Υποτιτλισμοί των καλύτερων βίντεο του Youtube

Είναι ο Χριστιανικός θεός δαιμονικός; (ντιμπέιτ)
(μέρος δεύτερο)

        Έχει ο χριστιανικός θεός δαιμονική προσωπικότητα; Ζητά ανθρωποθυσίες;
        Είναι βάναυσος και αιμοβόρος;

       
                                                     (συνέχεια από πρώτο μέρος)

       
                                                     Δεύτερο Μέρος


        AndMakrid

        Αγαπητέ συνομιλητή, “δάσκαλε της γιόγκα”. Η δυτική λογική, καθιερώνει για κάθε έντιμη συζήτηση κάποιους λογικούς κανόνες, των οποίων η παραβίαση (logical fallacy) υποδεικνύει μονάχα αδυναμία επιχειρημάτων. Ένας κανόνας για παράδειγμα, είναι να προσέχει κανείς τον ισχυρισμό του συνομιλητή του και να μην τον διαστρεβλώνει. Άλλος κανόνας είναι να μην προσπαθεί να παρουσιάσει εικασίες για αποδείξεις. Τρίτος κανόνας επιτάσσει να μην προσπαθεί να αναγάγει το δευτερεύον σε πρωτεύον, τη στιγμή που η συζήτηση γίνεται για το πρωτεύον, να μην γενικεύει ένα επιχείρημα κ.ο.κ.. Όποιος έχει την υπομονή να διαβάσει την μεγέθους βιβλίου κατεβατό σου, όπου αναμειγνύονται οι πολιτικές του σύγχρονου Ισραήλ, και οι "παράπλευρες απώλειες" των σύγχρονων πολέμων, με τους Ιουστινιάνειους Κώδικες του Βυζαντίου, μονάχα για να αποδειχθεί πως ο Γιαχβέ ζητούσε ανθρωποθυσίες "δια των συμφραζομένων”, δεν έχει παρά να το πράξει. Θα τον ωφελήσει πολλαπλώς – όχι τόσο στο ζήτημα που υποτίθεται πως συζητάμε, αλλά ως άσκηση του πώς κανείς παραβιάζει τους κανόνες της λογικής επιχειρηματολογίας, προκειμένου να αποδείξει πάση θυσία τις θεωρίες του. Σε ό,τι με αφορά, υπενθυμίζω για τον όποιον αναγνώστη έχει τη διάθεση να παρακολουθήσει αυτόν τον “διάλογο”:

1) Πουθενά δεν ισχυρίστηκα πως “τα σημερινά ανθρωπιστικά ιδεώδη πηγάζουν από την εβραιοχριστιανική παράδοση”. Όχι μόνον διότι θα ήταν τερατώδες να το ισχυριστεί κανείς, αλλά και διότι θα ήταν σφόδρα ενάντιο ακόμα και στην χριστιανική παράδοση: Οι ίδιοι οι πατέρες της Εκκλησίας αναγνώρισαν πως σε πολλά σημεία, η εβραιοχριστιανική παράδοση και η ελληνική φιλοσοφική παράδοση ταυτίζονται, θεωρώντας πως και οι φιλόσοφοι εκκινούντο από τον θείας προέλευσης “σπερματικό Λόγο”. Και ο “σπερματικός Λόγος” υπάρχει κατά τους πατέρες σε κάθε άνθρωπο και όχι μονάχα στους γόνους των εβραίων ή των χριστιανών.

2) Στο ίδιο πνεύμα και για τους ίδιους και πολλούς άλλους λόγους, δεν μπορώ παρά να παραδώσω στην κρίση των αναγνωστών και την προσπάθεια να μου αποδώσεις την πεποίθηση ότι “η ιουδαιοχριστιανική θρησκεία έφερε το φως στον κόσμο”. Πρώτ' απ' όλα διότι πουθενά δεν μίλησα για “ιουδαιοχριστιανική θρησκεία” που είναι κάτι το ανύπαρκτο, αλλά για “ιουδαιοχριστιανική παράδοση”. Δεύτερον διότι η χριστιανική ειδικά θρησκεία, βασίστηκε εν πολλοίς στη νεοπλατωνική θεολογία, σε αιγυπτιακές επιρροές που αντικατοπτρίζονται και στη διήγηση της “φυγής στην Αίγυπτο” και σε μυστηριακές πρακτικές άλλων λαών της Μεσογείου. Τρίτον, διότι αν ισχυριζόμουν το τερατούργημα που μου αποδίδεις, θα έπρεπε να θεωρώ πως πριν τον Αβραάμ δεν υπήρχε φως στον κόσμο, τη στιγμή που ακόμα και η Παλαιά Διαθήκη υποδεικνύει, πως τη πνευματική του μύηση ο Αβραάμ την έλαβε από τον Μελχισεδέκ, ο οποίος δεν ήταν Εβραίος. Δυστυχώς φίλτατε, δεν έχεις διαβάσει την Παλαιά Διαθήκη, και κάθε σχόλιό σου το αποδεικνύει. Δεν την έχεις διαβάσει, ούτε καν για να την κατηγορήσεις, όπως κάποιοι άλλοι κατήγοροί της.

3) Μη έχοντας ισχυριστεί τα παραπάνω, παραδίδω και στην κρίση των αναγνωστών και τις ad hominem εικασίες, εικοτολογίες και σχολιασμούς, ότι πρόθεσή μου είναι να διακηρύξω πως “η εβραϊκή θρησκεία είναι ανώτερη από τις άλλες”. Σαφώς έχω υποστηρίξει πως υπήρξε ανώτερη στο ζήτημα της μεταχείρισης των δούλων και των ανθρωποθυσιών – ζητήματα που μπορεί να διαπιστώσει ο κάθε καλόπιστος αναγνώστης της Βίβλου διαβάζοντάς την. Το να χρησιμοποιείς ωστόσο την αναφορά μου αυτή για να προβείς σε γενίκευση, δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία ακόμα παραβίαση των κανόνων της λογικής από πλευράς σου – και μάλιστα χονδροειδής παραβίαση. Μιλώντας βεβαίως για την εβραϊκή θρησκεία σε ό,τι αφορά τους δούλους και τις ανθρωποθυσίες, τονίζω τη λέξη “ανώτερη”, διότι γραμματολογικά, το επίθετο αυτό βρίσκεται στον λεγόμενο “συγκριτικό βαθμό” και όχι στον υπερθετικό. Πράγμα που σημαίνει, πως μία θρησκεία που απαγορεύει την θανάτωση των δούλων, που τους εξασφαλίζει την αργία του Σαββάτου, θεσπίζει προστασία για τον δούλο που θα καταφύγει σε ξένο σπίτι λόγω κακομεταχείρισης, ακόμα και απελευθέρωση για δούλο που χάνει το μάτι ή το δόντι του από κακομεταχείριση, μπορεί να μην έχει καταργήσει τη δουλεία σε έναν κόσμο όπου παντού βασίλευε η δουλεία, αλλά έθεσε για πρώτη φορά ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τους ανθρώπους αυτούς. Αν εσένα αυτά δεν σου είναι αρκετά διότι δεν σηκώνεις μύγα στο σπαθί σου, δεν έχεις παρά να μας υποδείξεις μια θρησκεία που να έχει επιβάλει αντίστοιχες ή καλύτερες διατάξεις, ώστε να την χειροκροτήσουμε. Και βεβαίως, ως “δάσκαλος γιόγκα” - μιας πνευματικής άσκησης δηλαδή που, αν δεν επινοήθηκε, προωθήθηκε από τους Βραχμάνους – δεν έχεις παρά να μιλήσεις στους αναγνώστες σου, για το τι έκαναν οι πνευματικοί σου πρόγονοι, οι Βραχμάνοι, για να υπερασπιστούν τα δικαιώματα των δούλων.

4) Παραβίαση των νόμων της λογικής και μάλιστα χονδροειδής, είναι και η ταύτισή μου με την όποια χριστιανική ιστοσελίδα, αποδίδοντάς μου και πάλι ισχυρισμούς που ουδέποτε διατύπωσα. Ουδέποτε διατύπωσα την άποψη π.χ. πως η “ιουδαιοχριστιανική θρησκεία” - όρο που απορρίπτω ως χονδροειδή ανοησία - “δεν θα μπορούσε όπως οι άλλοι να ευθύνεται για ανθρωποθυσίες, λόγω της ιδιαίτερης ηθικής της, που πηγάζει από τον ένα και μοναδικό αληθινό Θεό, τη γνώση του οποίου κατέχει σε αποκλειστικότητα”. Και δεν το διατύπωσα, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν το πιστεύω. Τα επιχειρήματά μου για την μη τέλεση ανθρωποθυσιών κατ' επιταγήν του μωσαϊκού νόμου είναι συγκεκριμένα και έχουν εκτεθεί πλήρως στις προηγούμενες απαντήσεις μου. Οποιαδήποτε προσπάθεια να με ταυτίσεις με άλλους, αποδεικνύει μονάχα τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η επιχειρηματολoγία σου, για να μην πω τίποτε βαρύτερο.

5) Σε σχέση με τα ανθρωπιστικά ιδεώδη, εκείνο που όντως ισχυρίστηκα είναι πως “τα σημερινά ανθρωπιστικά ιδεώδη σμιλεύτηκαν εν πολλοίς (sic) από την εβραιοχριστιανική παράδοση”. Σμιλεύω σημαίνει πως παίρνω κάτι άμορφο και του δίνω μορφή, είτε παρεμβαίνω σε κάτι που προϋπάρχει και του προσδίδω τη μορφή που εγώ επιλέγω. Από μένα θα το πάρει κάποιος άλλος και θα το χρησιμοποιήσει αντίστοιχα. Και ανέφερα και ότι σμιλεύτηκαν “εν πολλοίς” από την εβραιοχριστιανική παράδοση, ακριβώς για να καταδείξω πως δεν σμιλεύτηκαν αποκλειστικά από αυτήν. Το τι σχέση έχουν λοιπόν τα όσα έγραψα, με αυτό που μου αποδίδεις στην αρχή κιόλας του κειμένου σου, δήθεν υπό μορφήν ερώτησης, επαφίεται και πάλι στην κρίση των αναγνωστών. Το βασικό στοιχείο που κληροδοτεί η χριστιανική παράδοση στον σύγχρονο πολιτισμό είναι το δίκαιο του αδυνάτου, η πίστη στο θρίαμβο δια της ήττας. Στην εβραϊκή παράδοση αυτό δεν υπάρχει, παρά μονάχα ως υπαινιγμός: ο εκλεκτός του Γιαχβέ δεν είναι ο σκληρός Κάιν, αλλά ο ήπιος Άβελ, δεν είναι ο δυνατός Ησαύ αλλά ο μαμόθρεφτος Ιακώβ, ακόμα και η βασιλεία (ασκούμενη από άνδρες πολεμιστές και δυνατούς) επιλέγεται από τους Εβραίους ενάντια στις προτροπές του προφήτη τους του Σαμουήλ. Πάνω στο έδαφος αυτό φύεται η χριστιανική διδασκαλία: Ο Ιησούς νικά τον εχθρό του ανθρώπου, ακριβώς διότι χάνει τη ζωή του και στα μάτια όλου του κόσμου "ηττάται". Στο υπόδειγμά του, χιλιάδες “ηττημένων” μαρτύρων θα καταφέρουν στο τέλος να καταβάλουν τους διώκτες τους. Όποιος σήμερα διαμαρτύρεται για την επιβολή του δικαίου του ισχυροτέρου, ακόμα και αν το δίκαιο αυτό το ασκεί η χριστιανική Εκκλησία, κατ' ουσίαν επικαλείται το δίκαιο του ασθενεστέρου που καθιερώθηκε από τους χριστιανούς μάρτυρες, ενάντια στο "ουαί της ηττημένοις". Και όταν οι αμερικανοί στρατιώτες τραγουδούν το Battle Hymn of the Republic γραμμένο από την Julia Ward Howe, και οι πολέμιοι της δουλείας στις ΗΠΑ ανεμίζουν την “Καλύβα του μπαρμπα-Θωμά” της Harriet Beecher Stowe, όταν το εργατικό-συνδικαλιστικό κίνημα στην Ευρώπη ξεκινά από τους Άγγλους Μεθοδιστές, όπως έχει καταδείξει ο πλέον έγκυρος ιστορικός της βρετανικής εργατικής τάξης, ο E.P. Thomson στο περίφημο βιβλίο του “The making of the English working class”, δεν ψάχνει κανείς το άλφα εδάφιο του Παύλου που έρχεται σε αντίθεση με το βήτα εδάφιο του Παύλου. Βρίσκεται μπροστά σε πανθομολογούμενα ιστορικά δεδομένα. Και φυσικά, το ίδιο ισχύει αν και όχι αποκλειστικά, και για τις σουφραζέτες και για το κίνημα των μαύρων στις ΗΠΑ, Όποιος αρνείται να τα δει, πρόβλημά του.

5) Ερχόμαστε τώρα στο μοναδικό ενδιαφέρον ερώτημα που θέτεις στη νέα σου απάντηση: “Είναι το να συμβεί η θανάτωση πάνω σε βωμό που το κάνει ανθρωποθυσία;” Την απάντηση την δίνει κατ' αρχάς το Λευιτικόν 17:11 «…διότι η ζωή της σαρκός είναι εν τω αίματι. Και εγώ έδωκα αυτό εις εσάς, δια να κάμνετε εξιλέωσιν υπέρ των ψυχών σας επί του θυσιαστηρίου, διότι το αίμα τούτο κάμνει εξιλεασμόν υπέρ της ψυχής…». Επαναλαμβάνω λοιπόν, αυτό που έγραψα και σε προηγούμενη απάντηση: Η θυσία έχει δικό της τελετουργικό και δική της ιδεολογία. Στην εβραϊκή θρησκεία γίνεται πάνω σε βωμό, που ακριβώς γι' αυτό το λόγο ονομάζεται και “θυσιαστήριο”. Για τις λεπτομέρειες δε, ο μωσαϊκός νόμος είναι σαφής και αναλυτικός. Αναφέρει το τι ζώο σφάζεται, πώς επιλέγεται το ζώο, κάθε πότε γίνεται η θυσία και άλλα πολλά. Και όπως έχω ήδη αναφέρει, καμία απολύτως περιγραφή (sic) δεν αφορά ανθρώπους. Η θυσιαστική παράδοση υπάρχει σε όλους τους λαούς. Και η θυσία γίνεται για συγκεκριμένους λόγους, είτε για εξευμενισμό των θεών, είτε για εξιλεασμό, είτε για μαγικούς σκοπούς, υπό την πίστη δηλαδή, ότι το χυμένο αίμα εκλύει δυνάμεις που μπορεί να χρησιμοποιηθούν από τον ιερέα-μάγο προκειμένου να επιτευχθούν με μαγικό τρόπο επιθυμητοί σκοποί. Για τέτοιους λόγους γίνεται η θυσία, ή και η ανθρωποθυσία. Όχι γενικώς και αορίστως. Και η θυσία και η ανθρωποθυσία ανήκει στην αρμοδιότητα της θρησκειολογίας και της εθνολογίας, από τον Sir James Frazer μέχρι τον René Girard - και όχι στην αρμοδιότητα της νομικής επιστήμης και της πολεμικής τέχνης. Στο αρχαίο κράτος του Ισραήλ, η θυσιαστική παράδοση ήταν ζωντανή και ακμαία. Ακόμα και μέσα στο πλαίσιο αυτό ωστόσο, διαβάζουμε αποσπάσματα που αμφισβητούν, φθείρουν τα ίδια τα θεμέλια της θυσιαστικής παράδοσης, για να φτάσει αργότερα ο Χριστιανισμός να την εξαλείψει πλήρως “Δια τούτο απεθέρισα τους προφήτας υμών, απέκτεινα αυτοὺς εν ρήματι στόματός μου, και το κρίμα μου ως φως εξελεύσεται, διότι έλεος θέλω και ου θυσίαν και επίγνωσιν Θεού ή ολοκαυτώματα” αναφέρει ο Γιαχβέ μέσω του Ωσηέ (κεφ 6, εδάφια 5-6). Εσύ, όχι απλώς παραβλέπεις τις κατευθύνσεις αυτές, αλλά φτάνεις στο απίστευτο σημείο, να επικαλείσαι τους φυσικούς θανάτους ανθρώπων (γιατί η φράση “τον σκότωσε ο Θεός” φυσικό θάνατο σημαίνει και τίποτε άλλο) για να ενισχύσεις τις εντυπώσεις θεωρώντας τες “συμφραζόμενα”. Κάνε φίλτατε ό,τι νομίζεις. Θέλεις μήπως να βάλουμε και την θανατική ποινή στις ανθρωποθυσίες, αφού τους μελλοθανάτους τους διάβαζε ο παππάς, στο δικαστήριο ορκίζονταν στη βίβλο και πάνω από τους δικαστές υπήρχε η εικόνα του Χριστού; Βάλε και τη θανατική ποινή – και διακήρυξε πως στην Ελλάδα τελούσαμε ανθρωποθυσίες μέχρι το '50. Θέλεις μήπως να βάλεις και τις “παράπλευρες απώλειες” των βομβαρδισμών των Παλαιστινίων από τους Ισραηλινούς στις ανθρωποθυσίες; Βάλτες κι αυτές. Μήπως να βάζαμε και τη “θυσία στον Μολώχ της ασφάλτου” που χρησιμοποιούμε ως σχήμα λόγου σήμερα για τα αυτοκινητιστικά δυστυχήματα; Χατήρια δεν χαλάμε σε κανέναν – και μάλιστα στη σελίδα του.

6) Θεοπνευστία. Τι σημαίνει “εμπνέομαι” από τον θεό; Γράφω εν είδει αυτόματης γραφής, οπότε τα κείμενά μου είναι σαν να τα έχει γράψει ο θεός; Γράφω σαν τον Μωάμεθ ένα κείμενο που μου το υπαγορεύει ο θεός ή κάποιος άγγελος του θεού; Γράφω καθοδηγούμενος από το πνεύμα του θεού αλλά περιοριζόμενος από τις ανθρώπινες δυνατότητές μου, οπότε το κείμενό μου είναι στην ουσία ένα και δείγμα των δικών μου περιορισμών; Γράφω έχοντας μεν κατά νου το γενικότερο θέλημα του θεού, αλλά ερμηνεύοντάς το στις παρούσες ιστορικές, κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες; Μήπως να συμπεράνουμε ότι τα δικά σου κείμενα είναι θεόπνευστα, μια που “το Άγιο Πνεύμα διείσδυσε σε σένα πριν από 25 χρόνια”, όπως ισχυρίζεσαι; Ακόμα και ο ίδιος ο Πλούταρχος που ήταν αρχιερέας των Δελφών, σε έναν διάλογό του για τα αρχαία μαντεία, εκφράζει τον προβληματισμό του, για το πώς οι χρησμοί του Απόλλωνα ήταν πολύ κατώτεροι γλωσσικά και ποιητικά από τα έργα των ποιητών. Μονάχα κάποιος που επιχειρεί να αυτοσχεδιάσει θεολογικά, τσιμπώντας εδάφια από δεξιά κι αριστερά, είναι δυνατόν να αγνοεί όλον αυτόν τον προβληματισμό και να παρουσιάζει το κεφάλαιο της θεοπνευστίας ως κάτι το αυτονόητο. Από πλευράς μου, δεν ενδιαφέρομαι να σχολιάσω τίποτε περισσότερο για το ζήτημα της θεοπνευστίας, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν βρίσκομαι εδώ για να υπερασπιστώ καμία θρησκεία ως φορέα της αλήθειας. Βρίσκομαι εδώ για να υπερασπιστώ την εβραϊκή θρησκεία ως βήμα του ανθρώπινου πολιτισμού - και τα επιχειρήματά μου έχουν κατατεθεί. Το αν πίσω από την εβραϊκή θρησκεία βρισκόταν ο Θεός, ένας θεός ή μια θεά, η φαντασία του Μωυσή, η σκοπιμότητα ενός ιερατείου, ή οτιδήποτε άλλο, έχει το ενδιαφέρον του, αλλά δεν αφορά την παρέμβασή μου. Κατάκτηση του ανθρώπινου πολιτισμού είναι τα δικαιώματα των δούλων που κατοχυρώνει ο Μωυσής, όπως κατάκτηση του ανθρώπινου πολιτισμού υπήρξε ο πασιφισμός της ηλιολατρείας του Ακενατόν, η καλωσύνη του Ζωροαστρισμού, η γρήγορη ιστορικά, κάθαρση της ελληνικής εθνικής θρησκείας από την βαρβαρότητα της ανθρωποθυσίας. Το ότι όλα αυτά αντικατοπτρίζονται με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο και στην χριστιανική θρησκεία, είναι μία ακόμα ευχάριστη διαπίστωση.

7) Τα υπόλοιπα “σου 'πα, μου' πες, μετά είπες εκείνο, μετά το άλλο” τα αφήνω στην κρίση του όποιου αναγνώστη σου έχει τη διάθεση να τα παρακολουθήσει. Τα επιχειρήματά μου έχουν εκτεθεί με σαφήνεια και με λιτότητα, από την πρώτη στιγμή που κατέδειξα τον ψευδή ισχυρισμό σου περί των “32 παρθένων που αποκεφαλίστηκαν στον βωμό”, μέχρι τώρα. Δεν έχει κανένα νόημα να τα επαναλάβω ξανά. Εγώ δεν ψαρεύω σε θολά νερά: Όποιος θεωρεί πως τα δύο επίμαχα εδάφια που επικαλέστηκες, τεκμηριώνουν πως οι Εβραίοι θυσίαζαν τα πρωτότοκα αγόρια τους, ας αναφέρει μία περίπτωση τέτοιας θυσίας. Όποιος θεωρεί πως τέτοιου είδους περιγραφές υπήρχαν αλλά αφαιρέθηκαν στη συνέχεια, ας αναφέρει το πότε, πώς, από ποιους και γιατί αφαιρέθηκαν, και γιατί εκείνοι που αφαίρεσαν τα υπόλοιπα δεν αφαίρεσαν και τα δύο εδάφια. Οποιαδήποτε άλλη εκδοχή, εικασία, θεωρία, υπόθεση, την συζητώ προσωπικά ως εκδοχή, εικασία, θεωρία, υπόθεση, αλλά όχι απόδειξη. Εάν οι παραπάνω σαφείς, λιτές και ξεκάθαρες γραμμές δεν είναι κατανοητές, ή πειστικές, ο οποιοσδήποτε ας πιστέψει ό,τι θέλει.

         Άφησα για το τέλος, σε ξεχωριστή απάντηση τις προτροπές σου να πάψω τις “κατηγορίες” για το πρόσωπό σου και να περιοριστώ στη συζήτηση επί του θέματος. Λυπάμαι φίλτατε, αλλά το βήμα για να επανέλθω, μου το δίνεις εσύ και κανένας άλλος. Διότι απ' ό,τι φαίνεται, ούτε ο τίτλος του “δάσκαλου γιόγκα” που απέδωσες στον εαυτό σου, ούτε το “Αγιο Πνεύμα που διείσδυσε στην ψυχή σου πριν από 25 χρόνια” όπως ισχυρίζεσαι, σε απέτρεψαν από το να επιδεικνύεις από το κανάλι σου έναν απατεώνα όπως τον Dondrup Dorje, ο οποίος υποτίθεται πως απωθεί ανθρώπους χωρίς να τους ακουμπά, ισχυριζόμενος πως χρησιμοποιεί δήθεν το “chi”, το “empty force” και διάφορες άλλες σαπουνόφουσκες. Και ο κύριος αυτός, δεν είναι απλώς “παλαιστής” όπως ισχυρίζεσαι, αλλά κάποιος που παριστάνει τον δάσκαλο του Βουδισμού. Το ότι ο ψευτο-Λάμα έχει κάνει και σεμινάρια στην Ελλάδα, αποτελεί άλλη μία πτυχή της υπόθεσης. Δεν γνωρίζω τι είδους σχέσεις έχεις - αν έχεις - με τον κύριο, ώστε να αναρτήσεις το βίντεό του. Το αν το έπραξες γνωρίζοντας το ποιόν του, ή απλώς διότι πιστεύεις σε παραμύθια, έχει βεβαίως τη σημασία του για τις ιδιότητες που διατείνεσαι πως κατέχεις. Ακόμα περισσότερη σημασία έχει ωστόσο για τους υπόλοιπους το γεγονός, ότι ο τίτλος του “δασκάλου γιόγκα” και το “Άγιο Πνεύμα” σου, δεν σε οδήγησαν καν να αναλογιστείς, πως τέτοιου είδους απάτες ακριβώς επικαλείται κατά καιρούς και η ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία για να καταφερθεί συλλήβδην εναντίον αλλότριων ψυχοτεχνικών και πνευματικών παραδόσεων και προσεγγίσεων - και ότι εσύ κάνεις ό,τι μπορείς για να την δικαιώσεις, είτε με τον έναν τρόπο, είτε με τον άλλον.-


        Κίμων (Video Translations) 

         Γεια σου AndMakrid.
         Το θέμα μας είναι οι ανθρωποθυσίες. Έχει η Βίβλος θετική στάση προς αυτές, και γίνονταν ανθρωποθυσίες στον Ιαχωβά;
         Το δε συγκεκριμένο εδάφιο για τις παρθένες, εννοεί ανθρωποθυσία, ή μήπως κάτι άλλο (όπως ιερατική αφιέρωση);

         Σου παρέθεσα ένα πλήθος από στοιχεία, εκδόσεις μεγάλων πανεπιστημίων και γενικώς συμπεράσματα αναγνωρισμένων ειδικών, που παρουσιάζουν τον Ιαχωβά ως έναν ανθρωποθυσιαστήριο θεό, έναν θεό που ζητά ανθρωποθυσίες όπως και όντως τις λαμβάνει, και παρέθεσα ειδικούς που εντάσσουν το συγκεκριμένο εδάφιο στη γενική αυτή εικόνα.

         Απάντησα λεπτομερώς στα εδάφια που μου παρέθεσες, με τα οποία επιχειρούσες να αποδείξεις πως ο Ιαχωβάς είναι αρνητικός προς τις ανθρωποθυσίες. Για παράδειγμα, σε αυτό που αποκάλεσες "το ισχυρότερο επιχείρημα", την πράξη του Ιεφθάε την οποία ισχυρίστηκες πως η κοινωνία του και η βιβλική περιγραφή επέκριναν, επεσήμανα πως δεν μπορεί λογικά να υποστηριχτεί μια τέτοια θέση για διάφορους λόγους τους οποίους απαρίθμησα και ανέλυσα. Μεταξύ αυτών ήταν πως η κοινωνία του δεν τον εμπόδισε τους τρεις μήνες που προηγήθηκαν της θυσιαστήριας προσφοράς της κόρης του, πως η ίδια η κόρη του τον ενθάρρυνε να την θυσιάσει στη βάση ότι ο Ιαχωβάς είχε ανταποκριθεί στο αίτημά του, πως στο κείμενο ο Ιαχωβάς παρουσιάζεται θετικός προς την πράξη του Ιεφθάε, εφόσον όχι μόνο δεν τον τιμωρεί για την πρόθεση και την πράξη του, αλλά ανταποκρίνεται στο αίτημά του δίνοντας στο χέρι του (για σφάξιμο) το λαό που ζήτησε, πως ειδικοί βλέπουν την πράξη του ως χαρακτηριστική της ισραηλιτικής νοοτροπίας εκείνη την εποχή, που ήταν θετική προς τις ανθρωποθυσίες.
         Σε τίποτα από αυτά δεν απάντησες.

         Διόρθωσα τον ισχυρισμό σου πως υποστηρίζω ότι οι τελετουργικές ανθρωποθυσίες ζητούνται σε δύο (και μόνο) εδάφια της Παλαιάς Διαθήκης, και σου παρέθεσα τέσσερα από αυτά, τα οποία, σημειώνω, παρέθετα εξαρχής, αν και, παραγνωρίζοντας τη διόρθωση, συνεχίζεις να αναφέρεσαι σε αυτά ως "δύο".

         Έδειξα επίσης πως ο εξιλεωτικός και εξευμενιστικός ρόλος που αποδίδεις στην τελετουργική ανθρωποθυσία (μια θρησκευτική τελετουργία θανάτωσης αθώων) μπορεί να αναγνωριστεί σε πλήθος άλλες βιβλικές ανθρωποκτονίες που διαπράττει ο Ιαχωβάς, όπως όταν στέλνει λιμούς στον αθώο πληθυσμό για να φέρει εξιλέωση και εξευμενισμό του Ίδιου για λάθη που βλέπει να έκαναν βασιλιάδες (πι χι ο Δαβίδ κάνοντας απογραφή πληθυσμού). Και ισχυρίστηκα, παραθέτοντας επί αυτού το Come and Hear – Εκπαιδευτικό Φόρουμ για την Εξέταση της Θρησκευτικής Αλήθειας και για την Θρησκευτική Ανοχή, ότι και οι πράξεις αυτές του Ιαχωβά, λόγω του εξιλαστήριου και εξευμενιστικού προς τη συγκεκριμένη θεότητα σκοπού τους, τον οποίο μοιράζονται με τις τελετουργικές ανθρωποθυσίες, θα μπορούσαν σε αυτή τη βάση να χαρακτηριστούν κι αυτές ως "ανθρωποθυσίες" (και, σε κάθε περίπτωση, από ηθική άποψη δεν αποτελούν τίποτα λιγότερο φρικτό κι επιλήψιμο από αυτές).
         Ούτε σε αυτό απάντησες.

         Δεν ισχυρίστηκα πως μια τιμωρία σε κάποιον ένοχο, για παράδειγμα με τη θανατική ποινή μέσω ηλεκτρικής καρέκλας, αποτελεί ανθρωποθυσία. Ούτε τις "παράπλευρες απώλειες" των βομβαρδισμών των Παλαιστινίων από τους Ισραηλινούς τις χαρακτήρισα ανθρωποθυσίες. Αλλά τις ενέταξα στις επιδράσεις της Βίβλου στην ανθρώπινη ζωή, εφόσον, όπως έδειξα, η επιθετικότητα αυτή επικαλείται τη βιβλική επίθεση του Ιαχωβά στους πληθυσμούς της Χαναάν (και σημερινής Παλαιστίνης) για τη νομιμοποίησή της. Και για αυτό το λόγο θεωρώ ακατάλληλο να χαρακτηρίζεται η ιμπεριαλιστική σκοπιμότητα της συγγραφής της Βίβλου ως απλά "έχουσα το ενδιαφέρον της" αλλά άσχετη με το θέμα μας, όπως γράφεις, όταν πολύ γλαφυρά μάς σκιαγραφεί έναν Ιαχωβά πολεμικό, επιθετικό και βάναυσο, άρα έναν θεό όχι διαφορετικό από τους θεούς εκείνους που συνδέουμε με τις ανθρωποθυσίες και αποκαλούμε "δαιμονικούς".

         Έδωσα στοιχεία και για άλλες τέτοιες βιβλικές επιδράσεις στην ανθρώπινη ζωή, όπως σε σχέση με τους διωγμούς των αρχαίων Ελλήνων από τους χριστιανορθόδοξους, το γκρέμισμα και το κάψιμο των ναών τους και τη θανάτωση των ιερέων, στο πλαίσιο σχετικών βυζαντινών νόμων επί Ιουστινιανού και Θεοδοσίου, αφήνοντας την ιστορία να μιλήσει για το αν οι χριστιανοί, όπως λες, τιμούσαν τον ελληνικό πολιτισμό. Παρέθεσα επίσης στοιχεία για τις επί μακρόν "αιματηρές" συνέπειες της υιοθέτησης της χριστιανικής θρησκείας από τα κράτη και τους στρατούς των ρωμαϊκών και βυζαντινών αυτοκρατοριών· στοιχεία (αυτό εντός του ίδιου του βίντεο) πως η δουλεία στην Αμερική ιστορικά στηρίχτηκε στην υποστήριξη που δίνει σε αυτήν η Βίβλος. Και παρέθεσα επίσης τη φεμινιστική οπτική, από το Εγχειρίδιο της Οξφόρδης για Εξελικτικές Οπτικές πάνω στη Βία, την Ανθρωποκτονία και τον Πόλεμο (έκδοση Πανεπιστημίου Οξφόρδης), ότι η θρησκεία του Ιαχωβά είναι ένας "λύκος ντυμένος με προβιά αρνιού", και γι' αυτό "η ίδια η φαυλότητα προσωποποιημένη", μια που "προωθεί τα συμφέροντα των κυρίαρχων επί των κυριαρχημένων [(ανδρών επί γυναικών)] και εδραιώνει την αδικία." (Επίσης σχετικό με τις σουφραζέτες, που λες ότι ωφελήθηκαν από την ιουδαιοχριστιανική παράδοση· περισσότερα για την ασυμβατότητα μεταξύ ιουδαιοχριστιανικής παράδοσης και πολιτικών ελευθεριών πιο κάτω)"



         Μην έχοντας αμφισβητήσει τα παραπάνω στοιχεία για τον Ιαχωβά ως ένα ανθρωποθυσιαστήριο καθώς και γενικότερα βίαιο θεό, θέτεις μερικά καινούργια σημεία, στα οποία θα απαντήσω τώρα.

         «Το βασικό στοιχείο που κληροδοτεί η χριστιανική παράδοση στον σύγχρονο πολιτισμό είναι το δίκαιο του αδυνάτου, η πίστη στο θρίαμβο δια της ήττας. Στην εβραϊκή παράδοση αυτό δεν υπάρχει, παρά μονάχα ως υπαινιγμός: ο εκλεκτός του Γιαχβέ δεν είναι ο σκληρός Κάιν, αλλά ο ήπιος Άβελ, δεν είναι ο δυνατός Ησαύ αλλά ο μαμμόθρεφτος Ιακώβ, ακόμα και η βασιλεία (ασκούμενη από άνδρες πολεμιστές και δυνατούς) επιλέγεται από τους Εβραίους ενάντια στις προτροπές του προφήτη τους του Σαμουήλ.»

         Ας τα πάρω ένα-ένα.

         «ο εκλεκτός του Γιαχβέ δεν είναι ο σκληρός Κάιν, αλλά ο ήπιος Άβελ».

         Στο εδάφιο Γένεση 4:4-5, όπου αναφέρεται η ιστορία, τέτοιοι χαρακτηρισμοί (όπως σκληρός ή ήπιος) δεν υπάρχουν. Απλά αναφέρεται ότι «ο Κάιν πρόσφερε από τους καρπούς της γης προσφορά στον Κύριο» και ο Άβελ «πρόσφερε κι αυτός από τα πρωτότοκα των προβάτων του, και από το πάχος τους».

         Η Εγκυκλοπαίδεια του Νέου Κόσμου γράφει:

         «Για κάποιον λόγο που δεν αναφέρεται, ο Θεός προτίμησε την θυσία του Άβελ και απόρριψε αυτήν του Κάιν». ("For an unspecified reason, God favored Abel's sacrifice, and rejects Cain's.")

         Όποιος κι αν ήταν ο λόγος, δεν μπορούμε να μην προσέξουμε ότι ο Ιαχωβάς και πάλι προτίμησε εκείνον που χύνει αίμα. Ο Άβελ πήρε το μαχαίρι και έκοψε το λαρύγγι του ζώου, το οποίο έπεσε κάτω και σφάδαζε σε πικρή αγωνία. Αυτό είναι όμοιο και όχι διαφορετικό από τη σχετική εικόνα του Ιαχωβά που έχω ήδη δώσει:
         «Ας προσέξουμε τον τελευταίο στίχο όπου η μυρωδιά του σφαγμένου βοδιού που καίγεται κάνει τον θεό Ιαχωβά να ευφραίνεται – είναι "κατευναστική οσμή", ή, σύμφωνα με μια άλλη μετάφραση, "ευχάριστος και ευπρόσδεκτος οσμή ευωδίας στον Κύριον", στα αρχαιοελληνικά "ὀσμὴ εὐωδίας τῷ Κυρίῳ".»

         Η σκληρότητα του Άβελ δεν τον αποσύρει από την προτίμηση του Θεού, κάθε άλλο.


