμός πως
οι Ισραηλίτες είναι μια ιδιαίτερη φυλή που ξέρει τον ένα και μοναδικό
αληθινό θεό, καθοδηγούμενη απ' τον οποίο έφερε στη βάρβαρη ανθρωπότητα
την ηθική σκέψη, δεν στέκει ιστορικά. Οι Ισραηλίτες είχαν την ίδια φυλή
και θρησκεία με τους γείτονές τους. Και η Βίβλος είναι γεμάτη από
ανηθικότητα και βαρβαρότητα, την οποία τόσο κάνει όσο και προκαλεί ο
παγανιστικός φοινικικός-χαναανιτικός-ισραηλιτικός τούτος θεός. Μέρος της
δράσης του είναι η "αδυναμία" που ο θεός δείχνει για τα πρωτότοκα, όπως
και η δίψα του για αίμα ζώων και ανθρώπων, ακόμα και στο πλαίσιο της
τελετουργικής ανθρωποθυσίας· πιο συχνά (αλλά όχι αποκλειστικά) υπό τη
μορφή της "εξιλαστήριας θυσίας" στην οποία αθώοι φονεύονται κατά
χιλιάδες για να κατευναστεί ο θυμός του.
Όσον αφορά τα ίδια μου τα κίνητρα,
εφόσον τα υποπτεύεσαι, θα στα αναφέρω σύντομα:
α) η πολεμική που έχω δεχθεί από την
οργανωμένη Εκκλησία, ως δάσκαλος γιόγκα
β) η διείσδυση του Αγίου Πνεύματος
στην ψυχή μου – απόδειξη πως η μη χριστιανική μου προσέγγιση απέφερε
καρπούς. Η διείσδυση αυτή έγινε μια νύχτα πριν από 25 χρόνια και την
περιγράφω στη βιντεοσκοπημένη ομιλία μου
"Η ανάληψή μου σε υψηλότερη
διάσταση", καθώς και, πιο εκτεταμένα και με αναφορά στο γενικότερο πολιτισμικό μας πλαίσιο, σε αυτό
εδώ το βίντεο.
--------
Η συνέχεια της συζήτησης βρίσκεται
εδώ.
---------------------------------