         Ας πιάσουμε τον "μαμμόθρεπτο" Ιακώβ, που τον χαρακτηρίζεις "εκλεκτό του Γιαχβέ".
         Ο Ιακώβ δεν ήταν γενναίος, ήταν όμως δόλιος, ένας θρασύς και ασυνείδητος απατεώνας. Όταν ακόμα έμενε στο πατρικό του σπίτι, εξαπάτησε τον τυφλό του πατέρα Ισαάκ, υποκρινόμενος πως ήταν ο αδερφός του ο Ησαύ, προκειμένου να κλέψει από τον αδερφό του την πολυσήμαντη ευλογία του ετοιμοθάνατου πατέρα του που, όπως ήθελε η παράδοση, ο Ισαάκ είχε υποσχεθεί στον Ησαύ, ως πρεσβύτερο αδερφό.
         Ο Ιακώβ βέβαια το ήξερε ότι κάνει απατεωνιά, μα, ως ασυνείδητος που ήταν, δεν τον πείραζε. Το μόνο που τον ενδιέφερε ήταν μήπως αποκαλυφτεί:

         «Και ο Ιακώβ είπε στη Ρεβέκκα τη μητέρα του: Δες, ο Ησαύ ο αδελφός μου είναι άνδρας δασύτριχος, ενώ εγώ είμαι άνδρας άτριχος• ίσως ο πατέρας μου με ψηλαφήσει, και θα φανώ σ’ αυτόν ως απατεώνας και θα επισύρω επάνω μου κατάρα και όχι ευλογία.»
         Γένεση 27:11-12

         Αλλά ήταν τυχερός. Η απάτη ανακαλύφθηκε βέβαια, αλλά μόνο αφού είχε ήδη πάρει την ευλογία. Τότε ο Ισαάκ λέει στον Ησαύ:

         «"Ήρθε ο αδελφός σου με δόλο, και πήρε την ευλογία σου." Και ο Ησαύ είπε: "Δικαιολογημένα αποκλήθηκε το όνομά του Ιακώβ, επειδή, τώρα για δεύτερη φορά με υποσκέλισε• πήρε τα πρωτοτόκιά μου, και να, τώρα πήρε και την ευλογία μου." Και είπε: "Δεν φύλαξες για μένα ευλογία;" Και ο Ισαάκ αποκρίθηκε, και είπε στον Ησαύ: "Δες, τον έκανα κύριό σου, και όλους τους αδελφούς του τούς έκανα δούλους του, και τον στήριξα με σιτάρι και κρασί• και τι να κάνω, λοιπόν, σε σένα, παιδί μου;" Και ο Ησαύ είπε, στον πατέρα του: "Μήπως μόνον αυτή την ευλογία έχεις, πατέρα μου; Ευλόγησέ με και μένα, πατέρα μου." Και ύψωσε ο Ησαύ τη φωνή του και έκλαψε.»  Γένεση 27:35-38

         Λέει ο Λέο Ταξίλ:

         «Πραγματικά, όπως διαπιστώνεται από το άγιο κείμενο, η ευλογία του Ισαάκ δεν ήταν μια απλή πατρική ευλογία, δηλαδή ευχή για ευτυχή διαβίωση, την οποία ο πατέρας εκφράζει προς τον υιό του. Αντίθετα, αυτή αποτελούσε μια επίσημη πράξη με ακριβείς και καθορισμένες συνέπειες, παρόμοια με οποιαδήποτε θρησκευτική ή νομική πράξη με συμβολαιογραφική ισχύ.
         Παρ' όλο που η ευλογία ήταν προφορική, είχε την εγκυρότητα γραπτού εγγράφου, προς όφελος εκείνου του προσώπου προς το οποίο αποτεινόταν. Και επιπλέον, ανεξάρτητα από την ποιότητα αυτού του ατόμου, εφόσον η δύναμη της θρησκευτικής ευλογίας είναι ακατάλυτη, δεν μπορούσε ούτε να παραγραφεί ούτε να ακυρωθεί.
         Η Αγία Γραφή αναφέρει πόσο δυσαρεστήθηκε ο Ισαάκ όταν ανακάλυψε ότι τον εξαπάτησαν. Στενοχωρήθηκε πάρα πολύ από την ελεεινή συμπεριφορά του Ιακώβ, ήταν όμως ανίκανος να διορθώσει το λάθος που διέπραξε σαν αποτέλεσμα της συνωμοσίας της γυναίκας του και του υιού του.
         Ο Ιακώβ έκλεψε και ιδιοποιήθηκε την ευλογία που προοριζόταν για τον Ησαύ – τόσο το χειρότερο για τον Ησαύ!
         Όπως βλέπουμε βρισκόμαστε μπροστά σε μια ποινικώς κολάσιμη πράξη. Οποιοδήποτε δικαστήριο θα κήρυττε τον Ιακώβ ένοχο πλαστογραφίας και παραποίησης και θα τον καταδίκαζε. Θα καταδίκαζε επίσης και τη μητέρα του τη Ρεβέκκα, η οποία δεν ήταν μόνο συνένοχος αλλά υποκινητής και συνεργός τού εκ προθέσεως εγκλήματος.
         Από την άλλη πλευρά, όσο καταδικαστέα και ποινικά κολάσιμη ήταν η απάτη, αφού είχε σκοπό και αποτέλεσμα την υφαρπαγή της ευλογίας, που συνδεόταν με πλήθος υλικών αγαθών, θα ερευνήσουμε με ποιο τρόπο και γιατί ο Ισαάκ τόσο εύκολα εξαπατήθηκε.» (σελ. 173-174)

         Ο Ισαάκ συστήνει στον Ησαύ να ελευθερωθεί μόλις μπορέσει από τον ζυγό του αδερφού του που από τώρα θα χρειαστεί να ανέχεται:

         «Και με το μαχαίρι σου θα ζεις, και στον αδελφό σου θα δουλέψεις. Όταν, όμως, υπερισχύσεις, θα συντρίψεις τον ζυγό του από τον τράχηλό σου.» (στ. 40)

         Ο Ησαύ όμως αποφασίζει ήδη να σκοτώσει τον Ιακώβ. Η μητέρα του προειδοποιεί τρομοκρατημένη τον Ιακώβ να το σκάσει μέχρι ο θυμός του αδερφού του να καταλαγιάσει και να "λησμονήσει" (στ. 45) τα όσα του έκανε.

         «Ο Ιακώβ, που δεν φημίζονταν για τη γενναιότητά του, δεν περίμενε να του το πουν δεύτερη φορά.» (Ταξίλ σελ. 175)

         Και ο Ιακώβ εγκαταλείπει το σπίτι του.

         Λοιπόν έχεις δίκιο ότι ο Ιακώβ δεν είναι γενναίος, αλλά έχει τα προσόντα εκείνα που θα δικαιολογούσαν να είναι ο "εκλεκτός", όπως λες, ενός ηθικού θεού;
         Και πράγματι, μόλις ο αμαρτωλός Ιακώβ δραπετεύει από τον αδερφό του για να γλυτώσει την τιμωρία για την αξιόποινη πράξη του, ο Ιαχωβάς του κάνει μια μεγάλη τιμή: του παρουσιάζεται σε όνειρο και τον ευλογεί αναγγέλλοντάς του:

         «Τη γη, επάνω στην οποία κοιμάσαι, σε σένα θα τη δώσω, και στο σπέρμα σου• Και το σπέρμα σου θα είναι όπως η άμμος τής γης, και θα απλωθείς προς τη δύση, και προς την ανατολή, και προς τον βορρά και προς τον νότο• και θα ευλογηθούν μέσα από σένα, και από το σπέρμα σου, όλες οι φυλές τής γης• και δες, εγώ είμαι μαζί σου, και θα σε διαφυλάττω παντού, όπου κι αν πας, και θα σε επαναφέρω σε τούτη τη γη• επειδή, δεν θα σε εγκαταλείψω, μέχρις ότου κάνω όσα μίλησα σε σένα.»
         Γένεση 28:13-15


         Τέτοια απίστευτη ευλογία πώς μπορούσε να πάρει ένας αμαρτωλός; Σε όλη τη ζωή του, η Αγία Γραφή δεν περιγράφει έστω και μία καλή πράξη του Ιακώβ. Πώς είναι δυνατόν να λάβει τέτοια τιμή;
         Από την άλλη, πού είναι ο χαρακτήρας της Παλαιάς Διαθήκης που έχει έστω και ίχνος ηθικής ποιότητας για να τον προτιμούσε ένας ηθικός θεός (αν υπήρχε τέτοιος στην Παλαιά Διαθήκη);

         Στη συνέχεια της ζωής του ο Ιακώβ πέρασε είκοσι χρόνια δουλεύοντας στο σπίτι του θείου του. Στα χρόνια αυτά δεν ασχολήθηκε με οποιεσδήποτε πνευματικές, φιλανθρωπικές ή όποιες άλλες δραστηριότητες. Η μόνη ασχολία του, πέραν της εργασίας του, ήταν το σεξ. Στη διαδικασία ο θείος του τον εξαπάτησε, γιατί δεν του έδωσε για γυναίκα την όμορφη κόρη του, όπως είχαν συμφωνήσει ότι θα έκανε μετά το πέρασμα κάποιων ετών, αλλά του έδωσε την άσχημη κόρη (μπορεί και να φοβόταν μη μείνει γεροντοκόρη), και τον έβαλε να δουλέψει περισσότερα χρόνια για αυτόν μέχρι να μπορέσει να πάρει την όμορφη κόρη.

         «Η Βίβλος μας διηγείται ότι ο Ιακώβ για μακρύ χρονικό διάστημα την "φύλαγε" στο θείο-πεθερό του, ώσπου έφθασε η κατάλληλη στιγμή και τον περιποιήθηκε δεόντως.
         Άρχισε με τη χρήση ενός από τα δοκιμασμένα και ελεεινά κόλπα του: ζήτησε από τον Λάβαν [τον πεθερό] να του παραχωρήσει όσα κατσίκια και πρόβατα γεννηθούν με στίγματα και κηλίδες, κάτι που ο Λάβαν δέχθηκε αμέσως, βέβαιος ότι τέτοια θαύματα πολύ σπάνια συμβαίνουν. Δεν εκτίμησε όμως σωστά τις άγιες βιβλικές πονηριές του αγαπημένου του γαμπρού.
         Ο Ιακώβ, όπως γράφει η Αγία Γραφή, μάζεψε κλαδιά από λεύκες, καρυδιές και πλατάνους, έβγαλε τον φλοιό τους και τον τοποθέτησε στα αυλάκια του νερού "όπου τα κοπάδια έρχονταν να πίνουν για να συλλαμβάνουν" (Γένεση 30:38) Αποτέλεσμα, όλα τα νεογέννητα γεννιούνταν παρδαλά και με στίγματα.
         "Και τα κοπάδια συλλάμβαναν καθώς έβλεπαν τις ράβδους, και γεννούσαν πρόβατα παρδαλά, με στίγματα, και κηλιδωτά." (στ. 39)
         Ο Λάβαν από την έκπληξη λίγο έλλειψε να χάσει το μυαλό του, ήταν όμως υποχρεωμένος να κρατήσει το λόγο του. Έτσι όλα τα νεογέννητα πέρασαν στην ιδιοκτησία του Ιακώβ.
         Μην έχοντας ικανοποιηθεί με το κόλπο με το οποίο αφαίρεσε από τον Λάβαν τα 9/10 του κοπαδιού του, ο πονηρός Ιακώβ, ένα ωραίο πρωί χωρίς καμιά προειδοποίηση σήκωσε άγκυρες και έγινε καπνός. Το 'σκασε μαζί με τη νεαρά αλλά αρκετά πολυπληθή οικογένειά του.
         Οι γυναίκες του επιδοκίμασαν το σχέδιο του και η Ραχήλ, επιπλέον, φεύγοντας από το σπίτι πήρε μαζί της και όλα τα είδωλα του πατέρα της.» (Ταξίλ 183)

         Στο βιβλίο του Γένεση (πώληση: Ελευθερουδάκης, Παπασωτηρίου) ο J. G. Vos σχολιάζει:
         «Ο παρόν συγγραφέας δεν πιστεύει ότι υπάρχει οποιαδήποτε επιστημονική εξήγηση για τα αποτελέσματα που η Αγία Γραφή λέει ότι είχαν οι μέθοδοι του Ιακώβ. Δεν αμφισβητούμε την ποιότητα των αποτελεσμάτων, αλλά τα αποδίδουμε εξ ολοκλήρου στην ολοκληρωτική πρόνοια του Θεού, καθόλου στην αποτελεσματικότητα των ράβδων ή άλλων τέτοιων αντικειμένων που έβαλε εκεί που τα κοπάδια μπορούσαν να τα δουν.
         Ως προς την ηθική ορθότητα των πράξεων του Ιακώβ, αναγκαζόμαστε να την αμφισβητήσουμε. Όταν ο Ιακώβ έκανε τη συμφωνία με τον Λάβαν, αυτό που προφανώς συμφωνήθηκε ήταν πως ό,τι μη κανονικό γεννιόταν υπό κανονικές συνθήκες θα το έπαιρνε ο Ιακώβ. Ίσως η προβληματική στάση και πράξεις του Λάβαν οδήγησαν τον Ιακώβ να αισθανθεί πως ήταν δικαιολογημένος παίρνοντας τα πράγματα στα χέρια του και προσπαθώντας να επηρεάσει τις κανονικές διαδικασίες της φύσης με τις ράβδους. Θα πρέπει διστακτικά να χαρακτηρίσουμε τις πράξεις του Ιακώβ φαύλες (άνομες, άδικες, unrighteous), αν και έχουμε ήδη πει πως μόνο με την ολοκληρωτική πρόνοια του Θεού μπόρεσε η μέθοδος του Ιακώβ να φέρει αποτελέσματα.
         Από την άλλη πλευρά, μπορεί να ειπωθεί πως ο Θεός, μέσα στην παντοδυναμία του, επέλεξε να ευλογήσει τις πράξεις του Ιακώβ παρά τον ανήθικο χαρακτήρα τους, προκειμένου να δώσει το πλεονέκτημα σε αυτή την μάλλον άνιση αναμέτρηση σε εκείνον που εν τω συνόλω ήταν ηθικός και ευχάριστος σε Αυτόν. Αυτό δεν δικαιώνει τις πράξεις του Ιακώβ, αλλά εξηγεί πώς ο Θεός ήταν δυνατόν να τον ευλογήσει παρά τις ηθικά προβληματικές μεθόδους του.»

         Ίσως αυτό που ο συγγραφέας δεν σκέπτεται είναι πως ο Ιαχωβάς διαλέγει για εκλεκτό του τον ανήθικο Ιακώβ επειδή είναι κι ο ίδιος ένας ανήθικος θεός.
         Βέβαια, αν ο Ιαχωβάς είναι ο Θεός για τον οποίο μιλούσε ο Ιησούς, πώς μπορείς να πεις ότι είναι ανήθικος;
         Αλλά τι γίνεται αν πρόκειται είτε για δαίμονα, είτε για το προϊόν της φαύλης φαντασίας των (τελείως ανθρώπινων) συγγραφέων;

         Πώς θα κρίναμε, ως προς την συγκεκριμένη αυτή πράξη, έναν που θα πήγαινε σε μια χαρτορίχτρα για να κάνει μάγια προκειμένου να εκδικηθεί κάποιον που του αφαίρεσε κάτι που είχαν συμφωνήσει να του ανήκει; Μάγια που θα έκλεβαν από τον άνθρωπο εκείνο τα υπάρχοντά του. Από μια πλευρά, θα καταλαβαίναμε το κίνητρο, γιατί η ανάγκη να εκδικηθούμε είναι μέρος της ανθρώπινης ψυχολογίας. Όμως θα χαρακτηρίζαμε ως θεό ή ως δαίμονα το μη ανθρώπινο ον που θα φρόντιζε τα μάγια να πιάσουν; Κι αν, πάλι, έπιασαν τα μάγια λόγω κάποιας ιδιαίτερης δύναμης που είχε ο Ιακώβ, πώς χαρακτηρίζεται ο Ιακώβ;
         Ή μήπως είδε κανείς ποτέ πρόβατα να γεννιούνται παρδαλά επειδή είδαν κάποιες ράβδους; Σίγουρα τίποτα τέτοιο δεν είδε ποτέ κανείς να ανήκει στις διαδικασίες της φύσης. Άρα, πρόκειται για μια μεταφυσική διαδικασία που στοχεύει στην εκδίκηση και διαπράττεται με τις μεταφυσικές "δυνάμεις" είτε του Ιακώβ είτε του Ιαχωβά.

         Με ποιο τρόπο αλήθεια ταιριάζει ο Ιακώβ στον ήπιο, αρμονικό και ηθικό άνθρωπο τον οποίο προτείνεις ότι ο Ιαχωβάς προτιμά (σε αντιδιαστολή με τον κτηνώδη και ισχυρό) ως πρόλογο για τον αμνό- Χριστό που θυσιάζεται στον Ίδιο για το καλό της ανθρωπότητας; Κανένα ήπιο, ενδοστρεφές ή ηθικό στοιχείο του δεν παρουσιάζει η Βίβλος. Αντίθετα, μια πονηρή, ανέντιμη και σεξουαλική ζωή, που δεν δείχνει κανένα σημάδι ευθυκρισίας, καλοσύνης και ακεραιότητας, πόσο μάλλον ανωτερότητας ή πνευματικότητας.
         Το ότι είναι δειλός θα μπορούσα ίσως να το δεχθώ, εφόσον το κείμενο τον δείχνει να το σκάει από φόβο για την επερχόμενη τιμωρία του. Αλλά ότι είναι "μαμμόθρεπτος" δεν το βλέπουμε, αντίθετα τον βλέπουμε πονηρό και αδίστακτο, καθώς εποφθαλμιά τα προνόμια και τα αποκτήματα που μπορεί να λάβει με ανέντιμες μεθόδους.
         Ξαναλέω πως για τη δεύτερη  απάτη του –ανόμοια με την πρώτη του απάτη προς τους αδερφούς του– θα μπορούσε να δοθεί μια υπεράσπιση: πως εκδικιόταν έτσι τον θείο του, ο οποίος πρώτος τον αδίκησε και τον εξαπάτησε. Δεκτό. Αλλά γιατί ένας άνθρωπος που η Παλαιά Διαθήκη τον εμφανίζει πρώτα να εξαπατά και μετά να εκδικείται, και να δουλεύει για να κερδίσει μια όμορφη και ποθητή σε αυτόν γυναίκα, να αξίζει "εκλεκτό" στάτους από έναν άξιο θεό; Σίγουρα με κανένα τρόπο δεν εμφανίζεται ως καλοκάγαθος, κάθε άλλο.
         Αν θα ζήλευα σε κάτι τον Ιακώβ, αυτό δεν είναι η πνευματικότητα ή ο ηθικός ή καλοκάγαθος χαρακτήρας του, εφόσον πουθενά στο κείμενο δεν μας παρουσιάζεται ένας τέτοιος, ούτε στην παραμικρή του πράξη, έστω και σε μία. Θα ζήλευα το βίο του στο σπίτι του πεθερού του, κατά τον οποίο έφθασε σταδιακά να απολαμβάνει σεξουαλικά τέσσερις διαφορετικές γυναίκες. Δυστυχώς, γεννημένος στην Ελλάδα, δεν πρόκειται να δοκιμάσω στη ζωή μου αυτή την ευδαιμονία. Αν επανενσαρκωθώ όμως, όπως πιστεύουν οι βουδιστές, ίσως και να με περιμένει μια ευχάριστη έκπληξη…
         Κι όχι μόνο επειδή θα είχα τέτοια σεξουαλική ικανοποίηση. Μα επειδή το σπίτι του πεθερού του ήταν γεμάτο είδωλα. Πόσο όμορφα θα περνούσα τις μέρες μου με μαγγανείες, εγώ, που δεν έχω μια "αθώα ατζέντα" και διαδίδω την πίστη σε "αόρατες μαχητικές ικανότητες" αντίχριστων βουδιστών…



         Περνάμε τώρα στον Σαμουήλ.
         Ο Σαμουήλ γεννήθηκε κι αυτός με παρέμβαση του Θεού. (Α' Σαμουήλ. 1: 11, 17, 20). Και "μεγάλωνε ενώπιον του Κυρίου" (Α' Σαμουήλ 2:21) όντας "αρεστός και στον Θεό και στους ανθρώπους". (2: 26)
         Λες:

         «Ακόμα και η βασιλεία (ασκούμενη από άνδρες πολεμιστές και δυνατούς) επιλέγεται από τους Εβραίους ενάντια στις προτροπές του προφήτη τους του Σαμουήλ.»

         Ας εξετάσουμε το κίνητρο του Σαμουήλ για τη στάση του προς τη βασιλεία:

         «Ένα ωραίο πρωί οι πρεσβύτεροι του Ισραήλ συγκεντρώθηκαν εις τον οίκο του Σαμουήλ με την απαίτηση να τους βρει βασιλιά: οι γειτονικοί λαοί έχουν βασιλιάδες, γιατί να μην έχουμε και εμείς;
         Ο προφήτης, έπειτα από ορισμένες διαβουλεύσεις που είχε επί του θέματος με τον θεό, σαν απάντηση τους περιέγραψε την εικόνα της βασιλικής εξουσίας, η οποία δεν ήταν ιδιαίτερα ευχάριστη.
         – Θέλετε βασιλιά; – ρώτησε τους πρεσβύτερους. – Ωραία! Πρέπει όμως να ξέρετε ποια είναι τα ήθη και οι συνήθειες του βασιλιά: Αυτός θα είναι ο τρόπος τού βασιλιά, που θα βασιλεύσει επάνω σας• Θα παίρνει τους γιους σας, και θα τους διορίζει στον εαυτό του, για τις άμαξές του, και για καβαλάρηδές του, και για να τρέχουν μπροστά από τις άμαξές του. Και θα διορίζει στον εαυτό του χιλίαρχους, και πεντηκόνταρχους• και για να εργάζονται τη γη του, και για να θερίζουν τον θερισμό του, και για να κατασκευάζουν τα πολεμικά σκεύη του και τον εξοπλισμό των αμαξών του. Και θα παίρνει τις θυγατέρες σας, για μυροποιούς, και μαγείρισσες, και αρτοποιούς• και θα πάρει τα χωράφια σας, και τους αμπελώνες σας, και τους ελαιώνες σας, τους καλύτερους, και θα τους δώσει στους δούλους του. Και θα παίρνει το ένα δέκατο των σπαρτών σας, και των αμπελώνων σας, και θα το δίνει στους ευνούχους του, και στους δούλους του. Και θα παίρνει τους δούλους σας, και τις δούλες σας, και τους καλύτερους νέους σας, και τα γαϊδούρια σας, και θα διορίζει στις δουλειές του. Θα δεκατίζει τα ποίμνιά σας• κι εσείς θα είστε δούλοι του. Και εκείνη την ημέρα θα βοάτε εξαιτίας του βασιλιά σας, που εσείς τον εκλέξατε για τον εαυτό σας• αλλ’ ο Κύριος, εκείνη την ημέρα, δεν θα σας εισακούσει. (Α' Σαμουήλ 8:11-18)
         Παρά την ευγλωττία του, ο Σαμουήλ δεν μπόρεσε να πείσει τους ακροατές του.
           Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι οι σωστές, σε γενικές γραμμές, απόψεις του ενάντια στη βασιλική εξουσία, φανέρωναν και την οργή του προς την επιθυμία των Εβραίων να περιορίσουν τις εξουσίες του ιερατείου.
         Γενικά, όλη η υπόθεση συνίστατο στο ότι οι αφελείς Εβραίοι, τους οποίους "κούρευαν" κανονικά οι παπάδες, ζητούσαν την αλλαγή του κουρέα. Τέρμα σε όλη αυτή την υπόθεση έδωσε ο Θεός, ο οποίος διέταξε τον Σαμουήλ: "ικανοποίησε την επιθυμία τους και δώσε τους βασιλιά". (στ. 22)
         (Λέο Ταξίλ, Η διασκεδαστική Βίβλος, σελ. 346-347)

         Το εξουσιαστικό δίπολο μεταξύ θρησκείας (π.χ. Ιαχωβά / προφητών / ιερέων) και κοσμικής εξουσίας ήταν πολύ χαρακτηριστικό για τη ζωή των ανθρώπων στα αρχαία χρόνια. Παρέθεσα ήδη:

         «Βασάνιζε η αυτοκρατορική εξουσία, βασάνιζε και η πατριαρχική. Με την ίδια αγριότητα. Οι βασανιστές του [βυζαντινού] πατριαρχείου συναγωνίζονταν τους βασανιστές του παλατιού σε σκληρότητα και εφευρετικότητα.»
από το βιβλίο του ιστορικού Κυριάκου Σιμόπουλου Βασανιστήρια και Εξουσία – από την ελληνορωμαϊκή αρχαιότητα, το Βυζάντιο και την Τουρκοκρατία ως την εποχή μας

         Ή, όπως λέει αλλού: «Οι θρησκείες υπήρξαν πάντοτε όργανα των εξουσιών ή συμπορεύονταν με τους αχρείους αυτοκράτορες, μονάρχες και τυράννους. […] Οι θρησκείες συμπορεύονταν με τις εξουσίες. Αυτοκράτορες, μονάρχες, τύραννοι εμφανίζονταν ως υιοί θεών και συχνά αποθεώνονταν. […] Η εγκόσμια εξουσία ταυτιζόταν, κατά την αρχαιότητα, με τη θεϊκή. […] Η πολιτική εξουσία ευθυγραμμίζεται με τη θρησκευτική.»

         Ή, όπως ήδη παρέθεσα σε προηγούμενή μου ανάρτηση από την ιστοσελίδα του BBC:

         «Όταν ο Κωνσταντίνος ο Μέγας διέταξε τους άντρες του να πολεμήσουν ως χριστιανοί το 312 μ.Χ., ξεκίνησε μια ιδεολογική επανάσταση. Μέχρι το τέλος του αιώνα, ο παγανισμός είχε αποτελεσματικά γίνει παράνομος και ο χριστιανισμός ήταν η κυρίαρχη θρησκεία του κράτους, του στρατού, της ελίτ και των πόλεων. Δωρεές γης και χρήματα έρεαν προς την εκκλησία. […] Οι επίσκοποι ανταπέδιδαν την κρατική εύνοια κηρύττοντας πίστη στην κοσμική εξουσία. Σφυρηλατήθηκε μια συμμαχία μεταξύ εκκλησίας και κράτους και έκτοτε οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες παριστάνονταν ως λειτουργοί του Θεού επί Γης, εξουσιοδοτημένοι να πατάξουν τον παγανισμό και τους αιρετικούς με την υπεράσπιση του χριστιανισμού ενάντια στους εχθρούς του.»

         Ομοίως: «Οι πάπες φιλοδοξούσαν την πολιτικοκοινωνική εξουσία του δυτικού κόσμου. […] Στον Μεσαίωνα η θρησκεία κυριαρχούσε στον κοινωνικό και πολιτικό βίο παρά τις συγκρούσεις μεταξύ Εκκλησίας και δυναστών και κυρίως μεταξύ πάπων και αυτοκρατόρων. Αργότερα, ο Λούθηρος και ο Καλβίνος, θα διακηρύξουν την υπεροχή της θρησκείας και την υποταγή των εξουσιών στη χριστιανική πίστη. Θα ακολουθήσει ή ευτέλεια διανοουμένων πού υποστήριζαν την υποταγή της θρησκείας στην πολιτική.»
         (άρθρο Κυριάκου Σιμόπουλου: «Μυθοπλασίες όλες οι θρησκείες της Οικουμένης»)

         Λοιπόν αυτό είναι ένα γενικό φαινόμενο, ότι στα αρχαία χρόνια υπήρχαν δύο εξουσίες και η καθεμιά τους έπαιρνε όσο κομμάτι της πίτας μπορούσε, παράλληλα αναγκαζόμενη να συμπορευτεί με την άλλη εξουσία και να συνεργαστεί μαζί της. Είναι να μας παραξενεύει που ο Σαμουήλ διστακτικά και μόνο "αφήνει" τους Εβραίους να παραχωρήσουν μέρος της εξουσίας σε τρίτους;

         Λέει η Wikipedia στο λήμμα "θεοκρατία":
         «Σε μερικές θρησκείες, ο άρχοντας, συνήθως ένας βασιλιάς, θεωρείτο ως ο επιλεγμένος και αγαπημένος του Θεού (ή των θεών) ο οποίος δεν μπορούσε να αμφισβητηθεί, μερικές φορές όντας ακόμα και ο απόγονος του Θεού ή ένας θεός ο ίδιος.»
         «Σε μια πλήρη θεοκρατία, ο άρχοντας της Πολιτείας θεωρείται πως έχει μια προσωπική σχέση με τη θρησκεία του συγκεκριμένου πολιτισμού. Για παράδειγμα, ο Μωυσής οδήγησε τους Ισραηλίτες και ο Μωάμεθ τους πρώιμους μουσουλμάνους. Υπάρχει μια λεπτή γραμμή μεταξύ της τάσης να διορίζονται θρησκευτικοί χαρακτήρες για να διοικήσουν το κράτος και τού να έχεις μια κυβέρνηση που είναι βασισμένη στη θρησκεία [θεοκρατία].»

         Σχετικά με τη μη δυνατότητα αμφισβήτησης των θεόσταλτων ηγετών, ειδικά εδώ του Μωυσή και του Αρχιερέα Ααρών, σου παράθεσα ήδη από τη Βίβλο, λέγοντας:
         «Αλλού πάλι, όταν 250 Ισραηλίτες, "άντρες ονομαστοί, εκλεκτά μέλη των λαϊκών συνελεύσεων", αμφισβήτησαν στη συνέλευση το δικαίωμα του Μωυσή και του Ααρών να ηγούνται, ο Ιαχωβάς τούς καίει ζωντανούς ή τους στέλνει "ζωντανούς στον Άδη" (Αριθμοί 16:33) μαζί με τις οικογένειές τους . "Άνοιξε η γη το στόμα της και κατάπιε αυτούς και έκλεισε από πάνω τους." (στ. 32) Ο λαός σκορπάει έντρομος αλλά την επόμενη μέρα διαμαρτύρεται στον Μωυσή και τον Ααρών για τον θάνατο αυτών (στ. 41). Τότε ο Ιαχωβάς σκοτώνει ακόμα 14.700 από αυτούς. (στ. 49)»

         Λέει η Εβραϊκή Εγκυκλοπαίδεια στο λήμμα "θεοκρατία":

         «Σύστημα οργάνωσης της πολιτείας και της κυβέρνησης στο οποίο ο Θεός αναγνωρίζεται ως δεσπότης, στο όνομα του οποίου ασκείται η εξουσία από τα επιλεγμένα του πρόσωπα, τους Ιερείς ή τους Προφήτες. Η λέξη, στην τεχνική της σημασία, φαίνεται να δημιουργήθηκε από τον Josephus, για να περιγράψει την ιδιαίτερη φύση της εβραϊκής κυβέρνησης, όπως αυτή επινοήθηκε υπό θεία καθοδήγηση από τον Μωυσή: "Ο νομοθέτης μας … όρισε την κυβέρνησή μας να είναι ό,τι θα μπορούσε να εκφραστεί ως θεοκρατία, αποδίδοντας την εξουσία και την ισχύ στον Θεό (Contra Ap. ii., § 17)."
         Ο όρος εκφράζει πολύ συνοπτικά την έννοια που είχαν οι ιστοριογράφοι της Παλαιάς Διαθήκης, και ιδιαίτερα αυτήν των βιβλίων που έχουν γραφεί από μια ιερατική-λευιτική οπτική (π.χ. Χρονικά, Λευιτικός Κώδικας P). Βασική σε αυτή την έννοια είναι η σχέση του Ισραήλ προς τον Θεό ως επίλεκτού του λαού (σύγκρινε Έξοδος 19:5), ο οποίος για αυτό το λόγο πρέπει να αποτελέσει "ένα βασίλειο ιερέων και ενός ιερού έθνους" (Έξοδος 19:6).
         Απελευθερώνοντας το Ισραήλ από τα αιγυπτιακά δεσμά, ο Θεός έχει πάρει το λαό αυτό για τον Εαυτό Του (Έξ. 15:6). Οι θαυμάσιες εκδηλώσεις της θείας ισχύος στην Ερυθρά Θάλασσα εμφανίζουν τον Θεό ως παντοτινό Άρχοντα (Έξ. 15:8). Ο Μωυσής είναι μονάχα ο άνθρωπος του Θεού, ο οποίος φέρνει τις ανησυχίες του λαού ενώπιον του Θεού (Έξ. 18:9), και μεταφέρει σε αυτόν το θέλημά Του. Ο Γεδεών απορρίπτει την προσφερόμενη σε αυτόν κορώνα με την αιτιολογία ότι μόνο ο Θεός θα πρέπει να κυβερνά το Ισραήλ (Κριτές 18:22 και μετά). Η επιθυμία του λαού για έναν βασιλιά θεωρείται ισοδύναμη με την απόρριψη του Ιαχωβά (Α' Σαμουήλ 8:7). [Ό,τι δηλαδή παρέθεσα και από τον Λέο Ταξίλ ως το πραγματικό κίνητρο της απαξίωσης της βασιλικής εξουσίας από τον Σαμουήλ. Το κίνητρο δεν ήταν, όπως το θέτεις, πως ο Σαμουήλ απορρίπτει τους "ισχυρούς βασιλιάδες" επειδή προτιμά τους ήπιους ανθρώπους. Ποιος ήταν πιο ισχυρός από τον Μωυσή, ο οποίος εκτελούσε άμεσα Ισραηλίτες πι χι επειδή ειδώθηκαν να δουλεύουν το Σάββατο, επειδή του το είπε ο Θεός; Και είδαμε την προσπάθεια του Ισραήλ να ξεφύγει από την κυριαρχία του Μωυσή και του Αρχιερέα Ααρών, την οποία ο Ιαχωβάς έπνιξε στο αίμα. Αν και η προσπάθεια ήταν ειρηνική, για να δικαιολογηθεί η βιαιότητα με την οποία απαντήθηκε περιγράφεται ως "στασιασμός".] Ακόμα και όταν το βασίλειο ιδρύεται, ο Θεός θεωρείται να προβαδίζει του βασιλιά (Β' Σαμουήλ 5:24). Γι' αυτό, μέχρι τις παραμικρές λεπτομέρειες, όλες οι νομικές, πολιτικές και κοινωνικές προβλέψεις είναι κατ' ουσίαν θρησκευτικές, ως άμεση απόρροια του βασιλικού και υπέρτατου θελήματος του Θεού· και το Τορά [τα πέντε πρώτα βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης] ως λόγος του Θεού είναι η υπέρτατη αποκάλυψη των διαταγμάτων του θεϊκού Βασιλιά, και ο βασικός νόμος του έθνους.»

         Πως το κίνητρο του Σαμουήλ, που, ως προφήτης, είναι ο ίδιος μέρος του θεοκρατικού συστήματος του Ισραήλ, δεν είναι να υποστηρίξει τον "ήπιο" Μωυσή αλλά τη θεοκρατική εξουσία έναντι της κοσμικής, δείχνεται πιο πάνω από την Εβραϊκή Εγκυκλοπαίδεια παραθέτοντας το εδάφιο Α' Σαμουήλ 8:6-9:
         «Το πράγμα, όμως, δεν άρεσε στον Σαμουήλ, ότι είπαν: Δώσε μας έναν βασιλιά για να μας κρίνει. Και ο Σαμουήλ δεήθηκε στον Κύριο. Και ο Κύριος είπε στον Σαμουήλ: Άκουσε τη φωνή τού λαού, σε όλα όσα λένε σε σένα• επειδή, δεν απέβαλαν εσένα, αλλ’ εμένα απέβαλαν από το να βασιλεύω επάνω τους· σε όλα τα έργα που έπραξαν, από την ημέρα που τους ανέβασα από την Αίγυπτο μέχρι αυτή την ημέρα, αφού με εγκατέλειψαν, και λάτρευσαν άλλους θεούς, έτσι κάνουν και σε σένα• τώρα, λοιπόν, άκουσε τη φωνή τους• όμως, διαμαρτυρήσου σ’ αυτούς ανοιχτά, και δείξ’ τους τον τρόπο τού βασιλιά, που θα βασιλεύσει επάνω τους.»

         Λοιπόν τα μειονεκτήματα της βασιλικής εξουσίας χρησιμοποιούνται από τον Σαμουήλ ως επιχείρημα για να μείνουν οι Ισραηλίτες με τον Ιαχωβά ως «αόρατο Κριτή, Νομοθέτη και Βασιλιά τους» (Έξοδος 19:5,6 · Ησαΐας 33:22). Ο Σαμουήλ θα χρησιμοποιήσει το επιχείρημα υποκινούμενος από τον ίδιο τον Ιαχωβά, που δηλώνει ότι, θέλοντας οι Ισραηλίτες βασιλιά, τον ίδιο αυτόν "απέβαλαν από το να βασιλεύει επάνω τους", όπως πάντα έκαναν στην τάση τους, όπως λέει, να τον εγκαταλείπουν και να λατρεύουν άλλους θεούς. Όταν μάλιστα εκείνος τους το επανέλαβε πολλάκις πως είναι θεός "ζηλότυπος":
         «Τους βωμούς τους θα τους καταστρέψεις, και τα είδωλά τους θα τα συντρίψεις, και τα άλση τους θα τα κατακόψεις. Επειδή, δεν θα προσκυνήσεις άλλον θεό• για τον λόγο ότι ο Κύριος, του οποίου το όνομα είναι Ζηλότυπος, είναι Θεός ζηλότυπος.»
         (Έξοδος, κεφ. 34, στ. 13-14)

         Βέβαια, η κατάσταση εδώ δεν είναι τόσο δραματική όσο όταν οι άνθρωποι λατρεύουν άλλους θεούς, για το οποίο βέβαια η ποινή από τον Ιαχωβά μέσω του Μωυσή είναι σαφής: η θανατική. (Δευτερονόμιο 13:12-18) Γιατί τότε η δύναμη περνά σε άλλη κλίκα και χάνεται από το ιερατείο του συγκεκριμένου θεού. Όταν όμως χρίσει βασιλιά ο ίδιος ο Ιαχωβάς, μέσω του προφήτη του τού Σαμουήλ, η κατάσταση παλεύεται. Μπορεί να σφυρηλατηθεί μια στενή σχέση μεταξύ κοσμικής και θεϊκής εξουσίας, με τη μορφή ενός θεοκρατικού πολιτεύματος, όπως έδειξα ότι υπήρχε γενικά σε πολλούς αρχαίους λαούς και όπως παρέθεσα ότι έγινε στη συνέχεια:
         «Ακόμα και όταν το βασίλειο ιδρύεται, ο Θεός θεωρείται να προβαδίζει του βασιλιά (Β' Σαμουήλ 5:24).»


         Ως προς το ότι "τσιμπάω εδάφια από δεξιά και αριστερά":
         Αν δεν μπορείς να παρακολουθήσεις τη συλλογιστική μου, η οποία δένει νοηματικά τις πολυάριθμες παραθέσεις μου, τι μπορώ να κάνω; Αν μπορείς να την παρακολουθήσεις μα διαφωνείς, τότε δεν έχεις παρά να παραθέσεις τα στοιχεία που δίνω και να δείξεις γιατί είναι άκυρα, αυτά και η συλλογιστική μου. Δυστυχώς ή ευτυχώς, έτσι γίνεται μια συζήτηση, και όχι υποβιβάζοντας τα στοιχεία και τις αποδείξεις που δίνει ο συνομιλητής μας με φράσεις όπως "τα τσίμπησες από δεξιά και αριστερά".



         Έχοντας τώρα απαντήσει στις αναφορές σου σε συγκεκριμένους εκλεκτούς του Ιαχωβά ως "πράους", ειρηνικούς, πονόψυχους ή "μαμμόθρεφτους" και στην αποστροφή του προς τους "σκληρούς" και τους "δυνατούς" –ως έδαφος όπου φύεται η μεταγενέστερη αυτοθυσία του Χριστού–, ας κοιτάξουμε μερικούς ακόμα από τους εκλεκτούς του. Για τον Μωυσή και τον Ιησού του Ναυή έχω ήδη μιλήσει, σε προηγούμενες αναρτήσεις, όπως και για τον προφήτη Ηλία και τον διάδοχό του, τον Ελισαίο. Ας δούμε κάποιους άλλους.
         Ας πάρουμε τον Δαβίδ –σπουδαιότατο εκλεκτό του Ιαχωβά. Ήδη σου παρέθεσα για αυτόν και το άφησες ασχολίαστο.

         «Και στον επόμενο χρόνο […] ο Ιωάβ […] πολιόρκησε τη Ραββά […] και την κατέστρεψε. Και ο Δαβίδ […] έβγαλε από την πόλη λάφυρα, υπερβολικά πολλά. Και τον λαό, που ήταν μέσα σ’ αυτή τον έβγαλε έξω, και τους έκοψε με πριόνια και με σιδερένια τριβόλια και με πελέκεις. Και ο Δαβίδ έκανε έτσι σε όλες τις πόλεις των γιων Αμμών.»
         Α΄ Χρονικών 20: 1-3

         Στο χριστιανικό άρθρο Κατήχηση: Ένα βοσκόπουλο, εκλεκτός του Θεού, διαβάζουμε: «Ἕνα ἄσημο καί ταπεινό βοσκόπουλο γίνεται βασιλιάς τοῦ Ἰσραήλ. Ὁ Θεός δοξάζει τούς ταπεινούς.»
         Χα χα, ας γελάσω!
         Δεν είναι παράξενο πώς η θρησκεία διαστρέφει τα πράγματα και σου παρουσιάζει το μαύρο άσπρο; Αυτό ακριβώς δεν λέμε ότι κάνει ο Σατανάς; Λέει η χριστιανική ιστοσελίδα Δρόμος Ορθοδοξίας:

         «Ως πατέρας του ψεύδους, ο διάβολος δεν παρουσιάζει τα πράγματα όπως έχουν. […] Ο διάβολος με τη συσκότιση πετυχαίνει να κάνει το άσπρο μαύρο, ώστε ο Χριστιανός να πάθει αχρωματοψία ψυχής, να αδυνατεί να διακρίνει πλέον σωστά τα πράγματα, έτσι που το κακό να το βλέπει για καλό, το καλό για κακό […]»

         Ακριβώς έτσι… Φταίω εγώ λοιπόν όταν παρουσιάζω την Παλαιά Διαθήκη ως ένα δαιμονικό κείμενο; Αφού ακόμα και το χριστιανικό δόγμα πρεσβεύει πως αυτά που βλέπουμε να γράφονται σε αυτήν –την παρουσίαση του κακού ως καλό–, αυτά κάνει ο Διάβολος.
         Κι όταν ο Δρόμος Ορθοδοξίας αναπαράγει αυτή την εικόνα, ακολουθεί κι αυτός το μονοπάτι του Διαβόλου. Έτσι μαθαίνουμε να φανταζόμαστε πως ο κακός είναι καλός, να τον δοξάζουμε και να τον θαυμάζουμε.

         Η γνωστή χριστιανική ιστοσελίδα http://users.sch.gr , η οποία περιέχει νεοελληνική μετάφραση όλης της Βίβλου καθώς και το αρχαιοελληνικό πρωτότυπο, πληροφορεί το χριστιανικό αναγνωστικό κοινό για την προσωπικότητα του Δαβίδ. Εκπλήσσομαι διαβάζοντας για τις "μεγάλες ηθικές αρετές του, όπως ήταν η ακλόνητη πίστη του προς το Θεό, η ταπεινοφροσύνη του και η μεγαλοψυχία του προς τους αντιπάλους.»

         Μήπως οι χριστιανοί θεωρούν πως το να κόβεις τους αντιπάλους, "σε όλες τις πόλεις", με "πριόνια και με σιδερένια τριβόλια και με πελέκεις", είναι μεγαλόψυχο γιατί είναι καλύτερο από … από …; (Αυτό το κομμάτι δεν βρήκα πώς να το συμπληρώσω, γιατί τι θα ήταν πράγματι χειρότερο από αυτό δεν το γνωρίζω· μα έστω, ας μην σκαλώσουμε εδώ.)

         Περαιτέρω διαβάζουμε:

         «Ο Δαβίδ αποτελεί εξέχουσα προσωπικότητα της Παλαιάς Διαθήκης. Υπήρξε ποιμένας, μουσικός, ποιητής, στρατιωτικός διοικητής, προφήτης και βασιλιάς. Το όνομά του στα εβραϊκά σημαίνει "Αγαπητός". [Κατόπιν μιλάει για τη σεξουαλική του ζωή, η οποία ήταν πολύ πλούσια, με πολυάριθμες γυναίκες, μα υποθέτω πως δεν πρέπει να δούμε τίποτα προβληματικό σε αυτό. Το παραλείπω για να μην σκανδαλίσω τον μη χριστιανό αναγνώστη.] Ο Δαβίδ περιγράφεται στη Βίβλο ότι ήταν μικρός στο ανάστημα, ξανθός, με ωραία μάτια και με ωραίο, αγαθό πρόσωπο. Ήταν εξαίρετος μουσικός και ποιητής. Έπαιζε ένα μουσικό όργανο που λεγόταν ψαλτήρι και έμοιαζε με άρπα. Ο Δαβίδ ήταν συνετός, μιλούσε με σοφία και φρόνηση, τον διέκρινε η πραότητα και ήταν πλήρως αφοσιωμένος στο Θεό. [Με τόσες γυναίκες που απολάμβανε, πώς ήταν "πλήρως αφοσιωμένος στο Θεό"; Από πότε έγιναν οι γυναικοδουλειές τρόπος αφοσίωσης στα θεία; Μα έστω, ποιος είμαι εγώ για να αμφισβητήσω τη χριστιανική διδασκαλία;…] Όταν τον επέλεξε ο Κύριος για να τον χρησιμοποιήσει σύμφωνα με το θέλημά Του, τον περιέγραψε ως "άντρα που είναι όπως τον θέλει η καρδιά του Θεού", καθώς επίσης "αγαθός και άξιος ενώπιον του Κυρίου". […] Σε πολύ νεαρή ηλικία, μετά από εντολή του Θεού, χρίσθηκε κρυφά βασιλιάς από τον προφήτη Σαμουήλ στη θέση του βασιλιά Σαούλ, τον οποίο όμως είχε απορρίψει ο Κύριος. […] [Ας μην φανταστούμε εδώ πως ο προφήτης Σαμουήλ, που λες ότι δεν θέλει να έχουν οι Εβραίοι έναν σκληρό βασιλιά, έχει την οποιαδήποτε ευθύνη για τον θηριώδη άνθρωπο που ο ίδιος χρίει βασιλιά. Του το είπε ο Θεός. Αν εσένα σου μιλούσε ο Θεός, όπως σε αυτόν, θα είχες καμιά ευθύνη για τις πράξεις σου; Βεβαίως-βεβαίως, σε όλους μας μιλά ο Θεός, μέσω της Γραφής. Τι ευθύνη μπορούμε να έχουμε για τις πράξεις μας λοιπόν, όταν υιοθετούμε τα θηριώδη και δαιμονικά πρότυπα που η Γραφή μάς παρέχει; Πάλι καλά που υπάρχει η Καινή Διαθήκη, και παρέχει ένα αντίβαρο στη φαυλότητα με την οποία η Παλαιά Διαθήκη μάς διαποτίζει…] Έγραψε 86 ψαλμούς, οι οποίοι ακόμα και σήμερα είναι μέρος της λατρείας του λαού του Θεού [φυσικά εννοούνται οι Εβραίοι, παρά το γεγονός, όπως λες, πως «ο θείας προέλευσης “σπερματικός Λόγος” υπάρχει κατά τους πατέρες σε κάθε άνθρωπο και όχι μονάχα στους γόνους των εβραίων ή των χριστιανών»] , δίνοντας χαρά, ειρήνη, ανακούφιση, ενθάρρυνση και ευλογίες στις καρδιές των ανθρώπων. Τα θρησκευτικά ποιήματά του, που είναι γνωστά ως "Ψαλμοί Δαβίδ", είναι αθάνατα μνημεία βαθιάς πίστης και έξοχης ποίησης. Πολλά από αυτά στάθηκαν αιώνια πρότυπα ποιητικής έκφρασης και ως σήμερα εμπνέουν ποιητές και καλλιτέχνες. Κάθε ψαλμός του Δαβίδ είναι και μια αστείρευτη βρύση, που πηγάζει από τα βάθη του ενθουσιασμού και του πόνου. Ο Μέγας Αθανάσιος ονομάζει τους ψαλμούς "Παράδεισο" και ο Μέγας Βασίλειος τους θεωρεί σαν θησαυρό κάθε αρετής. Οι χριστιανοί δίκαια θεωρούν το Δαβίδ ως τον πιο θεόπνευστο χριστολογικό ποιητή και τον ονομάζουν Προφητάνακτα.»
         Ας σταθούμε μια στιγμή εδώ για να ωφεληθούμε κι εμείς από την "θεοπνευστία" και την "έξοχη ποίηση" του προφήτη και μέγα ποιητή, τον (κατά τον "Μέγα" Αθανάσιο και "Μέγα" Βασίλειο) "Παράδεισο" και "Θησαυρό κάθε αρετής", που ως σήμερα "εμπνέει ποιητές και καλλιτέχνες", διαβάζοντας δύο-τρεις ψαλμούς του:

         Ψαλμός 135
         ΑΙΝΕΙΤΕ (δοξάζετε) τον Κύριο. Αινείτε το όνομα του Κυρίου• αινείτε, δούλοι τού Κυρίου,
         εσείς που στέκεστε στον οίκο τού Κυρίου, στις αυλές τού οίκου του Θεού μας.
         Αινείτε τον Κύριο, επειδή ο Κύριος είναι αγαθός• ψαλμωδήστε στο όνομά του, επειδή είναι τερπνό.
         Επειδή, ο Κύριος έκλεξε τον Ιακώβ για τον εαυτό του, τον Ισραήλ για θησαυρό του.
         Επειδή, εγώ γνώρισα ότι ο Κύριος είναι μεγάλος• και ο Κύριός μας είναι επάνω από όλους τούς θεούς.
         Όλα όσα ο Κύριος θέλησε δημιούργησε, στον ουρανό, και στη γη, στις θάλασσες, και σε όλες τις αβύσσους.
         Ανεβάζει σύννεφα από τις εσχατιές τής γης• κάνει αστραπές για βροχή• βγάζει ανέμους από τους θησαυρούς του.
         Ο οποίος χτύπησε τα πρωτότοκα της Αιγύπτου, από άνθρωπο μέχρι κτήνος•
        απέστειλε σημεία και τέρατα ανάμεσά σου, Αίγυπτε, επάνω στον Φαραώ, και επάνω στους δούλους του.
         Ο οποίος πάταξε μεγάλα έθνη, και φόνευσε κραταιούς βασιλιάδες•
τον Σηών, τον βασιλιά των Αμορραίων, και τον Ωγ, τον βασιλιά τής Βασάν, και όλα τα βασίλεια της Χαναάν•
         και έδωσε τη γη τους κληρονομιά, κληρονομιά στον Ισραήλ τον λαό του.
         Το όνομά σου, Κύριε, μένει στον αιώνα• η ενθύμησή σου, Κύριε, σε γενεά και γενεά.
         Επειδή, ο Κύριος θα κρίνει τον λαό του• και θα ελεήσει τους δούλους του.
         Τα είδωλα των εθνών είναι ασήμι και χρυσάφι, έργο χεριών ανθρώπου.
         Στόμα έχουν, και δεν μιλούν• μάτια έχουν, και δεν βλέπουν•
         αυτιά έχουν, και δεν ακούν• ούτε υπάρχει πνοή στο στόμα τους.
         Όμοιοι μ’ αυτά ας γίνουν, αυτοί που τα φτιάχνουν• καθένας που ελπίζει σ’ αυτά!
         Οίκος Ισραήλ, ευλογήστε τόν Κύριο• οίκος Ααρών, ευλογήστε τόν Κύριο•
         οίκος Λευί, ευλογήστε τόν Κύριο• εσείς που τόν φοβάστε, ευλογήστε τον Κύριο.
         Ευλογητός ο Κύριος από τη Σιών, ο οποίος κατοικεί στην Ιερουσαλήμ. Αλληλούια.

         Λοιπόν βλέπουμε, όπως έχω ήδη δείξει ότι λέει η επιστήμη, ότι το κείμενο δεν αποτελεί τίποτα άλλο από στρατιωτική προπαγάνδα: ο δικός μας θεός είναι πάνω από όλους τους άλλους θεούς και ο μόνος αληθινός, σκοτώνει αμέτρητα πρωτότοκα, έθνη και βασιλιάδες για χάρη μας και μας δίνει τα εδάφη τους και θάνατος στους ειδωλολάτρες! (άψυχοι να γίνουν κι αυτοί σαν τα είδωλά τους – τι θαυμάσια ευχή από τον "μεγαλόψυχο" Δαβίδ!).

         Ο επόμενος Ψαλμός (136) λέει κατ' ουσίαν ακριβώς τα ίδια πράγματα – ιμπεριαλισμός, ο Θεός σκοτώνει τα νήπια των Αιγυπτίων κλπ.

         Στον επόμενο Ψαλμό (137), που νομίζω ότι είναι ο γνωστότερος από όλους, περιγράφεται ως μακάριος ο άνθρωπος που κάνει όπως έκανε ο Θεός στους Αιγυπτίους – εκείνος που παίρνει τα νήπια της Βαβυλώνας και τα χτυπά πάνω στους βράχους.
         Απευθυνόμενος στην "ταλαίπωρη και άθλια Βαβυλώνα", λέει:

         «Μακάριος θα είναι εκείνος, ο οποίος θα κρατήση εις τας χείρας του τα βρέφη σου και θα τα συντρίψη κτυπών αυτά στους βράχους». (στ. 9)

         Δεδομένου ότι ο Δαβίδ έχει τόσο εξέχουσα θέση ως "εκλεκτός του Ιαχωβά", είναι να απορείς που αυτό ακριβώς κάνουν οι Ισραηλινοί σήμερα στους Παλαιστινίους, με το επιχείρημα πως ο Ιαχωβάς τούς έδωσε αυτή τη Γη δική τους; Στο βίντεό μου δείχνω τα ακρωτηριασμένα παιδιά από τους βομβαρδισμούς τους. Σε μερικά μπορείς να δεις ανοιγμένο το κεφάλι και τα μυαλά να έχουν φύγει έξω (γκλουπ γκλουπ, πολύ όρεξη έχει σήμερα ο Ιαχωβάς για φαΐ).


         Και οι πληροφορίες για τον Δαβίδ, στο ίδιο ψυχωφελές άρθρο, καταλήγουν παρουσιάζοντας, σύμφωνα με το χριστιανικό δόγμα, τον Δαβίδ ως ένδοξο και άξιο (σαρκικό και προφητικό) πρόγονο του Χριστού:

         «Ως βασιλιάς ο Δαβίδ υπήρξε προφητικός τύπος Χριστού, Του οποίου υπήρξε και πρόγονος. Γι' αυτό και ο Ιησούς Χριστός καλείται και "Υιός Δαβίδ" (Ματθαίος 9,27. 12,23. 15,22. 21,9. Μάρκος 10,47-48. 12,35. Λουκάς 18,38. 20,41). Ο άγγελος Γαβριήλ είπε στην Θεοτόκο Μαρία σχετικά με το ένδοξο παιδί που κυοφορούσε: "Aυτός θα είναι μεγάλος, και Γιος του Yψίστου θα ονομαστεί. Και θα του δώσει ο Kύριος ο Θεός το θρόνο του Δαβίδ του προπάτορά του" (Λουκάς 1,32). Ο απόστολος Παύλος αναφέρει ότι ο Ιησούς Χριστός "παίρνοντας ανθρώπινη φύση, ήρθε στον κόσμο από το γένος του Δαβίδ" (Ρωμαίους 1,3), ενώ περιγράφεται από τον Ιωάννη: "Eγώ είμαι η ρίζα και το γένος του Δαβίδ, το αστέρι το λαμπρό, το πρωινό" (Αποκάλυψη 22,16). […] Η Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του στις 26 Δεκεμβρίου […] μαζί με τον Ιωσήφ τον Μνήστωρα της Θεοτόκου Μαρίας και τον Ιάκωβο τον Αδελφόθεο. Ακόμη η μνήμη του τιμάται και στις 18 Δεκεμβρίου την Κυριακή προ του Χριστού Γεννήσεως.»

         Αν θέλεις να διαβάσεις ένα πραγματικό λατρευτικό ποίημα, όχι την ιουδαιοχριστιανική σωβινιστική και ιμπεριαλιστική προπαγάνδα, διάβασε το παρακάτω δικό μου ποίημα. Τουλάχιστον αυτό δεν θα σου κάνει κακό, κι ελπίζω πως μπορεί να ωφεληθείς και κομμάτι.

                       Προσευχή στο Θεό
         Θεέ μου σε παρακαλώ έλα στη ζωή μου.
         Σε παρακαλώ έλα στη ζωή μου.
         Εισχώρησε στη ζωή μου. Έλα και μείνε.
         Έλα στη ζωή μου. Προσάρμοσέ την σε σένα.
         Άνοιξε το μυαλό μου και μπες μέσα.
         Σε παρακαλώ εισχώρησε στην ψυχή μου.
         Τίμησε την ομορφιά μου. Πρόσεξε την ομορφιά μου. Χάιδεψε την ομορφιά μου.
         Πες μου πως σ’ αρέσω και πως με ποθείς. Πες μου πως έχεις την εικόνα μου στο νου σου.
         Μια εικόνα χωρίς ατέλειες. Μια ιδεατή εικόνα.
         Το στήθος χωρίς την ελιά. Τη μέση χωρίς τα κιλά. Τη ζωή χωρίς το βάρος και το θάνατο. Το νου χωρίς το φόβο.

         Στο σκηνικό της ζωής μου υπάρχουν περίσσια έπιπλα. Φτιάξε το σκηνικό απέριττο.
         Στο βιβλίο της ζωής μου δύο κεφάλαια θέλουν ξαναγράψιμο.
         Το φαγητό μου θέλει άλλο επιδόρπιο.
         Στη συμπεριφορά μου ξέχασα τους τρόπους της κοσμιότητας.
         Τι σημασία έχει ποια αλλαγή χρειάζεται
         για να με βρίσκεις όμορφο, ποθητό και αγαπητό;
         Άκου, τη σκακιέρα ταρακούνα τελείως, ανάτρεψε τα πιόνια όλα.
         Και μετά ανόρθωσε μόνο τα δικά σου τα πιόνια.
         Γιατί δεν έχω κάτι για να πολεμήσω. Θα συνθηκολογήσω.
         Μονάχα τρόμο νιώθω σαν η βασίλισσά σου ζυγώνει το βασιλιά μου.

         Δεν έχω κάτι για να πολεμήσω.
         Θα συνθηκολογήσω.
         Η ισχυρή σου βασίλισσα ας αλώσει τα εδάφη μου.
         Ας γίνω υπασπιστής της, άντρας της ή σκλάβος.


         Τίμησε την ομορφιά μου. Θώρησε την εικόνα μου την τέλεια.
         Από το στήθος βγάλε την ελιά, από την ψυχή το φόβο και το βάρος.
         Κι από την καρδιά μου βγάλε τα μαύρα τα γυαλιά
         που το φως σου μειώνουν,
         τη σκέψη τη μαύρη που θαρρεί άρχοντά μου άλλον.
----------------------------


         Να κι ένα ινδικό που μετέφρασα, πολύ ωραίο, από τον έξοχο και διάσημο ποιητή Καμπίρ:

         Απ’ την κοιλότητα του ουρανού αναβλύζει θείο νέκταρ.
         Ένας Ήχος παράγεται χωρίς όργανο, ο οποίος κατανοείται στον διαλογισμό.
         Οι λωτοί ανθούν χωρίς λίμνη
         και οι κύκνοι γλιστρούν και παίζουν στα αθέατα νερά.
         Σεληνόφως, κι όμως το φεγγάρι δεν έχει φανεί.
         Η δέκατη θύρα είναι κλειδωμένη, κι από πίσω της, στα άδυτα,
         Κάποιος διαλογίζεται.
         Ο παντοδύναμος θάνατος δεν τολμά να πλησιάσει,
         πόθος, θυμός, απληστία και πλάνη καίγονται.
         Το νέκταρ τούτο σε λυτρώνει απ’ τη δίψα πολλών ζωών
         και απομακρύνει τα δεινά που γέννησε το κάρμα.
         Πιέστε από τούτο το νέκταρ, αδελφοί μου σάντου, λέει ο Καμπίρ,
         και μπείτε στην Αθανασία.

         Αυτό είναι το αντικείμενο θρησκευτικών ποιημάτων – η σχέση του πιστού με τον Θεό. Μια σχέση που αφορά το αθάνατο πνεύμα κι όχι την ύλη – σεξ, αποκτήματα, περιοχές επικράτειας, κατατρόπωση των άλλων λαών, πλούσια λάφυρα που τσεπώνεται το ιερατείο, πετσόκομμα με πριόνια, γενοκτονίες και δολοφονίες νηπίων πάνω στους βράχους, θεία θαύματα και προστασία που απλώνουν τον "σπόρο" σου στα πέρατα της Γης, την ιδιαίτερη θέση του έθνους σου, τη μοναδικότητα του δικού σου θεού έναντι των θεών των άλλων – όλα αυτά είναι σωβινισμός, υλισμός και δολοπλοκία, καθώς η επιθετικότητα και η βία παρουσιάζονται ως θεάρεστο μέρος της ιερής πάταξης των "άλλων" και απόδοσης ισχύος και δόξας στο δικό σου έθνος. Είναι ακριβώς αυτό που παρέθεσα την επιστημονική έρευνα να λέει ότι είναι: (καταραμένη και δαιμονική) ιμπεριαλιστική προπαγάνδα, είναι, όπως παρέθεσα, «η ίδια η φαυλότητα προσωποποιημένη» (Εγχειρίδιο της Οξφόρδης για Εξελικτικές Οπτικές πάνω στη Βία, την Ανθρωποκτονία και τον Πόλεμο, έκδοση Πανεπιστημίου Οξφόρδης ), «λύκος με προβιά αρνιού».


         Μήπως να αναφέρω τον Σαμψών, έναν άλλο "ήπιο" εκλεκτό Κυρίου;

         Ο Σαμψών γεννήθηκε όταν άγγελος ανάγγειλε στη μέλλουσα μητέρα ότι θα γεννούσε έναν εκλεκτό του Ιαχωβά. (Κριτές κεφ. 13) Το αγόρι αυτό είχε υπερφυσική δύναμη. Όταν ήταν μικρός, σκότωσε ένα λιοντάρι. (14:6) Αργότερα σταμάτησε να σκοτώνει λιοντάρια κι έπιασε να σκοτώνει ανθρώπους.
         Είχε βάλει στοίχημα με κάποιους και το έχασε. Έπρεπε τώρα να τους δώσει «30 λινούς χιτώνες και 30 στολές φορεμάτων» (στ. 12). Σκέφτεται λοιπόν, πώς να ξεπληρώσω το στοίχημα, πώς να το ξεπληρώσω; καθότι ήταν τίμιος άνθρωπος και δεν ήθελε να φανεί πως δεν κρατά το λόγο του.

         «Και ήρθε επάνω του Πνεύμα τού Κυρίου• και κατέβηκε στην Ασκάλωνα, και φόνευσε απ’ αυτούς 30 άνδρες, και πήρε τα ιμάτιά τους, και έδωσε τις στολές σ’ εκείνους που εξήγησαν το αίνιγμα.» (στ. 19)

         Λοιπόν, εμπνευσμένος από το "Πνεύμα του Κυρίου", δηλαδή του Ιαχωβά, τους φόνευσε για να κλέψει τα ρούχα τους και να ξεπληρώσει το στοίχημα. Και έτσι, φάνηκε έντιμος άνθρωπος ενώπιον του "Κυρίου" του.
         Κι ωστόσο, εσύ ισχυρίζεσαι πως η εβραϊκή παράδοση "υπαινίσσεται" πως οι εκλεκτοί του Ιαχωβά δεν είναι οι σκληροί και δυνατοί αλλά οι ήπιοι και μαμμόθρεφτοι, οδηγώντας στο χριστιανικό αποκορύφωμα της Σταύρωσης του Χριστού…
         Ένα άλλο ανδραγάθημά του ήταν το εξής: Επειδή είχε θυμώσει με μια Φιλισταία γκόμενά του και τον πατέρα της, αποφάσισε να σκοτώνει γενικά Φιλισταίους. Έπιασε λοιπόν «300 αλεπούδες, και πήρε δαυλούς, και έστριψε ουρά με ουρά, και έβαλε έναν δαυλό ανάμεσα στις δύο ουρές στο μέσον. Και αφού άναψε τους δαυλούς, τις απέλυσε στα σπαρτά των Φιλισταίων, και έκαψε τις θημωνιές, μέχρι και τα αθέριστα στάχυα, μέχρι και τα αμπέλια και τα ελιόδεντρα.» (κεφ. 15:4-5) Οι Φιλισταίοι, για να προστατευτούν από την οργή του, πήγαν κι έκαψαν την κοπέλα και τον πατέρα της, ελπίζοντας ότι θα τον καλμάρουν. Αλλά πού να καλμάρει ο "ήπιος" εκλεκτός του Θεού…

         «Και τους χτύπησε κνήμη και μηρό σε μεγάλη σφαγή.» (στ. 8)

         Αμέσως μετά δίψασε και ζήτησε από τον καλό θεούλη νερό.

         «Και ο Θεός έσχισε το κοίλωμα που ήταν στη Λεχί, και απ’ αυτό βγήκε νερό• και αφού ήπιε, ανέλαβε το πνεύμα του, και αναζωογονήθηκε•» (στ. 19)

         Δίκαιο μου φαίνεται. Ήταν ένας ήπιος και καλοσυνάτος άνθρωπος. Δούλεψε σκληρά εκείνη τη μέρα, στέλνοντας στον Άλλο Κόσμο (δηλαδή στον Θεό) τόσους Φιλισταίους. Να μην τον φιλέψει ο Κύριος ένα ποτήρι νερό;
         Μήπως ήταν ο Σαμψών ένας σωστός άνθρωπος και παίρνω αποσπάσματα "απ' εδώ κι απ' εκεί" όταν τον παρουσιάζω ως ένα δαιμονικό ρεμάλι; Ποιες ήταν οι αγαστές του πράξεις; Πουθενά δεν αναφέρονται τέτοιες στη Βίβλο. Μήπως δεν ξέρω εγώ τι λέει η Βίβλος κι έχεις εσύ να παραθέσεις κάποιες;
         Λοιπόν μην ξέροντας ποια πράξη του να παρουσιάσω ως αγαστή, καταλήγω σε αυτή:

         «Και ο Σαμψών πήγε στη Γάζα, και εκεί είδε μια γυναίκα πόρνη, και μπήκε μέσα σ’ αυτή.» (κεφ. 16:1)

         Τουλάχιστον έχουμε και λίγο σεξ στην υπόθεση από τον βάναυσο και ζωώδη "εκλεκτό του Θεού".


         Τώρα ας απαντήσω στο δεύτερο μέρος του ισχυρισμού, ο οποίος, στο σύνολό του, ήταν αυτός:


         «Το βασικό στοιχείο που κληροδοτεί η χριστιανική παράδοση στον σύγχρονο πολιτισμό είναι το δίκαιο του αδυνάτου, η πίστη στο θρίαμβο δια της ήττας. Στην εβραϊκή παράδοση αυτό δεν υπάρχει, παρά μονάχα ως υπαινιγμός: ο εκλεκτός του Γιαχβέ δεν είναι ο σκληρός Κάιν, αλλά ο ήπιος Άβελ, δεν είναι ο δυνατός Ησαύ αλλά ο μαμμόθρεφτος Ιακώβ, ακόμα και η βασιλεία (ασκούμενη από άνδρες πολεμιστές και δυνατούς) επιλέγεται από τους Εβραίους ενάντια στις προτροπές του προφήτη τους του Σαμουήλ. Πάνω στο έδαφος αυτό φύεται η χριστιανική διδασκαλία: Ο Ιησούς νικά τον εχθρό του ανθρώπου, ακριβώς διότι χάνει τη ζωή του και στα μάτια όλου του κόσμου "ηττάται". Στο υπόδειγμά του, χιλιάδες “ηττημένων” μαρτύρων θα καταφέρουν στο τέλος να καταβάλουν τους διώκτες τους. Όποιος σήμερα διαμαρτύρεται για την επιβολή του δικαίου του ισχυροτέρου, ακόμα και αν το δίκαιο αυτό το ασκεί η χριστιανική Εκκλησία, κατ' ουσίαν επικαλείται το δίκαιο του ασθενεστέρου που καθιερώθηκε από τους χριστιανούς μάρτυρες, ενάντια στο "ουαί της ηττημένοις".»

         Ο Χριστός δεν πρόβαλε την σταύρωσή του ως άδικη λόγω τού ότι αυτός ήταν αδύναμος μπροστά στους δήμιούς του. Δεν ξέρω κανένα που να πιστεύει πως όποιος είναι αδύναμος, έχει και δίκιο. Αλλά πρόβαλε την ιδέα πως η διδασκαλία του έρχεται από το Θεό, και γι' αυτό είναι δίκαιη, και "το δίκιο του ισχυρού", δηλαδή των ανθρώπων που τον κατηγορούσαν, είναι ανύπαρκτο, μια που η ισχύς δεν προσδίδει δίκιο. Το δίκιο είναι ανεξάρτητο από το θέμα της ισχύος και αφορά το πόσο σωστά κρίνεις μια θέση. Και ο ίδιος έκρινε σωστά τη διδασκαλία του, επειδή ήταν θεόπνευστη, μια που ο ίδιος ήταν "ένα με τον Πατέρα" και τελούσε στη Γη αυτό που ο πατέρας τον έστειλε για να τελέσει.
         Κατ' επέκταση, μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι, και στην ανθρώπινη κοινωνία επίσης, το ποιος έχει δίκιο μπορεί να αποφασιστεί ανεξάρτητα από το ποιος έχει δύναμη, και δεν θα πρέπει να παρασυρόμαστε από την διαπίστωση της κοσμικής δύναμης ούτε για να δικαιώσουμε αυτόν που επιβάλλεται σε άλλους, ούτε για να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να λυγίσει μπροστά του όταν πιστεύουμε πως έχουμε δίκιο.
         Αυτή ακριβώς η θέση, που είναι η θέση που έχουμε σήμερα στο θέμα της δικαιοσύνης, εμφανίζεται κάθε φορά που κάποιος αρνείται να παρασυρθεί από θέματα κοσμικής δύναμης όταν κρίνει τι είναι δίκαιο– και γι' αυτό αρνείται να δεχθεί πως οι ηγέτες δικαιώνονται όταν, με βάση τη μεγαλύτερη ισχύ τους, καταπιέζουν και βιαιοπραγούν επί του λαού.
         Μία τέτοια περίπτωση, ακριβώς ίδια με του Χριστού, αποτελεί και ο μαρτυρικός θάνατος του Σωκράτη. Στην Απολογία του στο δικαστήριο, ο Σωκράτης ισχυρίζεται πως από τότε που ήταν μικρό παιδί, άκουγε τη φωνή ενός θεού (τον οποίο πολλοί έχουν ταυτίσει με τον Απόλλωνα, αν και ο Σωκράτης δεν τον ονομάζει) να τον προτρέπει στην ηθική ζωή ειδικά αποτρέποντάς τον να κάνει λανθασμένες επιλογές (χωρίς όμως να τον προτρέπει ειδικά στις σωστές, αλλά αφήνοντας τον ίδιο να τις βρει). Λέει ότι με εντολή αυτού του θεού μέσω της Πυθίας (δια μέσω της οποίας πιστευόταν ότι μιλά ο Απόλλωνας), ο Σωκράτης λαμβάνει την αποστολή του στη ζωή: να συζητά με τους συμπολίτες του τη φύση της σοφίας και, αν αυτό διαπιστώνει, να τους δείχνει πως δεν είναι τόσο σοφοί όσο πιστεύουν, ότι δεν είναι καθόλου σοφοί. Δηλαδή να τους αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο δημιουργούν για τον εαυτό τους μια εσφαλμένη εικόνα και ταυτότητα, προκειμένου να τους ωθήσει στην αυτογνωσία, το περίφημο "γνώθι σαυτόν". Ο Σωκράτης καταθέτει πως (όπως στην περίπτωση του Χριστού), η φιλοσοφική του αυτή ενασχόληση του προσέδωσε πολλούς εχθρούς, με αποτέλεσμα να κατηγορηθεί δικαστικά. Όμως, όπως λέει, ο ίδιος δεν μπορεί να κάνει πίσω, διότι, αν το έκανε, θα έδειχνε ασέβεια προς τον θεό και θα προβαλλόταν να ενδιαφέρεται περισσότερο για τη δύναμη που έχουν επί της ζωής του οι κατήγοροι και πιθανοί δήμιοί του παρά για το είδος του βίου που ο θεός προσδοκά από αυτόν να διάγει. Τόσο αψηφά και μάλιστα ειρωνεύεται ο Σωκράτης τους ισχυρούς στο δικαστήριο, ώστε "κερδίζει" μια καταδίκη. Κι ωστόσο, μετά την αναγγελία της θανατικής του ποινής, ισχυρίζεται πως ο ίδιος δεν ηττάται έτσι, μια που τώρα (όπως λέει μισο-σοβαρά μισο-χιουμοριστικά) του ανοίγεται η δυνατότητα να συνεχίσει να φιλοσοφεί με τις πιο άξιες μεταξύ των ψυχών στον Άλλο Κόσμο. Αλλά αντίθετα η ίδια η πόλη της Αθήνας, λέει, είναι ο πραγματικός ηττημένος, εφόσον χάνει την "αλογόμυγα" εκείνη που, με εντολή του θεού, "τσιγκλούσε" τους Αθηναίους στο δρόμο της αυτογνωσίας και της ηθικής ζωής.
         Βλέπουμε λοιπόν ότι ο Σωκράτης είχε την ίδια "πίστη στον θρίαμβο δια της ήττας" που είχε ο Χριστός. Την ίδια επίσης με τους χιλιάδες σημερινούς Κινέζους οπαδούς αιρέσεων που βασανίζονται και σκοτώνονται από την Κινεζική κυβέρνηση, άνθρωποι που ακολουθούν τα ιδεώδη τους και την αίσθησή τους του δικαίου χωρίς να ενδιαφέρονται για τον ίδιο τον Χριστό. Την ίδια επίσης αίσθηση με όλους εκείνους τους μάρτυρες της αρχαίας Ελλάδας που προτίμησαν να πεθάνουν στα χέρια των χριστιανών παρά να υιοθετήσουν μια θρησκεία (τη χριστιανική) που τους επιβαλλόταν από τους ισχυρούς της εποχής.
         Ήδη σου παρέθεσα μάλιστα επί αυτού την (προχριστιανική) ιστορία της Τύρου: Ο θρησκευτικός νόμος των Τύριων απαγόρευε να παρίστανται ξένοι στη θρησκευτική τους λειτουργία. Ο Μέγας Αλέξανδρος, με το "δίκαιο του ισχυροτέρου", προσπαθεί να τους επιβληθεί. Αυτοί τον αψηφούν και τελικά αιχμαλωτίζονται και πωλούνται ως δούλοι, ή σκοτώνονται. Δεν το σχολίασες. Θεωρείς ότι και αυτοί "νίκησαν τον εχθρό του ανθρώπου" εφόσον δέχθηκαν να χάσουν τη ζωή τους από ένα ισχυρότερο από αυτούς ηγέτη; Θα μπορούσαν να συνθηκολογήσουν, όπως είχε κάνει πριν από αυτούς η Σιδώνα, και να γλυτώσουν την τιμωρία. Όπως και ο Χριστός θα μπορούσε να είχε συνθηκολογήσει και να κάνει πίσω, ώστε να μη σταυρωθεί.


         «Ο Ιησούς νικά τον εχθρό του ανθρώπου, ακριβώς διότι χάνει τη ζωή του και στα μάτια όλου του κόσμου "ηττάται".»
         Ο Ιησούς θεωρείται νικητής όχι απλά επειδή δέχθηκε να χάσει τη ζωή του, αλλά επειδή ακολουθούσε ένα άξιο ιδεώδες, και το προτίμησε έναντι του σωματικού του φόβου. Το ίδιο έκανε και ο Σωκράτης, καθώς και τόσοι άλλοι, μέσα στην ιστορία, που κυνηγήθηκαν για τα άξια ιδεώδη τους ή τη θρησκευτική/φιλοσοφική τους πίστη.
         Σκέψου τους χιλιάδες των "αιρετικών" που βασανίστηκαν από τους χριστιανούς ή κάηκαν στην πυρά στη Ρώμη και στο Βυζάντιο. Τους διάφορους τρόπους του βασανισμού τους στο Βυζάντιο μπορείς να βρεις αναλυτικά εδώ. Ήδη σου παρέθεσα τον ιστορικό Κυριάκο Σιμόπουλο από το έργο του Βασανιστήρια και Εξουσία :

         «Βασάνιζε η αυτοκρατορική εξουσία, βασάνιζε και η πατριαρχική. Με την ίδια αγριότητα. Οι βασανιστές του [βυζαντινού] πατριαρχείου συναγωνίζονταν τους βασανιστές του παλατιού σε σκληρότητα και εφευρετικότητα.»
(σύνδεσμοι: εδώ και εδώ)

         Σίγουρα δεν μπορεί να αθωωθεί η εβραιοχριστιανική παράδοση με τον ισχυρισμό ότι την ίδια την έννοια που έχουμε του δικαίου την πήραμε από τον Χριστό. Η έννοια είναι εγγενής και φυσικά μίλησαν για αυτήν οι πνευματικοί άνθρωποι σε όλη την ιστορία. Και σήμερα επίσης μιλούν για αυτή τόσο χριστιανοί όσο και μη χριστιανοί ή και άθεοι, τόσο άτομα που γνωρίζουν τον Χριστό όσο και άτομα που τον αγνοούν, τον απορρίπτουν ή αδιαφορούν.

         Αν απλώς και μόνο η απώλεια της ζωής σε καθιστά νικητή επί του Διαβόλου, θα 'πρεπε όλοι να αυτοκτονήσουμε. Αλλά δεν διδάσκει αυτό ο χριστιανισμός.
         Ούτε διδάσκει πως, αν τύχει να αναμετρηθούμε στον κόσμο με ένα ληστή ή κακοποιό που είναι πιο ισχυρός από εμάς, δεν θα πρέπει να κοιτάξουμε να διαφυλάξουμε τη ζωή μας. Αν απλά και μόνο το γεγονός πως είναι ισχυρότερος θα μας προσέφερε τον Παράδεισο αν σκοτωνόμασταν από αυτόν, τότε όλοι οι πιστοί χριστιανοί θα τριγύριζαν στις κακές συνοικίες τα βράδια με την ελπίδα να πεθάνουν στα χέρια κάποιου ασυνείδητου. Αλλά δεν βλέπω κανένα να το κάνει αυτό, ούτε να το διδάσκει.


         «Στο υπόδειγμά του, χιλιάδες "ηττημένων" μαρτύρων θα καταφέρουν στο τέλος να καταβάλουν τους διώκτες τους.»
         Ο χριστιανισμός υιοθετήθηκε από τις αυτοκρατορίες και έγινε η δύναμη της εποχής, διότι το επιθετικό του ιδεώδες (που φυσικά πηγάζει στην Παλαιά Διαθήκη την οποία επικρίνω κι όχι στη διδασκαλία της αγάπης του ίδιου του Χριστού) του επέτρεπε να βοηθήσει τους αυτοκράτορες στην ενοποίηση της αυτοκρατορίας υπό μια επιθετική, θρησκευτικά φανατισμένη ιδεολογία. Έτσι άρχισαν οι διωγμοί ενάντια στους "αιρετικούς" πληθυσμούς (π.χ. στους Έλληνες, σύμφωνα με τη διάσημη βυζαντινολόγο Αρβελέρ την οποία παρέθεσα) και γενικά η "μακρά αιματηρή ιστορία" του χριστιανισμού, όπως παρέθεσα από την ιστοσελίδα του BBC.
         Ανάλογη αλλά αντίθετη περίπτωση είναι αυτή του αυτοκράτορα Ασόκα:

         (από την Wikipedia)
         «Η υποστήριξη που έδωσε ο Ασόκα στον βουδισμό οδήγησε στην διεύρυνση του βουδισμού στην αυτοκρατορία των Μαούρια και σε άλλα βασίλεια επί της ηγεμονίας του, και παγκοσμίως μετά το 250 π.Χ..»
         Επειδή η αυτοκρατορία του Ασόκα, που "εκτεινόταν σχεδόν σε όλη την ινδική υποήπειρο", διάδωσε τον βουδισμό, είναι ανάλογη της διάδοσης του χριστιανισμού από τις αυτοκρατορίες του Βυζαντίου και της Ρώμης. Με μια σημαντική διαφορά: Όταν υιοθέτησε τον βουδισμό, απαρνήθηκε και σταμάτησε τους επιθετικούς πολέμους, αντίθετα από τον Μέγα Κωνσταντίνο, που έκανε τον χριστιανισμό θρησκεία του φανατισμένου στρατού του.

         «Περίπου το 260 π.Χ. ο Ασόκα έκανε έναν πικρό και καταστροφικό πόλεμο ενάντια της πολιτείας της Καλίνγκα (σημερινή Οντίσα). Την κατέλαβε, που κανένας από τους προγόνους του δεν είχε κατορθώσει. Προσχώρησε στον βουδισμό αφότου είδε τους μαζικούς θανάτους που επέφερε ο πόλεμος, τον οποίο είχε διεξαγάγει από έναν πόθο κατακτητικό. […] Ο Πόλεμος της Καλίνγκα συνέβη οχτώ χρόνια μετά τη στέψη του. Από το 13ο του Διάταγμα, γνωρίζουμε ότι η μάχη ήταν μεγάλη και οδήγησε στο θάνατο περισσότερων από 100.000 στρατιωτών και πολλών πολιτών που βοήθησαν και αυτοί στην άμυνα. Περισσότεροι από 150.000 απελάθηκαν. Όταν περπατούσε στα εδάφη της Καλίνγκα μετά την κατάκτησή της, περήφανος για τη νίκη του, συγκινήθηκε από τον αριθμό των πεθαμένων σωμάτων και το θρήνο των πενθούντων. Το 13ο διάταγμα, χαραγμένο σε πέτρα, μιλά για τις μεγάλες τύψεις που ένιωσε αφότου έγινε μάρτυρας της καταστροφής της:
         "Η Μεγαλειότητά του νιώθει τύψεις λόγω της κατάκτησης της Καλίνγκα, διότι, κατά τη διάρκεια της καθυπόταξης μιας προηγούμενα αδούλωτης χώρας, μακελειό, θάνατος, και αιχμαλωσία, όπως ήταν επόμενο, συνέβησαν. Η Μεγαλειότητά του αισθάνεται βαθιά λύπη και μετάνοια για αυτό."
         Στη συνέχεια το διάταγμα μιλά για την ακόμα μεγαλύτερη λύπη και μετάνοια που επήλθε με την διαπίστωση του Ασόκα ότι οι φίλοι και οι οικογένειες των πεθαμένων θα υπέφεραν και αυτοί πολύ.»

         Λοιπόν την ίδια εποχή που, σύμφωνα με τη Βίβλο, οι αμετανόητοι Εβραίοι κατακτούν τις πόλεις βγάζοντας τους πολίτες από αυτές και τεμαχίζοντάς τους με πριόνια, καθοδηγούμενοι από τον Ιαχωβά και τους εκπροσώπους του –από τη δαιμονική εβραϊκή θρησκεία–, ο Ινδός αυτοκράτορας Ασόκα μετανοεί για την κατακτητική του δράση, την απαρνιέται και προσχωρεί στον βουδισμό – μια ειρηνική και φιλοσοφημένη θρησκεία που προωθεί τον σεβασμό προς τον συνάνθρωπο και την αγάπη.

         Στο έργο του "Ιστορία της Ειρήνης στην Ινδία – από τον Ασόκα στον Γκάντι" ο Klaus Schlichtmann γράφει:
         «Αν και είναι ξεκάθαρο ότι ο Ασόκα δεν ήταν ο αφελής και ακραίος ειρηνιστής που κάποιοι ιστορικοί επιχείρησαν να περιγράψουν, η στροφή προς ένα κόσμο βασισμένο στη δικαιοσύνη και στην τάξη, με κίνητρο μια ηθική που, με τη σημερινή έννοια, βασίζεται στη λογική, παραμένει αξιοσημείωτη. […] Τα εγχάρακτα διατάγματα του Ασόκα φαίνονται να δείχνουν ότι είχε συνειδητοποιήσει τι συνθήκες πρέπει να υπάρχουν για να εξασφαλίζεται μια σταθερή και διαρκής ειρήνη. Εδραιώνοντας μια σταθερή ειρήνη και καθολική δικαιοσύνη –ωστόσο, όπως φαίνεται, χωρίς να χάνει από τα μάτια του την ιδέα της ελευθερίας και της ανεκτικότητας–, ο Ασόκα επιφέρει ένα υπερεθνικό πολιτικό σύστημα, ένα είδος "ομοσπονδίας ελεύθερων πολιτειών" (Καντ), στην οποία τόσο τα υλικά αγαθά όσο και οι πνευματικές αξίες (και η δίκαιη κατανομή τους) παρέχονται αφειδώς."

         Από το λήμμα "Καλίνγκα" στο "Λεξικό του Βουδισμού" :

         «Η Καλίνγκα κατακτήθηκε από τον Ασόκα στα μέσα του τρίτου αιώνα π.Χ. , αλλά η εκτενής αιματοχυσία και καταστροφή που επακολούθησε ήταν ένας από τους κύριους λόγους που ο Ασόκα υιοθέτησε τον βουδισμό και εφάρμοσε ειρηνικές πολιτικές στην αυτοκρατορία του. […] Ο βουδισμός άνθισε σε αυτή την περιοχή μετά την κατάκτησή της από τον Ασόκα και επέζησε εκεί μέχρι τουλάχιστον τον 15ο αιώνα, προστατευμένος από τις μουσουλμανικές επελάσεις. Αρκετά σημαντικά βουδιστικά μοναστικά πανεπιστήμια βρίσκονταν εκεί.»

         Λοιπόν βλέπουμε ότι η ιδέα πως άτομα και κράτος πρέπει να ακολουθούν τη δικαιοσύνη καθώς και την ειρήνη είναι παλιά. Και φύεται βέβαια όχι πάνω στη ζωή του Χριστού, που δεν είχε καν ζήσει ακόμα τότε, αλλά στον "σπερματικό λόγο" που είπες ότι η εβραιοχριστιανική παράδοση αναγνωρίζει πως βρίσκεται σε κάθε άνθρωπο –και βέβαια, ακόμα περισσότερο στους φιλοσόφους, στους στοχαστές πάνω στην ανθρώπινη ύπαρξη.
         Ήταν επειδή ο Ασόκα στοχάστηκε πάνω στα δεινά του πολέμου, που μπόρεσε να ξεπεράσει το κατακτητικό του ένστικτο και να τιμήσει και προωθήσει μια θρησκεία που είχε γίνει από έναν άλλο μεγάλο πασιφιστή και στοχαστή πάνω στην αιτία των ανθρώπινων δεινών, τον Βούδα.
         Γράφει ο Χ. Τζ. Ουέλς για τον Ασόκα στην Ιστορική Ανασκόπηση:

         «Ανάμεσα στους δεκάδες χιλιάδες μονάρχες που γεμίζουν τις σελίδες της ιστορίας, ανάμεσα στις Μεγαλειότητες, τις Χάρες, τις Γαληνότητες, τις Βασιλικές Υψηλότητες και τα τοιαύτα, το όνομα Ασόκα λάμπει, και λάμπει σχεδόν μόνο του, σαν αστέρι».
         Wikipedia

         Από το βιβλίο Όραμα και Μεταμόρφωση – Μια Εισαγωγή στο Ευγενές Οκταπλό Μονοπάτι του Βούδα, συγγραφέας Σανγκαράκσιτα (Eκδόσεις Άφατον):

         «Ο βουδισμός εμπεριέχει διάφορες κοινωνικές διδασκαλίες, προσαρμοσμένες κυρίως στο πλαίσιο της αρχαίας ινδικής ζωής. Για παράδειγμα, ο Βούδας δεν ήταν υπέρ του ταξικού συστήματος που ήταν κυρίαρχο χαρακτηριστικό της κοινωνικής ζωής στην Ινδία την εποχή εκείνη και συνεχίζει να υφίσταται μέχρι τις μέρες μας. Σύμφωνα μ' αυτό το σύστημα η θέση ενός ατόμου στην κοινωνία εξαρτάται από την καταγωγή του. Αν ήσουν γιος βραχμάνου τότε γινόσουν βραχμάνος, αν ήσουν γιος εμπόρου τότε γινόσουν έμπορος και δεν μπορούσες να κάνεις τίποτα για ν' αλλάξεις αυτή την τάξη πραγμάτων. Ακόμα και σήμερα το σύστημα καστών είναι πολύ ισχυρό στην Ινδία, ιδίως στα χωριά, με συνέπεια να απονεκρώνει την οποιαδήποτε τάση πρωτοβουλίας. Γι' αυτό, ο Βούδας δήλωσε ξεκάθαρα ότι το κριτήριο για τη θέση ενός ατόμου στην κοινωνία δεν πρέπει να είναι η καταγωγή του αλλά η αξία του. Αυτό είναι ένα παράδειγμα της κοινωνικής διδασκαλίας του.
         Παρομοίως, στον πολιτικό στίβο ο βουδισμός υποστηρίζει -ή μάλλον συνήθιζε να υποστηρίζει- το ιδανικό της λεγόμενης Νταρμαράτζα στο οποίο έχουν αφιερωθεί αρκετές σούτρες. Ντάρμα σημαίνει αλήθεια, αρετή, πραγματικότητα. Ράτζα σημαίνει βασιλιάς ή ακόμα και κυβέρνηση. Έτσι το ιδανικό της Νταρμαράτζα είναι μια ιδανική κυβέρνηση που διέπεται από αρετή: ότι οι ηθικοί και πνευματικοί προβληματισμοί και αξίες ακόμα και στις πολιτικές υποθέσεις πρέπει να είναι πάνω απ' όλα. Αντιπροσωπεύει την ιδέα ότι η πολιτική δεν πρέπει να είναι απλά ένα πεδίο διενέξεων αντίπαλων συμφερόντων και φατριών, ούτε ένα ζήτημα δόλιων μέσων και μηχανορραφιών, αλλά θα πρέπει να διέπεται από ηθικές και πνευματικές αξίες οι οποίες θα εφαρμόζονται στο επίπεδο της συλλογικής ύπαρξης. Στην Ινδία, η ύψιστη ενσάρκωση τέτοιων ιδανικών σε πολιτικό επίπεδο ήταν ο Αυτοκράτορας Ασόκα. Ήταν ο μέγας κυβερνήτης της δυναστείας των Μαουρία και έζησε δύο αιώνες μετά από το Βούδα. Ο πατέρας του του κληροδότησε το βασίλειο της Μαγκάντα, το οποίο διεύρυνε απορροφώντας σχεδόν όλα τα υπόλοιπα κράτη της Ινδίας. Μια σειρά επιχειρήσεων εκκαθάρισης εξέτεινε τη Μαγκάντα πέρα από τα όρια της σημερινής Ινδίας και του Πακιστάν. Η τελευταία περιοχή που κατέκτησε ο Ασόκα, όταν δεν είχε γίνει ακόμα βουδιστής, ήταν η Καλίνγκα, στην ανατολική ακτή που αναλογεί περίπου στην σημερινή Ορίσα. Όπως μας λέει ο ίδιος, σε μία από τις Λίθινες Επιγραφές του, "εκατόν πενήντα χιλιάδες άτομα αιχμαλωτίστηκαν, εκατό χιλιάδες σφαγιάσθησαν και πολλαπλάσια αυτών απεβίωσαν".
         Βλέποντας την καταστροφή γύρω του ο Ασόκα συνειδητοποίησε τη δυστυχία που επέφερε ο πόλεμος και η φιλοδοξία του για νέες κατακτήσεις. Σύμφωνα με τα ίδια του τα λόγια: "Ένιωσα βαθύτατη θλίψη και μετάνιωσα φριχτά γιατί η κατάκτηση λαών που δεν είχαν κατακτηθεί ποτέ στο παρελθόν, απαιτούσε σφαγή, θάνατο και εξορισμό... ακόμα και εκείνοι που γλύτωσαν από την καταστροφή, ένοιωσαν μεγάλη θλίψη για τις κακουχίες που υπέστησαν οι φίλοι, οι σύντροφοι, γνωστοί και συγγενείς τους για τους οποίους έτρεφαν μιαν απέραντη στοργή". Έτσι εγκατέλειψε την καριέρα του κατακτητή - πιθανότατα το μόνο παράδειγμα που μας δίνει η ιστορία ενός μεγάλου κατακτητή που διέκοψε την καριέρα του γιατί συνειδητοποίησε πόσο ανήθικες ήταν οι πράξεις του. Ο Ασόκα όχι μόνο παραιτήθηκε των προτέρων φιλοδοξιών του αλλά άλλαξε τελείως πορεία. Αντί να είναι γνωστός με το όνομα Τσαντασόκα (Ασόκα ο Τρομερός), όπως τον ονόμαζαν πριν τον "προσηλυτισμό" του, έγινε γνωστός ως Νταρμασόκα (Ασόκα ο Ενάρετος) και έκτοτε έβλεπε τον εαυτό του ως τον πατέρα του λαού του.
         Ο Ασόκα δεν εγκατέλειψε την πολιτική, αλλά έκανε σαφές ότι το ιδανικό του ήταν να υπηρετήσει το λαό, θέτοντας τις ανάγκες του στο επίκεντρο της πολιτικής του. Επίσης υποστήριξε το βουδισμό στέλνοντας ιεραπόστολους, όχι μόνο σε διαφορετικά μέρη της Ινδίας και της Σρι Λάνκα, αλλά και στην Αλεξάνδρεια, την Παλαιστίνη και την Ελλάδα. Δυστυχώς πολύ λίγοι από τους υποτιθέμενους βουδιστές κυβερνήτες ακολούθησαν τα βήματά του. Ο Ασόκα αποτελεί πιθανότατα το μόνο παράδειγμα, στην ινδική ιστορία, κάποιου που πραγματικά προσπάθησε να θέσει σε έμπρακτη εφαρμογή βουδιστικές διδασκαλίες στην πολιτική ζωή - πράγμα για το οποίο του αξίζει έπαινος. Μερικοί από σας μπορεί να έχετε διαβάσει τo συγκινητικό εγκώμιο του Χ. Τζ. Ουέλς για τον Ασόκα στην Ιστορική Ανασκόπηση. "Ανάμεσα στους δεκάδες χιλιάδες μονάρχες που γεμίζουν τις σελίδες της ιστορίας", γράφει ο Ουέλς, "ανάμεσα στις Μεγαλειότητες, τις Χάρες, τις Γαληνότητες, τις Βασιλικές Υψηλότητες και τα τοιαύτα, το όνομα Ασόκα λάμπει, και λάμπει σχεδόν μόνο του, σαν αστέρι". »


         Ένας άλλος τέτοιος αρχαίος στοχαστής ήταν ο Πλάτωνας, ο οποίος ασχολήθηκε εκτεταμένα με την έννοια της δικαιοσύνης, την οποία δεν προσεγγίζουμε βέβαια ριχνόμενοι στα λιοντάρια των Ρωμαίων, μα, μαζί με το Σωκράτη, ασκώντας το πνεύμα μας, ώστε να μάθει να διαχωρίζει την ουσία και την αλήθεια από το ψευδές και το φαινομενικό, στα διάφορα θέματα που μας απασχολούν, τόσο όσον αφορά την ατομική μας ηθική όσο και την ηθική της πολιτειακής διακυβέρνησης.

         «Ο Πλάτωνας στην Πολιτεία του μεταχειρίζεται την δικαιοσύνη ως μια ευρύτατη αρετή τόσο των ατόμων όσο και των κοινωνιών, έτσι ώστε σχεδόν κάθε θέμα που θα μπορούσε κανείς να θεωρήσει ότι αφορά την ηθική, υπάγεται στην ιδέα της δικαιοσύνης.»
         Εγκυκλοπαίδεια Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Στάνφορντ

         Η ίδια ιδέα συνεχίζεται και σήμερα όταν λέμε πως οι αδύναμοι πρέπει να βρίσκουν "δίκαια" μεταχείριση:

         «Είναι το δικαίωμα της κυβέρνησης να προστατεύει τους αδύναμους· είναι δικαίωμα των αδυνάμων να βρίσκουν στα δικαστήρια δίκαια μεταχείριση ενώπιον του Νόμου».
         Ρόμπερτ Κένεντι
         http://www.brainyquote.com/quotes/quotes/r/robertkenn745973.html

         Κι άλλοι στοχαστές της αρχαίας Ελλάδας επέκριναν βέβαια το "δίκαιο του ισχυροτέρου":

         «Η ιδέα "αλίμονο στους ηττημένους" μπορεί να βρεθεί στον Όμηρο και στον Ησίοδο, όπως και στον Λίβιο. Η ιδέα ότι η ισχύς δικαιώνει, έχει αποδοθεί στον Πελοποννησιακό Πόλεμο από τον Θουκυδίδη, ο οποίος είπε ότι
         "Όπως είναι ο κόσμος, το δίκιο αφορά μόνο τις σχέσεις μεταξύ ίσων σε δύναμη, ενώ οι ισχυροί κάνουν αυτό που μπορούν και οι αδύναμοι υποφέρουν αυτό που αναγκάζονται."
         Στο πρώτο κεφάλαιο της πλατωνικής Πολιτείας, ο Θρασύμαχος ισχυρίζεται ότι η δικαιοσύνη δεν είναι τίποτα άλλο από το συμφέρον του ισχυρού και ο Σωκράτης αντιτίθεται σε αυτό.»
         Wikipedia

         Στην Πολιτεία ο Σωκράτης εμφανίζεται να αποδεικνύει στον σοφιστή Θρασύμαχο πως η δικαιοσύνη είναι μια ιδέα που υφίσταται πάνω και πέρα από το "συμφέρον του ισχυρού". Λέει η Wikipedia στο λήμμα Θρασύμαχος:

         «Η σημερινή σπουδαιότητα του σοφιστή Θρασύμαχου βασίζεται στο γεγονός πως είναι ένας χαρακτήρας στην πλατωνική Πολιτεία. Είναι γνωστός για την αδιάντροπη, ακόμα και ριψοκίνδυνη υπεράσπιση της θέσης του κι είναι διάσημο το "κοκκίνισμα" του προσώπου του [από ντροπή], όταν ο Σωκράτης έχει υπερτερήσει στη συζήτηση. […]
         Υπάρχει μια μακρά φιλοσοφική παράδοση που εξερευνά τι ακριβώς εννοεί ο Θρασύμαχος στην Πολιτεία, κι η οποία επεξεργάζεται τη θέση του ως ένα συνεκτικό φιλοσοφικό ισχυρισμό, μάλλον παρά ως απλό υποκινητή των σωκρατικών ισχυρισμών.
         Στην Πολιτεία, ο Θρασύμαχος βίαια διαφωνεί με την κατάληξη της συζήτησης του Σωκράτη με τον Πολέμαρχο σχετικά με τη δικαιοσύνη. Απαιτώντας να αμειφτεί πριν μιλήσει, ισχυρίζεται ότι "η δικαιοσύνη είναι το πλεονέκτημα του ισχυροτέρου" (338c) και ότι "η αδικία, αν υφίσταται σε αρκετά μεγάλο βαθμό, είναι πιο ισχυρή, πιο ελεύθερη και πιο μεγαλειώδης από τη δικαιοσύνη". Ο Σωκράτης αποκρίνεται αναγκάζοντάς τον να παραδεχθεί ότι υπάρχει κάποιο στάνταρ της σοφής διακυβέρνησης –ο ίδιος ο Θρασύμαχος ισχυρίζεται ότι μπορεί να διδάξει κάτι τέτοιο– και μετά επιχειρηματολογεί ότι αυτό υποδηλώνει πως υπάρχει ένα στάνταρ δικαιοσύνης που βρίσκεται πέρα από το πλεονέκτημα του ισχυροτέρου.»

         Ένα στάνταρ δικαιοσύνης το οποίο πλησιάζουμε μέσα από το πνεύμα μας, τον σπερματικό μας λόγο, τη δυνατότητά μας να προσεγγίζουμε τις καταστάσεις αντικειμενικά και όχι εγωκεντρικά, με ισορροπία και φωτεινότητα αντί με παράλογο και ιδιοτελές πάθος, με ανοιχτές διαδικασίες μη προκατειλημμένου διαλόγου και διανοητικής εξερεύνησης, άσχετα από τι κόστος μπορεί αυτό να έχει στα συμφέροντά μας και στην εικόνα που επιδιώκουμε για τον εαυτό μας.
         Πολλά πνευματικά έργα μάς βοηθούν να καλλιεργήσουμε αυτή την ποιοτική ανθρώπινη ροπή μας, από κάποια εκ των οποίων (ειδικά ό,τι προέρχεται από την αρχαία Ελλάδα) άντλησε αφειδώς η παράδοση του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού, ενώ απόρριπτε το χριστιανισμό για να δομήσει μια κοινωνία στην οποία το σωστό καθορίζεται όχι εξ αποκαλύψεως μα από την ίδια την εγγενή δυνατότητα του ανθρώπου να κρίνει αντικειμενικά και να πράττει με κοινωνική συνείδηση.
         Μερικά τέτοια έργα ανέφερα: την στοχαστική ιστορία του Θουκυδίδη, τους πλατωνικούς διαλόγους (σχεδόν όλους εκ των οποίων είχα την ευτυχία να διδαχθώ και να μελετήσω στο πανεπιστήμιο για το πτυχίο της φιλοσοφίας), τον βουδισμό, με την κοινωνική του και μεταφυσική του φιλοσοφία και τις πρακτικές του για την νίκη επί του "εγώ". Μα και τα Ευαγγέλια επίσης, δεν αμφιβάλλω, θα περιλαμβάνονταν κι αυτά σ' αυτή την πνευματική κληρονομιά και θα είχαν εμπνεύσει κι αυτά τον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό, αντί να απορριφθούν από αυτόν, μια που περιγράφουν (έστω κι εξαιρετικά ελλιπώς) το βίο και τα έργα ενός υπέροχα εμπνευσμένου και καλόκαρδου ατόμου. Θα είχαν περιληφθεί, αν δεν συνδέονταν με το εβραϊκό δηλητήριο: την ιουδαϊκή παράδοση (όπως εκφράζεται από την Παλαιά Διαθήκη), μέσω της οποίας είχαν ήδη χύσει στον κόσμο ατέλειωτο αίμα, με τους σκοτωμούς και τα βασανιστήρια επί των θρησκευτικά, φιλοσοφικά και επιστημονικά διαφωνούντων.

         Ευτυχώς, πολλοί χριστιανοί δεν διαβάζουν καν την Παλαιά Διαθήκη, και με αυτόν τον τρόπο γλυτώνουν την δαιμονική της επίδραση.
         Σε άλλους χριστιανούς που την διαβάζουν και την ασπάζονται, μπορείς να δεις την δικαιολόγηση της βίας ως "κληροδότημα" του "θεόπνευστου" (με όποιον τρόπο και να ορίσεις τη λέξη) κειμένου.



         Γράφεις:

         «Σε σχέση με τα ανθρωπιστικά ιδεώδη, εκείνο που όντως ισχυρίστηκα είναι πως “τα σημερινά ανθρωπιστικά ιδεώδη σμιλεύτηκαν εν πολλοίς (sic) από την εβραιοχριστιανική παράδοση”. Σμιλεύω σημαίνει πως παίρνω κάτι άμορφο και του δίνω μορφή, είτε παρεμβαίνω σε κάτι που προϋπάρχει και του προσδίδω τη μορφή που εγώ επιλέγω. Από μένα θα το πάρει κάποιος άλλος και θα το χρησιμοποιήσει αντίστοιχα. Και ανέφερα και ότι σμιλεύτηκαν "εν πολλοίς" από την εβραιοχριστιανική παράδοση, ακριβώς για να καταδείξω πως δεν σμιλεύτηκαν αποκλειστικά από αυτήν. Το τι σχέση έχουν λοιπόν τα όσα έγραψα, με αυτό που μου αποδίδεις στην αρχή κιόλας του κειμένου σου, δήθεν υπό μορφήν ερώτησης, επαφίεται και πάλι στην κρίση των αναγνωστών.»

         Αν πιστεύεις πως οι αξίες που έχουμε σήμερα προήλθαν σε μεγάλο (ή έστω κάποιο) βαθμό από την Βίβλο, θεωρώ πως κάνεις λάθος. Πιστεύω πως οι αξίες αυτές είναι ασύμβατες με τη Βίβλο (με εξαίρεση την παραίνεση να αγαπάμε ο ένας τον άλλον, που όμως υπάρχει σε όλες ή τις περισσότερες θρησκείες –σίγουρα υπάρχει στο βουδισμό–, κι είναι άλλωστε -η αγάπη- ένα πανανθρώπινο ένστικτο). Κι οι συγκεκριμένες παραθέσεις μου είχαν σκοπό να σου δείξουν ακριβώς αυτό, πως οι σημερινές αξίες είναι ασύμβατες με τις αξίες της Βίβλου, πως αποτελούν μια απόρριψη αυτών. Το ότι οι σημερινές αξίες αποτελούν μια απόρριψη των βιβλικών αξιών φαίνεται στην παρακάτω παράθεση από την Νέα Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια στο λήμμα "[Ευρωπαϊκός] Διαφωτισμός":

         «Η Εποχή του Διαφωτισμού, που μερικές φορές αποκαλείται Εποχή της Λογικής, αναφέρεται στην εποχή του κεντρικού διανοητικού κινήματος που αποκαλείται Διαφωτισμός". Καλύπτει ενάμιση αιώνα στην Ευρώπη […] (1620-1781). […]
         Ο Διαφωτισμός προωθούσε τη λογική ως μέσο για την εδραίωση ενός έγκυρου συστήματος αισθητικής, ηθικής, διακυβέρνησης, και ακόμα και θρησκείας, το οποίο θα επέτρεπε στους ανθρώπους να λάβουν αντικειμενική αλήθεια για όλη την πραγματικότητα. Δυναμωμένοι από την επανάσταση στη φυσική που άρχισαν οι Νόμοι του Νεύτωνα, οι στοχαστές του Διαφωτισμού υποστήριξαν ότι η λογική θα μπορούσε να ελευθερώσει την ανθρωπότητα από τις προλήψεις και τον θρησκευτικό ολοκληρωτισμό, που είχε φέρει πόνο και βάσανα και θάνατο σε εκατομμύρια ανθρώπους σε θρησκευτικούς πολέμους. Επίσης, η ευρεία διαθεσιμότητα της γνώσης έγινε εφικτή με τη δημοσίευση εγκυκλοπαιδειών, υπηρετώντας το στόχο του Διαφωτισμού να μορφώσει το ανθρώπινο γένος. […]
         Το κληροδότημα του Διαφωτισμού είχε τεράστια επίδραση στο σύγχρονο κόσμο. Η γενική παρακμή της Εκκλησίας, η ανάπτυξη του κοσμικού ανθρωπισμού και του πολιτικού και οικονομικού φιλελευθερισμού, η πίστη στην πρόοδο και η ανάπτυξη της επιστήμης είναι κάποιοι από τους καρπούς του. Η πολιτική του σκέψη που αναπτύχθηκε από τους Θωμά Χομπς, Τζον Λοκ, Βολταίρο και Ρουσώ, δημιούργησε τον σύγχρονο κόσμο. Βοήθησε να δημιουργηθεί το διανοητικό πλαίσιο όχι μόνο για τον αμερικανικό Αγώνα της Ανεξαρτησίας [ενάντια στη δουλεία] και τον φιλελευθερισμό, τη δημοκρατία και τον καπιταλισμό, αλλά επίσης για την Γαλλική Επανάσταση, τον ρατσισμό, τον εθνικισμό, την εκκοσμίκευση, τον φασισμό και τον κομμουνισμό.
         Η φιλοσοφία του Διαφωτισμού: Οι στοχαστές που ηγήθηκαν του Διαφωτισμού έβλεπαν τον εαυτό τους ως μια γενναία ελίτ που θα οδηγούσε τον κόσμο στην πρόοδο μετά από μια μακρά περίοδο προβληματικών παραδόσεων και εκκλησιαστικής τυραννίας, που είχε οδηγήσει στους Τριακονταετείς Πολέμους και στον Αγγλικό Εμφύλιο. […] Οι στοχαστές του Διαφωτισμού διατήρησαν στη θρησκεία μόνο αυτά που μπορούσαν να υποστηριχτούν "λογικά", δηλαδή κάποιες βασικές ηθικές αρχές και λίγες πεποιθήσεις για το Θεό που οι άνθρωποι μοιράζονται παγκοσμίως. Πέρα από αυτές τις αρχές και πεποιθήσεις, οι θρησκείες στον ατομικό τους χαρακτήρα εν πολλοίς εξορίστηκαν από το δημόσιο βίο.»
         Ρόλος του Διαφωτισμού στην μεταγενέστερη φιλοσοφία: Ο Διαφωτισμός κατέχει κεντρικό ρόλο στην αιτιολόγηση του κινήματος που είναι γνωστό ως μοντερνισμός. Το νεοκλασικιστικό ρεύμα στον μοντερνισμό είδε τον εαυτό του ως μια περίοδο ορθολογισμού η οποία ανέτρεπε βλακωδώς καθιερωμένες παραδόσεις […]. Μια ποικιλία από κινήματα του εικοστού αιώνα, περιλαμβανομένων του φιλελευθερισμού και του νεοκλασικισμού, αναγνώριζαν τον εαυτό τους ως κληρονόμο του Διαφωτισμού και απείχαν από τον υποτιθέμενο συναισθηματισμό του 19ου αιώνα. Η γεωμετρική τάξη, η ακρίβεια και ο αναγωγισμός ειδώθηκαν ως αρετές από τον Διαφωτισμό. Το σύγχρονο κίνημα δείχνει τον αναγωγισμό και τον ορθολογισμό ως κεντρικά στοιχεία της σκέψης του Διαφωτισμού, της οποίας είναι κληρονόμος, σε αντιδιαστολή με τον ανορθολογισμό και τον συναισθηματισμό.»

         Ομοίως από την Wikipedia στο λήμμα Μοντερνισμός:

         «Ο Μοντερνισμός, ή Σύγχρονη Εποχή, κλασικά ορίζεται ως μια μετα-παραδοσιακή και μετα-μεσαιωνική ιστορική εποχή. Κεντρική στον μοντερνισμό είναι η απελευθέρωση από τη θρησκεία, ειδικά την ηγεμονία του χριστιανισμού, και η επακόλουθη εκκοσμίκευση. Η σύγχρονη σκέψη αποκηρύσσει την ιουδαιοχριστιανική πίστη στον Βιβλικό Θεό, ως απλό απομεινάρι εποχών όπου βασίλευαν οι προλήψεις. Όλο αυτό άρχισε με την μέθοδο της μεθοδικής αμφισβήτησης, από τον Καρτέσιο, η οποία μετασχημάτισε την έννοια της αλήθειας στην έννοια της σιγουριάς, της οποίας μόνος εγγυητής δεν είναι πια ο Θεός ή η Εκκλησία, αλλά η υποκειμενική κρίση του Ανθρώπου.
         Οι θεολόγοι έχουν προσπαθήσει να αντεπεξέλθουν ανησυχώντας πως ο δυτικός μοντερνισμός έχει πλέον φέρει στον κόσμο μια αρνητική προδιάθεση προς τον χριστιανισμό (Kilby 2004, 262, 262· Davies 2004, 133, 133· Cassirer 1944, 13–14 13–14)^{[σημ. 3]}.»

         και στη συνέχεια ο μοντερνισμός χαρακτηρίζεται

         «μια προοδευτική δύναμη υποσχόμενη να απελευθερώσει την ανθρωπότητα από την άγνοια και τον ανορθολογισμό (Rosenau 1992, 5).»




         Γράφεις: «Σαφώς έχω υποστηρίξει πως [η εβραϊκή θρησκεία] υπήρξε ανώτερη στο ζήτημα της μεταχείρισης των δούλων και των ανθρωποθυσιών – ζητήματα που μπορεί να διαπιστώσει ο κάθε καλόπιστος αναγνώστης της Βίβλου διαβάζοντάς την.»

         Καταρχήν, δεν θα ήταν δυνατό ο οποιοσδήποτε αναγνώστης της Βίβλου, όσο καλόπιστος και να ήταν, να βγάλει ένα τέτοιο συμπέρασμα διαβάζοντας τη Βίβλο και μόνο. Διότι, εφόσον πρόκειται για σύγκριση, θα πρέπει να πληροφορηθεί και πώς ήταν οι άλλοι λαοί της εποχής. Και σου έχω ήδη σχολιάσει (μα άφησες ασχολίαστο) πως, δεδομένου ότι η Παλαιά Διαθήκη κάνει αποδεδειγμένα στρατιωτική προπαγάνδα, δεν μπορείς να πάρεις από εκείνη τις πληροφορίες σου για άλλους λαούς.

         Έχω ήδη πιάσει τον βουδισμό, που ήταν μια θρησκεία της εποχής, και στον συνέκρινα στο θέμα των θυσιών, μα παράβλεψες τη σύγκριση και (αφήνοντάς την ασχολίαστη) συνεχίζεις με την ίδια θέση.

         Έστω. Ας δούμε λοιπόν τώρα και το θέμα της μεταχείρισης των δούλων.

         Ως προς το ότι η εβραϊκή θρησκεία, όπως γράφεις, "απαγορεύει την θανάτωση των δούλων" και γι' αυτό είναι ανώτερη από τις άλλες: Παραξενεύομαι που το λες αυτό, διότι ήδη σου έχω παραθέσει:

         «Εάν κανείς κτυπήσει με ράβδον τον δούλον του ή την δούλην του και αποθάνη κατά την ώραν που δέρεται, θα τιμωρηθή ο κύριος ούτος, διότι είναι ένοχος. Εάν όμως ο δούλος ούτος ζήση μίαν η δύο ημέρας, δεν θα τιμωρηθή ο κύριος ούτος, διότι ο δούλος θεωρείται ότι είναι χρήμα του, ιδιοκτησία του.»
         (Έξοδος 21:20-21)

         Γιατί να παραθέτω εδάφια, όταν δεν τα λαμβάνεις υπόψη σου;

         Γράφεις ότι η εβραϊκή θρησκεία «θεσπίζει προστασία για τον δούλο που θα καταφύγει σε ξένο σπίτι λόγω κακομεταχείρισης». Προφανώς αναφέρεσαι στο ακόλουθο εδάφιο:

         «Δεν θα παραδώσεις δούλον στο αφεντικό του, δούλον που κατέφυγε από το αφεντικό του σε σένα• θα συγκατοικεί μαζί σου, ανάμεσά σου, σε όποιον τόπο διαλέξει, σε μία από τις πύλες σου, όπου του αρέσει• δεν θα τον καταδυναστεύσεις.»
         Δευτερονόμιο 23:15-16

         Είναι ενδιαφέρον εδάφιο, για διάφορους λόγους.
         Καταρχήν, αν υπήρχε η πρόθεση οι δούλοι να έχουν προστασία από πιθανή κακομεταχείρισή τους, τότε το κείμενο θα όριζε κάπου (οπουδήποτε) πως μπορούν να καταφύγουν στο νόμο. Γιατί αυτός, και όχι ο γείτονας, προστατεύει τα δικαιώματα εκείνων που θεωρούμε ότι δικαιούνται προστασία. Εφόσον πουθενά στην Παλαιά Διαθήκη δεν ορίζεται πως ένας δούλος έχει το δικαίωμα να ζητήσει νομική προστασία για κακομεταχείριση που προέρχεται από τον αφέντη του, άρα δεν υπάρχει θέμα τέτοιας προστασίας. Είναι σαν ο νόμος να λέει πως, αν σου επιτεθεί κάποιος, βρες κάποιο γείτονα να σε βοηθήσει, αντί να πας στα αρμόδια όργανα. Ποια ήταν τα αρμόδια όργανα στην κοινωνία εκείνη; Τα δικαστήρια, στα οποία δίκαζαν οι άνθρωποι του Ιαχωβά.

         «Οι δικαστές στο αρχαίο Ισραήλ ήταν οι θρησκευτικοί ηγέτες και δάσκαλοι του ισραηλιτικού έθνους».
         Wikipedia

         Αυτό το κατεστημένο, το ιερατικό και μαζί νομικό, θα περιμέναμε να παρέχει στους δούλους προστασία, αν υπήρχε αυτή η πρόθεση, όχι ο γείτονας. Μήπως όριζε ο νόμος, αν ένας μη σκλάβος λάβει κακομεταχείριση, να απευθυνθεί στον γείτονα; Αν ο Ιαχωβάς επιθυμούσε την προστασία του σκλάβου, γιατί να μην μπορεί ένας σκλάβος να απευθυνθεί στους εκπροσώπους του Ιαχωβά, τους δικαστές, στη θεοκρατική αυτή κοινωνία; Από που κι ως που προσδοκούνταν από τον γείτονα, μάλλον παρά από τον θρησκευτικό δικαστή, να εφαρμόσει τον θρησκευτικό νόμο και να αφαιρέσει από τον αφέντη τον σκλάβο του;
         Δεν μοιάζει απίθανο πως μία τέτοια παρότρυνση σε πολίτη θα λαμβανόταν στα σοβαρά;
         Όπως θα δούμε μετά, στην Ινδία, την ίδια εποχή, επί του βουδιστή αυτοκράτορα Ασόκα, ο κρατικός νόμος προστάτευε τον σκλάβο από κακομεταχείριση, σε εφαρμογή των ανθρωπιστικών αρχών του βουδισμού.

         Έπειτα αυτό το εδάφιο έρχεται σε αντίθεση με όλα τα άλλα εδάφια για τη δουλεία, όπως και με τον ίδιο το θεσμό της δουλείας. Γιατί… ποιος θέλει να είναι σκλάβος; Ένας τέτοιος θεσμός δεν θα μπορούσε να υπάρχει αν ήταν προαιρετικός και ο σκλάβος μπορούσε να φύγει αν έκρινε ότι τον κακομεταχειρίζονταν. Και, αν ο σκλάβος έκανε μια τέτοια κίνηση χωρίς ο ισχυρισμός του να έχει κριθεί από ένα αρμόδιο όργανο, τότε οποιοσδήποτε σκλάβος θα μπορούσε να κάνει ένα τέτοιο ισχυρισμό, προκειμένου να ελευθερωθεί από την κατάσταση της δουλείας. Μα τότε θα ήταν απλός δουλευτής κάπου, όχι σκλάβος. Και, εξάλλου, ποιος θα βοηθούσε ένα σκλάβο να εγκαταλείψει τον αφέντη του, όταν ο σκλάβος αποτελούσε ιδιοκτησία του αφέντη; Και ποιος αφέντης (μάλιστα άγριος και βίαιος) θα δεχόταν, τον σκλάβο του, την ιδιοκτησία του, να τον "προστατεύει" από αυτόν (άρα να του τον παίρνει) ο γείτονάς του – όταν ο ίδιος μάλιστα έχει πληρώσει για να τον αποκτήσει;
         Φυσικά… αν του επιβαλλόταν από τα αρμόδια όργανα, θα χρειαζόταν να υπακούσει. Μα η Βίβλος δεν αναγνωρίζει στον σκλάβο το δικαίωμα να απευθυνθεί σε τέτοια όργανα.

         Σκέψου πόσο αυτός ο στίχος έρχεται σε αντίθεση με όλους τους άλλους για τη σκλαβιά:

         «Ένας Ισραηλίτης μπορούσε να αγοράσει σκλάβους από μια ξένη χώρα ή από ντόπιους αλλοδαπούς. Αυτοί οι σκλάβοι δεν θα ελευθερώνονταν ποτέ, αν δεν αποφάσιζε ο ιδιοκτήτης τους να τους απελευθερώσει.»
         Σύμβουλοι του Οντάριο για τη Θρησκευτική Ανοχή

         «Και ο δούλος και η δούλη, από τα έθνη που είναι γύρω σας, […] θα είναι σε σας για ιδιοκτησία. Και θα τους έχετε κληρονομιά για τα παιδιά σας, ύστερα από σας, για να τους κληρονομήσουν ως ιδιοκτησία• δούλοι σας θα είναι παντοτινά• όμως, επάνω στους αδελφούς σας, τους γιους Ισραήλ, δεν θα εξουσιάζετε, ο ένας επάνω στον άλλον, με αυστηρότητα.»
         Λευιτικό 25: 44-46

         Λοιπόν οι αλλοδαποί σκλάβοι δεν δικαιούνταν να απελευθερωθούν από οποιονδήποτε. Όλες αυτές οι χιλιάδες σκλάβες που μας λέει το κεφάλαιο 31 των Αριθμών (όπου βρίσκεται το εδάφιο για τις παρθένες που συζητάμε) ότι δόθηκαν από τον Ιαχωβά στους Ισραηλίτες, και όλες οι άλλες σκλάβες που άρπαζαν οι Ισραηλίτες στους επιθετικούς τους πολέμους, με ειδική άδεια από τον Ιαχωβά για να τις "απολαύσουν", θα έμεναν υποχρεωτικά για πάντα ιδιοκτησία τους, μέσα στους βιασμούς, μέσα στο ξύρισμα των μαλλιών που είδαμε ότι τους επιβαλλόταν, μέσα σε όλη την ταπείνωση και την τραγωδία, τον εξευτελισμό του εξαναγκασμού τους να υπηρετούν τους φονιάδες των γονιών τους. Όπως λένε εύγλωττα και οι Σύμβουλοι του Οντάριο για τη Θρησκευτική Ανοχή, "Foreign slaves were out of luck" ("οι ξένοι σκλάβοι δεν είχαν τύχη").
        
         Αυτοί ήταν η πλειονότητα των σκλάβων.

         "Οι περισσότεροι σκλάβοι που κατείχαν οι Ισραηλίτες δεν ήταν Εβραίοι".
         Wikipedia

         Ας δούμε τους Εβραίους σκλάβους:

         «Αν αγοράσεις έναν δούλο, Εβραίο, έξι χρόνια θα δουλέψει• και στον έβδομο θα αφήνεται ελεύθερος, δωρεάν. Αν ήρθε μόνος, μόνος και θα αφήνεται• αν είχε γυναίκα, τότε και η γυναίκα του θα αφήνεται μαζί του. Αν το αφεντικό του τού έδωσε γυναίκα και γέννησε σ’ αυτόν γιους ή θυγατέρες, η γυναίκα και τα παιδιά της θα είναι του αφεντικού της, αυτός όμως θα αφήνεται μόνος. Αλλά, αν ο δούλος πει φανερά: Αγαπώ το αφεντικό μου, τη γυναίκα μου, και τα παιδιά μου, δεν θα αφεθώ ελεύθερος• τότε, το αφεντικό του θα τον φέρει στους κριτές• και θα τον φέρει στη θύρα ή στον παραστάτη τής θύρας, και το αφεντικό του θα τρυπήσει το αυτί του με ένα τρυπητήρι• και θα του δουλεύει παντοτινά.»
         Έξοδος 21:2-6

         Λοιπόν οι γυναίκες σκλάβες και τα παιδιά αναγκάζονται να παραμείνουν ιδιοκτησία του αφέντη, ενώ ο άντρας μπορεί να φύγει και να εγκαταλείψει την οικογένειά του. Ασφαλώς ένας ψυχολογικός εκβιασμός συμβαίνει. Διότι ποιος άντρας διατίθεται να εγκαταλείψει την οικογένειά του; Με αυτή τη διάταξη ο άντρας τον οποίο πάντρεψε ο αφέντης πιέζεται να παραμείνει με την οικογένειά του ως μόνιμη ιδιοκτησία του αφέντη, η οποία δια παντός θα κατοχυρώνεται –συμβολίζεται και επικοινωνείται– με την τρύπα που ο αφέντης θα κάνει στο αυτί του.
         Ας σημειωθεί ότι λέγοντας "πάντρεψε", εννοώ φυσικά με το ζόρι, όχι όπως εννοούμε τη λέξη σήμερα, δηλαδή "έγινε κουνιάδος":
         «Ο αφέντης μπορεί να επιλέξει μια σύζυγο για τον σκλάβο και διατηρεί την ιδιοκτησία της, κι έχει δικαιώματα ιδιοκτησίας σε εκείνον.»
         Ιουδαϊκή Εικονική Βιβλιοθήκη


         Στην περίπτωση που ένας Εβραίος πουλούσε την κόρη του ως δούλα:

         «Και σε περίπτωση που κάποιος πουλήσει την κόρη του ως δούλη, αυτή δεν θα φύγει όπως φεύγουν οι άντρες δούλοι. Αν είναι δυσάρεστη στα μάτια του κυρίου της και δεν την ορίσει για παλλακίδα αλλά φροντίσει να γίνει απολύτρωση για αυτήν, δεν θα έχει το δικαίωμα να την πουλήσει σε αλλοεθνή λαό, φερόμενος δόλια προς αυτήν» (ή, σε άλλη μετάφραση: "επειδή την κατεφρόνησε και την απέρριψε", στα αρχαία: "ὅτι ἠθέτησεν ἐν αὐτῇ").
         Έξοδος 21:7-8


         Λοιπόν το απόσπασμα ορίζει πως η δούλα δεν μπορεί να φύγει από τον αφέντη της, παρά μόνο αν ο ίδιος το θελήσει. Αν δεν του αρέσει (ίσως δεν είναι προς αυτόν τόσο εξυπηρετική στο σεξ όσο εκείνος θα ποθούσε ή δεν είναι όμορφη παλλακίδα, πάχυνε και δεν τη γουστάρει πλέον), μπορεί να τη διώξει. Το πού θα πάει αυτή και το τι θα γίνει μετά, όταν κι ο ίδιος της ο πατέρας την χρησιμοποίησε σαν άψυχο απόκτημα και φρόντισε να τα τσεπώσει από τη δική της σεξουαλική κι εργατική σκλαβιά, ας μην το συζητήσουμε καν, για να μη χαλάσουμε και μαυρίσουμε τη μέρα μας. Ας εστιαστούμε μόνο σε αυτό: μπορεί εκείνη να φύγει με τη θέλησή της, απλά καταφεύγοντας σε κάποιον; Μα, αν το μπορούσε, τι νόημα και εγκυρότητα έχει καν μια διάταξη που της απαγορεύει να αποχωρήσει αν δεν την διώξει ο ίδιος ο αφέντης της;

         Από τη γνωστή ιστοσελίδα Σύμβουλοι του Οντάριο για τη Θρησκευτική Ανοχή (πρώτη παγκοσμίως στην κατηγορία Θρησκευτικά Δόγματα και Πρακτικές, στη στατιστική του Ranking.com):

         Σεξουαλική σχέση με αρραβωνιασμένη σκλάβα: Ένας άντρας που βιάζει ή κάνει σεξ με τη θέλησή της με μία σκλάβα που είναι αρραβωνιασμένη για να παντρευτεί με άλλο άντρα, θα πρέπει να κάνει μια θυσία ζώου σε ένα ναό προκειμένου να πάρει την συγχώρεση του Θεού. […] Αν η σκλάβα δεν είναι αρραβωνιασμένη, προφανώς δεν υπάρχει θέμα […] τέλεσης θυσίας από τον άντρα: οι άντρες είχαν το δικαίωμα να βιάζουν τέτοιες σκλάβες χωρίς οποιαδήποτε μέτρα.
         Λευιτικό 19:20-22 «Εάν ένας ανήρ έλθη εις σαρκικήν συνάφειαν με γυναίκα δούλην, η οποία όμως ήτο προωρισμένη δι' άλλον άνθρωπον, εφ' όσον αυτή δεν είχεν εξαγορασθή με χρήματα, ούτε κατ' άλλον τινά τρόπον της εδόθη ελευθερία , θα υποβληθούν και οι δύο εις ανάκρισιν [ἐπισκοπὴ ἔσται αὐτοῖς], όχι όμως δια θανάτου, διότι η δούλη αυτή γυνή δεν είχεν αποκτήσει την ελευθερίαν της [οὐκ ἀποθανοῦνται, ὅτι οὐκ ἀπηλευθερώθη]. Και για το πλημμέλημά του αυτός θα προσφέρει εις την θύραν της Σκηνής του Μαρτυρίου κριόν της πλημμελείας του. Ο ιερεύς θα προσφέρη την εξιλεωτικήν θυσίαν υπέρ αυτού δια του κριού της πλημμελείας ενώπιον του Κυρίου και θα του συγχωρηθή η αμαρτία, την οποίαν διέπραξε.»

Λοιπόν αν η δούλα είναι αρραβωνιασμένη, οπότε ήδη μισο-ανήκει σε κάποιον άντρα, μπορείς να τη βιάσεις (άκου το εσύ αφεντικό, που σου τρέχουν τα σάλια όταν δουλεύει μπροστά σου). Και μετά θα σε συγχωρέσει ο Ιαχωβάς, μην ανησυχείς, αλλά πρέπει να του σφάξεις ένα κριάρι. Αν πάλι, η γυναίκα δεν έχει συμφωνηθεί να ανήκει σε κάποιον άντρα μέσω του γάμου, τότε μπορείς να τη βιάσεις και να αφήσεις το κριάρι να ζήσει. Ο Ιαχωβάς δεν θα ασχοληθεί με την πράξη σου, γιατί δεν θα πεινά εκείνη τη μέρα.


         Γράφεις: «Μια θρησκεία που […] εξασφαλίζει […] ακόμα και απελευθέρωση για δούλο που χάνει το μάτι ή το δόντι του από κακομεταχείριση, μπορεί να μην έχει καταργήσει τη δουλεία σε έναν κόσμο όπου παντού βασίλευε η δουλεία, αλλά έθεσε για πρώτη φορά ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τους ανθρώπους αυτούς.»

         Το αν κανένας δεν σκεπτόταν εκείνη την εποχή τα δικαιώματα των δούλων, θα το δούμε μετά. Προς το παρόν ας επισημάνουμε πως είναι σαφές ότι ο θρησκευτικός νόμος δεν προστατεύει το δούλο από άγριο ξυλοδαρμό. Ο δούλος δεν μπορούσε να πάει στις αρχές και να πει ότι το αφεντικό τον έδειρε, και ήταν θαυμάσια εφικτό να ξυλοφορτωθεί άγρια χωρίς να του σπάσουν δόντια ή να τυφλωθεί. Σε περίπτωση που ο αφέντης, μες στη μανία του, τύφλωνε το δούλο ή του έσπαγε δόντια, τότε έπρεπε να τον ελευθερώσει. Αλλά, για να παίξω τώρα λίγο και να επιχειρηματολογήσω όπως εσύ, εφόσον η Βίβλος δεν τεκμηριώνει πως οποιοσδήποτε δούλος ελευθερώθηκε γιατί του έσπασε δόντι, δεν μπορούμε κι εμείς να το ισχυριστούμε. Και, κατά δεύτερον, η Παλαιά Διαθήκη δεν λέει πως μια τέτοια πράξη θα ήταν αμαρτωλή, ούτε επιτάσσει στον αφέντη να σφάξει κάποιο κριάρι για εξιλέωση της αμαρτίας (όπως στην περίπτωση που ο αφέντης βιάσει τη δούλα του που ήδη μισο-ανήκει με αρραβώνα σε άλλον άντρα). Λοιπόν ο αφέντης μπορεί θαυμάσια να ξυλοφορτώσει το δούλο χωρίς να τον χτυπά στα μάτια και τον τυφλώσει ή στο στόμα και του σπάσει τα δόντια. Ε, κι αν ξεφύγει και λίγο το πράγμα και συμβεί έτσι, πάλι δεν θα τιμωρηθεί. Απλά θα τον διώξει. Άλλωστε, πώς μπορεί να του δουλέψει ένας τυφλός δούλος; Ή ένας δούλος που το στόμα του πυορροεί από σπασμένα δόντια και πονά και δεν μπορεί να φάει; Το αφεντικό θα μπορούσε ήδη να έχει πολλούς δούλους, ή να προμηθευτεί άλλο δούλο δωρεάν υποδουλώνοντας αλλοεθνείς στους αναρίθμητους επιθετικούς πολέμους στους οποίους ο Ιαχωβάς καθοδηγεί τους Εβραίους και από όπου τους ορίζει να παίρνουν δούλους για την απόλαυσή τους, επειδή τους "ανήκουν". Θα μπορούσε επίσης να αγοράσει κάποιον δούλο. Πόσο κοστίζει αυτό; Στο Γένεση 37:28 ο Ιωσήφ πουλιέται για 20 αργύρια. Είναι αυτό ακριβό; Στο έργο "Αρχαίο Ισραήλ – η Ζωή του και οι Οδηγίες του" (πώληση Παπασωτηρίου, Ελευθερουδάκης) ο Roland De Vaux λέει πως η τιμή αυτή ήταν το κόστος ενός βοδιού. Στο Έξοδος 21:32 η τιμή του σκλάβου είναι "30 σίκλοι ασήμι". Ένας σίκλος ασήμι "με σημερινές τιμές" υπολογίζεται στα 2,20 δολάρια, άρα "με σημερινές τιμές" 30 σίκλοι είναι 60 δολάρια=53 ευρώ.


         Φαντάζεσαι έναν τυφλό άνθρωπο που γυρνά εδώ κι εκεί ψάχνοντας τρόπο να συντηρηθεί, κάτω απ' τον καυτό ήλιο του Ισραήλ; Μία τέτοια προοπτική σαφώς ήταν εφιαλτική για τους δούλους και τους εμπόδιζε πολύ πιο πολύ να δείξουν ανυπακοή προς τον αφέντη, όποιες κι αν ήταν οι απαιτήσεις του, προκειμένου να μην τον θυμώσουν, από όσο εμπόδιζε η διάταξη αυτή τον αφέντη να μην τους ξυλοφορτώσει. Αυτός, ιδιαίτερα αν δεν χρειαζόταν πολύ (ή καθόλου πλέον) τον συγκεκριμένο δούλο, δεν είχε σχεδόν τίποτα (ή τίποτα) να χάσει. Αυτοί είχαν τα πάντα, κινδύνευε η ζωή τους. Γιατί ένα άγριο ξυλοφόρτωμα μπορούσε να οδηγήσει σε σοβαρές βλάβες αλλού στο σώμα (αντί στα μάτια και στα δόντια), ή βλάβη στα μάτια και στα δόντια (που μετά θα πυορροούσαν), ή και σε θάνατο. Κι αν ο δούλος δεν πέθαινε αμέσως, αλλά έμενε ζωντανός για ένα εικοσιτετράωρο (και ποιος άραγε θα κατέδιδε τον αφέντη για το τι γινόταν μες στο ίδιο του το σπίτι και με την "ιδιοκτησία" του για το επόμενο εικοσιτετράωρο;), πάλι ο αφέντης θα 'ταν τελείως αγνός και καθαρός μπροστά στον Ιαχωβά:

         «Εάν κανείς κτυπήση με ράβδον τον δούλον του ή την δούλην του και αποθάνη κατά την ώραν που δέρεται, θα τιμωρηθή ο κύριος ούτος, διότι είναι ένοχος. Εάν όμως ο δούλος ούτος ζήση μίαν η δύο ημέρας, δεν θα τιμωρηθή ο κύριος ούτος, διότι ο δούλος θεωρείται ότι είναι χρήμα του, ιδιοκτησία του.»
         (Έξοδος 21:20-21)

         Γράφεις πως στο παρακάτω εδάφιο η εβραϊκή θρησκεία «θεσπίζει προστασία για τον δούλο που θα καταφύγει σε ξένο σπίτι λόγω κακομεταχείρισης».

         «Δεν θα παραδώσεις δούλον στο αφεντικό του, δούλον που κατέφυγε από το αφεντικό του σε σένα• θα συγκατοικεί μαζί σου, ανάμεσά σου, σε όποιον τόπο διαλέξει, σε μία από τις πύλες σου, όπου του αρέσει• δεν θα τον καταδυναστεύσεις.»
         Δευτερονόμιο 23:15-16

         Μέχρι στιγμής έχω προσεγγίσει το εδάφιο αυτό με βάση την κοινή λογική: ότι δηλαδή, αν σημαίνει αυτό που ισχυρίστηκες, θα αναιρούσε όλα τα άλλα εδάφια για τη δουλεία και μαζί και τον ίδιο τον θεσμό της δουλείας.
         Όμως αυτό δεν επαρκεί. Χρειάζεται να ανακαλυφτεί το ίδιο το νόημα του συγκεκριμένου εδαφίου.
         Γι' αυτό, ας ανατρέξω και πάλι στις πηγές:

         Λέει ο ραβίνος Shmuly Yanklowitz, συγγραφέας εννέα βιβλίων για την ιουδαϊκή ηθική και, σύμφωνα με το Newsweek "ένας από τους 50 κορυφαίους ραβίνους στην Αμερική":
         «Όπως μαθαίνουμε στο Τορά, αν ένας σκλάβος από μια άλλη πόλη δραπετεύσει, το Τορά απαγορεύει την επιστροφή (παράδοση) του φυγάδα στον αφέντη του (Δευτερονόμιο 23:16). Το Ταλμούδ εξηγεί ότι το Τορά αναφέρεται ειδικά στην περίπτωση δραπέτη σκλάβου από άλλη χώρα που καταφεύγει στο κράτος του Ισραήλ.»
         Φυγάδες Σκλάβοι στο Τορά και Σήμερα, Ιουδαϊκό Περιοδικό, 21. 9. 2016

         Ομοίως, στο σύγγραμμα "Αρχαίο Ισραήλ – η Ζωή του και οι Οδηγίες του" (πώληση Παπασωτηρίου, Ελευθερουδάκης) ο Roland De Vaux λέει:

         «Φυγάδες σκλάβοι: Σαν κανόνα, ο μόνος τρόπος που είχε ένας σκλάβος για να γλυτώσει από την σκληρότητα του αφέντη του ήταν να δραπετεύσει, κι ακόμα κι αν λάμβανε καλή μεταχείριση μπορεί να είχε τον πειρασμό να φύγει, ακόμα κι αν μονάχα για να απολαύσει την ελευθερία στην οποία ο καθένας έχει δικαίωμα. Ο Νάβαλ ήταν ένας άνθρωπος πλούτου και ιδιοτέλειας και θα πρέπει να ήξερε κάτι για αυτό: "Υπάρχουν στις μέρες μας υπερβολικά πολλοί σκλάβοι που δραπετεύουν από τους αφέντες τους" λέει στους αγγελιαφόρους του Δαβίδ (Α΄ Σαμουήλ Κεφ. 25:10) Δύο από τους σκλάβους του Σιμέι δραπέτευσαν στην Γκαθ (Α΄ Βασιλέων 2:39). Συνέβαινε το ίδιο παντού. [...]
         Για να αντιμετωπίσουν το θέμα των σκλάβων που ζητούσαν καταφύγιο στο εξωτερικό, μερικές διακρατικές Συμφωνίες παρείχαν όρους απέλασης. Με αυτό τον τρόπο ο Σιμέι μπόρεσε να ξαναπάρει τους δύο σκλάβους του που δραπέτευσαν στον βασιλιά της Γκαθ (Α΄ Βασιλέων 2:40, πρβ. επίσης Α΄ Σαμουήλ Κεφ. 30:15)»

         Διαβάζοντας το εδάφιο για τον Σιμέι, δεν βλέπουμε να γίνεται καμιά επίκριση για το ότι πήγε και πήρε πίσω τους φυγάδες σκλάβους του. Άλλωστε, ήταν η διακρατική συμφωνία μεταξύ του Ισραήλ και του Γκαθ που του επέτρεψε να το κάνει.

         Συνεχίζει ο Roland De Vaux:

         «Ο Ισραηλινός νόμος περιέχει μόνο ένα άρθρο για τους φυγάδες σκλάβους. Το Δευτερονόμιο 23:16-17 απαγορεύει σε όλους να παραδώσουν έναν σκλάβο που έχει δραπετεύσει από τον αφέντη του και ζητήσει καταφύγιο· πρέπει να καλωσοριστεί και να λάβει καλή μεταχείριση, στην πόλη που έχει επιλέξει. Δεν υπάρχει τίποτα αντίστοιχο αυτής της πρόβλεψης στους αρχαίους νόμους και είναι δύσκολο να ερμηνευτεί. Δεν φαίνεται να αφορά έναν Ισραηλίτη σκλάβο που εγκαταλείπει έναν Ισραηλίτη αφέντη, επειδή, κατά φυσικό τρόπο, θα ξαναγύριζε στην οικογένεια ή στο σόι του. Για τον ίδιο λόγο δεν αφορά έναν Ισραηλίτη σκλάβο που δραπετεύει από έναν ξένο αφέντη. Φαίνεται λοιπόν ότι αυτός ο νόμος αναφέρεται σε έναν ξένο που έρχεται από το εξωτερικό και μπαίνει στο Ισραήλ ως ger ή toshab (αμφότερα σημαίνουν παρεπίδημος, δηλ. αυτός που διαμένει σε ξένη χώρα προσωρινά). Η απέλασή του θα απορρίπτονταν και όλοι οι Άγιοι Τόποι θα θεωρούνταν καταφύγιό του, στο πνεύμα του εδαφίου Ησαΐας Κεφ. 16:3-4.»

         Γράφει η Γουκιπίντια:

         «Το Τορά απαγορεύει την επιστροφή φυγάδων σκλάβων που δραπετεύουν από την ξένη χώρα τους και τη δουλεία τους και φθάνουν στη Γη του Ισραήλ.»

         Γιατί δεν επέστρεφε το Ισραήλ τους ξένους σκλάβους; Πρόκειται για καλοσύνη, ή υπάρχει κάποιο λιγότερο υγιές υπόβαθρο εν δράσει;

         Στο συλλογικό σύγγραμμα Θρησκεία και η Προπολεμική Συζήτηση για τη Δουλεία η Laura L. Mitchell μιλά για τη στάση που είχαν οι χριστιανοί θεολόγοι της εποχής πριν τον Εμφύλιο στο θέμα της επιστροφής στους αφέντες τους (όπως όρισε, σε συμφωνία με τους παλιούς νόμους αλλά ακόμα πιο σφοδρά, ο νόμος του 1850) των φυγάδων δούλων από τον αμερικανικό Νότο που είχαν καταφύγει στο Βορρά. Στο πιο κάτω απόσπασμα μιλά για τις θέσεις ενός επιφανούς χριστιανού θεολόγου, του Στιούαρτ.

         «[Σύμφωνα με τον Στιούαρτ] αυτό που έκανε το Ισραήλ ιδιαίτερο ως έθνος, και αυτό που το έκανε καταφύγιο για τον φυγάδα σκλάβο, ήταν η ιδιαίτερη πνευματική σχέση με τον Θεό του Ισραήλ. Οι σκλάβοι που έρχονταν από τις ξένες, ειδωλολατρικές περιοχές του κόσμου έπρεπε να λάβουν ένα θερμό καλωσόρισμα, επειδή δραπέτευαν από το ειδωλολατρικό σκότος στο εβραϊκό φως. Το Ισραήλ ήταν υποχρεωμένο να αποδεχθεί αυτούς τους πρόσφυγες, διότι αρνούμενο αυτούς διακινδύνευε ανθρώπινες ψυχές. Όπως έχει δείξει ο Στιούαρτ, ο βιβλικός Μωυσής επέτρεπε στους σκλάβους ειδωλολατρών να παραμείνουν στο Ισραήλ επειδή "μόνο ανάμεσα στους Εβραίους μπορούσε ο φυγάς σκλάβος να έρθει στη γνώση και τη λατρεία του ενός αληθινού και ζώντος θεού.»

         Επομένως το θέμα είναι προσηλυτιστικό. Δίνουμε στους ειδωλολάτρες άσυλο με αντάλλαγμα τον προσηλυτισμό στον Θεό μας.
         Εμείς οι ίδιοι δεν χάνουμε τον δούλο, που αποτελεί περιουσία. Οι ειδωλολάτρες χάνουν τον δικό τους, όταν εμείς του δώσουμε άσυλο. Παραμένοντας στο Ισραήλ, έτσι κι αλλιώς πιθανά θα καταλήξει δικός μας δούλος, διότι ποιες επαγγελματικές ευκαιρίες θα έχει ένας ξένος, άστεγος και άφραγκος πρόσφυγας δούλος μέσα στο Ισραήλ;

         Αλλά όσον αφορά τους δικούς μας σκλάβους, αυτούς δεν τους απελευθερώνουμε· παραμένουν δική μας περιουσία. Συνεχίζει το ίδιο κείμενο:

         «Εκείνοι που δραπέτευαν από Εβραίους αφέντες, ήδη απολάμβαναν πνευματικό καταφύγιο, άρα δεν είχαν λόγο να δραπετεύσουν, λοιπόν έπρεπε να επιστραφούν στους αφέντες τους, όπως όριζαν οι σχετικοί νόμοι ιδιοκτησίας.»

         Και για τον ίδιο ακριβώς βιβλικό λόγο, συνεχίζει το κείμενο, έπρεπε να επιστραφούν στους αφέντες τους και οι νέγροι δούλοι που είχαν δραπετεύσει από τις Νότιες πολιτείες των ΗΠΑ πριν τον Αμερικανικό Εμφύλιο – επειδή δεν υπάρχει λόγος να δραπετεύσεις από αφέντη που είναι πιστός του Ιαχωβά:

         «Τα συνεπαγόμενα για τις ΗΠΑ ήταν προφανή. Οι ΗΠΑ, όπως το Ισραήλ, ήταν μία και μόνο κοινότητα που αποτελείτο από πολλά μέρη τα οποία απολάμβαναν όλα μια ιδιαίτερη σχέση με τον Εβραϊκό Θεό. Οι αφέντες τους στο Νότο ήταν θρησκευτικοί και πολιτικοί συγγενείς [με τους Βορείους], όπως ήταν [οι Εβραίοι] μεταξύ τους στην αρχαία φυλή του Ισραήλ, και όχι αλλοδαποί ειδωλολάτρες. "Τον φυγάδα από τον Νότο", ισχυριζόταν ο Στιούαρτ "δεν τον επιστρέφουμε σε ένα ειδωλολατρικό έθνος ή φυλή, αλλά υπάρχουν πολλοί χριστιανοί αφέντες εκεί και πολλοί επίσης που αντιμετωπίζουν τους σκλάβους ως αθάνατες ψυχές." Οι σκλάβοι που δραπέτευαν από φυλή σε φυλή στο αρχαίο Ισραήλ ή από πολιτεία σε πολιτεία στις ΗΠΑ ζητούσαν καταφύγιο ενώ βρίσκονταν ήδη μέσα στην κοινότητα των επιλεγμένων από τον Θεό ανθρώπων. Όπως στο αρχαίο Ισραήλ, λοιπόν, οι φυγάδες σκλάβοι στις ΗΠΑ έπρεπε να επιστραφούν στους αφέντες τους σύμφωνα με τους ισχύοντες νόμους ιδιοκτησίας.
         Το θρησκευτικό και εθνικό στάτους του αφέντη ήταν κεντρικό στην ερμηνεία και εφαρμογή του Δευτερονομίου 23 από τον Στιούαρτ. Αν ο αφέντης ήταν παγανιστής ξένος, ο σκλάβος έπρεπε να καλωσοριστεί, αλλά αν ο αφέντης απολάμβανε το φως της θρησκευτικής αλήθειας, ο φυγάς θα έπρεπε να επιστραφεί σε αυτόν. Η θρησκευτική και πολιτική ταυτότητα του αφέντη αποφάσιζε τη μοίρα των φυγάδων στο Ισραήλ, και, κατά συνεπαγωγή, τη μοίρα τους στον [αμερικανικό] Βορρά. […]

         Από τη στιγμή που το νομοσχέδιο για τον φυγά σκλάβο εισήχθη στο Κογκρέσο, οι κληρικοί κάθε δόγματος σε όλο τον Βορρά έκαναν κηρύγματα για το καθήκον του χριστιανού πολίτη προς τους φυγάδες σκλάβους και προς τους Νότιους αφέντες τους. Αφότου το νομοσχέδιο έγινε νόμος το Σεπτέμβριο του 1850, ο αριθμός των εκδομένων κηρυγμάτων σχετικά με το νόμο αυξήθηκε, κορυφώνοντας το Δεκέμβριο 1850. Η πλειοψηφία αυτών των κηρυγμάτων παρωθούσε στην υπακοή προς τον νόμο [δηλαδή να επιστρέφονται οι σκλάβοι] ενώ παράλληλα απαριθμούσε τα συνοδευτικά κακά της δουλείας με ένα τρόπο που αντηχούσε το Η Δουλεία Όπως Είναι του Theodore Dwight Weld. Το μήνυμα από τους άμβωνες του Βορρά, από σχεδόν κάθε χριστιανικό δόγμα, ήταν πως, αν και η δουλεία ήταν λάθος, η επιστροφή μερικών φυγάδων ήταν αποδεκτή, απαραίτητη και ακόμα και ενάρετη.

         Οι ιερωμένοι που υποστήριζαν την επιστροφή του σκλάβου στον αφέντη του, βάσιζαν την έκκλησή τους σε διάφορα βιβλικά κείμενα και έτσι παρείχαν βιβλική δικαιολόγηση για να παραβλεφτεί το τι θα συνέβαινε στους φυγάδες. Παρουσίαζαν την Βίβλο ως τον κεντρικό παράγοντα που αποφάσιζε τα καθήκοντα του χριστιανού και έκαναν κηρύγματα γεμάτα με βιβλικές αναφορές, αναλογίες, παραινέσεις και εντολές. Χρησιμοποιούσαν δεκάδες σχετικές αναφορές, ιδιαίτερα αναφορές στην Δουλεία, από την Παλαιά Διαθήκη, και οδηγίες προς τους δούλους να υπακούν στους κυρίους τους, από την Καινή Διαθήκη. Οι ιερωμένοι υπέρ της επιστροφής των σκλάβων έδιναν ιδιαίτερη προσοχή στο 13ο κεφάλαιο της Προς Ρωμαίους Επιστολής του Παύλου, στην οποία έδινε στους χριστιανούς την εντολή να υπακούν στην κοσμική εξουσία, στη βάση ότι αυτή είχε δοθεί από τον Θεό. Επίσης στρέφονταν προς καθοδήγηση σε βιβλικά μοντέλα της επιστροφής των δούλων, χρησιμοποιώντας εδάφια από το Δευτερονόμιο, την Προς Φιλήμονα επιστολή του Παύλου, και τα Ευαγγέλια.
         Οι θέσεις του Στιούαρτ έλαβαν μεγάλη προσοχή, ίσως διότι ήταν ο πιο διάσημος μεταξύ των ιερωμένων της εποχής του που δημοσίευσαν στο θέμα της διαμάχης για την επιστροφή των δούλων. [Το κείμενο μιλά επί μακρόν για το πόσο φημισμένος θεολόγος ήταν, λόγου χάρη αναφέροντας ότι είχε δημοσιεύσει δεκάδες βιβλία και άρθρα πάνω στις γλώσσες, την ιστορία και την ερμηνεία της Βίβλου και ότι είχε εκπαιδεύσει περισσότερους από τριακόσιους ιερωμένους, πολλοί από τους οποίους μπήκαν στο επάγγελμα ως μεταφραστές της; Βίβλου.] […] Ο Στιούαρτ έριξε την πρώτη βολή σε αυτό που μετατράπηκε σε μάχη που δόθηκε από τον άμβωνα σχετικά με την οπτική της Βίβλου στο θέμα των φυγάδων σκλάβων – μια μάχη που δινόταν για να κερδηθούν οι καρδιές και ο νους των χριστιανών πολιτών του Βορρά. […]
         Ο Στιούαρτ βάσισε την ανάλυσή του σε δύο παραδοχές. Πρώτον, όπως οι περισσότεροι από τους συγχρόνους του, ο Στιούαρτ πίστευε ότι η Βίβλος ήταν η απώτατη αυθεντία για τους χριστιανούς πολίτες. […] Δεύτερον, όπως πολλοί κληρικοί και λαϊκοί σύγχρονοί του, ο Στιούαρτ πίστευε ότι η δουλεία δεν μπορούσε από μόνη της να θεωρηθεί κάτι κακό, εφόσον υφίσταται στην Παλαιά και Καινή Διαθήκη και εφόσον ο Χριστός και οι Απόστολοι ποτέ δεν εξέφρασαν ρητές καταδίκες της. Αυτό δεν σημαίνει ότι ήταν ένας προτιμητέος τρόπος ανθρώπινων σχέσεων, ούτε ότι ήταν τελείως αποδεκτή. Ήταν γνωστό, αναγνώρισε ο Στιούαρτ, ότι η σκλαβιά δημιουργεί διάφορα κακά, τόσο για τον αφέντη όσο και για τον σκλάβο. Αλλά ισχυριζόταν ότι η φαυλότητα και ενοχή της δουλείας πήγαζε στον τρόπο που οι αφέντες φέρονταν στους δούλους τους και στις επιδράσεις της δουλείας, όχι στον ίδιο τον θεσμό της δουλείας.
         Δουλεύοντας εντός αυτών των παραδοχών, ο Στιούαρτ αναγνώρισε στη Βίβλο δύο μοντέλα επιστροφής σκλάβων στους αφέντες τους και τα εφάρμοσε στην περίπτωση των ΗΠΑ με μια ενδελέχεια που ταίριαζε στη φήμη του ως εξαίρετου λογίου. Το πρώτο μοντέλο πήγαζε από το Δευτερονόμιο 23:15-16:

         "Δεν θα παραδώσεις δούλον στο αφεντικό του, δούλον που κατέφυγε από το αφεντικό του σε σένα• θα συγκατοικεί μαζί σου, ανάμεσά σου, σε όποιον τόπο διαλέξει, σε μία από τις πύλες σου, όπου του αρέσει• δεν θα τον καταδυναστεύσεις."

         Εστιάζοντας την ανάλυσή του στη λέξη "σένα", ο Στιούαρτ υποστήριξε ότι η λέξη εννοούσε ολόκληρο το έθνος του Ισραήλ και όχι ένα μεμονωμένο Ισραηλίτη. Εφόσον η αντωνυμία αναφερόταν στη συλλογική οντότητα του Ισραήλ, ο εν λόγω δούλος ήταν μετανάστης από ξένο έθνος και ιδιοκτησία παγανιστή αφέντη και –εξ ορισμού– όχι δούλος τον οποίο κατείχε Εβραίος συμπατριώτης του και διέφευγε, εντός του Ισραήλ, από μια φυλή σε άλλη. Ο Στιούαρτ συμπέρανε ότι το εδάφιο παρείχε σαφή υποστήριξη στο νομοσχέδιο για την παράδοση των σκλάβων, που συζητείτο τότε στο Κογκρέσο [εφόσον Βόρειοι και Νότιοι των ΗΠΑ μοιράζονταν τον ίδιο ιουδαϊκό θεό που μοιράζονταν οι Εβραίοι, στους οποίους ήταν δεκτή η δραπέτευση μόνο του σκλάβου παγανιστή αφέντη, μια που δεν υπήρχε λόγος να αποδράσει σκλάβος από Εβραίο πιστό του Ιαχωβά.] […]
         Καθ' όλη την προπολεμική περίοδο [προ του Εμφυλίου], πολυάριθμοι λόγιοι της Βίβλου επιβεβαίωσαν την ερμηνεία αυτή του Δευτερονομίου 23. Έτσι, το εδάφιο υπηρέτησε ως καλά εδραιωμένο βιβλικό τεκμήριο που υποστήριζε την παράδοση των σκλάβων στους αφέντες τους.»
         Θρησκεία και η Προπολεμική Συζήτηση για τη Δουλεία, έκδοση Πανεπιστημίου Γεωργίας (πώληση Παπασωτηρίου, Ελευθερουδάκης)

         Με ίδιο ακριβώς τρόπο ερμηνεύεται το εν λόγω εδάφιο από τον γνωστό Ραβίνο Δρ M.J. Raphall, Ίδρυμα Αμερικανοεβραϊκής Ιστορίας, Νέα Υόρκη 1861.

         «Υπήρχαν, ωστόσο, σκλάβοι μεταξύ των Εβραίων, των οποίων η γενική κατάσταση ήταν ανάλογη με αυτήν των σκλάβων του [σύγχρονου αμερικανικού] Νότου. Αυτοί ήταν ο παγανιστής σκλάβος, ο οποίος θα αγοραζόταν
"από τα έθνη που είναι γύρω σας, απ’ αυτά θα αγοράζεις δούλον και δούλη. Κι ακόμα, από τους γιους των ξένων, που παροικούν μεταξύ σας, απ’ αυτούς θα αγοράζετε, και από τις συγγένειές τους, που βρίσκονται μεταξύ σας, όσοι γεννήθηκαν στη γη σας• και θα είναι σε σας για ιδιοκτησία. Και θα τους έχετε κληρονομιά για τα παιδιά σας, ύστερα από σας, για να τους κληρονομήσουν ως ιδιοκτησία• δούλοι σας θα είναι παντοτινά• όμως, επάνω στους αδελφούς σας, τους γιους Ισραήλ, δεν θα εξουσιάζετε, ο ένας επάνω στον άλλον, με αυστηρότητα." (Λευιτικό 25:44-46)
         Επί των παγανιστών αυτών σκλάβων, η ιδιοκτησία του ιδιοκτήτη ήταν απόλυτη· μπορούσε να τους βάλει σε βαριά εργασία, στα απώτατα όρια της σωματικής τους αντοχής· μπορούσε να τους επιβάλει οποιαδήποτε τιμωρία εκτός από το να τους σκοτώσει και να τους τραυματίσει. Αν ο παγανιστής του σκλάβος το 'σκαγε από το σπίτι, ο κάθε Ισραηλίτης ήταν υποχρεωμένος να τον φέρει ή να τον στείλει πίσω, όπως θα έπρεπε να κάνει και με οποιοδήποτε άλλο μέρος της ιδιοκτησίας του γείτονά του που είχε χαθεί ή διαφύγει. (Δευτερονόμιο 22:3)»

         Πώς όμως μπορεί να συμφιλιωθεί αυτός ο ισχυρισμός με το εδάφιο που συζητάμε, το Δευτερονόμιο 23:16-17 ; Το εξηγεί στη συνέχεια:

         «… Σύμφωνα με όλους τους νομομαθείς, αυτό το εδάφιο αναφέρεται στον παγανιστή σκλάβο που, από οποιαδήποτε ξένη χώρα, αποδρά από τον αφέντη του, ακόμα κι αν αυτός ο αφέντης είναι Εβραίος, ενώ βρίσκονται έξω από τη χώρα του Ισραήλ. Ένας τέτοιος σκλάβος –τέτοιος και μόνο– δικαιούται να βρει μόνιμο άσυλο σε οποιοδήποτε μέρος της χώρας επιλέξει. Αυτή η ερμηνεία υποστηρίζεται πλήρως από τα λόγια που χρησιμοποιούνται στο εδάφιο. Η αντωνυμία "σένα" (thou) δεν χρησιμοποιείται εδώ όπως στις Δέκα Εντολές. Εκεί εννοεί κάθε ψυχή στο Ισραήλ ατομικά· καθότι ο καθένας έχει τη δυνατότητα και είναι γι' αυτό λοιπόν υποχρεωμένος να υπακούσει στις εντολές. Αλλά καθώς η ασφάλεια και η προστασία που χρειάζεται να δοθεί στους δραπέτες σκλάβους είναι πέραν της δύναμης οποιουδήποτε ατόμου, και απαιτούν τη συγκατάθεση και συνεργασία ολόκληρης της κοινότητας, η αντωνυμία "σένα" εδώ σημαίνει ολόκληρο το λαό, και όχι ένα μέρος του λαού που θα αντιτίθεται σε οποιοδήποτε άλλο μέρος του λαού [εννοώντας τις δύο φυλές από όπου ο σκλάβος δραπέτευσε και κατέφυγε]. Και καθώς η έκφραση παραμένει ίδια σε ολόκληρη την υπόλοιπη εντολή,
         "θα συγκατοικεί μαζί σου, ανάμεσά σου, σε όποιον τόπο διαλέξει, σε μία από τις πύλες σου, όπου του αρέσει•",

         δείχνεται καθαρά ότι ολόκληρη η περιοχή [του Ισραήλ] ήταν ανοιχτή σε αυτόν, και ήταν ολόκληρος ο λαός που θα τον προστάτευε, το οποίο δεν θα μπορούσε να συμβεί αν επρόκειτο για έναν σκλάβο που αποδρούσε από μια φυλή σε άλλη [εντός του Ισραήλ]. Αν η εντολή είχε εννοηθεί με οποιοδήποτε άλλο τρόπο εκτός από τον αυστηρά κυριολεκτικό, θα είχε προκαλέσει μεγάλη σύγχυση, εφόσον θα ακύρωνε δύο άλλες εντολές του Νόμου του Θεού· αυτήν που μας καθοδηγεί να κληροδοτούμε στους απογόνους μας τους σκλάβους ως παντοτινή ιδιοκτησία, και αυτήν που επιτάσσει την ιδιοκτησία που έχει χαθεί ή παραστρατήσει να επιστρέφεται στον ιδιοκτήτη. Οποιαδήποτε άλλη ερμηνεία θα είχε επιπλέον επιφέρει αντιδικία και σύγκρουση μεταξύ των φυλών, διότι οι άνθρωποι ήταν τόσο επίμονα προσκολλημένοι στα δικαιώματα ιδιοκτησίας τους εκείνο τον καιρό όσο είναι και σήμερα. Αλλά ποτέ δεν πρόταξε κανείς μια άλλη γνώμη επί αυτού· ο [βιβλικός] σκλάβος που το έσκασε [τότε] από τη Δαν στη Βηρ-σαβεέ χρειάστηκε να παραδοθεί, ακριβώς όπως και ο σκλάβος που το σκάει [σήμερα] από τη Νότια Καρολίνα χρειάζεται να παραδοθεί από την πολιτεία της Μασαχουσέτης· ενώ ο δραπέτης από την Εδώμ ή από τη Συρία έβρισκε [τότε] άσυλο στη γη του Ισραήλ, όπως ο δραπέτης σκλάβος από την Κούβα ή τη Βραζιλία βρίσκει [σήμερα] άσυλο στη Νέα Υόρκη. Γι' αυτό και ο [βιβλικός] Σιμέι διεκδίκησε και ξαναπήρε τους δραπέτες σκλάβους του από τον Αγχούς, βασιλιά της Γαθ, που εκείνο τον καιρό ήταν υποτελής στο Ισραήλ (Βασιλέων 2:39,40). Και ο Παύλος της Ταρσού [στην Καινή Διαθήκη] παρέδωσε τον δραπέτη σκλάβο, τον Ονήσιμο, πίσω στον ιδιοκτήτη του τον Φιλήμονα.»

         Απαντώντας στους ιδεολογικούς του αντιπάλους, στους υπέρμαχους της κατάργησης της δουλείας στις ΗΠΑ, ο ίδιος συγγραφέας, ο ραβίνος Δρ M.J. Raphall, λέει:

         «Φαίνεται, ωστόσο, ότι το κοινό πιστεύει, όπως εγώ, ότι "τα γεγονότα είναι γεγονότα": Καθόσον δεν μας δίνεται το Ένα Μεγάλο Γεγονός – ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ ΠΟΥ ΑΜΕΣΑ Ή ΕΜΕΣΑ ΑΠΟΚΗΡΥΣΣΕΙ ΤΗ ΔΟΥΛΕ'ΙΑ ΩΣ ΑΜΑΡΤΗΜΑ–, καθόσον αυτό δεν έχει συμβεί, οι δηλώσεις μου παραμένουν αναντίρρητες. Εφόσον τέτοιο εδάφιο δεν έχει παρατεθεί –και αυτό δεν μπορεί ποτέ να συμβεί, ΕΦΟΣΟΝ ΔΕΝ ΥΦΙΣΤΑΤΑΙ–, όλες οι φλογερές επιθέσεις και δημηγορίες εναντίον μου δεν είναι παρά καπνός και αντάρα.
         Είναι αλήθεια ότι έχει επιχειρηθεί να βρεθεί ένα τέτοιο εδάφιο· και ότι το Ματθαίος 7:12, "Όλα όσα θέλετε να κάνουν σε σας οι άνθρωποι, έτσι κι εσείς να κάνετε σ’ αυτούς", έχει παρατεθεί. Θα μπορούσα να απαντήσω ότι αυτή η σπουδαία εντολή, η πρακτική ανάπτυξη της εντολής "Αγάπα τον γείτονά σου όπως τον εαυτό σου", όχι μόνο ήταν γνωστή στους αρχαίους Εβραίους και ακόμα και στους παγανιστές Έλληνες, τετρακόσια ολόκληρα χρόνια πριν από την Επί του Όρους Ομιλία, αλλά ομοίως σε όλα τα χριστιανικά έθνη για πάνω από 1800 χρόνια μετά από αυτό το κήρυγμα· αλλά ότι ούτε οι αρχαίοι ούτε οι σύγχρονοι τη συνέδεσαν ποτέ με το θέμα της δουλείας μέχρι πριν από λίγα χρόνια.»


         Όπως λέει ο Bob Seidensticker σε άρθρο του στο περιοδικό Patheos με τίτλο: "Ναι, η δουλεία στη Βίβλο ήταν η ίδια όπως η δουλεία στις ΗΠΑ":

         «Αν ο Θεός επιθυμούσε να σταματήσει η δουλεία, μπορούσε να σταματήσει τη δουλεία. Αν όχι αυτό, έστω να ξεκαθαρίσει στη Βίβλο ότι διαφωνεί και ότι πρέπει να τη σταματήσουμε. Αν όχι αυτό, έστω ο γήινος αντιπρόσωπός του στο πρόσωπο του Ιησού να ξεκαθαρίσει ότι διαφωνεί. Αν όχι αυτό, έστω ένας από τους Αποστόλους να ξεκαθαρίσει ότι διαφωνεί, έτσι ώστε να υπάρχει έστω και μία δήλωση στη Βίβλο ενάντια στη δουλεία.»


         «Τα θρησκευτικά κείμενα του ιουδαϊσμού περιέχουν πολυάριθμους νόμους που αφορούν την ιδιοκτησία και μεταχείριση σκλάβων. […] Οι αρχικοί ισραηλινοί νόμοι για τη δουλεία που βρίσκονται στην Εβραϊκή Βίβλο (Παλαιά Διαθήκη) έχουν κάποια ομοιότητα με τους Νόμους του Χαμουραμπί (18ος αιώνας π.Χ.). [..] Στη σύγχρονη εποχή, όταν το κίνημα της κατάργησης της δουλείας επιχείρησε να την κάνει παράνομη, υποστηρικτές της δουλείας χρησιμοποίησαν τους νόμους για να δικαιώσουν τη δουλεία θεολογικά.»
          Ιουδαϊκές οπτικές της σκλαβιάς, Wikipedia

         «Η κύρια δικαιολόγηση, από τη χριστιανική Εκκλησία, της έννοιας της δουλείας, βασίζεται στο εδάφιο Γένεση 9:25-27. […] Έτσι η δουλεία νομιμοποιήθηκε από τη θρησκεία. […] Οι αμερικανοί δουλοκτήτες, σχεδόν όλοι από τους οποίους ήσαν χριστιανοί, αισθάνονταν ότι εφάρμοζαν το σχέδιο του Θεού αγοράζοντας και πουλώντας σκλάβους.»
         Η Χρήση της Βίβλου στην Δικαίωση της Δουλείας, Σύμβουλοι του Οντάριο για τη Θρησκευτική Ανοχή


         «Γύρω στο 340 μ.Χ.: Οι Μανιχαίοι παρότρυναν τους σκλάβους της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας να πάρουν τα ηνία του πεπρωμένου τους και να απελευθερωθούν. (Ο Μανιχαϊσμός ήταν μια διαδεδομένη χριστιανική αίρεση βασισμένη στις διδασκαλίες του Πέρση φιλοσόφου του 3ου αιώνα, του Μάνη.) Σε απάντηση, η Σύνοδος της Γάγγρας εξέδωσε ένα ψήφισμα που υποστήριζε τη δουλεία:
         "Αν οποιοσδήποτε, με το πρόσχημα της θρησκείας, διδάξει τον σκλάβο ενός άλλου ανθρώπου να περιφρονήσει τον αφέντη του και να αποσυρθεί από την υπηρεσία του, και να μην τον υπηρετήσει με καλή θέληση και με κάθε σεβασμό, ας είναι αναθεματισμένος."
         Αυτό το ψήφισμα έγινε μέρος του Κανόνα της Καθολικής Εκκλησίας σχετικά με τη δουλεία και παρατίθετο ως έγκυρη πηγή μέχρι τα μέσα του 18ου αιώνα. » (Σύμβουλοι του Οντάριο για τη Θρησκευτική Ανοχή )
         «Αν και η Σύνοδος της Γάγγρας ήταν απλά μια τοπική σύνοδος, οι αποφάσεις της αργότερα εγκρίθηκαν από τη Σύνοδο της Χαλκηδόνας (4ο Οικουμενικό Συμβούλιο), που ήταν τεράστιας σημασίας στην πρώιμη ιστορία του χριστιανισμού (δες επίσης Οι πρώτες Επτά Οικουμενικές Σύνοδοι). Οι περισσότερες σύγχρονες χριστιανικές ομάδες –προτεσταντική, ρωμαιοκαθολική, ορθόδοξη– δέχονται τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Χαλκηδόνας.» ( Wikepidia)

         από το ελληνικό κείμενο: Η δουλεία στον προχριστιανικό και μεταχριστιανικό κόσμο
         Με την αναγνώριση του Χριστιανισμού ως επισήμου Θρησκείας της Αυτοκρατορίας, μετετέθη οριστικά η απελευθέρωση των δούλων στην… «μετά θάνατον» ζωή, αφού η επίγεια, πραγματική ζωή είναι τάχα μόνον μια… ευκαιρία για δοκιμασία της πίστεως, ενώ δούλους είχαν κανονικά όλοι οι εύποροι χριστιανοί, καθώς και οι επίσκοποι, οι εκκλησιαστικές υπηρεσίες και τα μοναστήρια. Πολλοί δε από τους δούλους προέρχονταν από ελεύθερους ανθρώπους που είχαν καταδικαστεί από τους τύραννους χριστιανούς σε δουλεία ως ένοχοι «ειδωλολατρίας», αφού πρώτα τους είχε κατασχεθεί η περιουσία (βλ. Κανόνα 14 της τοπικής Συνόδου της Ναρβόννης, το έτος 590, καθώς και το «…si ingenua est, careat dignitate persone et cui iusserimus servitura tradatur…» του ισπανικού «Forum Judicum»). Το έτος 675 μάλιστα, στην Ισπανία, η 11η Σύνοδος του Τολέδο εκφράζει την δυσαρέσκειά της για την μεγάλη διαφθορά του μέσου και ανώτερου κλήρου που φαίνεται ότι, με την παντοδυναμία που τους παρέχει το «Forum Judicum», ασυδοτούν κατά των ανυπεράσπιστων απλών ανθρώπων («Κανόνες» 4, 6, 8 και 10), ή συνηθίζουν ν’ ακρωτηριάζουν ή να θανατώνουν τους σκλάβους και τις σκλάβες τους.
         Ενδιαφέρον είναι το ότι η τοπική Σύνοδος της Γάγγρας της Παφλαγονίας, στην οποία πήραν μέρος οι πατέρες της Εκκλησίας Ευσέβιος, Αιλιανός κ.ά., αναθεμάτισε στον 3ο Κανόνα της όλους εκείνους που προέτρεπαν δούλους να μην υπακούουν στα αφεντικά τους και να δραπετεύουν: «εί τις δούλον, προφάσει θεοσεβείας, διδάσκοι καταφρονείν δεσπότου και αναχωρείν της υπηρεσίας και μη μετ’ ευνοίας και πάσης τιμής τώι εαυτού δεσπότηι εξυπηρετείσθαι, ανάθεμα έστω».
         Το 626 η Σύνοδος της Ρεμς κατήργησε το Νόμο του Νέρωνος που αφαιρούσε το δικαίωμα ζωής ή θανάτου επάνω στους δούλους και έδινε δικαίωμα στους τελευταίους να μηνύουν για κακομεταχείριση τους αφέντες τους, ενώ τον 6ο και 7ο αιώνα οι Βησιγότθοι χριστιανοί κάνουν συστηματικά δούλους τους Εθνικούς και τους καταφεύγοντες σε μάντεις, ακόμη και μικρά παιδιά αν δεν καταδώσουν τους γονείς τους, ενώ στο Βυζάντιο παρουσιάζεται ο χαρακτηρισμός «αγιόδουλοι». Πρόκειται για δούλους που καλλιεργούσαν τα τιμάρια της εκκλησίας, π.χ. στην Κέρκυρα, όπου υπάρχει και τοποθεσία «Άγιοι Δούλοι». […]
         Καταλήγοντας, θα λέγαμε ότι το πρωτοφανές έγκλημα των χριστιανών σε αυτό το ζήτημα ήταν η, για πρώτη φορά στην Ιστορία, απόπειρα για θεολογική τεκμηρίωση του θεσμού της δουλείας, από τον Παύλο έως την απίθανη «Βιβλική νομιμοποίηση της δουλοκτησίας» του J.F. Brennan (1851).
         Το έτος 1888 ωστόσο, η Ρωμαιοκαθολική Χριστιανική Εκκλησία, μέγας υποστηρικτής του θεσμού της δουλείας μέσα στους αιώνες, που έβαζε στο Index με τ’ απαγορευμένα βιβλία τα φυλλάδια των ανθρωπιστών και ουτοπιστών σοσιαλιστών κατά της δουλείας, υποχρεώθηκε εν τέλει από το πνεύμα των καιρών να την καταδικάσει, έστω και στα χαρτιά. Η Ορθόδοξη πλευρά της από την άλλη, ευλογούσε συστηματικά την δουλεία, ιδίως στην τσαρική Ρωσία όπου ήταν παντοκράτειρα. Το έτος 1861, υπό την πίεση των δυτικών επαναστατικών ιδεών, που βεβαίως ουδεμία σχέση είχαν με τον Χριστιανισμό, καταργήθηκε ωστόσο και στην Ρωσία η δουλεία, τουλάχιστον στα χαρτιά, και απελευθερώθησαν ούτε 1 ούτε 2 αλλά εν συνόλω 43 εκατομμύρια δούλοι !!!»
         «Η δουλεία στον προχριστιανικό και μεταχριστιανικό κόσμο», Βλάσσης Ρασιάς, γνωστός συγγραφέας και διανοούμενος (βιογραφικό στη Βικιπαίδεια), από ομιλία αναρτημένη στο περιοδικό «Εκατηβόλος», Φιλοσοφικό Αθήναιον



         Μια ιστορική αναδρομή στη θετική στάση της χριστιανορθόδοξης Εκκλησίας προς τη δουλεία μπορεί να βρεθεί στο ελληνικό άρθρο Η Εκκλησία υποστήριξε το θεσμό της δουλείας εδώ.
-------------------------


         Όμως ας κάνω μια υπόθεση. Ας υποθέσω πως το εδάφιο αυτό, Δευτερονόμιο 23:15-16, πράγματι επιτρέπει στους σκλάβους, όπως ισχυρίζεσαι, να εγκαταλείπουν τους αφέντες τους. Εφόσον υπάρχουν πολλά εδάφια που αντιστρατεύονται το ένα αυτό εδάφιο (και εφόσον δεν παρουσιάσεις κάποια εναλλακτική ερμηνεία για αυτά – η οποία, όσο ξέρω, δεν υπάρχει), μένουμε, στην καλύτερη για τον ιουδαϊσμό περίπτωση, με τη δυνατότητα ενός αφέντη να επιλέξει ανάμεσα σε εδάφια με διαφορετικό νόημα: να επιλέξει τη βία ή τη μη βία, είτε πιστεύοντας ότι η βία δικαιολογείται είτε ότι δε δικαιολογείται.
         Μα και οι χριστιανοί που εξολόθρευαν αιρετικούς είχαν, από την ίδια τη Βίβλο, και μια άλλη δυνατότητα: να επιλέξουν την αγάπη που δίδασκε ο Χριστός. Όμως δεν το έκαναν. Και, μην κάνοντάς το, ήταν θεολογικά δικαιολογημένοι, εφόσον η πράξη τους δικαιώνεται από πλήθος άλλων εδαφίων. Αυτή η θεολογική δικαίωση είναι το πρόβλημα. Αυτή είναι που γεννά τη βία και αυτή είναι που έκανε την ιουδαιοχριστιανική παράδοση να απορριφτεί από τον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό. Όπως λέει ο Σαμ Χάρις στο C-SPAN (δορυφορικό τηλεοπτικό κανάλι για πολιτικά και δημόσια θέματα που φτάνει σε 100 εκατομμύρια αμερικανικά σπίτια):

         «Η αλήθεια είναι πως ούτε καν -αναφέρομαι τώρα ειδικά στη Βίβλο- ούτε καν ένας ορθόδοξος Εβραίος ή ένας φονταμενταλιστής χριστιανός δεν μπορεί να ακολουθήσει τις εντολές του Θεού, δεδομένης της έκτασης του σαδισμού που εκδηλώνει ο Θεός σε βιβλία της Αγίας Γραφής όπως το Λευιτικό, το Δευτερονόμιο και η Έξοδος. Αν ήταν να γράψεις μια λίστα "πραγμάτων για να γίνουν" από ένα βιβλίο σαν το Λευιτικό, θα έκανες τους Ταλιμπάν να μοιάζουν με φιλανθρωπική οργάνωση. Σκιαγραφεί μια εικόνα της ζωής τόσο περιττά φρικώδη, τόσο ανατρεπτική της βασικής μας προσπάθειας να δημιουργήσουμε μια ασφαλή κοινωνία όπου η ανθρώπινη ευτυχία έχει την οποιαδήποτε πιθανότητα να πραγματοποιηθεί…
         Ασφαλώς και έχουμε περικόψει τη Βίβλο –ακόμα και οι φονταμενταλιστές το έχουν κάνει–, αλλά είναι σημαντικό να σημειώσω ότι κανένας δεν λέει ποτέ "αυτά τα εδάφια είναι ανήθικα". Ας πούμε, εδάφια που λένε ότι, αν στη γαμήλια σου νύχτα βρεις ότι η νύφη σου δεν είναι παρθένα, να την λιθοβολήσεις μέχρι θανάτου (Δευτερονόμιο 22:13-21). Να λιθοβολήσεις τους ομοφυλόφιλους μέχρι θανάτου (Λευιτικό, κεφ. 20, στ. 13). Αν τα παιδιά σου σού αντιμιλούν, να πετροβολήσεις εκείνα μέχρι θανάτου (Δευτερονόμιο 21:18-21). Αν πας σε μια πόλη και δεις κάποιον να προσεύχεται σε άλλο θεό, να σκοτώσεις αυτόν, να σκοτώσεις την οικογένειά του, να σκοτώσεις όλους στην πόλη (Δευτερονόμιο 13:13-19). Αυτά δεν είναι μεταφορές, αυτά δεν είναι αναλογίες για κάποιον εσωτερικό πνευματικό αγώνα, αυτά είναι ρητές οδηγίες να σκοτώσεις τους άλλους για θεολογικούς λόγους. Κανένας δεν λέει ποτέ "αυτό είναι ανήθικο". Οι χριστιανοί απλά λένε "δεν χρειάζεται να το κάνουμε πια αυτό, διότι ο Χριστός μάς έφερε το Δόγμα της Θείας Χάριτος." Παρεμπιπτόντως, ο Χριστός επίσης είπε ότι πρέπει να εφαρμόζουμε το καθετί στον μωσαϊκό Νόμο ανεξαιρέτως (Ματθαίος 5:18-19). Λοιπόν οι Ιεροί Εξεταστές του Μεσαίωνα ήταν θεολογικά δικαιολογημένοι, καθότι απλά εφάρμοζαν το Νόμο. Και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι ο Άγιος Αυγουστίνος και ο Θωμάς Ακινάτης είχαν διαβάσει την Επί του Όρους Ομιλία. Και χρησιμοποίησαν το χριστιανικό κήρυγμα για να σκοτώσουν ανθρώπους για θεολογικούς λόγους.
         Αν αυτό είναι το καλύτερο βιβλίο που έχουμε… Από την πλευρά του φονταμενταλισμού, η Βίβλος είναι το καλύτερο βιβλίο που έχουμε ή το Κοράνι είναι το καλύτερο βιβλίο που έχουμε, διότι έχει υπαγορευτεί ρητά από τον Δημιουργό του Σύμπαντος. Οι δε μετριοπαθείς λένε ότι αυτό είναι το καλύτερο βιβλίο που έχουμε, αλλά ποιος ξέρει ποια είναι η πηγή του; Όμως θα πρέπει να έχει γραφεί από τους πιο έξυπνους ανθρώπους που έζησαν ποτέ [ή τους πιο έξυπνους ή ηθικούς ανθρώπους της εποχής – το οποίο, για κάποιο άγνωστο (ή υπονοούμενο) λόγο, καθιστά την ανάγνωσή του ωφέλιμη ακόμα και σήμερα]. Αν η Βίβλος είναι το καλύτερο βιβλίο που έχουμε στη Δύση, από πλευράς ηθικής, θα έπρεπε να ασκούμε τη δουλεία. Ο Δημιουργός του σύμπαντος ξεκάθαρα προσδοκά από εμάς να έχουμε σκλάβους. Απλά μας λέει να μην δέρνουμε τους σκλάβους τόσο δυνατά ώστε να τους βγουν τα μάτια ή τα δόντια.

         «Εάν κανείς κτυπήση και καταστρέψη τον οφθαλμόν του δούλου του η κτυπήση τον οφθαλμόν της δούλης του και τους τυφλώση, θα τους αφήση ελευθέρους αντί του οφθαλμού των.  Εάν κανείς ξερριζώση το δόντι του δούλου του η της δούλης του, θα τους αφήση ελευθέρους αντί του καταστραφέντος δοντιού.» (Έξοδος 21:26-27)

         [Αλλά αν θυμώσεις πολύ με τον δούλο, σκότωσέ τον, δεν πειράζει, όπως είδαμε ότι λέει το Έξοδος 21:20-21, εφόσον σε βγάζει αθώο αν ο δούλος ζήσει ακόμα μία μέρα μετά το ξυλοφόρτωμα, επειδή είναι "ιδιοκτησία" σου. Και, αν πάλι, τον χτυπάς δυνατά αλλά όχι στα μάτια και στα δόντια, αλλά σε άλλα σημεία του σώματος, κανένα πρόβλημα. Εκεί δεν έχεις να προσέξεις κάτι. Χτύπα όσο δυνατά θέλεις. Αυτή η "άδεια" υποδηλώνεται μάλιστα έμμεσα από τα πιο κάτω λόγια του Χριστού. Συνεχίζει ο Σαμ Χάρις:]

         Ο Χριστός ξεκάθαρα περίμενε από εμάς να έχουμε σκλάβους. Ποτέ δεν κριτικάρει τον θεσμό της δουλείας. Χρησιμοποιεί μεταφορές από τη ζωή των σκλάβων.
         Λέει ο Χριστός:
         «Εκείνος ο δούλος, λοιπόν, που γνώρισε το θέλημα του κυρίου του και δεν ετοίμασε ή δεν έκανε σύμφωνα με το θέλημά του θα δαρθεί με πολλά χτυπήματα. Όποιος όμως δεν το γνώρισε, αλλά έκανε άξια χτυπημάτων, θα δαρθεί με λίγα.»  (Κατά Λουκάν 12:47-48)

         Ο Παύλος στο Α' Τιμόθεον. 6:1-3, παρωθεί τους σκλάβους να υπηρετούν τους αφέντες τους καλά και τους χριστιανούς αφέντες τους ακόμα πιο καλά, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν στην αγιότητά τους. Όσοι στον Εμφύλιο των ΗΠΑ τάχθηκαν υπέρ της κατάργησης της δουλείας είχαν 100% λάθος από θεολογική άποψη. Αν αυτό είναι το πιο σοφό βιβλίο που έχουμε, τότε οι ιδιοκτήτες δούλων του Αμερικανικού Νότου είχαν δίκιο. Και αυτό ισχύει και για τόσα άλλα πράγματα… Αν αυτό είναι το σοφότερο βιβλίο που έχουμε, θα έπρεπε να δέρνουμε τα παιδιά μας με βέργες. Το λέει στο Παροιμίαι 23:13.
         «Μην είσαι φειδωλός στου παιδιού το σωφρονισμό· μ’ ένα γερό ξυλοδαρμό δεν θα πεθάνει. Αντίθετα, χτυπώντας το, το προστατεύεις από λάθη θανάσιμα.»

         Παρεμπιπτόντως, οι φονταμενταλιστές χριστιανοί στη χώρα μας χτυπάνε όντως τα παιδιά τους με βέργες. Πέρυσι και μόνο, στην Αλαμπάμα 40.000 παιδιά δάρθηκαν με σωφρονιστικά κουπιά (ξύλα) στα σχολεία τους. Αυτό είναι νόμιμο. Βασίζεται στη θρησκεία.
         Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι είμαστε εμείς που αποφασίζουμε τι είναι καλό στη Βίβλο. Εμείς είμαστε που διαλέγουμε από αυτά τα βιβλία στηριζόμενοι στην εγγενή μας αίσθηση της ηθικής. Το μόνο εργαλείο που έχουμε για να αποφασίζουμε θέματα ηθικής είναι η δική μας αίσθηση της ηθικής και αυτή των συνομιλητών μας. Μπορείτε να πιστέψετε σε μια συζήτηση για την ηθική που γίνεται στον 21ο αιώνα ή μπορείτε να πιστέψετε σε μια συζήτηση του 1ου αιώνα, όπως έχει διατηρηθεί σε αυτά τα βιβλία.»

         Αυτά λοιπόν λέει ο Σαμ Χάρις για να δείξει πως η ύπαρξη κάποιων "καλών" εδαφίων σε μια ιερή Γραφή δεν αναιρεί τα κακά εδάφια και την θεολογική υποστήριξη που αυτά δίνουν σε κακές πράξεις.
         Μόνο η απόρριψη-στηλίτευση των εδαφίων ή η αφαίρεσή τους από την ιερή Γραφή την διατηρεί πραγματικά υγιή, ωφέλιμη και ηθική.
         Βέβαια, μια τέτοια τακτική μπορεί να ακολουθηθεί όταν τέτοια εδάφια αποτελούν εξαίρεση. Όταν αποτελούν τον κανόνα, απλά αφαιρείς όλο το συγκεκριμένο "ιερό" κείμενο από το σύνολο των Γραφών.
         Στην περίπτωση του χριστιανισμού, τότε βασικά μένεις με τα Ευαγγέλια και κάποια εδάφη του Παύλου. Αφαιρώντας δε την Παλαιά Διαθήκη, αφαιρείς μαζί της και από την Καινή Διαθήκη όλα εκείνα τα εδάφια που υποστηρίζουν την επιθετική φιλοσοφία και τα δαιμονικά πρόσωπα που παρελαύνουν στις σελίδες της Παλαιάς. Το κείμενο μπορεί να διατηρηθεί ολόκληρο σε ένα διαφορετικό πλαίσιο – μόνο για αυτούς που ενδιαφέρονται να δουν τη βάρβαρη θρησκευτική νοοτροπία του ιουδαϊκού λαού και να τη συγκρίνουν με αυτήν άλλων λαών. Δηλαδή για τους μελετητές της θρησκειολογίας, και όχι για τους "καλόπιστους" χριστιανούς θεολόγους που –αδαείς σε σχέση με τις άλλες θρησκείες– ανακηρύσσουν –βεβαίως βεβαίως– την εβραϊκή θρησκεία ως την καλύτερη της εποχής και τον εβραϊκό λαό, όπως είδαμε, ως τον λαό "Του".
         Εννοείται πως το συνολικό υλικό δεν παραμένει ως υλικό κατήχησης στα σχολεία και ως "πνευματική τροφή" για τους ανυποψίαστους χριστιανούς…
         Σε αυτή τη γραμμή κινείται και η πρόσφατη απόφαση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Υπουργείου Υγείας να αλλάξει το μάθημα από κατηχητικό σε θρησκειολογικό. Γράφει η εφημερίδα Πρώτο Θέμα (20/03/2016):

         «Αλλαγές στο μάθημα των θρησκευτικών ετοιμάζει ο υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης, μετατρέποντάς το σε μάθημα θρησκειολογίας, γεγονός που προκάλεσε ανησυχία στην Εκκλησία, που ζήτησε συνάντηση με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα προκειμένου να ξεκαθαρίσει το «τοπίο». […]
         Στόχος του υπουργείου Παιδείας είναι το μάθημα να μην έχει ομολογιακό χαρακτήρα αλλά θρησκειολογικό προκειμένου οι μαθητές να έρθουν σε επαφή με περισσότερες θρησκείες. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το μάθημα δεν θα έχει χαρακτήρα κατήχησης αλλά θα δώσει γνώσεις στους μαθητές για όλες τις θρησκείες και την ιστορία τους. […]
         "Είναι αναγκαία η αναμόρφωση των θρησκευτικών [λέει ο Φίλης] ώστε να γίνει μάθημα θρησκειολογίας, γνώσης των θρησκειών, με την ιδιαίτερη παρουσίαση του πολιτισμικού ρόλου της ορθοδοξίας στη χώρα μας. Το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, θεσμικά αρμόδιο, επεξεργάζεται σχετικές προτάσεις".»

         Αναρωτιέμαι, αν αλλάξει το μάθημα, ποιος θα προσφέρει στους μαθητές αυτές τις "γνώσεις για όλες τις θρησκείες και την ιστορία τους". Οι "καλόπιστοι" θεολόγοι που αναγνωρίζουν στον ιουδαϊσμό τα ιστορικά πρωτεία μεταξύ των θρησκειών στην ηθική αντιμετώπιση των θυσιών και της δουλείας, μην έχοντας ποτέ διαβάσει οτιδήποτε άλλο πέραν της χριστιανικής προπαγάνδας για τους "αιρετικούς" και τους "ειδωλολάτρες";
         Αυτοί που δεν έχουν πάρει ένα μάθημα θρησκειολογίας στη ζωή τους, όπου θα μπορούσαν, ελεύθεροι από τους σκοπούς της κατήχησης και του προσηλυτισμού, να εκτεθούν δίκαια στις άλλες θρησκείες, αυτοί θα εισαγάγουν τώρα το μαθητή σε μια ανεξίθρησκη και αντικειμενικά σκεπτόμενη κοινωνία;
         Γιατί λέει το κείμενο πως στόχος του υπουργείου Παιδείας είναι «το μάθημα να μην έχει ομολογιακό χαρακτήρα αλλά θρησκειολογικό προκειμένου οι μαθητές να έρθουν σε επαφή με περισσότερες θρησκείες»; Δεν θα μπορούσε, σε ένα μάθημα ομολογιακό, να προστεθούν κεφάλαια για τις άλλες θρησκείες;

         «[…] η Διαρκής Ιερά Σύνοδος προτείνει την προσθήκη στο τέλος κάθε σχολικού βιβλίου μερικών θρησκειολογικών κεφαλαίων […]»

         Το πρόβλημα είναι πως, αν το Υπουργείο Παιδείας δεχθεί την πρόταση της Ιεράς Συνόδου, οι άλλες θρησκείες θα συνεχίσουν να θωρούνται υπό την οπτική της ορθοδοξίας, δηλαδή προκατειλημμένα. Και αυτό αναιρεί τον ίδιο το σκοπό της αλλαγής, εφόσον, όπως διευκρινίζει ο Φίλλης,

         «από τις βασικότερες επιδιώξεις της εκπαίδευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι να εφοδιάσει τους μαθητές με τα στοιχεία εκείνα που είναι απαραίτητα, ώστε να ζήσουν αρμονικά στην πολυπολιτισμική κοινωνία της Ευρώπης. Να γνωρίσουν, δηλαδή, οι μαθητές, όχι μόνο τη δική τους θρησκευτική κληρονομιά αλλά και τις θρησκευτικές παραδόσεις και αξίες και άλλων ανθρώπων. Η επιδίωξη αυτή πέραν του ότι στοχεύει, με βάση τη γνώση, στον σχηματισμό μιας κοινωνίας ανεκτικότερης στην ετερότητα, υλοποιεί παράλληλα και το δικαίωμα του παιδιού στη γνώση.»

         Απ' εκεί και πέρα, αν κάποιος, σαν εμένα, κρίνει ότι μια θρησκεία (όπως ο ιουδαϊσμός και εν μέρει ο χριστιανισμός, στο βαθμό που συμπλέει με τον πρώτο) είναι δαιμονική, είναι δικαίωμά του. Αλλά θα πρέπει να φτάνει σε αυτό με την ελεύθερη άσκηση της κρίσης του και όχι επειδή έτσι διδάσκεται από βιβλία που περιγράφουν δήθεν θεάρεστα άτομα (όπως τον ευσεβέστατο βασιλιά Ιωσία και τον Προφήτη Ηλία) να οδηγούν το "λαό του Θεού" να καίει αιρετικούς λαούς και τα είδωλά τους, να κλέβει τα χρυσά τους για το ιερατείο, να παίρνει τα παρθένα κορίτσια τους για σκλάβες και παλλακίδες...



         Έχοντας λοιπόν τώρα δει πώς αντιμετωπίζονταν οι δούλοι στην Παλαιά Διαθήκη, κι επιχειρώντας να ελέγξουμε τον ισχυρισμό σου πως η μεταχείριση ήταν έστω καλύτερη από εκείνη των άλλων θρησκευτικών δογμάτων της εποχής, ας ρίξουμε μια ματιά στον γειτονικό βουδισμό, με τον οποίο έχεις ήδη υπαινιχθεί πως έχω μια ιδιαίτερη (και όχι αρκετά "αθώα", ας μην ξεχνάμε) σχέση.


         Καταρχήν, τι λέει ο Βούδας για τους μοναχούς:

         «Ο βουδιστής μοναχός δεν επιτρέπεται να δεχθεί να έχει […] γυναίκες και κορίτσια, αρσενικούς και θηλυκούς σκλάβους, […]».
         Brahmajāla Sutta, DN 1 PTS: D i 1

         Τι λέει ο Βούδας για τους λαϊκούς:

         «Οι λαϊκοί [βουδιστές] δεν θα πρέπει να κάνουν πέντε είδη εργασίας: Διακίνηση όπλων, δουλεμπόριο, πώληση κρέατος, πώληση αλκοόλ, πώληση δηλητηρίων. Αυτά είναι τα πέντε είδη εργασίας που δεν πρέπει να κάνουν οι λαϊκοί βουδιστές.»
         Vaṇijjā Sutta, AN 5.177 (A iii 208)

         Παρατηρούμε πιο πάνω κάτι που ίσως μας ξενίσει, πως στον βουδισμό δεν επιτρέπεται το κρέας και το αλκοόλ. Το κρέας δεν επιτρέπεται λόγω του ότι δεν επιτρέπεται η βία, ενώ το αλκοόλ (και γενικά οι "ουσίες" – ο πρωτότυπος όρος "intoxicants" περιλαμβάνει οτιδήποτε σε "φτιάχνει" ) διότι χρειάζεται να διατηρείς καθαρό το μυαλό σου προκειμένου να πραγματώνεις το πνευματικό σου δυναμικό.

         «Ο Βούδας είναι ιστορικά ο μόνος ιδρυτής θρησκείας που είπε ρητά ότι το δουλεμπόριο (η δουλεία) αποτελεί σφάλμα.»
http://www.topix.com/forum/religion/buddhism/TJRG407SN8J0BR2RJ

         Λέει ο Bhante Dhammika, συγγραφέας 25 βιβλίων για τον βουδισμό (ένα απ' τα οποία έχει μεταφραστεί σε 35 γλώσσες), εκπρόσωπος του βουδισμού Θεβαράδα στο Συνέδριο Ευρωπαίων Βουδιστών πάνω στην Αλλαγή της Χιλιετίας που έγινε το 2000 στο Βερολίνο:

         «Ο Βούδας είπε ότι η αγοραπωλησία ανθρώπων είναι ηθικά εσφαλμένη (A.III,208) και απαγόρεψε στους μοναχούς και τις μοναχές να δέχονται σκλάβους ως δώρα ή να τους κατέχουν (D.I,5). Αυτές οι διδασκαλίες, φαίνεται να είναι η πιο παλαιά απαγόρευση της δουλείας. Μερικούς αιώνες αργότερα, το ιερό κείμενο Mahàvastu καταδικάζει την δουλεία, λέγοντας ότι «εκείνοι που σκλαβώνουν απροστάτευτους ανθρώπους θα ξαναγεννηθούν στο Καθαρτήριο».

         Αν στον ιουδαϊκό ή και στο μεταγενέστερο χριστιανικό Κανόνα υπάρχουν παρόμοιες δηλώσεις στα ιερά κείμενα, μπορείς να τις παραθέσεις.

         Φυσικά ο Βούδας δεν είχε μια θεοκρατική κοινωνία, όπως στο Ισραήλ, και δεν αποφάσιζε ο ίδιος τι θα γίνει σε αυτήν. «Η δουλεία ήταν μέρος των θεσμών της πρώιμης κοινωνίας της Νότιας Ασίας.» (Εγκυκλοπαίδεια του Κινήματος της Κατάργησης της Δουλείας, Βουδισμός και Κίνημα ενάντια στη Δουλεία, σελ. 136). Τι θέση λοιπόν πήρε προς αυτήν;

         «Οι διδαχές του Βούδα αναμφίσημα βεβαιώνουν πως ο δούλος έχει κι αυτός το ίδιο δικαίωμα να έρθει σε επαφή με το μήνυμά του και πως μπορεί να ανέβει ψηλά πνευματικά βελτιώνοντας τις εσωτερικές του ικανότητες. […] Παρότρυνε τους αφέντες να δείχνουν καλοσύνη στους δούλους τους, να τους ταΐζουν καλά, περιστασιακά να τους προσφέρουν γλυκύσματα, και να τους δίνουν την ελευθερία τους όταν έχουν κάνει άξιες πράξεις. Γενικά η τάξη των δούλων έλαβε καλή μεταχείριση υπό την επίδραση του βουδισμού.»
         Κοινωνική Ιστορία της Ινδίας, S. N. Sadasivan, σελ. 396 (πώληση: Παπασωτηρίου, Ελευθερουδάκης)


         Να ακριβώς το σχετικό απόσπασμα από τα λόγια του Βούδα (Διδαχές στον Σίγκαλα – Sigalovada Sutta):

         «Με πέντε τρόπους πρέπει ένας αφέντης να φροντίζει τους σκλάβους, χειρονάκτες και υπαλλήλους του (slaves, labourers and hired men):

         α) δίνοντάς τους δουλειά σύμφωνα με τη δύναμή τους
         "By allocating work according to the strength of the worker

         β) παρέχοντάς τους τροφή και μισθό
         By providing them with food and wages

         γ) φροντίζοντας την υγεία τους και παρέχοντάς τους ιατρική περίθαλψη
         By attending to their medical and health needs

         δ) μοιραζόμενος μαζί τους γλυκύσματα
         By sharing excellent tastes [food, etc] with them
         (σανσκριτικά: Acchariyanam rasa nam samvibhagena, κατά λέξη “by giving a portion of marvellous tastes.”)

         ε) δίνοντάς τους επαρκή χρόνο ξεκούρασης»
         By giving them timely breaks."


         Δηλαδή ο Βούδας αντιμετωπίζει τους δούλους σαν να ήταν εργαζόμενοι, ή όπως είναι η γκουβερνάντα σε ευρωπαϊκά σπίτια.
         Ως εργαζόμενοι, πρέπει να πληρώνονται. Λέει οτιδήποτε τέτοιο ο Ιαχωβάς; Μήπως λέει να δίνουμε στον δούλο ταιριαστή δουλειά; Μήπως να τον περιποιούμαστε όταν είναι άρρωστος; Μήπως να του δίνουμε γλυκύσματα; Μήπως να φροντίζουμε να ξεκουράζεται αρκετά;
         Αυτό το τελευταίο δεν είναι το ίδιο με το "μία μέρα τη βδομάδα αργία" που παραχωρείται στον δούλο, όπως αναφέρεις, γιατί, στην περίπτωση του Ισραήλ, το να μη δουλεύεις το Σάββατο (που ήταν η μέρα που ο δούλος δεν θα δούλευε) είναι υποχρέωση και όχι δικαίωμα. Wikipedia: "Προσδοκόταν από τους σκλάβους να τιμήσουν το Σάββατο/Sabbath"). Η ημέρα αυτή (Sabbath) ήταν αφιερωμένη στο θεό του Ισραήλ. Μάλιστα, συναντήσαμε τον Ιαχωβά να διατάζει τον Μωυσή να σκοτώσει έναν άνθρωπο που μάζευε ξύλα το Σάββατο ακριβώς γιατί ο Ιαχωβάς έκρινε πως ο άνθρωπος αυτός δεν Τον τιμούσε κρατώντας το Σάββατο για τον Ίδιο. Απ' τη στιγμή που δεν Τον τιμούσε, έπρεπε να πεθάνει, όπως, μας λέει ο Ιαχωβάς, πρέπει να σκοτώνουμε τους αλλόδοξους, ακόμα κι αν είναι οικογενειακά μας πρόσωπα (Δευτερονόμιο 13:6-10), και να καίμε τις πόλεις τους (Δευτερονόμιο 13:12-18). Λοιπόν η αργία στην περίπτωση αυτή δεν παρουσιάζεται ως δικαίωμα μα ως θρησκευτική υποχρέωση, μια που η ημέρα του Σαββάτου χρειαζόταν να είναι αποκλειστικά αφιερωμένη στον Ιαχωβά:

         «Να θυμάσαι την ημέρα του σαββάτου, για να την αγιάζεις• έξι ημέρες να εργάζεσαι, και να κάνεις όλα τα έργα σου• η ημέρα, όμως, η έβδομη είναι σάββατο του Κυρίου τού Θεού σου• μη κάνεις σ' αυτή κανένα έργο, ούτε εσύ ούτε ο γιος σου ούτε η θυγατέρα σου ούτε ο δούλος σου ούτε η δούλη σου ούτε το κτήνος σου ούτε ο ξένος σου, που βρίσκεται μέσα στις πύλες σου•»
         Έξοδος 20:8-10

         Ασφαλώς δεν θεωρούμε πως και στο κτήνος επίσης παρέχονται "δικαιώματα" με το ότι δεν θα εργαστεί την ημέρα του Σαββάτου. Ούτε πως οι αλλοδαποί (και γι' αυτό αλλόθρησκοι), εντός της ισραηλιτικής επικράτειας, αναγκάζονται να παραμείνουν ανενεργοί αυτή τη μέρα επειδή το Ισραήλ ενδιαφέρεται για τα δικαιώματά τους. Πρόκειται για μια θρησκευτική υποχρέωση των Εβραίων να κρατούν εκείνη τη μέρα χωρίς δραστηριότητα, ακόμα και για τα ζώα και τους δούλους τους και όποιον άλλο βρίσκεται εντός της επικράτειάς τους.

         Αντίθετα, ο Βούδας δεν υποχρεώνει τους δούλους μία μέρα τη βδομάδα να την κρατούν για τον ίδιο. Συστήνει να έχουν οι δούλοι άδειες για προσωπική τους χρήση – ξεκούραση, λατρεία ή ό,τι οι ίδιοι αισθάνονται πως χρειάζονται. Το αν είναι η στάση του Βούδα ή του Ιαχωβά αυτή που δείχνει σεβασμό και αγάπη στον δούλο, νομίζω είναι εμφανές.
         Σε αυτή την ιστοσελίδα βρίσκονται δεκάδες θρησκευτικά άρθρα για τη σπουδαιότητα της τήρησης του ιουδαϊκού Σαββάτου (Sabbath).


         Η ιστοσελίδα "Ελευθερώστε τους σκλάβους", λέει πως το Οκταπλό Μονοπάτι (η κεντρική βουδιστική διδαχή) "ρητά διδάσκει ενάντια στο εμπόριο δούλων".
         «Στην πραγματικότητα, ο βουδιστής Κινέζος αυτοκράτορας Wang Mang μπορεί να είναι ο πρώτος ιστορικά κυβερνήτης που κατάργησε το εμπόριο σκλάβων τον 9ο αιώνα μ.Χ. Τα βουδιστικά μοναστήρια συχνά λειτούργησαν ως άσυλα για φυγάδες σκλάβους. Η βουδιστική παράδοση για την "ανάπτυξη της επίγνωσης" ενθαρρύνει τους βουδιστές πιστούς να αναρωτηθούν αν οι ίδιοι έχουν εμπλακεί με τη δουλεία, χρησιμοποιώντας εμπορικά προϊόντα που είναι "μιασμένα" από τη διαδικασία παραγωγής τους υπό δουλικές συνθήκες.»

         «Ανάμεσα στους βουδιστές μεταρρυθμιστές της δουλείας ήταν ο βασιλιάς Thibaw της Βιρμανίας, ένας πρώην βουδιστής μοναχός. Πλήρωσε 40.000 ρουπίες το 1883 για να αγοράσει την ελευθερία πολλών σκλάβων. Χίλιοι από αυτούς που απελευθέρωσε έγιναν βουδιστές μοναχοί.»
         http://www.topix.com/forum/religion/buddhism/TJRG407SN8J0BR2RJ

         Το Πρότζεκτ για τον Τερματισμό της Δουλείας του CNN αναφέρεται στις Διδαχές στον Σίγκαλα (Sigalovada Sutta) και προσθέτει:

         «Τα βουδιστικά μοναστήρια συχνά λειτούργησαν ως καταφύγια για σκλάβους που το είχαν σκάσει.»

         και παραθέτει τον Δαλάι Λάμα:

         «Η στυγνή δύναμη, όσο σθεναρά και να εφαρμοστεί, ποτέ δεν μπορεί να καταστείλει την βασική ανθρώπινη επιθυμία για ελευθερία. Η ειρήνη μπορεί να διατηρηθεί μόνο όταν τα ανθρώπινα δικαιώματα γίνονται σεβαστά, οι άνθρωποι έχουν τροφή και τα άτομα και τα έθνη είναι ελεύθερα.»

         «Αφότου ήρθε υπό την επίδραση του βουδισμού, ο αυτοκράτορας Ασόκα (3ος αιώνας π.Χ.), στις Λίθινες Επιγραφές του VII και VIII, αναφέρεται στην "θεία ευλογία που βασίζεται στην τήρηση ηθικών αρχών" ("benediction of principle"), οι οποίες λέει ότι είναι πολύ καρποφόρες, και τις περιγράφει, μεταξύ άλλων, ως "σωστή συμπεριφορά προς τους σκλάβους και τους υπηρέτες".»
         http://www.purifymind.com/BuddhismSlavery.htm

         Από τη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες για τον Ασόκα:
         «Αυτό που εννοεί ο Ασόκα με τον όρο "σωστή συμπεριφορά" προς τους σκλάβους και μισθωτούς υπηρέτες, είναι λοιπόν η μεταχείριση την οποία δικαιούνταν υπό τον νόμο όπως αυτός εκθέτεται από τον Καουτίλια: Ο νόμος καθιστούσε ποινικά τα ακόλουθα αδικήματα ενάντια σε σκλάβους: α) να τους εξαπατήσεις παίρνοντάς τους την ιδιοκτησία τους και τα προνόμιά τους, β) να τους δίνεις ακατάλληλη δουλειά (όπως να τους αναγκάζεις να μεταφέρουν πτώματα […]), γ) να τους πονάς ή να τους κακομεταχειρίζεσαι.»
         «[Σύμφωνα με τον Ασόκα] οι ευλογίες της βουδιστικής ηθικής (ντάρμα) πρέπει να διανεμηθούν ευρέως, έτσι ώστε να φτάσουν στα κατώτερα μέλη του οίκου, τους δούλους και τους υπηρέτες, αλλά ακόμα και στα ζώα, έτσι ώστε να γλυτώσουν ακατάλληλη μεταχείριση και βία.»
         «Προστασία των ζώων: η αρχή της μη βίας προς όλα τα ζωντανά πλάσματα κηρύσσεται σε αρκετά διατάγματα του Ασόκα, όπως τα M.R.E. II, R.E. Ill, IV, IX, and XL.»
         «ΧΙ. Έτσι είπε η μεγαλειότητά του (ο βασιλιάς Ασόκα): Η βουδιστική ηθική έχει ως εξής: σωστή αντιμετώπιση των σκλάβων και των υπηρετών, υπακοή προς τη μητέρα και τον πατέρα, ελευθεροφροσύνη [liberality – μεγαλοψυχία και φιλία] προς φίλους, συντρόφους, συγγενείς, ασκητές, και αποχή από τις θυσίες ζώων. Έτσι πρέπει να διδάσκει ο πατέρας, ο γιος, ο αδερφός, ο δάσκαλος, ο φίλος, ο συνάδελφος, ο γείτονας – ότι αυτό είναι επαινετό, ότι πρέπει να γίνει δεκτό ως καθήκον. Κάνοντας έτσι, κερδίζει κανείς αυτό τον κόσμο, ενώ απέραντη αξία κερδίζει και στον Άλλο Κόσμο, μέσα από τη βουδιστική τούτη ηθική ("by this dharma").» (το παραπάνω παρατιθέμενο κείμενο εμφανίζεται επίσης στο βιβλίο "Ασόκα" του Mookerji Radhakumud (σελ.158), το οποίο παρουσιάζει τη μετάφραση των Λίθινων Επιγραφών του Ασόκα. Πώληση: Ελευθερουδάκης, Παπασωτηρίου)


         Λέει ο Πρώτος Τόμος της Εγκυκλοπαίδειας της Κατάργησης της Δουλείας (πώληση Ελευθερουδάκης, Παπασωτηρίου) :
         «Όπου άνθισε ο βουδισμός, η μοναστική αδελφότητα και το δόγμα ύφαναν τον εαυτό τους γύρω από πολιτικές δομές. Η πιο αρχική πολιτική εκδήλωση βουδιστικού δόγματος μπορεί να βρεθεί χαραγμένη στα Δεκατέσσερα Λίθινα Διατάγματα, επίσης γνωστά ως Στήλες του Αυτοκράτορα Ασόκα στην Ινδία (τρίτος αιώνας π.Χ.). Οι επιγραφές προωθούν την ισότητα στο όνομα της βουδιστικής ηθικής. Αν και αυτή η ισότητα δεν απελευθέρωσε εκείνους που γεννήθηκαν στη σκλαβιά, όρισε δια νόμου να τους δίδεται σεβασμός και αφοσίωση. ("it did mandate respect and loyalty to be given to them").»



         Είδαμε λοιπόν πώς βλέπει τη δουλεία ο Βούδας και ο Ιαχωβάς. Στη μεταξύ τους σύγκριση, νομίζω πως ποιος είναι ο ανθρωπιστής είναι φανερό.

         «Αν εσένα αυτά δεν σου είναι αρκετά διότι δεν σηκώνεις μύγα στο σπαθί σου,»

         μήπως εδώ χρειάζεται να σηκώσω ελέφαντα;…

         «δεν έχεις παρά να μας υποδείξεις μια θρησκεία που να έχει επιβάλει αντίστοιχες ή καλύτερες διατάξεις, ώστε να την χειροκροτήσουμε.»
         Δεν θα πρέπει να αρχίσεις να χειροκροτείς τώρα;

         Δεν θα είσαι ο μόνος. Πολλοί χειροκροτούν τη διδασκαλία του Βούδα, που μιλά για αγάπη και σεβασμό, όταν στην εποχή του η εβραϊκή διδασκαλία ("ιερός" μας πρόγονος) μιλούσε για σύγκρουση και διχόνοια, προκατάληψη και καταπίεση, κι ήταν γενικά γεμάτη με βίαιους, ασυνείδητους και θηριώδεις χαρακτήρες. Από την Εγκυκλοπαίδεια Νέου Κόσμου, στο λήμμα Βούδας:

         «Ο Βούδας παραμένει ένας από τους πιο σεβαστούς θρησκευτικούς δασκάλους. Η φιλοσοφία του, που προωθούσε τη μη βία και την πρακτική της καλλιέργειας της ανιδιοτέλειας, οράται όλο και περισσότερο ως απρόσμενα διορατική σε έναν κόσμο όπου ιδιοτελείς άνθρωποι και ομάδες συχνά εμπλέκονταν σε άγριες διαμάχες. Ο βουδισμός είναι η τρίτη μεγαλύτερη θρησκεία. Οι διδασκαλίες του Βούδα έχουν υπάρξει και συνεχίζουν να είναι η κύρια πηγή καθοδήγησης για εκατομμύρια ανθρώπους, ο στόχος των οποίων είναι να γίνουν λιγότερο εγωκεντρικοί, πιο συμπονετικοί, πιο ευαίσθητοι και πιο καλόκαρδοι προς τους άλλους. […] Ο Βούδας δίδαξε το σεβασμό για κάθε μορφή ζωής. Ο εικοστός πρώτος αιώνας αφυπνίζεται στο γεγονός ότι η Γη είναι ο πλανητικός οίκος βιολογικών ειδών άλλων από τον άνθρωπο. Σε όλο αυτό, όπως και στην μη βίαια ηθική του, ο Βούδας πρόβλεψε για την ευημερία ολόκληρου του πλανήτη.»







         Πιστεύω πως, με τον μεγάλο όγκο των σχετικών στοιχείων που παρέθεσα από έγκυρες πηγές, υποστήριξα ικανοποιητικά τη θέση μου πως το εδάφιο που συζήτησες αποτελεί ανθρωποθυσία και (ακόμα πιο σημαντικό) πως γενικότερα η Βίβλος είναι θετική και όχι αρνητική προς τις ανθρωποθυσίες, οι οποίες μάλιστα όντως τελούνταν.
         Αν αποφασίσεις να απαντήσεις στη γνώμη των ειδικών, δεν έχεις παρά να παραθέσεις το σχετικό απόσπασμα και κατόπιν να εκφράσεις τη δική σου άποψη που θα ακυρώνει τη συγκεκριμένη θέση.
         Πρέπει να επισημάνω πως μια θέση δεν ακυρώνεται αν δείξεις πως υπάρχουν και άλλες φωνές. Για παράδειγμα, ο Παύλος, που θεολογικά υποστήριξε την υποτέλεια των γυναικών και των δούλων στους αφέντες και άντρες τους, είπε επίσης πως όλοι είναι ίσοι στα μάτια του θεού. Και δεν υπάρχει αμφιβολία πως μια τέτοια δήλωση μπορεί να ερμηνευτεί και ως σημαίνουσα πως και οι γυναίκες επίσης είναι ίσες με τους άνδρες. Γενικότερα, τα λόγια του Χριστού για την αγάπη και ευσπλαχνία προς τους άλλους έρχονται σε αντίθεση με το πνεύμα που διέπει την Παλαιά Διαθήκη.
         Το πρόβλημα όμως είναι πως, όταν έχεις μια θρησκεία που, από τη μία μιλά για αγάπη, από την άλλη δικαιολογεί τη βία, αυτό σου δίνει δυνατότητα επιλογής μεταξύ δύο αντίθετων τρόπων ζωής. Αν πιστεύαμε σήμερα πως, από ένα δαιμονικό (βίαιο, αναίσθητο, εγκληματικό και βάναυσο) παρελθόν, θεολογικά νομιμοποιούμενο, εμφανίστηκε κάποτε κάποιος (ο Χριστός) που πήρε από αυτό μόνο τα καλά στοιχεία και απόρριψε τα δαιμονικά, πάραυτα θα αφαιρούσαμε τα στοιχεία αυτά από τη Βίβλο και θα τα διατηρούσαμε ξεχωριστά και μόνο για ανάγνωση από τους ιστορικούς που θα ενδιαφέρονταν για τον τρόπο που ανεπίτρεπτα στοιχεία του παρελθόντος καταργούνται από έναν εμπνευσμένο νεωτεριστή της θρησκείας, ή αλλιώς θα τα διατηρούσαμε στην ιερή Γραφή σε ένα πλαίσιο απαξίωσης και στηλίτευσής τους. Δεν κάνουμε όμως καθόλου αυτό. Λόγου χάρη, οι φρικιαστικές πράξεις του Μωυσή και του Ηλία, τις οποίες παρέθεσα, δεν θα νομιμοποιούνταν τότε παρουσιάζοντας στην Καινή Διαθήκη τον Χριστό να συνομιλεί με τις ψυχές των δύο εγκληματιών μπροστά στους έκπληκτους μαθητές κατά τη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Σε σχέση με αυτό, σύγκρινε την απόρριψη από τον Βούδα των θυσιών ζώων που γίνονταν στον ινδουισμό. Στις βουδιστικές Γραφές πουθενά δεν θα βρεις διατάξεις για τις θυσίες, αντίθετα θα βρεις τη συνεχή επανάληψη της θέσης πως τέτοιες πρακτικές είναι εξαιρετικά κατακριτέες και πως υποχρεούμαστε να μην σκοτώνουμε τα ζωντανά πλάσματα (παρά μόνο αν βρεθούμε σε καθεστώς νόμιμης άμυνας). Μόνο σε αυτό το πλαίσιο θα βρεις αναφορές στις θυσίες κι όχι όπως στον ιουδαιοχριστιανισμό, όπου υποτίθεται ότι ο Θεός τις ζητά, τις ζητούσε ή θα τις ζητά, σε οποιοδήποτε χρόνο στο παρόν, στο παρελθόν ή στο μέλλον. Διότι, αν κάτι είναι δαιμονικό, είναι έτσι εξαρχής. Ποιος άνθρωπος θα μπορούσε να πιστέψει πως ένας θεός που ζητά θυσίες ζώων σε όλη την ιστορία της ανθρωπότητας εκτός έστω από τις τελευταίες δύο χιλιετηρίδες, είναι οτιδήποτε άλλο από δαιμονικός· και πως η Γραφή που τον παρουσιάζει έτσι είναι οτιδήποτε άλλο από δαιμονική;
         Ακόμα κι αν ισχυριστείς πως ο Θεός είπε άλλο πράγμα και άλλο έγραψε ο ανθρώπινος συγγραφέας, πάλι δεν αθωώνεται η Βίβλος από το να έχει ένα δαιμονικό χαρακτήρα ως Θεό της.
         Κι η τρίτη δυνατότητα είναι να ισχυριστείς ότι δεν το είπε ο Θεός με κανένα τρόπο, γιατί με κανένα τρόπο δεν ενέπνευσε τη Βίβλο. Τότε αθωώνεται έστω ο Θεός – αλλά ποιος Θεός; Γιατί τον Ιαχωβά κανένας δεν τον είδε, και η μόνη διαβεβαίωση που έχουμε ότι υπάρχει είναι η ίδια η Βίβλος.

         Καταθέτω και πάλι πως, όταν ο ιουδαϊσμός έβριθε από θυσίες ζώων, αυτές είχαν ήδη καταργηθεί από το βουδισμό, και φυσικά τις ανθρωποθυσίες περιττεύει να τις σχολιάσουμε, κι ότι αυτό δεν το αναγνώρισες εφόσον συνεχίζεις να υποστηρίζεις πως ο ιουδαϊσμός ήταν μπροστά από την εποχή του στο θέμα αυτό.




         Η άντληση της πνευματικής ιερότητας του Αβραάμ από τον Μελχισεδέκ "που δεν ήταν Εβραίος", όπως αναφέρεις, θα είχε νόημα, στο πλαίσιο που συζητάμε, μόνο αν υπήρχαν κι άλλες θρησκείες που είχαν κληρονομήσει αυτή την ιερότητα και γι' αυτό ήταν σεβαστές κι αυτές. Δυστυχώς (αν και δεν μας ξαφνιάζει) αυτή η ιερότητα έχει κληρονομηθεί μόνο από την ιουδαιοχριστιανική παράδοση και ένας χριστιανός βλέπει σήμερα ειδικά στον χριστιανισμό και μόνο (και δη στο ιδιαίτερο χριστιανικό του δόγμα, ορθόδοξο ή άλλο), τον μόνο έγκυρο απόγονό της. Ακόμα και την εποχή των αρχαίων Ισραηλιτών, καμία άλλη θρησκεία δεν αναγνωριζόταν ως έγκυρη.
         (Χρησιμοποίησα εδώ σωστά τη λέξη "ιουδαιοχριστιανική παράδοση" αντί για "ιουδαιοχριστιανική θρησκεία", όπως σωστά με προτρέπεις, μια που, προφανώς, αν και μοιράζονται τον ίδιο θεό, τον Ιαχωβά, και εν μέρει τις ίδιες Γραφές, ιουδαϊσμός και χριστιανισμός είναι δύο διαφορετικές θρησκείες. Η λέξη απλώς ξέφυγε, στο προηγούμενο γράμμα, δεν είχα πρόθεση να υπονοήσω πως πρόκειται για μία και μόνο θρησκεία. Είναι δύο θρησκείες που έχουν πολλά κοινά και για τις οποίες η κριτική μου, που βασίζεται στην Παλαιά Διαθήκη, ισχύει από κοινού. Θα μπορούσα να είχα κάνει αυτή την κριτική σε έναν Ιουδαίο, που ενστερνίζεται κι εκείνος την Παλαιά Διαθήκη (στα περισσότερα μέρη της). Την κάνω για τους χριστιανούς, οι οποίοι βλέπουν στον θεό της Παλαιάς Διαθήκης τον θεό που ενσαρκώθηκε ως Ιησούς.)

         Νομίζω χρειάζεται εδώ να κάνω μια γενικότερη παρατήρηση. Όταν ισχυριστείς κάτι και αυτό απαντηθεί, είναι λογικό να ανταπαντήσεις. Αν, παραβλέποντας την απάντηση (όπως για παράδειγμα όταν περιέγραψα τον βουδισμό, αντί του ιουδαϊσμού, ως "μπροστά" από τους άλλους λαούς στο θέμα των θυσιών την εποχή εκείνη), απλά επαναλάβεις την αρχική σου θέση (όπως κάνεις στην τελευταία σου ανάρτηση), αναγκάζεις τον συνομιλητή σου να αναρωτηθεί γιατί χάνει τόσο χρόνο για να σου απαντήσει με στοιχεία (από ιστορικές πηγές, τη Βίβλο, τους ειδικούς και πάει λέγοντας), όταν τελικά δεν ασχολείσαι με την απάντηση. Αυτό ήταν και το νόημα τού "σου είπα, μου είπες". Η φράση μου μπορεί να ήταν άτσαλη, το οποίο και ειρωνεύτηκες, αλλά η ένστασή μου ήταν δίκαιη: χρειάζεται να ανταποκριθείς στις απαιτήσεις της συζήτησης, επεξεργαζόμενος τα στοιχεία που προσφέρονται σε εσένα ως απάντηση στους ισχυρισμούς σου. Αλλιώς δεν γίνεται συζήτηση.

         Ακόμη:

         Σπούδασα φιλοσοφία και ψυχολογία και έκανα μεταπτυχιακά (Master of Arts) στην Ψυχολογία της Γιόγκα. Κατόπιν εργάστηκα για χρόνια ως δάσκαλος γιόγκα σε γυμναστήρια, ακριβώς όπως εργάζεται κανείς σε φροντιστήρια ως δάσκαλος έκθεσης ή αρχαίας ελληνικής. Αν δεν συνηθίζεις να βάζεις τους επαγγελματικούς τίτλους σε εισαγωγικά (όπως π.χ. ρωτώντας τους άλλους: «λοιπόν ισχυρίζεσαι ότι είσαι "δάσκαλος έκθεσης", ε;»), δεν θα έβλεπα κάποιον ιδιαίτερο λόγο να βάλεις και το δικό μου επαγγελματικό τίτλο σε εισαγωγικά και να καταθέσεις ότι "ισχυρίζομαι" πως είμαι αυτό. Για τη στάση σου αυτή, δεν βλέπω λόγο άλλο από την αρνητική διάθεση που έχεις προς το αντικείμενο, τη διδασκαλία του οποίου μου ζητάς να νομιμοποιήσω. Άσχετα από τις όποιες σχέσεις των βραχμάνων με τη γιόγκα και την προβληματική ποιότητα των ίδιων των βραχμάνων που υπαινίσσεσαι, νομίζω πως παρέχει επαρκή δικαιολόγηση για τη διδασκαλία εκ μέρους μου της γιόγκα η επιστημονική εδραίωση των ωφελημάτων που αυτή προσφέρει στον άνθρωπο. Πλήθος επιστημονικές έρευνες έχουν γίνει στο αντικείμενο που έχουν εδραιώσει τα ωφελήματά της. Μπόλικο υλικό (αν και φυσικά ένα απειροελάχιστο μέρος του συνόλου των υπαρχόντων ερευνών) έχω μεταφράσει και αναρτήσει στην ιστοσελίδα μου σε αυτή τη διεύθυνση. Παρουσιάζει, μεταξύ άλλων, δηλώσεις από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και ενώσεις επαγγελματιών υγείας, στον κόσμο.

         Καταρχήν παρουσιάζω ανακοινώσεις για τη γενική επιστημονική εικόνα της γιόγκα και του διαλογισμού (όχι απλές μεμονωμένες έρευνες) από τους ακόλουθους ιατρικούς οργανισμούς :

         Εθνικό Ίδρυμα Υγείας των ΗΠΑ
         Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία
         Αμερικανική Ακαδημία Ορθοπεδικών Χειρουργών
         Αμερικανική Ακαδημία Οικογενειακών Ιατρών
         Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία
         Ελληνική Εταιρεία Εθελοντών και Ασθενών για τη Νόσο Parkinson Επίκουρος Κίνηση
         και κατόπιν μεμονωμένες έρευνες και πληροφορίες από:
         (σε όλα τα παρακάτω, όπου αναφέρονται πανεπιστήμια, πρόκειται για την ιατρική σχολή του πανεπιστημίου)

         Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ (ΝΙΗ)
         Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ
         Κολέγιο Ιατρών και Χειρουργών του Πανεπιστημίου Κολούμπια
         Ελληνικό Κολλέγιο Καρδιολογίας
         Πανεπιστήμιο του Wisconsin
         Εθνικό Ινστιτούτο Καρδιάς, Πνευμόνων και Αίματος των ΗΠΑ
         Ιατρικό Κολέγιο της Νέας Υόρκης
         New York Presbyterian Hospital
         Ιατρικό Κέντρο Cedars Sinai στο Λος Άντζελες
         Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βοστώνης
         Πανεπιστήμιο Wake Forest
         Πανεπιστήμιο West Virginia
         Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης
         Πανεπιστήμιο του Karlstad, στη Σουηδία
         Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Emory
         Αμερικανική Ένωση Κλινικής Ογκολογίας
         Πανεπιστήμιο του Ρότσεστερ
         ερευνητή νευροεπιστήμονα Νταβίντ Σερβάν Σρεμπέρ, στο βιβλίο του για τον καρκίνο (νούμερο 1 best seller παγκοσμίως)
         πρόεδρο της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρίας Σταύρο Μπεσμπέα (έμμεσα, μέσω της υποστήριξης στο προηγούμενο βιβλίο)
         Κέντρο για Ολιστική Ιατρική του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ
         Πανεπιστήμιο του Τορόντο
         Πανεπιστήμιο της Βοστόνης
         Πανεπιστήμιο του Όσλο
         Αμερικανική Ένωση Κλινικής Ογκολογίας
         Αμερικανικό Κολλέγιο Αθλητικής Ιατρικής
         Duke University
         καρκινικό ινστιτούτο Dana-Farber Cancer Institute, στη Βοστόνη
         Νοσοκομείο "Υγεία", Ελλάδα


         Να ενδεικτικά κάποιοι τίτλοι από τα δημοσιεύματα τέτοιων επιστημονικών μελετών:

         Η γιόγκα και ο διαλογισμός απομακρύνουν άγχος και κατάθλιψη
         Η γιόγκα και βουδιστικές πρακτικές διαλογισμού κερδίζουν έδαφος στην αμερικανική ψυχοθεραπεία
         Γιόγκα: Βελτιώνει την ικανότητα συγκέντρωσης και την αυτοπεποίθηση
         Η γιόγκα φέρνει ηρεμία σε ασθενείς με καρκίνο στο μαστό
         Τα οφέλη της γιόγκα σε γυναίκες με καρκίνο στο μαστό
         Η γιόγκα βοηθά στον ύπνο και την κούραση των ασθενών με καρκίνο
         Η γιόγκα επιδρά θετικά σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια
         Η γιόγκα μπορεί να αποτρέψει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας
         Η γιόγκα ανακουφίζει τον πόνο στη μέση





         Υποθέτω βέβαια (γιατί δεν ξέρω πώς αλλιώς να την ερμηνεύσω) πως η αρνητικότητα που δείχνεις προς τη γιόγκα πρέπει να γίνει κατανοητή στο πλαίσιο της γνωστής θέσης της Εκκλησίας πως η γιόγκα «κρύβει ψυχικούς και σωματικούς κινδύνους» (Γραφείο επί των Αιρέσεων, Ιερά Μητρόπολη Πειραιώς, Ανακοίνωση για τα Κέντρα Γιόγκα), πως "υπάρχει ένας μεγάλος κίνδυνος για την υγεία αυτών που εσφαλμένως νομίζουν ότι η γιόγκα είναι γυμναστική" (δημοσίευμα Μονής Παντοκράτορος) , πως "ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ είδος γυμναστικής" ("Η Ιερά Σύνοδος Καταδικάζει τη Γιόγκα … με αφορμή την πρόσφατη καθιέρωση από τον ΟΗΕ της 21ης Ιουνίου ως Παγκόσμιας Ημέρας Γιόγκα", από άρθρο στο Ποντίκι), πως αποτελεί "βλασφημία κατά του Αγίου Πνεύματος" (Γραφείο επί των Αιρέσεων, Ιερά Μητρόπολη Πειραιώς). Αν λοιπόν κάποιος πρέπει να νομιμοποιήσει τη στάση ή πρακτική του προς τη γιόγκα, αυτός μάλλον θα ήσουν εσύ, ενώπιον των συντριπτικών στοιχείων που καταθέτει στο σύνολό της η επιστημονική κοινότητα. (Ίσως αυτό θα ήταν ταιριαστό θέμα συζήτησης όταν τελειώσουμε το παρόν, και με την προϋπόθεση πως θα έχουμε περισσότερο διαθέσιμο χρόνο, για το οποίο αμφιβάλλω).

         Κι αυτό μας φέρνει στο Άγιο Πνεύμα που εισήλθε μέσα μου και κατά πόσο εγώ τυχόν θεωρώ πως κάνει τα κείμενά μου θεόπνευστα, το οποίο τείνω να υποθέσω ότι υπαινίσσεσαι όταν λες:

         «Μήπως να συμπεράνουμε ότι τα δικά σου κείμενα είναι θεόπνευστα, μια που "το Άγιο Πνεύμα διείσδυσε σε σένα πριν από 25 χρόνια", όπως ισχυρίζεσαι;»

         Μα ακριβώς αυτό λέω, ότι δεν μπορείς να αποκαλέσεις τόσο εύκολα ένα κείμενο θεόπνευστο – τουλάχιστον όχι με την έννοια που θα δικαιολογούσε ότι μετά μπορείς να υποστηρίξεις μια θέση σου στη βάση ότι "έτσι λέει η Βίβλος", όπως κάνουν οι χριστιανοί.
         Το ότι το Άγιο Πνεύμα εισήλθε μέσα μου, με έκανε πνευματικότερο από ό,τι ήμουν (κι όχι απαραίτητα πνευματικότερο από ό,τι είναι οποιοσδήποτε άλλος), και δεν πρόσδωσε δε στα κείμενά μου οποιαδήποτε έννοια θεοπνευστίας, με την παραπάνω έννοια. Αυτό σημαίνει πως οτιδήποτε λέω θα πρέπει να κριθεί από τον συνομιλητή ή τον αναγνώστη μου με βάση την ίδια του τη λογική.
         Αντίθετα, κάτι τελείως διαφορετικό νοείται από τον Παύλο όταν λέει:

         «Όλη η Γραφή είναι θεόπνευστη και ωφέλιμη για διδασκαλία, για έλεγχο, για επανόρθωση, για παιδεία που γίνεται με δικαιοσύνη, για να είναι ολοκληρωμένος ο άνθρωπος του Θεού, καταρτισμένος για κάθε έργο αγαθό.»
         Β' Τιμόθεο 3:16-17

         Υπό μία έννοια οποιοδήποτε λογοτεχνικό έργο εξετάσεις, στο πλαίσιο των ανθρωπιστικών σπουδών, σε ωφελεί εφόσον προωθεί τις κριτικές σου ικανότητες. Αλλά ο Παύλος δεν εννοεί αυτό. Εννοεί πως αυτό που βρίσκεται στη Βίβλο σού το δίνει ο θεός για να το δεχθείς, ακόμα κι αν έχει σε κάποιο βαθμό αλλαχθεί από τους ανθρώπους που το έγραψαν. Αν αλλάχθηκε, θα χρειαζόταν απλά να "προσαρμοστεί" στα καινούργια δεδομένα, ή να γίνει αντιληπτό στο σωστό πλαίσιο, ή χωρίς την ενδιάμεση παραφθορά  –προσαρμογή που θα έκανε βέβαια θεολόγος–,  προκειμένου να συνδεθείς και να απορροφήσεις την εγγενή και πρωτότυπη θεία σοφία του.
         Αυτό ξεχωρίζει την Αγία Γραφή από ένα κείμενο που, παραδείγματος χάριν, εγώ ο ίδιος θα έγραφα. Γιατί ενώ το δικό μου το κείμενο θα το ανέλυες κριτικά για να το δεχθείς ή να το απορρίψεις, τη Βίβλο δεν σου επιτρέπεται να την προσεγγίσεις έτσι (μπορείς να παρατηρήσεις την ίδια τη δική σου την αντίδραση όταν, κάνοντας ακριβώς αυτό, απορρίπτω την Παλαιά Διαθήκη χαρακτηρίζοντάς την δαιμονική), αλλά θα πρέπει να τη δεχθείς (έστω και υπό τη μορφή που ερμηνεύεται από τους θεολόγους του δόγματός σου).
         Αν κανένας δεν καλείται να προσεγγίσει με αυτόν τον τρόπο τα δικά μου και τα δικά σου γραπτά, αν και βέβαια γράφοντας αντλούμε από τον «θείας προέλευσης "σπερματικό Λόγο"» που ενυπάρχει σε κάθε άνθρωπο, όπως το έθεσες, γιατί να προσεγγίσουμε με αυτό τον τρόπο την Παλαιά Διαθήκη;
         Γιατί να πιστέψουμε πως οι Δέκα Εντολές έρχονται πράγματι από τον Θεό, ότι ο Θεός έταξε την Παλαιστίνη στους Ισραηλίτες, ότι ο Χριστός ισχυρίστηκε πως μόνο αυτός οδηγεί στον Θεό, ή ότι ο Χριστός αναστήθηκε;
         Γιατί να πιστέψουμε ότι μας κάνει καλύτερους ανθρώπους το διάβασμα της Παλαιάς Διαθήκης;
         Αυτά είναι δόγματα που μας ζητείται να πιστέψουμε όμως, αν θέλουμε να είμαστε χριστιανοί. Ο Καζαντζάκης στον Τελευταίο Πειρασμό περιγράφει τον Χριστό να περνά από ένα "πειρασμό" – τον πόθο να κάνει οικογένεια. Και δεν τον παρουσιάζει ως Θεό αλλά ως άνθρωπο. Συνέπεια ήταν ο αφορισμός του από την χριστιανορθόδοξη Εκκλησία. Όταν δε οι Καθαροί αμφισβήτησαν την σωματική υπόσταση του Χριστού και τον όρισαν ως άγγελο, κάηκαν στην πυρά ως αιρετικοί. Όταν εγώ ισχυρίζομαι πως επαναβίωσα και γνωρίζω μια προηγούμενη ενσάρκωσή μου, αμέσως κατηγορούμαι από τους χριστιανούς ως αμαρτωλός μπροστά στο Θεό, εφόσον αυτή η πίστη είναι "αιρετική" μια που (κατ' ισχυρισμό) δεν υποστηρίζεται από την Αγία Γραφή. Οι δε Εβραίοι εφορμούν προς τους Παλαιστίνιους με τη δικαιολογία ότι ο Ιαχωβάς τούς έδωσε την Παλαιστίνη δική τους.

         Η έννοια του θεόπνευστου ανθρώπου (ενός ανθρώπου που έχει δεχθεί τον ένα ή τον άλλο βαθμό θείας φώτισης) είναι τελείως διαφορετική από την έννοια του θεόπνευστου κειμένου. Παρόλο που, όταν η ανάλυση έδειξε πως οι υποτιθέμενες ιστορικές περιγραφές της Βίβλου δεν περιγράφουν την ιστορική πραγματικότητα, κι ότι σημεία αντιφάσκουν μεταξύ τους, και προβλήματα επιστημονικά, κοσμολογικά και άλλα, οι θεολόγοι ελίχθηκαν υποστηρίζοντας πως το θείο μήνυμα περνά από το μυαλό του συγγραφέα και αλλάζεται με βάση τους δικούς του περιορισμούς και αγαστούς σκοπούς, στη βάση της η έννοια του θεόπνευστου κειμένου δεν εννοεί αυτό, δηλαδή ένα κείμενο που μοιάζει με το ομοιοπαθητικό φάρμακο, στο οποίο η αρχική και δραστική ουσία είναι πλέον δύσκολα ανιχνεύσιμη.
         Λέει ο επιφανής θεολόγος Charles Harold Dodd, επίτιμος καθηγητής θεολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, στο σύγγραμμά του Η Αυθεντία της Βίβλου:

         «Η θεωρία που κοινώς περιγράφεται ως λεκτική έμπνευση (verbal inspiration) είναι ακριβής. Υποστηρίζει ότι όλο το σώμα των ιερών Γραφών αποτελείται από συγγράμματα η κάθε λέξη των οποίων (υποθετικά στα αρχικά χειρόγραφα, στα οποία δεν θα έχουμε ποτέ πρόσβαση) είναι "υπαγορευμένα" από τη Θεότητα. Λοιπόν μεταδίδουν την απόλυτη αλήθεια, με κανένα ίχνος λάθους ή σχετικότητας. Δεν θα προσπαθήσω καθόλου να διατυπώσω έναν εναλλακτικό ορισμό της έμπνευσης. Πιστεύω πως αυτό θα ήταν λάθος. Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία για το αρχικό νόημα του όρου: για την αρχαϊκή θρησκευτική σκέψη, ο "εμπνευσμένος" άνθρωπος βρισκόταν υπό τον έλεγχο μιας υπερφυσικής επίδρασης που τον εμπόδιζε να χρησιμοποιήσει την κανονική προσωπική του νόηση.»
         Wikipedia

         Στην ίδια γραμμή από τον Jason Dulle, στο άρθρο του Η Φύση της Έμπνευσης, στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Βιβλικών Σπουδών:

        «Πρώιμος χριστιανισμός
         Οι Έλληνες [χριστιανοί] Απολογητές φαίνονται να είχαν μια οπτική κοντινή σε αυτήν της "μηχανικής αντιγραφής", αν όχι ακριβώς αυτήν. Συγγράμματα από αυτή την περίοδο μιλούν για τον Θεό ως οργανοπαίκτη και για τον άνθρωπο ως τη λύρα του. Δίνεται η εικόνα του Θεού να δονεί τις χορδές μιας άρπας.
         Ο Ιουστίνος ο Μάρτυρας, στην Πρώτη Απολογία του, είπε: "Αλλά όταν ακούτε τα λόγια των προφητών στο πρώτο πρόσωπο, δεν πρέπει να υποθέτετε ότι μιλιούνται από τους ίδιους τους εμπνευσμένους [προφήτες], αλλά από το Θείο Λόγο που τους κινεί." Ο Ιουστίνος δήλωσε πως είναι έτσι λόγω της φύσης της προφητείας (μελλοντολογική και γι' αυτό αδύνατο να γνωσθεί με τρόπο άλλο από την Αποκάλυψη). [...] Υποστηρίζοντας την θεία πηγή των προφητειών, απέδωσε στο πρώτο πρόσωπο που οι συγγραφείς χρησιμοποιούσαν φαινομενολογικό χαρακτήρα που δεν πρέπει να εκληφθεί κυριολεκτικά. Μοιάζει στον αναγνώστη σαν τα συγγράμματα των προφητών να γράφηκαν από τους ίδιους, μα αυτό πρέπει να ληφθεί μεταφορικά και μόνο.
         Οι Πατέρες της Εκκλησίας είχαν μια παρόμοια οπτική με αυτή των Απολογητών. Ο Ωριγένης πίστευε πως η έμπνευση εκτείνεται σε κάθε λέξη των Γραφών. Αυτό δεν σήμαινε πως ο Ωριγένης δεν είχε επίγνωση της ανθρώπινης συνεισφοράς στις Γραφές. Μέχρι που σχολίασε πως κάποια από τα ελληνικά στην Καινή Διαθήκη δεν ήταν τα καλύτερα ελληνικά. Πίστευε πως, ακόμα κι αυτά τα κακά ελληνικά, ωστόσο, χρησιμοποιούνταν από τον Θεό για να επικοινωνήσει με το ακροατήριό Του.
         Ο Bruce Vawter ισχυρίζεται πως ο Ιουστίνος, ο Θεόφιλος, ο Κλήμης Αλεξανδρείας, ο Αμβρόσιος, ο Αθηναγόρας και ο Τερτυλλιανός πίστευαν όλοι τους στις βασικές γραμμές αυτής της οπτικής.
         Αν και οι εικόνες και οι λέξεις που χρησιμοποιούν οι Απολογητές και οι Πατέρες φαίνεται να σημαίνουν μηχανική αντιγραφή, υπάρχουν κάποιοι που πιστεύουν πως οι όροι που χρησιμοποιούσαν οι Πατέρες έχουν παρεξηγηθεί. Ο Robert Preus, για παράδειγμα, σχολιάζει: "Δεν προτείνουν πως οι ανθρώπινοι συγγραφείς των Γραφών ήταν άνοα, ακούσια όργανα, από όπου έχει αφαιρεθεί η συνείδηση ή η προσωπικότητα.... Αντίθετα, μερικές φορές βεβαιώνουν την ύπαρξη μιας προσαρμογής του Αγίου Πνεύματος στο στυλ και τις προσωπικότητες των βιβλικών συγγραφέων. Ακόμα και η οπτική τους της προσαρμογής, ωστόσο, θα μπορούσε μονάχα να υποδηλώνει ότι έβλεπαν τον Θεό να χρησιμοποιεί το λεξιλόγιο και το στυλ που ήταν γνωστά στον κάθε συγγραφέα, ενώ ταυτόχρονα υπαγόρευε ακριβώς ποιες λέξεις να χρησιμοποιηθούν εντός αυτών των περιορισμών."
         Ο Preus σχολιάζει περαιτέρω:
         "Και έτσι για τους Πατέρες ο πλήρης έλεγχος του [Αγίου] Πνεύματος επί του γραφέα ήταν τελείως συμβατός με τη συνειδητή και εκούσια χρήση των ιδιαίτερών του χαρακτηριστικών και στυλ γραφής. Η ορολογία του φλάουτου και της λύρας χρησιμοποιούταν για να τονίσει τον χαρακτήρα του "οργάνου" που είχε ο ανθρώπινος συγγραφέας και την μονόπλευρη δράση από την πλευρά του Θείου Πνεύματος. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι, από πλευράς συμμετοχής, οι βιβλικοί συγγραφείς ήταν παθητικοί και το Πνεύμα και μόνο τους παρείχε το τι θα πουν, την ίδια τη μορφή και το περιεχόμενό του· αλλά υποκειμενικά ή ψυχολογικά οι βιβλικοί συγγραφείς ήταν δραστήριοι, σε πλήρη και συνειδητή κατοχή των ικανοτήτων τους. Πουθενά δεν προσπαθούν οι Πατέρες να γεφυρώσουν αυτό το παράδοξο."»

         Μεταγενέστερες ερμηνείες της θεοπνευστίας χρησιμοποίησαν την έννοια του θεόπνευστου προσώπου για να διατηρήσουν όση αυθεντία μπορούσαν σε υποτίθεται θεόπνευστα κείμενα που η επιστημονική έρευνα και ηθική σκέψη αποκάλυπταν ως προβληματικά. Όμως η διαφορά μεταξύ θεόπνευστου προσώπου και θεόπνευστου κειμένου είναι ζωτική. Θα την απεικονίσω στην περίπτωση του Νιλ Ντόναλντ Γουόλς. Έγραψε πρόσφατα στις ΗΠΑ ένα παγκόσμιο μπεστ σέλερ με τίτλο "Συνομιλία με το Θεό" και ισχυρίστηκε πως αποτελεί μια συνέντευξη που πήρε από τον Θεό, όπου αυτός ρωτούσε και ο Θεός απαντούσε, και καταγράφηκε δημοσιογραφικά και αυτολεξεί. Στην περίπτωση που κάποιος δεχθεί τον ισχυρισμό του, θα πρέπει να δεχθεί πως ό,τι λέει το τρίτομο βιβλίο του είναι αλήθεια και δεν θα έπρεπε να αμφισβητηθεί από οποιονδήποτε θέλει να είναι ηθικός και σωστός και να βαδίζει ορθά στη ζωή. Ο ίδιος αυτός άνθρωπος, αν και θα δεχόταν τη "σχέση" που (κατά ισχυρισμό) απόκτησε ο Γουόλς με τον Θεό, δεν θα δεχόταν όμως πως έρχεται απ' τον Θεό οτιδήποτε ο Γουόλς έλεγε ή έγραφε το οποίο δεν θα αποτελούσε μια πραγματική καταγραφή των δηλώσεων του Θεού. Αν, δηλαδή, δεχθούμε πως υπάρχει κάποιος (ο νους του συγγραφέα) που παρεμβαίνει μεταξύ της δήλωσης του Θεού και αυτού που τελικά γράφεται και διαβάζουμε, υπερθέτοντας στην αρχική θεία δήλωση μια ερμηνεία που αντανακλά τον προσωπικό νου του συγγραφέα (που φυσικά είναι περιορισμένος, αλλιώς θα 'ταν ο ίδιος ο συγγραφέας ο Θεός), χάνεται η οποιαδήποτε "πίστη" θα μπορούσαμε να δείξουμε στο κείμενο αυτό και μετατρέπεται σε ακόμα ένα κείμενο που χρειάζεται να προσεγγίσουμε μέσα από τη δική μας κρίση και να δεχτούμε ή να απορρίψουμε. (Γιατί δεν έχουμε βέβαια και οποιαδήποτε πίστη στους θεολόγους-ιερείς για να το "ερμηνεύσουν", μια που η οποιαδήποτε αυθεντία ή σοφία τους δεν θα αποτελεί τότε παρά ισχυρισμό ενός αμφισβητούμενου κειμένου).
         Κρίνω ως καταφανές πως το κείμενο της Βίβλου είναι ένα τέτοιο κείμενο. Οι συγγραφείς του μπορεί να είχαν ή να μην είχαν τον ένα ή τον άλλο βαθμό θείας έμπνευσης (πώς, αλήθεια, θα το κρίνουμε αυτό;), αλλά το ίδιο το κείμενο παρουσιάζει σημαντικά ελαττώματα από ηθική άποψη. Το ότι το κείμενο γράφηκε, σύμφωνα με τους μελετητές, ως εργαλείο στρατιωτικής προπαγάνδας, εξηγεί βέβαια τα ελαττώματα αυτά. Απ' εκεί και πέρα, μπορούμε να το συγκρίνουμε με θρησκευτικά κείμενα άλλων θρησκειών για να δούμε ποιο, εν πάση περιπτώσει, είναι λιγότερο απηνές και κατακριτέο, αν όχι περισσότερο αξιέπαινο και θείο. Μια τέτοια σύγκριση έκανα εμπεριστατωμένα μεταξύ ιουδαϊσμού-βουδισμού, μα, αγνοώντας τα στοιχεία, εμμένεις στην πρώτη σου θέση, περιγράφοντας τον ιουδαϊσμό ως "ανώτερο" από τις άλλες θρησκείες στο θέμα αυτό.

         Αλήθεια, έστω και θεωρώντας πως ο ιουδαϊσμός δεν έκανε θυσίες ανθρώπων (αν και δέχεσαι, "με όλες τις συνέπειες", πως υπάρχουν βιβλικά εδάφια που τις ζητούν), και ότι υπήρχαν σε αυτόν φωνές που εναντιώνονταν και στις θυσίες ζώων, πώς τον θεωρείς ανώτερο από μια θρησκεία που την ίδια εποχή ούτε θυσίες ανθρώπων έκανε ούτε τις ζητά οπουδήποτε στα ιερά της κείμενα, αλλά ούτε και θυσίες ζώων έκανε, έχοντας απορρίψει αυτές; Σου φαίνεται λογικό;

         Αν θεωρείς πως μπορείς απλά να παραβλέπεις και να αδιαφορείς για τα στοιχεία που σου δίνω, περιγράφοντας αυτά και την επιχειρηματολογία κι ερωτήματά μου ως μη ενδιαφέροντα, βέβαια δεν θα χρειαστεί πάλι να το απαντήσεις αυτό.

         Σε σχέση με τις ανθρωποθυσίες, επέμεινες μάλιστα πως, αν συνέβαιναν στην πράξη, η εφαρμογή τους θα καταγραφόταν στη Βίβλο (παρότι σου επεσήμανα πως δεν θα μπορούσες λογικά να το περιμένεις αυτό όταν καμιά άλλη εντολή δεν καταγράφεται) και, όπως το εξέφρασες, εάν αυτό δεν είναι κατανοητό ή πειστικό, "ο οποιοσδήποτε ας πιστέψει ό,τι θέλει.".
         Αυτό θα γίνει έτσι κι αλλιώς. Και νομίζω πως μπορεί εύκολα να αντιληφθεί κανείς τι ο οποιοσδήποτε θα πιστέψει, όταν διαβάζει τους ειδικούς που παραθέτω να λένε ότι η Βίβλος όντως παρουσιάζει τον Ιαχωβά ως ανθρωποθυσιαστήριο θεό και πως όντως ανθρωποθυσίες γίνονταν στην πράξη, κι εσύ δεν προσπαθείς να το διαψεύσεις, παρά σε βλέπει μόνο να αποφεύγεις να απαντήσεις στηριζόμενος στο αδύναμο επιχείρημα ότι η Βίβλος δεν τεκμηριώνει την εφαρμογή τους. Κι ότι εσύ "δεν ψαρεύεις σε θολά νερά" (δηλαδή στα "θολά νερά" της επιστημονικής βιβλιογραφίας, από όπου εγώ "τσιμπώ εδάφια" από "δεξιά και αριστερά").
         Κι ωστόσο, θα μπορούσες να επιχειρήσεις να ανταποκριθείς στην πρόκληση που σου προσφέρεται, αντί να παραβλέπεις τα στοιχεία και να απαξιώνεις φραστικά αυτά και εμένα.
         Βέβαια, αν αυτός είναι ο τρόπος που επιλέγεις να διαχειριστείς τη συζήτηση, δεν μπορώ να κάνω κάτι. Αναγκαστικά επωμίζεσαι τις προφανείς συνέπειες.

         Αλήθεια, πώς μπορείς να λες πως "αυτοσχεδιάζ[ω] θεολογικά, τσιμπώντας εδάφια από δεξιά και αριστερά", όταν οτιδήποτε λέω διαρκώς εδραιώνεται σε έγκυρες πηγές; Στην αρχή έκανες μια προσπάθεια να αμφισβητήσεις μία πηγή μου (Thom Stark). Σου απάντησα δείχνοντάς σου ότι είναι έγκυρη και δεν ανταπάντησες. Μετά ισχυρίστηκες πως "υπερφαλαγγίζω τις ίδιες τις πηγές μου" και ανέφερες την Έκδοση Βιβλικής Γραμματείας, από την οποία παρέθετα. Σου απάντησα λεπτομερώς, δείχνοντάς σου γιατί στην ανάλυσή μου χρησιμοποιούσα την παράθεση επακριβώς, και σιώπησες και πάλι. Τώρα, για ακόμα μια φορά, ισχυρίζεσαι εκ νέου πως αυτοσχεδιάζω θεολογικά, όταν κάθε μου βήμα το εντάσσω σταθερά στην επιστημονική βιβλιογραφία.
         Όταν το απαντήσεις αυτό, μήπως θα λες:

         «[Τα] σου 'πα, μου 'πες, μετά είπες εκείνο, μετά το άλλο τα αφήνω στην κρίση του όποιου αναγνώστη σου έχει τη διάθεση να τα παρακολουθήσει» ;


         Ας παρατηρήσω δε πως δεν συζητάμε μονάχα την θυσία των πρωτότοκων, όπως αναφέρεις, μα τις ανθρωποθυσίες γενικά. Και το εδάφιο που έδωσε την αφορμή για τη συζήτηση αυτή περί ανθρωποθυσιών, άλλωστε, δεν αναφέρεται σε πρωτότοκα αγόρια, μα σε απάντρευτες γυναίκες. Και η Βίβλος δεν αναφέρεται μόνο ή ειδικά σε πρωτότοκα όταν λέει:

         «Ό,τι όμως αφιέρωσε κανείς ολοκληρωτικά στον Κύριο, απ’ όλα όσα έχει, είτε πρόκειται για άνθρωπο είτε για ζώο είτε για ιδιόκτητο χωράφι, αυτό δεν μπορεί ούτε να πουληθεί ούτε να εξαγοραστεί. Είναι αγιότατο, ξεχωρισμένο για τον Κύριο. Ακόμα κι ένας άνθρωπος αφιερωμένος ολοκληρωτικά δεν μπορεί να εξαγοραστεί. Πρέπει οπωσδήποτε να θανατωθεί.»
         Λευιτικό κεφ. 27, στ. 28-29


         Περνώ στον Dondrup Dorje, για τον οποίο σχολιάζεις:

         «Aπ' ό,τι φαίνεται, ούτε ο τίτλος του "δάσκαλου γιόγκα" που απέδωσες στον εαυτό σου, ούτε το "Άγιο Πνεύμα που διείσδυσε στην ψυχή σου πριν από 25 χρόνια" όπως ισχυρίζεσαι, σε απέτρεψαν από το να επιδεικνύεις από το κανάλι σου έναν απατεώνα όπως τον Dondrup Dorje, ο οποίος υποτίθεται πως απωθεί ανθρώπους χωρίς να τους ακουμπά, ισχυριζόμενος πως χρησιμοποιεί δήθεν το "chi", το "empty force" και διάφορες άλλες σαπουνόφουσκες. Και ο κύριος αυτός, δεν είναι απλώς "παλαιστής" όπως ισχυρίζεσαι, αλλά κάποιος που παριστάνει τον δάσκαλο του Βουδισμού.»

         Καταρχήν, σε ποια βάση θεωρείς πως δεν είναι όντως δάσκαλος του βουδισμού; Το γεγονός πως ασκεί μια πολεμική τέχνη (όπως και άλλοι βουδιστές) δεν υποδηλώνει κάτι τέτοιο. Σίγουρα δεν υποδηλώνει τίποτα τέτοιο ο ισχυρισμός του πως μπορεί να χρησιμοποιεί μια δύναμη που φαίνεται να είναι μεταξύ του υλικού και του άυλου, εφόσον, όσο εγώ ξέρω, όλες οι μη Αβραμικές θρησκείες αποδέχονται μια τέτοια νοητική δύναμη στη φύση (για το χριστιανισμό αιρετική πεποίθηση) και σίγουρα το κάνει ο βουδισμός. Το τσι φαίνεται στις φωτογραφίες Κίρλιαν, και μπορείς να το δεις σε διάφορα βίντεο, όπως αυτό και αυτό. Θα μπορούσαμε να συζητάμε για ώρες πάνω στο επιστημονικό στάτους της μεταφυσικής ενέργειας, με αναφορά πχ. στην πειραματική παραψυχολογία ή στην κβαντική φυσική. Αλλά δεν θα χρειαστεί. Διότι κι ο χριστιανισμός επίσης ισχυρίζεται τη δυνατότητα αλλαγής του υλικού περιβάλλοντος μέσω μεταφυσικών πηγών. Παράδειγμα αυτού αποτελούν οι υποτιθέμενες μεταφυσικές θεραπείες από αγίους μέσα στο όνειρο του πιστού. Αυτές οι θεραπείες δεν παρουσιάζονται καθόλου ως προϊόν αυθυποβολής (πλασέμπο), μα θεωρούνται αυθεντικές αλλαγές στο υλικό σώμα που προέρχονται από τον ίδιο τον άγιο, ο οποίος παρουσιάζεται στον πιστό πνευματικά και όχι υλικά. Έχω διαβάσει πολλά βιβλία, εκδομένα από την χριστιανική Εκκλησία, με τέτοιο περιεχόμενο. Αν ήταν να χαρακτηρίζουμε ως απατεώνα οποιονδήποτε πρέσβευε πως είναι δυνατόν τέτοιες αλλαγές να προκληθούν στην ύλη από μεταφυσική πηγή, πάραυτα ο ίδιος ο χριστιανισμός θα έπρεπε να χαρακτηριστεί ως απατεώνας. Ασφαλώς και οι επιστήμονες τον αντιμετωπίζουν με αυτόν τον τρόπο, μα εγώ δεν είμαι της ίδιας νοοτροπίας. Όπως δεν νομίζω πως μπορείς να είσαι κι εσύ, αν δεν διατίθεσαι να χαρακτηρίσεις τον χριστιανισμό όπως υπέδειξα.

         «Το ότι ο ψευτο-Λάμα έχει κάνει και σεμινάρια στην Ελλάδα, αποτελεί άλλη μία πτυχή της υπόθεσης.»

         Υποθέτω πως τη λέξη "ψευτο" μπροστά από το "Λάμα" τη χρησιμοποιείς απλώς για να τον υποβιβάσεις. Δεν αναφέρεις οποιαδήποτε στοιχεία ότι δεν είναι Λάμα ή βουδιστής δάσκαλος και απλά ισχυρίζεσαι πως "παριστάνει" τον δάσκαλο του βουδισμού.
         Εγώ έκανα ένα μικρό ψάξιμο τώρα για να δω τη σχέση του με το βουδισμό. Από την ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Βουδιστικών Σπουδών Pathgate, μέλος της Διεθνούς Βουδιστικής Αδελφότητας Palyul (Pathgate Institute of Buddhist Studies, member of Palyul Sangha International ):

         «Για να δείτε βιντεοσκοπήσεις από τον Lama Dondrup Dorje να επιδεικνύει μορφές και εφαρμογές του Τάι Τσι, παρακαλώ επισκεφτείτε τη Θεατρική Ιστοσελίδα μας.»

         Αλλού στην ίδια ιστοσελίδα:

         «Ο Συμπονετικός Κόσμος της Αγιότητάς του, του Penor Riponche" – ένα σαραντάλεπτο φιλμ παραγωγής 2009 για το βίο και τα έργα της αγιότητάς του, του Πένορ Ριπονσέ, σε σενάριο και σκηνοθεσία Lama Dondrup Dorje.»

         Σε μια συζήτηση σε φόρουμ βουδιστών, το "Η Ρόδα του Ντάρμα", σχετικά με τον Λάμα, μιλά ένας Έλληνας βουδιστής που μαθήτευσε με τον Λάμα στις πολεμικές τέχνες, ενώ ο ίδιος είχε ήδη τρεις μαύρες ζώνες σε διαφορετικές τέχνες. Δεν μιλά εναντίον του, αν και ούτε θετικά. Λέει: "Δεν μπορώ να πω πως μου άρεσε το στυλ με το οποίο διδάσκει, αλλά αυτό είναι θέμα προσωπικής προτίμησης."

         Σε αυτό το βίντεο τον βλέπουμε σε μια επίδειξη στο στρατηγείο της αστυνομίας της Σιγκαπούρης.

         Η προαναφερόμενη ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Βουδιστικών Σπουδών Pathgate έχει επίσης αναρτήσει πολλές βουδιστικές ομιλίες του Λάμα στην ιστοσελίδα της σε αυτή τη διεύθυνση, όπου αυτός εμφανίζεται στη θέση του πνευματικού κατηχητή σε φωτογραφίες με μαθητές του Ινστιτούτου που φορούν βουδιστικό ένδυμα.

         Το ίδιο βουδιστικό Ινστιτούτο έχει επίσης παραγάγει ένα βίντεο του Λάμα σε σεμινάριό του στις πολεμικές τέχνες που έδωσε στην Ελλάδα. Το βίντεο, με τίτλο "Ο Θαυμαστός Κόσμος της Δύναμης Τσι", τον δείχνει να τα βάζει με πολλούς μαθητές του σεμιναρίου μαζί, κατά τα φαινόμενα χρησιμοποιώντας αυτή την αόρατη δύναμη, μια που τον βλέπουμε να προσπαθούν όλοι μαζί να τον σπρώξουν, και πολλά άλλα, και να μην το καταφέρνουν. Το βίντεο αυτό είναι παρόμοιο με το βίντεο αυτού, που ο ίδιος ανάρτησα.

         Ποιος ξέρει; Μπορεί να 'ναι απατεώνας. Ούτε για τον ίδιο σου τον εαυτό δεν μπορείς να είσαι σίγουρος σ' αυτό τον κόσμο. Αλλά νομίζω πως είναι καλύτερα, παρά να τρέχουμε να δούμε ποιοι είναι απατεώνες στον βουδισμό, να εξαγνίσουμε την ίδια τη δική μας θρησκεία από τα κακοποιά της στοιχεία.
         Και ένα τέτοιο στοιχείο, που προσβάλλει την ίδια την αξιοπρέπεια που αισθανόμαστε ότι πρέπει να έχει μια θρησκεία, είναι ο βιβλικός χαρακτήρας του Ιαχωβά, ενός "δαιμονικού" προσώπου που φιγουράρει στις Βίβλους μας ως ταυτόσημος με τον Ιησού. Όπως είπε κι ο τελευταίος:

         «Και γιατί βλέπεις την αγκίδα που είναι μέσα στο μάτι του αδελφού σου, ενώ το δοκάρι μέσα στο δικό σου μάτι δεν παρατηρείς;» (Ματθαίος 7:3, ιστοσελίδα Αγίου Όρους)

         Γράφεις (μάλιστα σε πολύ οξείς τόνους, μιλώντας για "τερατούργημα") ότι αντιλαμβάνομαι λάθος πως θεωρείς ότι η ιουδαιοχριστιανική θρησκεία έφερε το φως στον κόσμο, για διάφορους λόγους:

         1) «Πρώτ' απ' όλα διότι πουθενά δεν μίλησα για "ιουδαιοχριστιανική θρησκεία" που είναι κάτι το ανύπαρκτο, αλλά για "ιουδαιοχριστιανική παράδοση"».
         Δέχθηκα ότι χρησιμοποίησα λάθος λέξη.

         2) «Διότι αν ισχυριζόμουν το τερατούργημα που μου αποδίδεις, θα έπρεπε να θεωρώ πως πριν τον Αβραάμ δεν υπήρχε φως στον κόσμο, τη στιγμή που ακόμα και η Παλαιά Διαθήκη υποδεικνύει, πως τη πνευματική του μύηση ο Αβραάμ την έλαβε από τον Μελχισεδέκ, ο οποίος δεν ήταν Εβραίος.»
         Το απάντησα.

         3) «Διότι η χριστιανική ειδικά θρησκεία, βασίστηκε εν πολλοίς στη νεοπλατωνική θεολογία, σε αιγυπτιακές επιρροές που αντικατοπτρίζονται και στη διήγηση της "φυγής στην Αίγυπτο" και σε μυστηριακές πρακτικές άλλων λαών της Μεσογείου.»
         Δεν ισχυρίστηκα ότι αυτά τα στοιχεία τα αρνείσαι. Μιλώντας για το φως στον κόσμο, εννοούσα το "άγγιγμα του Θεού" υπό τη μορφή της επαινετής εκείνης ευαισθησίας που μας κάνει να πράττουμε από την καρδιά, να σεβόμαστε τους άλλους, να απορρίπτουμε τις θυσίες ζώων και ανθρώπων, να δίνουμε δικαιώματα στους δούλους, και ακόμα και να απέχουμε από πλανερές πεποιθήσεις όπως αυτές που έχουν οι βουδιστές και οι περισσότερες αν όχι όλες οι άλλες μη μονοθεϊστικές θρησκείες (όπως την πεποίθηση ότι στη φύση και στο ανθρώπινο σώμα υφίσταται μια εν μέρει άυλη ενέργεια ή "βιοενέργεια" που λέγεται "τσι").
         Αλλά αν ο χριστιανισμός δέχεται πως ο ίδιος δεν είναι ο μόνος φορέας του πνευματικού φωτός, πώς συμβαίνει καμία άλλη θρησκευτική παράδοση να μην είναι δεκτή από αυτόν, μα όλες να χαρακτηρίζονται αιρετικές, δαιμονικές και παραπλανητικές; Όχι μόνο, όπως έδειξα, είναι οι χριστιανορθόδοξοι υπεύθυνοι για διωγμούς εναντίον του αρχαιοελληνικού πολιτισμού στο παρελθόν, μα και τώρα ακόμα απορρίπτουν οποιαδήποτε άλλη θρησκεία και μεταφυσική φιλοσοφία – γνωστικιστική, νεοπλατονική, δωδεκαθεϊκή, "ανατολική" ή άλλη.

         Αν ένα προϊόν έχει συντεθεί από διάφορα εξωγενή στοιχεία, όμως αυτό είναι το μόνο έγκυρο προϊόν για να προμηθευτείς, το αν τα υλικά του είναι "γνήσια" και "πρωτότυπα" ή "δανεισμένα" κι "επηρεασμένα" γίνεται ασήμαντο. Το θέμα είναι πως καταδικάζεσαι αν κάνεις οποιαδήποτε άλλη επιλογή.
         Εσύ λες πως η (ιουδαιο)χριστιανική παράδοση είναι η μοναδική σωστή επιλογή για ένα θρήσκο άτομο; Ή δέχεσαι επίσης και τις μη αβραμικές θρησκείες και μεταφυσικές φιλοσοφίες, αν και θεωρείς πως πιστεύουν σε "σαπουνόφουσκες";
         Λες πως αυτή τη στιγμή ο χριστιανισμός ενσωματώνει τα καλύτερα των διαφόρων θρησκειών ("Το ότι όλα αυτά αντικατοπτρίζονται με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο και στην χριστιανική θρησκεία, είναι μία ακόμα ευχάριστη διαπίστωση"). Είναι η μόνη θρησκεία που τα ενσωματώνει; Αν είχαμε να πατήσουμε ένα κουμπί για να επιλέξουμε τον "χριστιανισμό" ή μια "άλλη θρησκεία", ποιο κουμπί θα ήταν το σωστό για να πατήσουμε; Θα ήταν και τα δύο σωστά;

         Αν θα ήταν και τα δύο σωστά, εφόσον άλλωστε λες πως «δεν βρίσκομαι εδώ για να υπερασπιστώ καμιά θρησκεία ως φορέα της αλήθειας», πώς μπορεί να γίνει αντιληπτό το παρακάτω σύνολο;

         Αρχικά επιχειρείς να αρνηθείς την εγκυρότητα των πηγών μου και μετά τις αγνοείς, ενώ με κατηγορείς ότι αυτοσχεδιάζω ψαρεύοντας σε θολά νερά.
         Ισχυρίζεσαι πως η ιουδαιοχριστιανική παράδοση ήταν η πρώτη που ενδιαφέρθηκε για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που καλυτέρεψε τις συνθήκες διαβίωσης των δούλων και που απόρριψε τις θυσίες ανθρώπων, ενώ έγινε αιτία για τη μεταγενέστερη απόρριψη των θυσιών ζώων επίσης. Το κάνεις αυτό αγνοώντας τα στοιχεία που σου δίνω, τα οποία όχι μόνο αμφισβητούν αυτή σου τη θέση (δηλαδή ότι όντως τα έκανε αυτά), αλλά παρουσιάζουν το βουδισμό, άλλη θρησκεία της εποχής, σε πιο θετικό φως στα συγκεκριμένα αυτά.
         Κάνεις υπαινιγμούς ενάντια στους ινδουιστές βραχμάνους και τη γιόγκα και υπερασπίζεσαι την αντιαιρετική δράση της Εκκλησίας.
         Συντηρείς ένα κλίμα απορριπτικό, επιθετικό, αγανακτισμένο και απαξιωτικό για εμένα (παραδείγματος χάριν βάζοντας τον επαγγελματικό τίτλο που "ισχυρίζομαι" πως έχω σε εισαγωγικά και αποκαλώντας με "φίλτατο") και με κατηγορείς ότι παραβιάζω τη λογική και διαστρεβλώνω τα λόγια σου.

         Ίσως δεν είσαι εδώ για να υπερασπίσεις οποιαδήποτε θρησκεία, αλλά δεν μπορώ να μην σημειώσω πως όλα αυτά είναι κλασικές συμπεριφορές πιστών χριστιανών, από τους οποίους έχω δει αρκετούς μέσα στα χρόνια που λειτουργώ την ιστοσελίδα μου, κι οι οποίοι αντιδρούν έντονα στην κοσμοθεωρία που πρεσβεύω. Και δεν φαντάζομαι βέβαια πως οποιοσδήποτε από αυτούς θα είναι ιδιαίτερα ευτυχής με αυτή μου την ανάρτηση, ένα βίντεο που παρουσιάζει τον "δαιμονικό" χριστιανικό θεό· όπως δεν φαίνεσαι να 'σαι κι εσύ.


         Όπως και να 'χει. Το τι πιστεύεις και δεν πιστεύεις δεν είναι το θέμα μας. Το θέμα μας είν' οι ανθρωποθυσίες. Και τα πολυάριθμα και έγκυρα στοιχεία που σου έδωσα, που παρέχουν μια προβληματική εικόνα του Ιαχωβά ως προς αυτές, δεν τα έχεις ακόμα εξετάσει.

         Αν το αποφασίσεις, έχει καλώς. Αν όχι, ίσως δεν έχει νόημα να συνεχίσουμε. Νομίζω πως αρχίσαμε να σκάβουμε σε ένα σημείο, στο σημείο των ανθρωποθυσιών, μα βρήκαμε πέτρα και δεν προχωρούμε.


------
Η συνέχεια της συζήτησης βρίσκεται εδώ.